4. Төртінші топқа енген зерттеулер көп емес. Ол зерттеулердің теориялық мәні басым, өйткені, олар
концептерді зерттеудің әдіснамалық негізін, вербальдвы емес
қатынастағы және аударматанудағы көкейкесті мәселелерді
қарастыруға септігін тигізеді.
Қазақ тілін когнитивтік зерттеуге арнаған алғашқы
жұмыстардың бірі ретінде Қ.Ә.Жаманбаеваның «Тіл қолданы-
сының когнитивтік негіздері: эмоция, символ, тілдік сана» атты
монографиясын атауға болады. Бұл жұмыста тілдік сана
құрылымы, гештальт теориясы, тілдік сана және мәтін
құрылымы, тілдік модельдер, мұң концептісі т.б. когнитивтік
мәселелер қарстырылған [7,156].
Профессор Ж.Манкееваның «Қазақ тілін зерттеудің
когнитивтік негіздері» атты мақаласында М.Бирвиш, Хомский,
Лакофф, Коок, Г.В.Колшанский, Ю.Д.Апресян және тағы
басқалардың
есімдерімен
байланысты
когнитивтік
лингвистиканың пайда болуы мен дамуына қысқаша шолу
жасалады [6,40].
Бұл топтағы іргелі зерттеу деп
