Бас редактор
БолатШАРАХЫМБАЙ
Көркемдеуші-дизайнер
СержанҚАСЫМОВ
фототілші
СерікИМАНҚҰЛОВ
МЕНШІК ИЕСІ:
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Газет Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінде
30.01.2009 ж. тіркеліп, тіркеу туралы №9874 -Г куәлігі берілген
Редакцияның
мекен-жайы:050010
Алматы қаласы, Қазыбек би көшесі,
30-үй, № 323-бөлме.
Байланыс тел.: +7 /727/ 291-18-65
Газет бүкіл республикаға тарайды.
Тапсырыс № 290
Индекс 65285
Таралымы 1000
●
Автордың мақалалары
редакция көзқарасын білдірмейді.
● Редакцияға түскен материал
қайтарылмайды.
Газет “ҰЛАҒАТ” баспасының
баспаханасында басылды.
Баспа директоры
ӘлібекНАУРЫЗБАЕВ
Баспаның мекен-жайы:
050010
Алматы қаласы,
Қазыбек би көшесі, 30 - үй.
желтоқсан
декабрь
№ 10 (137)
2014
4
Қазақхалқыәрқашандаәрзамандабатырларға
кенде болмаған. Ұшса құстың қанаты тала
тын ұлан ғайыр жеріміздің, жұпар атқан кең
даламыздың күні бүгінге дейінгі ұрпақтарға жетуі
бірінші Алланың, екінші батыр бабаларымыздың
арқасы десек еш қателеспейміз. Сол батырлардың
соңғыларыныңбірі,алтынныңсынығы,тұлпардың
тұяғыаяулыМұстафаӨзтүрікеді.Қазақхалқының
көрнекті ұлдарының бірі, қазақ жастарының со
нау тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында рухын
оятқан қыран, шығыс жекпе жегі таеквондоның
майталманы,қарабелбеуден7даниегеріМұстафа
Өзтүріктің алпыс жылдығы үстіміздегі жылдың
қараша айының 19 мен 23 аралығында оңтүстік
астанамызАлматықаласындажоғарыдеңгейдеатап
өтілді.АлматықаласыТаеквондофедерациясының
президенті Серік Абдуллаевтың игі бастамасы
мен ұйымдастырылған осы ұлағатты іс шараға
марқұм Мұстафа Өзтүріктің Германиядағы Мюн
хен қаласында тұратын жанұясы мен Түркиядағы
жақын туыстары арнайы шақыртылды. Құрметті
делегацияның құрамында Мұстафа Өзтүріктің не
мере ағасы Мансұр Тәйжі, оның зайыбы Гюляй
Тәйжі, ұлы ұстаздың жан жары Нұрила Өзтүрік,
үлкенқызыНеслиханӨзтүрікжәнежолдасыЕкрем
Кеклік,кішіқызыАслыханӨзтүрік,әпкесіГүлбахар
ҮналанменжездесіАбдулкаюмҮналандарболды.
Ұлы Нәзірбек белгілі бір себептермен келе алма
ды.Осыарадақазіргіқазақжастары,оныңішінде
өз университетіміздің студенттері қаракөз ұл –
қыздарымыз біле жүрсін деген ниетпен алаштың
адал ұлы Мұстафа Өзтүрік жайында кішкене
тоқталакеткендұрыссияқты.
Мұстафа Өзтүрік 1954 жылы 23 қарашада
Түркияда туылған. Әкесі Кәбен қажының
Құдайдан жылап тұрып сұрап алған перзенті.
Бала кезінен қағілез болған Мұстафаны әкесі
Кәбен қажы еңсемізді көтерсін деген ізгі ниетпен
жігіт кезінде Тайваньға оқуға аттандырады. Тай
вань университетінің журналистика бөлімінде
оқып жүргенде Мұстафа таеквондо спортына
қатты қызығып, шұғылдануды бастайды.Ол жерде
өзінің айтуы бойынша атақты Брюс Лимен бірге
жаттығады.БрюсЛидіңмықтышеберболғанынол
түскенкиноларарқылыбілеміз.Ал,өзқандасымыз
Мұстафаныңшеберлігіжайлынебілеміз?Мұстафа
Өзтүрік шындығында нағыз қас шебердің өзі
болған. Тайванда таеквондомен машықтанып
жүрген кезінде түнде өзін тонамақ болған сегіз
қарақшынытоғызсекундтасұлатыптүсірген.Олол
ма,Қытайда шығыс жекпе жегінің барлық түрінен
өткен, ылғи нақ мықтылардың арасында болған
жарыста бәрін жеңіп келе жатқан Мұстафа ақтық
сайыстакунфуөнерініңшеберіқытайбозбаласын
қолымен орындалған жойқын соққысымен өлтіріп
қояды.Мұстафаныңтемірдейқолықытайдыңтөсін
сындырып, ішке кіргізіп жіберген екен. Жарысты
тамашалап отырған дүйім жұрт дүрлігіп, жарыс
бірден тоқтатылады. Мұстафа Өзтүрік қамауға
алынады. Арада екіүш ай өткен соң ақталып
босатылады. Кеңестер Одағы келмеске кетіп,
тәуеліздігіміздің таңы атқан тоқсаныншы жылда
ры Мұстафа Өзтүрік атамекеніне оралады. Туған
жердібіркөрсемдепармандапөткенбабаларының
тілегінеМұстафажеткенеді.ХалқысүйгенМұстафа
Өзтүріктіңбасшылығымен1992жылыҚазақстанда
Республикалықтаеквондофедерациясықұрылады.
Ал, 1993 жылдың мамыр айында ҚР Таеквондо
федерациясының штаб пәтері Оңтүстік Кореяның
астанасыСеулдеорналасқанБүкіләлемдіктаеквон
дофедерациясынамүшеліккеөтеді.Мінеки,содан
бері Олимпиада ойындарының бағдарламасына
енген таеквондо еліміздің жастарының сүйікті
спортына айналды. Бүгінде таеквондомен әлемде
30миллиондайадамшұғылданса,соның30000–ы
қазақстандықтардан тұрады. Бірақ жанға аса ауыр
бататыны,ұлыұстаз,қазақжастарыныңқыранына,
намысы мен ұранына айналған мұзбалақ Мұстафа
Өзтүрікөмірденертеозды.1995жылынаурызай
ында мезгілсіз дүние салды. Небәрі 41 жасында
қыршынкетті.
Мұстафа Өзтүріктің алпыс жылдығын атап
өтуге шақыртылған қонақтарды қараша айының
19да таңертең Алматы әуежайында күтіп алдық.
Сол күні кешке құрметті қонақтар жоспар бой
ынша Қазақстан1 телеканалының «Айтуға оңай»
телебағдарламасынақатысты.Бұлтелебағдарламаға
Мұстафа Өзтүріктің туыстарынан басқа белгілі
спорт журналисі Несіп Жүнісбаев, шебердің
алғашқы шәкірттерінің бірі, әрі үзеңгілес серігі
болғанДиқанАхаев,шәкірттері«МұстафаӨзтүрік
атындағыРеспубликалықтаеквондоорталығының»
директоры Қайрат Қырғызбаев, таеквондодан
еліміздіңұлттыққұрамакомандасыыныңбұрынғы
бас бапкері Сұлтан Шоқбытов, халықаралық
дәрежедегі төреші Мұрат Теміралиев, №17
мамандандырылған балалар және жасөспірімдер
спорт мектебінің директоры Сәбит Жарлепесов,
Мұстафажайлыалғашқытүсірілгенкинофильмнің
режиссері Қалила Омаров қатысып, ой бөлісті.
Мұстафа Өзтүріктің немере ағасы Мансұр Тәйжі
інісінің алпыс жылдығы Түркияда басталғанын
атап өтті. Қазақ халқының ардақты ұлы Мұстафа
Өзтүріктің 60 жылдығының негізгі шешуші сәті
қарашаайының23күні,яғниөзініңтуғанкүнінде
болды.АлматыоблысыТалғарауданыныңБесағаш
ауылындаМұстафаӨзтүріктіңескерткішініңашы
лу салтанатына жұрт көп жиналды. Бұқаралық
ақпарат құралдарының, бірнеше республикалық
телеарналардыңөкілдерікелді.Ескерткіштіңашы
лусалтанатықарсаңындабелгіліқоғамқайраткері,
жазушы Роллан Сейсенбаев бастаған бірнеше зи
ялылар, Түркияның Қазақстандағы бас Консулы
сөз сөйледі. Соңында осы іс шараның өтілуіне
мұрындықболыпжүргенАлматықалалықтаеквондо
Федерациясыныңпрезиденті,қалалықмәслихаттың
депутаты Серік Абдуллаев мырза жиналғандарға
алғыс білдіріп, ескерткіштің ашылу салтанатын
ашық деп жариялады. Салтанаттың соңы «Хан»
мейрамханасындаөткенасқаұласты.Солкүнікеш
кеҚазақконцерттіңзалындаалаштыңардақтыұлы
Мұстафаға арналған концерт өтті. Қазіргі уақытта
еліміздің әр аймағында Мұстафа Өзтүрік атында
көшелер, мектептер, спорт орталықтары бар. «Ер
есімі ел есінде» деген осы болар. Ал, Мұстафа
Өзтүрікдәнінегіпкеткентаеквондоспортыбүгінде
тамырынтереңгежайғаналыпбәйтереккеайналған.
