Ғылыми жоба Жоба жетекшісі: Айыпхан Мерей Үлес қосқандар: Сатыбалды Ұлжан
Әлия Молдағұлова Нұрмағанбетқызы (Дүйсенова Айжан )
жүктеу/скачать 302,42 Kb.
|
ғылыми жоба123
| Әлия Молдағұлова Нұрмағанбетқызы (Дүйсенова Айжан )
1925 ж. 25 қазанда Ақтөбе облысы, Қобда ауданының Бұлақ ауылында Сарқұлов Нұрмұхаммед және Молдағұлова Маржанның отбасында дүниеге келген. Бала кезінде анасынан айырылып (1933 ж.), кейіннен Алматыда ағасының қолында тұрған, ал 1935 ж. бастап Ленинград, Красногвардейский ауданы, Гурдин көшесіндегі №46-шы балалар үйінде тәрбиеленген. Ескермеген, айтылмағаны, жазылмағаны немесе жұрттың жаза, айтат бір гана нерсе Ол ен алдымен, Рухтың, онда да, қазақы рухтын ориен келе жаткан рухтың перзенті еді. Бұл туралы ішінара айтылғанымен, би биста Эння - бізге идеология білдірген Әлия! әскер киімін киген комсомолдың торбиесін корген», аяулы болса да, «солдафондау» Элия елі Оның шыққан құнары, сыйынган аруағы, жанын олдилеген ұлттың ұлы МӘДЕНИЕТ кралскы ананың сүтімен қалыптасқан сезім-сенімі, қазақы атаның канымен келетін «ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрегі», коз жетер жердегі дала рыцарлары Кантуган, Доспанбеттерден, арғы Қобыланды, Ер Тарғындардан, Қуртка, Кармыштардан. Бопай, Ботагоздерден бастау алатын қазақы, аспани рухы туралы тереңіректен қозғайтын бас-аяғы бүтін сез күні бүгінге дейін айтылган жок -Сол себепті..Әлия. біздің аяулы Әлиямыз Кеңес Одағының Батыры деген ұғымға баягыдан бері трафаретке айналып кеткен, «пилотка киіп, автомат устаган мусінге сыймайды Кара жердін бетінде казак деген ұлт барда, онын санасы мен жүрегіне бейне болмысы беорнап, сіңіп кеткен, сол ұлтты ошпес онегесімен, ажаллы пенденін бәріне бұйыра бермейтін асқақ рух, дегдар бітімімен тандай кактырып, кас кергізерісімен үнемі биікке, тектілікке, бүтіндік пен кемелдікке карай жетелеп жүретін Перзенттер бар. Болған. Қазір де бар. Иншалла, болашакта да болады. Тарихты, онерді, ғылымды, жалпы, адами әмірді тұлғалар устап туратын болса, ұлтты да үздіксіз сомдайтын, озін ұмытып кетпеуден, адасу сүрінуден сақтайтын солай Замандар аунап, ұлт жалғаған ұлық жол ұзаған сайын сол бірегей Перистердің репр кокірегіне орныққан бейнелері аруақтана, аскактай түседі. Киелі анызга, ултка онеге болар ұстынға, рухтык абызга айналады. қазақы санада тіршілік тостағанын бағзы бір замандарда-ақ тауысып тастаған Еділ батырдын. Истеми мен Тоныкектің. Тұмар ханымның (Томирис) елес бейнесі күні бүгінге дейін сақталып келуі, ұлттың рухына бізден бурын откен Мыктылардын. Кемемдердің. Аруақты ерлердін осы казір де ұстаздық етіп отыратыны содан «Әлияның ені қара торы. Маған оның кара торылығы табиғи емес, қан майданның ащы тұрмысынан пайда болған, туа біткен емес, жүре біткен түс сияқты көрінді, тегінде өзі жұқа енді. бәлкім қызыл шырайлы, ақ жүзді қыз боларга керек.