Философия және мәдениеттану: Оқу құралы

1. 
   Кеңес үкіметі кезінде ұлттық жазу таңбасынан айрылып, латынды соңынан кириллицаны қабылдап, өткендегі ұлттық тарихын оқи алмай мәңгүрттену;
   
2. 
   жеке ұлттардың халықтық жадын ұмытып, өткендегі ұлттық тарихи санасынан көз жазып қалу;
   
3. 
   дінінен яғни рухани тірегінен мүлде айрылуға бет алу;
   
4. 
   табиғи тіл байлығынан қол үзіп, тарихи ой санасынан кедейлену;
   
5. 
   ұлттық менталитетінен яғни ділінен ажырауы;
   
6. 
   ұлттық әдет – ғұрып, салт – санасынан көз жазып, рухсыздануы;
   
7. 
   отбасы тәрбиесі мәйегінен тыс қалып, жаттануы;
   
8. 
   ұлттық өнер туындыларының уызына жарымай, тіпті, ұғына да алмай, бөгде ұлт өнерінің ығына санасыздықпен жығылуы;
   
9. 
   түріктік ортақ рухани тұтастықтан алыстай беруі;
   
10. 
    ұлттық антропонимдер бояуының солғын тартып, алашұбарлануға бет алуы;
    
11. 
    орыс тілі мен емлесінің ықпалына түсу себепті, ана тілінің дыбыстық табиғи бояуының солғын тартып, орфоэпиялық дағдарысқа ұшырауы;
    
12. 
    шала қазақ пен ада қазақтардың нигилистік, космополиттік қалыпқа түсіп, рухани жағынан азғындауға бағыт алуы;
    
13. 
    мінез – құлық этикеті мен киіну жағынан сырттан енген модалық көрініске ойсыз, қамсыз ерудің себебі де А. Байтұрсынов атап көрсеткендей, тіл мен ділінен айрылған қазақ неге көрсеқызар болмасынның өзі болып шығуы.
    

Дүние – үлкен көл,

деген өлең жолдарынан-ақ аңғаратынымыз ұрпақтар сабақтастығы мәселесіне ерекше мән беріп, ғасырлар бойы маңыздылығын жоймайтындығына көзі жеткен. Демек, қазіргі уақытта алдыңғы ағалар Шығысқа, артқы інілер Батысқа қарап тұрған заманда ұрпақтар сабастығы, рухани сабақтастық өз шешімін таппаған мәселе болып қала бермек. Абай атамыз тәлім-тәрбие беретін адам болса, оны қабыл алатындар жоқ емес десе, сол үлгі өнеге болып көрінетін ағалар тарапынан қандай нәтиже бермек, жас ұрпақ қандай ұстанымға келуде, ойға салмақ түсіп, нені үлгі етуде? Әке мен бала мәселесі бүгінгі күні қайта қарастырылуды қажет етеді, яғни, келешек ұрпақтың бағыт-бағдарына қоғамдағы көзқарасы мен ойы әділ бағаланатынына сенімді жағдай тууы тиіс. Дейтұрғанмен, мазмұны космополиттік ағайындар сауалдамаларына, осындай, мылтықсыз шайқаста, Ұлттық идея жауап беруге тиіс, ал заман биігінен табылуды намыс мұраты ету-ұлттық идеяның күретамыры болып табылады. Жалпы, қазақ ұлтының тұлғалануы, қазақ ұлтының жетілуі – ұлттық мұраты жолында Бөгенбай мен Қабанбайша қайраттанып, Абай мен Ахметше толғанып, Шәмші мен Нұрғисаша тебіренуі ғана қалды.

Алымдардың уағыз кітабында

1. 
   қоғамға бағыт – бағдар береді;
   
2. 
   қоғамды біріктіреді;
   
3. 
   идеологиялық және мәдени ұғымдарды бүкіл қоғамға телиді;
   
4. 
   жеке тұлғаның мүдделерін қорғайды;
   
5. 
   этникалық негізден гөрі адами, рухани құндылықтарға мән береді.
   

1. 
   діннің жеке тұлға және қоғам өмірінде нақты функциялары бар;
   
2. 
   дін әр адамға сол адам бағынышты болуға міндетті құдіреттің алдында жеке басының сенімділігі сезімін береді;
   
3. 
   дін адамға өзінің төңірегіндегі әлемді түсіну тұрғысынан өзіндік жүйе ұсынады;
   
4. 
   дін қоғам қатынастарының қалыптасуында басты міндет атқарады.