Ғылыми жұмыс


ҚОРЫТЫНДЫ Қорытындылай келе



бет13/14
Дата07.01.2022
өлшемі76,68 Kb.
#18738
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
ҚОРЫТЫНДЫ

Қорытындылай келе, экономиканың міндеті, кез келген басқа сияқты, фактілерді жинау, жүйелеу, түсіндіру және олардан тиісті қорытынды шығару болып саналады.Экономика нақты факторларды жинау, жүйелеу және олардың негізінде тұжырым жасау міндеттерін жеңілдететін ұйымдастырылған талдау және жалпы қорытынды жасау әдістерімен толықтырылған ақыл-ой жұмысын ғана қамтиды. Оның зерттеу саласы әрдайым шектеулі болғанына қарамастан, оның ақыл-ойдың көмегінсіз жүргізген зерттеулері нәтижесіз болғанымен, ол онсыз да шеше алмайтын күрделі мәселелерді ақылға қонымды түрде шешуге мүмкіндік береді. Экономикалық заңдар дегеніміз - белгілі бір жағдайларда адамдардың іс-әрекетін сипаттайтын тенденциялардың қорытылуы.Осы ғылыми жұмысымызда келтірілген қазақстанда нарықтық экономиканың даму тарихы қысқаша сипаттамасы, әрине, толық емес. Бірақ экономикалық ойлау тарихына енгізілген бұл қысқа кіріспе бізді экономикалық мәселелермен жақынырақ таныстырады, экономикалық теориямен одан әрі танысуда пайдалы болатын кейбір терминдер мен ұғымдар туралы жалпы түсінік береді.Қазақстандық нарық, бір жағынан, халықтың әлеуметтік осал топтарына жеткілікті қолдау көрсететін өзінің күшті мемлекеттік дистрибьюторлық саясатымен аралас экономикаға, ал екінші жағынан, әлеуметтік нарықтық экономика қағидаттарына сүйенуі керек. олардың айқын көрсетілген антитоталитарлық бағыты. Мұндай мақсаттарға қол жеткізу біз үшін ең қолайлы экономикалық модельдердің ерекшеліктерін сәтті біріктірген жағдайда ғана мүмкін болады. Дамыған нарықтық модель бәсекеге қабілетті экономиканы дамыту шарттары мен нарықты едәуір қатаң экономикалық реттеу элементтерін, мықты мемлекеттік саясатты және экономикалық тиімділіктің сөзсіз басымдылығын, жеке меншіктің қол сұғылмаушылығы мен жан-жақты қолдауын біріктіруі керек. оған негізделген экономикалық нысандардың қуатты мемлекеттік сектормен салыстырмалы түрде ұзақ уақыт қатар өмір сүруі.Қысқаша айтқанда, бұл постсоциалистік экономика негізінде әлеуметтік бағытталған нарықтық экономиканың құрылысын қамтамасыз ететін модель болуы керек.Ескірген стереотиптерден арыла отырып, аралас экономика дегеніміз - бұл іс жүзінде хаотикалық үйінді емес және таза «капиталистік» және «социалистік» формалар теориясындағы эклектикалық тіркесім емес, формалардың диалектикалық бірлігі түрінде пайда болатындығын білу керек. меншіктік және бәсекеге қабілеттіліктің халықаралық тәжірибесінен өткен шаруашылықтарды басқару әдістері.

Басқаша айтқанда, аралас экономика дегеніміз өркениетті меншік нысандары мен басқарудың бәсекесімен, экономиканың жоғары тиімділігімен және адамдарды соған сәйкес әлеуметтік қорғаумен сипатталатын нарықтық қатынастар эволюциясының объективті түрде анықталған және тарихи табиғи кезеңі болып саналады.Алайда қоғамдық бағытталған нарықтық экономикаға көшу экономиканы ауқымды мемлекеттік реттеу қажеттілігін, яғни қоғамдық өндірістің барлық саласында реттелетін нарықтың болуын болжайды. Мұндай реттеу экономикалық және әкімшілік әдістермен жүзеге асырылады. Оларға қарсы болмау керек, бірақ органикалық түрде үйлестіру керек, бұл әкімшілік реттеудің объективті дамудың талаптарына, экономиканың қазіргі жағдайына және т.б. сәйкес келеді. Нәтижесінде Қазақстанның нарықтық экономикасы моделінің осындай контурлары пайда болады.Біріншіден, бұл әлеуметтік нарықтық экономиканың антитоталитарлық механизмі мен аралас экономиканы экономикалық макро реттеуді үйлесімді түрде үйлестіретін әлеуметтік бағдарланған нарық болуы керек.Екіншіден, экономиканың жаңа моделі, бір жағынан, мықты мемлекет пен экономиканың қалыптаса бастаған жеке секторының салыстырмалы ұзақ мерзімді қатар өмір сүруін қамтамасыз етуі керек. Сонымен қатар, бірінші кезеңде мемлекеттік сектордың таралуы осы саладағы кәсіпорындар алатын кез-келген ерекше жеңілдіктерді, артықшылықтарды немесе айрықша құқықтарды білдірмеуі керек. Сонымен бірге, жеке секторды ерте қалыптастыру бағыты мемлекеттік кәсіпорындарды жасанды және мәжбүрлеп бөлуді, оларды дереу жаппай жеке қолға беруді білдірмеуі керек. Мұндай проблемалар біртіндеп және бәсекелестік, мемлекет меншігінен шығару, жекешелендіру, банкроттық, бірігу, бірігу және басқа түрлендіру тетіктерінің көмегімен шешілуі керек.Үшіншіден, таяу болашақта Қазақстан экономикасы экономиканы реттеудің және нарықтың өзін-өзі реттеудің қарама-қайшылықты бірлігі болатын басты бақыланушылық критерийлерінің бірі болатын қос экономикадан басқа ештеңе бола алмайды. Сонымен қатар, макрорегуляция сферасының әлсіреуі мен тарылуы оның өркениетті формаларында нарықтық өзін-өзі реттеудің қалыптасуы мен өсуі кезінде ғана болуы керек.Төртіншіден, экономикалық бағыттағы нарықтық бағдар мен тенденцияның күшеюі мемлекеттің рөлін дәл осылай күшейту аясында болуы керек.

Бесіншіден, қазіргі саяси және экономикалық жағдайда Қазақстан экономикасы сепаратистік емес, аймақтық өзін-өзі басқарудың маңызды элементтері бар унитарлық құрылым болуы керек.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет