Ф1 н шқмту 701. 01-01-1 2011 Сапа менеджмент жүйесі



Pdf көрінісі
Дата03.03.2017
өлшемі291,37 Kb.
#7579

 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

1 бет 9 

 

 



 

 


 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

2 бет 9 

 

Жұмыс  бағдарламасы  Мемлекеттік  жалпыға  бірдей  білім  беру  стандарты 



негізінде  «Су-ауа бассейнін тиімді пайдалану және жылугазбен жабдықтау» 

кафедрасында  дайындалып  050805,  5В080500  «Су  ресурстары  және  суды 

қолдану»  мамандығындағы студенттерге арналған.  

 

 



«САБТП ж ЖГЖ» кафедра отырысында талқыланды  

 

Кафедра меңгерушісі                                                                Н.Ю.Акименко 



 

№____  хаттама ____________________ж. 

 

 

Сәулет-құрылыс факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды  



 

Төрайымы                                                                                        Д.К.Галкина 

 

№____ хаттама ______________________ж. 



 

 

 



Дайындаған   

 

аға оқытушы                                                                          Г.Қ.Мамырбекова  



 

 

 



Норма бақылаушы                                                               Т.В.Тютюнькова 

 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

3 бет 9 

 

1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ 



 

се

м



ес

тр

 



К

ре

ди



т 

са

ны



 

Оқу түрі 

С

ӨЖ

 с



аға

т с


ан

ы

 



Ж

алп


ы с

аға


т с

ан

ы



 

Б

ақ



ыла

у т


үрі

 

Байланысу сағат саны 



Дә

ріс


 

С

ем



ин

ар.


 

әжір.



оқ

у 



Зе

ртх


ан

ал

 



оқ

у 

С



ОӨ

Ж

 



Б

арлық 


са

ға

т с



ан

ы

 









10 

Күндізгі оқу түрі (050805, 5В080500) 



30 



 

15 


45 

90 


45 

135 


емтихан 

 

 



 

 

 



   

 

 



 

Күндізгі қысқартылған оқу түрі 

 

 

 



 

 

   



 

 

 



 

 

 



 

 

   



 

 

 



Сырттай оқу түрі (050805) 



10 

 



 

 

117 



135 

емтихан 


 

 

 



 

 

   



 

 

 



Сырттай қысқартылған оқу түрі 

 

 



 

 

 



   

 

 



 

 

 



 

 

 



   

 

 



 

 

 



 

2 ПӘННІҢ СИПАТТАМАСЫ, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ 

 

2.1 Оқылатын пән сипаттамасы 

 

Гидравлика  –  сұйықтықтар  қозғалысын  және  тепе-теңдік  заңдарын  және  олардың 

қатты заттармен өзара әсерін зерттейтін және осы заңдарды тәжірибелік есептерді шешуде 

қолданылатын тәсілдерді жасайтын жалпы техникалық ғылымдардың бірі.  

Гидравлика  заңдарына  құбырлардың,  әртүрлі  гидротехникалық  және  су  тазарту 

ғимараттары,  гидромашина  және  әртүрлі  техникада  қолданылатын  гидравликалық 

құрылғылар есебі негізделген

.  


Сұйықтықтар  өздерінің  механикалық  қасиеттеріне  қарай    екіге  бөлінеді:  аз 

сығылатын  (тамшылы)  және  сығылатын  (газ  тәрізділер).  Физика  жағынан  қарайтын 

болсақ тамшылы сұйықтық газдан мәнді түрде ерекшеленеді, ал сұйықтықтар механикасы 

тұрғысынан  қарасақ  олардың  арасында  айырмашылақ  өте  үлкен  емес  және  тамшылы 

сұйықтықтарға  тән  заңдар  газдар  үшін  де  қолданылуы  мүмкін,  соңғының  сығылуын  

ескермегенде. 

 

 

 

 

 

 


 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

4 бет 9 

 

2.2 Пәнді оқытудағы мақсат 



 

Гидравлика  пәнін  білу  құбырларды,  гидротехникалық  ғимараттарды,  тазалау 

ғимараттарын  және  сорғыш  станцияларын  есептеп,  жобалауда  өте  маңызды.  Көптеген 

құбырлардың (ауа, су, газ,бу өткізуші құбырлар) есебі, гидравликалық және ауа үрлеуіш 

машиналарды  (сорғыштар,  турбиналар  және  т.б)  құрастыруда  гидравлика  заңдары 

қолдануға үйрету және негізгі бағыттаушы пәндермен тығыз байланыста екенін түсіндіру. 