БіздіңАбайатындағыҚазақұлттықпедагогикалық
университетіміздің
қабырғасында
таеквондо
үйірмесіжұмысістейді.Ондаосыжолдардыңавто
рынанбасқатаеквондоданхалықаралықдәрежедегі
спорт шеберлері Қонай Серік, Қозбағарова Жады
ра атты университетіміздің аға оқытушылары сту
денттергеосышығысжекпежегініңқырсырларын
жалықпай үйретуде. Таеквондошы студенттер
алдағыкележатқанЖООорындарыарасындаөтетін
жазғыУниверсиадағақызудайындықүстінде.Осы
екі жылда бір болатын дүбірлі додада таеквондо
шыларымыз университетіміздің намысын қорғау
жолында жеңіс тұғырынан көрінуге барын салады
деп үміттенеміз. Елін сүйген, елі сүйген даңқты
МұстафаӨзтүріктіңөмірібәрімізгеүлгіболғай!
Бақытжан АЯЗБАЕВ,
Сауықтыру дене мәдениеті
кафедрасының аға оқытушысы,
таеквондодан халықаралық
дәрежедегі спорт шебері.
Кикбокстан Қазақстанның халықаралық дәре
жедегіспортшебері,ҚРбірнешедүркінжеңімпазы,
52кгсалмақдәрежесібойыншаЕвропачемпионы
болса, Әлемде өзінің мықтылығын 2 мәрте дәлел
дегенқазіргі таңда Алматы облысының бокс феде
рациясыныңвицепрезидентіКайыпжановЕлмұрат,
университетімізде «Сауықтыру дене мәдениеті»
кафедрасында еңбек етіп жүр. Оның шәкірті Ар
манӘшімовҚРіріктеубіріншілігінде54кгсалмақ
дәрежесі бойынша бас жүлдені ұтып алып, Ре
сей мемлекетінің Анапа қаласында өтетін Әлем
кубогыныңжолдамасынаиеболғанеді.
Арман бірінші қарсыласы Әзірбайжан елінің
спортшысын алғашқы айналымдаақ жолын кес
се, келесі кезеңде Ресей елінің азаматынан басым
түсті. Ширек финалда Қырғыз елінің спортшы
сымен тең дәрежелі ойын көрсетіп,төрешілердің
қорытындысы бойынша қырғыз елінің спортшы
сына ақтық жолдама берілді. Ашимов Арман осы
жарыстың қорытындысы бойынша қола жүлдегер
атанып, сонымен қатар спорт шебері деген атаққа
иеболып,олжалыоралды.
Э.С. ИСМАИЛОВ,
Сауықтыру дене мәдениеті
кафедрасының оқытушысы
ҚАЗАҚТЫҢ РУХЫН ТЕРБЕТКЕН
МҰСТАФА ӨЗТҮРІК
О ФЕСТИВАЛЕ «ЕВРАЗИЯ» И ПРАВЕ НА
СОБСТВЕННУЮ ЖИЗНЬ
Сентябрьовеялжизньмагистрантовсвежимдыханиемосениисдобрилсухоеакадемическоеменюпривкусом
кинематографа.Вместесосвоейоднокурсницей–магистрантом2курсаибудущимпереводчиком–АкмаралТохта
ровой,атакжедоцентомкафедрыполиязычногообразования,преподавателемтеорииипрактикипереводаАлмой
ТусуповойяпосетилаХмеждународныйкинофестиваль«Евразия»,пройдясьпокраснойдорожкеслегендамика
захстанскогоироссийскогокино–АсаналиАшимовым,ЖаномБайжанбаевым,АнастасиейМельниковой,Жанной
ЭпплеиВалериемНиколаевым.
Краснаядорожка,одноизсамыхярких,нонесамыхглавныхвпечатленийотмероприятия.Содержаниефиль
мовивстречисинтереснымилюдьми–вотчтонаполнилосмысломдлянасэтидни.
ФестивальпроходилподэгидойпразднованиястолетияказахскогорежиссераШакенаАйманова.Благодаря
этомумысмоглибесплатнопосмотретьеголучшиефильмы:«Нашмилыйдоктор»и«Ангелвтюбетейке».
ОткрылконкурсныйпоказакимгородаАхметжанЕсимов.ВследзанимдиректорфестиваляЕрмекАманшаев
объявиловручениистатуэткироссийскомукинорежиссеруСергеюСоловьевузавкладвразвитиекиноискусства.