Олар бізге катар тұрып, жауынгерлік төртіні сақтап, ресми түрде сәлем берген еді, бірақ ресми түрлі бұзған мен болдым: Әлия қалқам, бармысың, аман-есен жүрмісің? дегенімде, «қалқам» деген ұмыт болып кеткен сезді естіп Әлия да жауынгер солдат ретінде емес, енді бірге туыскан кенже карындас ретінде маған мүная қарады. Мен оны талай жауды жамсатқан, мылтықтың шаппасын, пулеметтің тұтқасын майыса, шебер устайтын, солай болса да, баяғы бір нозік қалпын сақтаған салалы қолдарының сыртынан сүйдім. Алгаш данкын естігенімде, бала жасынан Ленинград сияқты үлкен қалаларда оскендіктен, қазақша тілге жоқ шығар деп ойлаған едім. Бұл ойым кате болып шыкты. - Сіз Қазақстаннын кай жеріненсіз,Актебеленсіз бе? - деді Әлия нағыз ауыл қыздарының нәзік те басынкы үнімен. -Иә, мен Актобеденмін! дедім, басқа бір қаланы айтуға, емеспін» деуге бұл жерде Әлиянын коңілін қимадым. Сойте тура. Актобе жайында жан-жақты сұрақ қоя бастаса, білмей қалар ма екенмін деп, қымсынып та тұрдым. Жекен Жұмаханов. Жаным сәлем! Қайырлы күн, қымбатты Сапура! Мен хатымның саған қашан жетерін білмеймін, әйтсе де, аскери өмірімнің соңғы жаңалыктарын хабарлауға асығып отырмын. Қазір жол үстіндемін. Бұрнағы күні шықтық, бүгін келіп қалармыз деп ойлаймын, бірақ дәл айта алмаймын.Менің кайда келе жатқанымды озің де түсінетін шығарсың, бірақ бұған қамықпай-ақ қой, өтінем сенен, өйткені Мектепте әлі біраз уақыт оқуға қалдыра тұрса да майданға өзім сұрандым ғой.Өз өміріме өкінбеймін Салтанатен шығарып салды, жақсы келе жатырмыз.Дегенмен, жүректе бір мұң бар, өзімді ойламаймын, сені, балаларды, апайды және жалпы туыстарды көре алмай бара жатқаныма өкінемін. Мен саған бірде ағай келіп кетті аспайтын едім ғой, міне, сол келгеннен бері хабарсыз кетті хатта жазбайды, өзің де көре алғаным жок, не болғанын, неге жазбағанын білмеймін. Өзім хабарласайын десем, адресін білмеймін. Егер сен хат жазысып тұрған болсан, оған мен туралы хабарлашы. Апайга менін атымнан хат жазуынды коптен-коп отінемін. Озім-ақ жазар едім, бірақ, ол кісіге келгенде керекті сез таба алмай қиналамын. Ол кісіге менің жүріп кеткенімді айтып жаз, дені сау, көніл-күйі оте жаксы деп жаз, мазасызданбасын. Балаларға аса мейірімді болуын сұраймын, әрине, ана болған соң, оз балаларын ұрып-соға алады ғой, мүмкін сүйгендіктен сойтетін шығар... Ол кісі балаларды адал, батыл, халық ісіне шын берілген және, әсіресе, оз ата-анасы мен жакындарына бауырмал етіп тәрбиелесін. Тағы да коп нерселер айтуға болар еді. бірақ оның бәріне шама жок. Ал сен екеуміз келесі хаттарда шер тарқатысамыз ғой, овірге осымен аяқтаймын. Сау бол, сүйікті Сапypal Әжеме. Нағашы атама, агама, жеңешеме, Розажанға, Макске, Сапарга және баска да коптеген жакын да қымбатты кісілерге сәлем айт.Саған емірдегі бар жақсылықты тілеуші Аня жүктеу/скачать 302,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|