 

2.3. Пәнді  оқытудың міндеттері  

 

Студенттер  пәнді  оқып  үйренудің  нәтижесінде  пән  туралы,  гидравликаның  негізгі 

заңдарын  біле  отырып,  сұйықтықтың  тепе-теңдігіне,  қозғалысына  байланысты 

тәжірбиелік сұрақтарды шеше алуға үйрету. Гидравлика пәнінен алған білімдерін тазалау 

ғимраттарын,  сорғыш  станцияларын, гидротехникалық  ғимараттарды жобалауда қолдана 

білу.  



 

2.4 Пререквизиттар 

 

Мектеп  сабақтары:  физика,  математика.  Жоғарғы  оқу  орнында:  математика,  

гидравлика, геодезия. 

 

2.5 Постреквизиттар 

 

 

Арна  гидравликасы,  сорғыштар,  сорғыш  станциялры  және  су  алу  ғимараттары, 



гидротехникалық  ғимараттар,  суды  тасымалдау,  су  ағыстарын  физикалық  үлгілеу,  су 

сапасын жақсарту

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

5 бет 9 

 

  3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ  



 

3.1 Оқу жұмысының жоспары 

 

Тақырып атаулары 

Пәнді игеруге кететін сағат 

көлемі, сағат 

Оқу түрі 

күн


ді

згі


 

К

үн



ді

згі 


қыс

қ.

 



С

ыртт


ай

  

С



ыртт

ай

 



қыс

қ.

 





Дәрістік сабақтар 



Тақырып  1.  Кіріспе  лекция.  Ғылым  ретінде 

гидравлика анықтамасы және оның басқа пәндермен 

байланысы.  Сұйықтықтардың  негізгі  физикалық 

қасиеттері

 



 

 



Тақырып  2.  Гидростатиканың  жалпы  заңдары  және 

теңдеуі.  Сұйықтықтың  тепе-теңдік  жағдайы  және 

әсер  етуші  күштер.  Нүктедегі  гидростатикалық 

қысым.  Гидростатиканың  негізгі  теңдеуі.Артылған 

және абсолюттік қысым. Вакуум. 

 



 

Тақырып 3.



 

Қысымды өлшеу аспаптары және өлшем 

бірліктері. 

Тынштықтағы 

сұйықтықтың 

тепе-


теңдігінің  дифференциялдық  теңдеуі.  Сығылмайтн 

сұйықтықтардың  тепе-теңдігі.  Пьезометрлік  және 

келтірілген биіктіктер.  

 



 

Тақырып  4.



 

Жазық  қабырғалардағы  сұйықтық 

қысымы.  Қысым  күштерінің  түсу  нүктесін  –  қысым 

центрін  анықтау.  Қысым  центрін  анықтау  әдістері. 

Қисық беттегі сұйықтық қысымы. Архимед заңы. 

 



 

 

Тақырып 5. Гидродинамика анықтамасы және негізгі 



түсініктер.  Траектория.  Ағыс  желісі.  Қарапайым 

ағыс.  Қарапайым  ағыс  шығыны  және  көлденең 

қимасы. Сұйықтық ағысы, шығыны. Жергілікті және 

орташа  жылдамдық,  сулы  периметр,  гидрваликалық 

радиус. 

 



 

Тақырып 6. Қозғалыс түрлері. Қарапайым ағыс үшін 



біркелкілік  теңдеуі.  Сұйықтықтың  (реальды)  ағысы 

үшін  шығыны.  Тұрақтылық  заңы.  Бірқалыпты, 

бірқалыпсыз,  құйынды,  құйынсыз  қозғалыстар. 

Үзілмеуліліктің дифференциялдық теңдеуі. 

 



 

Тақырып  7.

 

Сұйықтық  қозғалысының  негізгі 



дифференциялдық  теңдеуі.  Қарапайым  ағыс  үшін 

Бернулли 

теңдеуі. 

Гидродинамиканың 

негізгі 

теңдеуі. 

 

 



 

 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

6 бет 9 

 

 





Тақырып  8.



 

Идеалды  сұйықтық  үшін  Бернулли 

теңдеуі. 

Геометриялық 

және 

энергетикалық 



мағынасы.  Реальды  сұйықтықтың  қарапайым  ағысы 

үшін 


Бернулли 

теңдеуі. 

Жылдамдықтың 

біркелкісіздік  таралу  коэффициенті.  Геометриялық, 

пьезометрлік, гидравликалық ылдилықтар. 

 



 

Тақырып 9. Гидравликалық кедергілердің физикалық 



табиғаты.          Кедергілердің  түрлері.  Жергілікті 

кедергілер және ұзындық бойынша үйкеліс кедергісі. 

 



 

Тақырып  10.  Құбырлар  жүйесінде  кедергілердің 

қосылуы  және  арынды  желінің  төмен  түсуі. 