ПамятныйподароквынеславосходящаязвездаказахстанскоговолейболаСабинаАлтынбекова.РастроганныйСо
ловьевотдалдолжноеееобаяниюиалматинскомугостеприимству.Онговорилотепломприемеиинтернациональ
нойатмосферегорода.Былоприятнослышать,чтонамудалосьэтосохранить.
ВитогеспециальныепризыжюридосталисьрежиссеруизКазахстанаЕрмекуШинарбаевузафильм«Голос
степи»иНаримануТуребаевузафильм«Приключения».ПриззалучшуюрежиссуруполучилихколлегаизИс
ландииБенедиктЭрлингссон.ЗрителижеотдалисвоисимпатииРашидуСулейменовузафильм«Дорогадомой».
Почетныйгостьфестивалярежиссеркультовогофильма«Игла»сРашидНугмановотказалсяговоритьосво
ейкартине.Поегословам,темойсегодняшнегоднядолжнастатьлюбовь–чувство,котороепризванопогасить
всеконфликты.ИнтервьюсРашидомНугмановымможнопосмотретьздесь:http://365info.kz/2014/08/delcova
izvestnayakazaxstanskayatelevedushhayapokazalarezhisserukrolichyunoru2/
АкульминациейфестивалясталпоказфильмаизраильскогорежиссераАсафаКормана»Рядомсней»–онелег
койсудьбедвухсестер,однаизкоторыхограниченавсвоихфизическихиумственныхвозможностях.
ВперспективеучастникифестивалирешилиснятьфильмоКазахстане.РашидНугмановпредложилназвать
его:«Казахстан,ялюблютебя!»сэтимчувствоммыивернулисьвсвоистуденческиепенаты.
Татьяна ЗАТОНСКАЯ
«НҰРЛЫ ЖОЛМЕН – МӘҢГІЛІК ЕЛГЕ»
Тәрбиежұмысы,жастарсаясатыжәнемемлекеттікдамытубасқармасы«Жасқалам»әдебиклубтпенбірлесіп
ұйымдастыруымен16желтоқсанҚазақстанРеспубликасыныңТәуелсіздіккүнімерекесіқарсаңындаЕлбасының
егемендіеліміздіқалыптастыружолындағыеренеңбегіменсарабдалсаясатыннасихаттап,жастардыхалқымыздың
ұлттық әдебиетіміз бен мәдениетімізді қастерлеуге тәрбиелеу, олардың бойындағы отансүйгіштік, тіл мен сөз
мәдениетіне деген қызуғышылықтарын арттыру мақсатында 2014 жылдың 79 желтоқсан күндер аралығында
«НұрлыжолменМәңгілікелге»аттыақындармүшәйрасыболыпөтті.
Еңселі еліміздің егемендігін жырға қосып, жастар арасында ақындық өнерді дәріптеу, жас өрен ақындарға
қолдаукөрсетудімақсатеткенмүшәйрағақатысушыларекікезеңбойыншасынғатүсті.Мүшәйражабықтүрде
өткізілді.Мүшәйраға«Абайуниверситетігазетінің»басредакторы,ҚазақстанЖазушыларыОдағыныңмүшесі,
ақын Болат Шарахымбай, Тәрбие басқармасының бастығы Абдықалықов Арман Үкіұлы, Тәрбие басқармасы
бастығыныңорынбасарыБекбенбетоваҚазынаАсанқызыжәнеҚазақәдебиетікафедрасыныңдоцентіТамаевАл
пысбайтөрелікетті.Мүшәйрағаәрталапкерақын12өлеңұсынды.Біріншікезеңдеелтәуелсіздігінеарнапжақсы
жазғанөлеңдерден7жасақындардыіріктепалды.Екіншікезеңде«Студенттікөмір»аттытақырыптажырларын
пашетті.Әділқазылардыңқорытындышешімібойынша,мүшәйрағақатысқанбарлықстуденттергеалғысхатпен
марапаттадыжәне2шікезеңгеөткен7студенттіңішінен3студенткеынталандыруалғысхатпенмарапаттады.Фи
лологияинститутыныңстудентіТәжібаеваРоза3шіорынға,2шіорындыфилологияинститутыныңстудентіСар
балаРинатиеболса,1шіорынғафилологияинститутыныңстудентіҮсеновНұрболатиеленіпжәнебасжүлдеге
филологияинститутыныңстудентіСағидоллаҚазыбеккетиесіліболды.
Балнұр ҚОЖАГЕЛДІ
АРМАН-ҚОЛА ЖҮЛДЕГЕР