«Троянский конь» - тiкелей қатысуды талап етпейтiн, бағдарламаға айырмашылықты өзі орындайды. Ол әдетте әрбiр операциядан алдын ала ашық есеп нақтылы сомадағы бөлiп шығаруы үшiн қылмыскерлермен қолданылады.
«Троянская матрешка»- бөгде программалық қамтамасыз етудін бағдарламалары жойып ,өз-өзін құртып жібереді.
«Салями» - осы әдiс компьютер техникасының құралдарының жылдамдығында негiзделген. Коммерциялық мәмiлелердiң iске асыруында дөңгелектенедi.
«Логическая бомба» - әдiс жағдайлардың нақтылы күйiнде iстейтiн арнайы командалардың бөгде программалық қамтамасыз етуiне құпия енгiзу болады. Бұл әдiстiң бiр түрi уақытша бомба болып табылады.
«Вирусы-черви» - бұл вирустар программалық файлдарды өзгертпейдi. Олар компъютер желiсiнен компьютерiнiң жадтарына кiредi, және басқа компьютерлердiң мекенжайларын есептейдi. Вирустың көшiрмесi басқа компьютерлерге жіберіледі.
«Паразитические» - программалық файлдарды мiндеттi түрде өзгертетiн вирустер мұнда кiредi.
«Әуесқойлармен жазылған вирустар - студенттiк» - мұндай вирустар қателерде көп болады, және арнайы бағдарламалармен оңай мәлiм болады.
1.2.Компьютерлік вирустардың тарихы
Компьютерлік вирустың «бірінші эпидемиясы» 1986 жылы пайда болды, Brain атты вирус (ағылшынша –«мозг») компьютердің дискеттерін «зақымдады». Вирустың ең бірінші прототипі 1971 жылы пайда болды. Боб Томас деген программист бір компьютерден екінші компьютерге ақпаратты жіберуді шешу үшін, өз бетімен бір компьютерден басқа компьютерге «секіретін» Creeper программасын құрды. Бірақ бұл программа өз-өзінен көбеймеді, зияны болмады. Фон Нейман (2-сурет)және Норберт Винер (3-сурет) программистері бірінші рет өз-өзінен көбейетін табиғи құрылымдарды зерттеді.
1-сурет 2-сурет
3-сурет
1.3.Компьютерлік вирустардың пайда болу белгілері
1.Кейбiр бағдарламалардың жұмысының бәсеңдiгi.
2.Файлдардың өлшемдерiнiң үлкеюi.
3.Бар болмаған бұрын оғаш файлдардың пайда болуы.
4.жедел жадтың көлемiнiң кiшiрейтуi.
5.Кездейсоқ пайда болатын түрлi видео және дыбыстық эффекттер.
1.4. Компьютерлік вирустардың жіктелуі.
Қазіргі кезде 10 000 шамасында компъютерлік вирустар белгілі. Оларды әдетте әсер етуіне, логикасына байланысты және көлеміне қарай топтарға жіктейді.
Компъютерлік вирустардың қысқаша жіктелуі.
Көлемі бойынша
|
Логикасы бойынша
|
әрекетіне байланысты
|
Мақсатына
|
«А» 648 байт
«В» 1701 байт
|
«ұстауыштар»
|
ДЭЕМ – дерде
|
«бейсуат»
|
«С» 1808 байт
|
«логикалық бомбалар
|
Көп машиналы кешеңдерде
|
«шантаж жасаушы»
|
«С» 1808 байт
|
«құрттар»
|
Есептеу желілерінде
|
«насихатшы»
|
«Е» 1800 байт
|
«троян аттары»
|
Есептеу желілерінде
|
«насихатшы»
|
«N» n байт
|
«жолбарыстар»
|
Информациялық желілерінде
|
«насихатшы»
|
«Z» n байт
|
ЭЕМ желілерінде
|
|
«мағынасыз»
|
Логикасына және әсер етуіне қарай оларды шартты түрде мыналарға жіктеуге болады:
«Ұстауыш- вирустар» - программалық жабдықтар кешеніндегі қателіктер мен дәлсіздіктер пайдаланады. Көлемді программаларды түзету кезінде белсенділік көрсетіп программаға жабысады. Әртүрлі зияндық әрекеттері бар вирус.
«Логикалық бомбалар» - қарапайым прогаммаларға кіріп алып білінбей тұрады. Тек белгілі бір шарттар орындалғанды ғана әсер ете бастайды. Сол шарт орындалар мезетке дейін неғұрлым көп программаларға «жұғуға» тырысады.
«Құрттар» - жүйелік прогламмалаушылардың информациялық есептеу желілерінің бос тұрған ресурстарын анықтау прогламмаларына кіріп алып сол бос құрылғыларды тектен тек жұмыс істеуге мәжбүр етеді. Мысалы, оларды шексіз циклге енгізіп, құрдан құр жүргізіп қояды немесе қажетсіз мәліметтерді баспаға шығартады және т.с.с
«Троян аттары» - қарапайым қолданбалы прогламмаларға еніп алып, соларға рұқсат етілмеген әркеттерді орындатады. Жасалу құрылмалы мен көбею жолы оңай болғандықтан, көбінесе компъютер желілерін жайлап алады.
ІІ. Қорғану тәсілдері
- Қосымша дискет құру;
- Жүктеушi сектор сүзсiн және бастапқы жүктеушi сектордың көшiрмесiн
құру;
- Файлдарды вирустарға тексеру, қоса архивтi.(ARJ,.ZIP,.RAR );
- Жедел жадты тексеру ;
- Алдын ала тап қалған кесте бойынша диск автоматты тексеру;
- Компьютерге файлдар олардың түсуiнде тексерсiн және диск сияқты немесе
торлық құрылымға үндеуiнде, вирустар бұл құрылымдар iздестiру кезiнде
тексеру;
- Қайта тиеудiң жанында тексеру керек, дискет дисководта, және бұл
қолданушы туралы ескертуге қалмады;
- Фон тәртiбiндегi диск тексеру;
Достарыңызбен бөлісу: |