Жергілікті кедергілер және оларды есепке алу тәсілі. 

Жергілікті кедергілер коэффициенті және оларға әсер 

етуші  факторлар.  Борда  –  Карно  теоремасы. 

Бірқалыпты  қозғалыс  кезіндегі  үйкеліс  кедергісі. 

Бірқалыпты қозғалыстың негізгі теңдеуі. 

 

 



 

Тақырып  11.  Сұйықтық  қозғалысының  тәртібі. 

Рейнольдс  саны.  Ламинарды  және  турбулентті 

қозғалыс  кезіндегі  үйкеліске  арынның  жоғалуы. 

Жоғарғы  және  төменгі  жылдамдқтардың  шекті 

мәндері. Рейнольдс санының шекті мәндері. 

 

 



 

Тақырып  12.  Пуазейль  заңы.  Ламинарлы  тәртіп 

кезінде 

арынның 


жоғалуы. 

Және 


үйкеліс 

коэффициент шамаларын анықтау. Турбулентті  ағыс 

және  оның  құрылымы.  Жылдамдық  пульсациясы. 

Жергілікті  жылдамдық  және  турбулентті  ағыс 

кезінде    шекті  қабаттың  пайда  болуы.  Ламинарлы 

шекті қабат. 

 

 



 

Тақырып  13.  Турбулентті  ағыста  ұзындық  бойынша 

арынның  жоғалуын  тәжірибелік  түрде  анықтау. 

Арнаның  немесе  құбырдың  қабырғаларына  кедір-

бұдырлықтң  әсері.  Абсолютті  және  салыстырмалы 

кедір-бұдырлық 

 

 



 

Тақырып  14.  Құбырлардағы  гидравликалық  соққы 

туралы  түсінік.  Гидравликалық  соққы  теориясынң 

негіздері. 

Түзу 

және 


түзу 

емес 


соққылар. 

Құбырлардағы  гидравликалық  соққымен  күрес. 

Гидравликалық таран 

 



 

Тақырып 



15. 

Саңлаулармен 

саптамалардан 

сұйықтықтардың  ағуы.  Саңлаулар  түрлері.    Шығын, 

сығылу,  жылдамдық  коэффициенттері.  Толық  және 

толық емес, аяталған және аяқталмаған сығылулар. 

 



 

 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

7 бет 9 

 

 





Тақырып  16.  Құбырлардың  және  арналардың 



гидравликалық  есебі.  Тұрақты  қималы  қарапайым 

құбыр.  Арынды  және  пьезометрлік  сызықтарын 

тұрғыза отырып құбырларды есептеудің тәсілі. Ұзын 

құбырлар  және  ұзындық  бойынша  кедергілерді 

есепке алу. 

 



 

Тақырып  17.  Құбырлар  теңдеуі  және  есептік 



кестелер.  Өзгермелі  қималы  қарапайым  құбыр. 

Құбырлардыың  тізбектей  және  қатар  жалғануы. 

Сифонды 

құбыр. 


Дөңгелек 

қималы 


емес 

құбырлардың гидравликалық есебі. 

 

 



 

Зертханалық сабақтар 

Тақырып1. 

Паскаль 


қондырғысында 

гидростатикалық қысымды өлшеу, есептеу. 

 



 

Тақырып 2. Бернулли теңдеуі бойынша меншікті 

энергияларды тұрғызу. 

 



 

Тақырып  3.  Сұйықтықтың  қозғалыс  тәртібін  оқып, 



үйрену

.

 



 



 

Тақырып 4. Жергілікті кедергілер бойынша арынның 

жоғалуын анықтау.  

 



 

Тақырып  5.  Сұйықтықтың  саңлаулармен  саптамалар 



арқылы ағысын зерттеу. 

 



 

Тақырып 6. Тік бұрышты жұқа қабырғалы су ағарды 



зерттеу. 

 



 

Тақырып  7.  Тік  бұрышты  науадағы  ырғымақты 



зерттеу. 

 



 

Тақырып 8. Үш бұрышты су ағарды зерттеу. 



 



 

Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы 

Тақырып  1.  Сұйықтықтың  негізгі  физикалық 

қасиеттерін  анықтауға  есептер  шығару    (тығыздық, 

меншікті  салмақ,  сұйықтықтың  температуралық 

кеңеюі 


және 

сығылуы, 

тұтқырлығы, 

беттік 


тартылысы).  

 



 

 

Тақырып 2. Гидростатикалық қысым.  Жазық   бетке 



әсер ететін сұйықтықтың қысым күштерін  анықтауға 

есептер шығару. Гидростатикалық қысым 

эпюраларын тұрғызу. 

