Қорытынды
Т. Кунның ғылыми парадигмалар тұжырымдамасының философиялық мәні: ғылыми және ұтымдылықтың біртұтас, абсолютті, өзгермейтін критерийін жоққа шығару; ғылыми критерийлердің салыстырмалылығын, өзгергіштігін тану (әр парадигма өз стандарттарын белгілейді); демаркацияның салыстырмалылығы, ғылыми және ғылыми емес, рационалды және иррационалды бөлу; эмпирикалық фундаментализмді жоққа шығару, яғни ғылымдағы фактілердің басымдығы (теорияны факт бағаламайды, ал теория фактілер жиынтығын анықтайды);
"Парадигмалардың сәйкес келмеуі" туралы тезис дегенміз бір-бірін алмастыратын іргелі теориялар арасында қатаң логикалық қатынастар орнату мүмкін емес; ғылым эволюциясындағы кумулятивизм мен сабақтастықты жоққа шығару; ғылыми қоғамдастықтағы сабақтастықты жоққа шығару: жаңа идеялар ғалымдардың ұрпағы ауысқан кезде күшіне енеді; ғылымдағы Прогресс тек "қалыпты ғылым" кезеңінде, тұтастай алғанда, оның жоқ (критерий-шешілген мәселелердің саны); ғылымдағы дәстүрлер тек кезеңде орын алады.
Ғылыми парадигмалардың сәйкес келмеу тұжырымдамасын сыни тұрғыдан бағалау дегеніміз классикалық емес ғылым - сабақтастық принципі: жаңа теория ескісін жоққа шығармайды, бірақ оны өзінің ерекше жағдайы ретінде қамтиды (Н. Бор, а.Эйнштейн) – ғылымдағы дәстүрлер мен прогресті тану.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
К. Н. Хабибуллин, В. Б. Коробов, А. А. Лугова, А. В. Тонконогов. Ғылым және технология философиясы. Адъюнкттер мен аспиранттарға арналған дәрістер циклі. — М., 2008. // Электрондық басылым: гуманитарлық технологиялар орталығы. — 25.12.2010. URL: https://gtmarket.ru/library/basis/5286/5291
Ғылым тарихы мен философиясына кіріспе / ред.С. А. Лебедев. - М., 2005.
Дэвидсон д. Тұжырымдамалық схема идеясы туралы / / аналитикалық философия. Таңдалған мәтіндер /құраст. А. Ф. Грязнов. - М., 1999.
Касавин и. т. дәстүр әлеміндегі білім. - М., 1990.
Кун т. ғылыми революциялардың құрылымы. - М., 1977.
Достарыңызбен бөлісу: |