 



 

 

Тақырып 3. Цилиндрлі бетке әсер ететін 



сұйықтықтың қысым күштерін  анықтауға есептер 

шығару.Архимед заңы.   

 

 



 

Тақырып 4. Сұйықтық қозғалысының негізгі 

ұғымдарын анықтауға (ағыстың көлденең қимасын, 

сулы периметрін, гидравликалық радиусты, орташа 

жылдамдықты және шығынды) есептер шығару. 

 



 

 

Тақырып 5. Бернулли теңдеуіне арналған есептер 



шығару.  

 



 

 


 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

8 бет 9 

 





Тақырып 6. Сұйықтықтың ламинарлы және 

турбулентті ағысы. Рейнольдс санын анықтау 

есептері. 

 

 



 

Тақырып 7 Гидравликалық соққы түрін анықтау.   

 

 



 

Тақырып 8 Саңлаулармен саптамалардан 

сұйықтықтардың ағуы. Шығын, сығылу, жылдамдық 

коэффициенттерін пайдалана отырып мысалдар 

шығару.  

 



 

 

Тақырып  9. Гидравликалық кедергілер және 



құбырларда сұйықтықтың бірқалыпты қозғалысы 

кезінде ағыс қимасымен жылдамдықтың таралуы 

бойынша мысалдар шығару 

 



 

 

Тақырып 10. Құбырлардағы жергілікті арынның 



жоғалуларын анықтау. Ұзын құбырларға арналған 

негізгі есептік тәуелділіктер. 

 

 



 

Студенттің өздік жұмысы 

Тақырып 1. Сұйықтықтың негізгі физикалық 

қасиеттерін анықтауға есептер шығару  (тығыздық, 

меншікті салмақ, сұйықтықтың температуралық 

кеңеюі және сығылуы, тұтқырлығы, беттік 

тартылысы). 

 



15 

 

Тақырып 2. Гидростатикалық қысым.  Жазық   бетке 



әсер ететін сұйықтықтың қысым күштерін  анықтауға 

есептер шығару. Гидростатикалық қысым 

эпюраларын тұрғызу. 

 



17 

 

Тақырып 3. Цилиндрлі бетке әсер ететін 



сұйықтықтың қысым күштерін  анықтауға есептер 

шығару.Архимед заңы.   

 

10 



 

Тақырып 4. Сұйықтық қозғалысының негізгі 

ұғымдарын анықтауға (ағыстың көлденең қимасын, 

сулы периметрін, гидравликалық радиусты, орташа 

жылдамдықты және шығынды) есептер шығару. 

 



15 

 

Тақырып 5. Бернулли теңдеуіне арналған есептер 



шығару. 

 



15 

 

Тақырып 6. Сұйықтықтың ламинарлы және 



турбулентті ағысы. Рейнольдс санын анықтау 

есептері. 

 

10 



 

Тақырып 7. Гидравликалық кедергілер және 

құбырларда сұйықтықтың бірқалыпты қозғалысы 

кезінде ағыс қимасымен жылдамдықтың таралуы 

бойынша мысалдар шығару. 

 



15 

 

Тақырып 8. Құбырлардағы жергілікті арынның 



жоғалуларын анықтау. 

 



10 

 

Тақырып 9. Ұзын құбырларға арналған негізгі есептік 



тәуелділіктер 

 



10 

 

 



 

 

Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК 

 ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

Ф1 Н ШҚМТУ 

701.01-01-1-

2011 

Сапа менеджмент жүйесі 

Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы 

 

9 бет 9 

 

 ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 



 

1 Елешева Қ.К. Гидравлика. Астана: Фолиант, 2003-113 б. 

2  Чугаев Р.Р. Гидравлика. Л.:Энергоиздат, 2008-672 с. 

3 Штеренлихт Д.В. Гидравлика. КолосС, 2004-656 с. 

4  Шевелёв  Ф.А.,  Шевелев  А.Ф.  Таблицы  для  гидравлического  расчёта    стальных, 

чугунных, асбестоцементных, пластмассовых и стеклянных водопроводных труб. М: ООО 

«Ид «БАСТЕТ», 2009-352с. 

5  Константинов Ю.М. Гидравлика. Киев, 1981.  

6  Калицун В.И., Дроздов Е.В. Основы гидравлики и аэродинамики. М., 1980. 

7  Альтшуль А.Д., Животовский Л.С., Иванов Л.П. Гидравлика и аэродинамика. М., 1987.  

8 Сборник задач по гидравлике. К., 1986. В.А.Большаков. 

9 Примеры расчетов по гидравлике. Под ред. Альтшуля А.Д. Стройиздат, 1987. 



 

 

  



 

 


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет