Философия пәнінен №2 Аралық бақылау «Жалпы медицина», 2-курс 2022-2023 оқу жылы
жүктеу/скачать 234,48 Kb.
|
Полный фило
- Бұл бет үшін навигация:
- Қорқыт 5. Аристотельдің қай еңбегінде ойшылдың эстетикатеориясы жан-жақты зерттелген Поэтика
- Болмысты табу или өзін тану 7. Қай ойшыл герменевтика мәселесін жан-жақты зерттеп, герменевтикалық шеңбер принципін негіздеген болатын Ф.Шлейермахер Гадамер
- Экзистенциализм 9. Қандай философиялық бағыттың басты проблемасы түсіну болып табылады Герменевтика
- Деизм 11. «Ғылым дамуы болашақта адамзаттың барлық мәселелерін шешеді» деген пікірді ұстанатын бағыт қалай аталады 12. Қай философ
- Гегель 13. Қай ұғым философияның алғашқы атауы болып табылады Даналықты сүю(Даналық)
- Кампанелла,Морс,Гобс,Макиавелли 15. Жалқы, көп, бүтін, бөлік, сапа, сан, мазмұн, форма - философияның қай бөлімінің категориялары болып табылады Диалектика
- Құдай 17. Жаңа заман философиясында болмыс ұғымына балама ретінде қандай ұғым қалыптасты 18. Рене Декарт философиясындағы қандай ұғымды болмыс деуге болады Субстанция
- Э.Фромма 40. Қоғамның пайда болуын - адамдардың бірге өмір сүру қажеттілігінен туындаған деген көзқарас қай дәуірде қалыптасты Антикалық (Платон)
- Фальцификация(жоққа шығару) немесе Ғылыми революция 1. Дүниетаным анықтамасы
- Эмоцианалдық пен рационалдық, объективтілік пен субъективтілік, фантастикалық пен реалдылық, табиғилық пен табиғаттан тысқарылық араласып жатқан дүниетанымның тарихи формасы
- Философияның функциялары
- Философиялық әдістердің ерекше белгісі
|
Философия пәнінен №2 Аралық бақылау «Жалпы медицина», 2-курс 2022-2023 оқу жылы 1.Адам мен қоғамның пайда болуын белгілейтін термин: Антропосоциогенез 2. Мартин Хайдеггердің пікірінше адам болмыстың .........: билеушісі бақташысы көшірмесі үйі жоқтаушысы 3. Этиканың категориялары қатарына кірмейтін ұғымды белгілеңіз: жақсылық, жамандық; әділдік, парыз; ұят, ар-ұждан; асқақтық, пасықтық еркіндік, жауапкершілік; адамгершілік, абырой; 4.Аристотельдің пікірінше артық пен кемшіліктің тең ортасы: Қарапайымдылық,ізгілік,әділеттілік 5. М. Шелердің пікірінше құндылықтар иерархиясының ең жоғарғы сатысында тұрады: Жақсылық Махаббат Құдай Адам Сұлулық 6. Этиканың басты категориялары: жақсылық пен жамандық, əділдік, борыш, ар, бақыт жəне махаббат 7. Огюст Конт бойынша адамзат ақыл-ойының даму кезеңдері: мифологиялық, діни, философиялық теологиялық, метафизикалық, позитивтік антикалық, орта ғасырлық, жаңа замандық математикалық, физикалық, метафизикалық фетишизм, политеизм, монотеизм 8. Жаңа дәуiр философиясы жаратылыстану ғылымдарын табиғатты зерттеп, жаңалықтар ашуы тиiс деп есептеп, философияның мiндетiне ненi қалдырды? ғарышты зерттеуді дiн мен қоғам арақатынасын зерделеуді адам мәселесiн зерттеуді ғылыми таным әдiсiн жасауды саясатты қарастыруды 9. Ахмет Байтұрсынұлы өнерді негізгі екі түрге бөледі: Жан сақтау және жан қоштау 10. «Өнердің алуан түрлері дегеніміз – тиісінше сұлулықтың да алуан түрлері» пайымдауының авторы: Г.В.Ф.Гегель И. Кант И. Фихте Ф. Шеллинг Л. Фейербах 10. Пер Монсонның «Саябақ аллеясындағы қайық» шығармасындағы мәдениетті білдіретін метафораны атаңыз: Приговорены к свободе( бостандыққа үкім) или орындықтар 11. Қазақ сөз өнерінің теориясына арналған «Әдебиет танытқыш» еңбегінің авторы: Ахмет Байтұрсынұлы 12. Еліктеу ұғымын білдіретін, немесе соның орнына қолданылатын терминді көрсетіңіз: Мимесис 13. Өзгенің қайғысына ортақтасу арқылы жанның, рухтың тазаруы: Катарсис 14. Қоғамды өзара мұқтаждықтарын өтеу үшін бас қосқан адамдардың бірлестігі деп есептеген философ: Платон 15. Әл-Фараби бойынша қоғам жіктелісі: Ұлы , орташа , шағын 16. Ең ежелгі әлеуметтік институт: Тронхейм 17. Аристотель жақтаған меншік түрі: Жеке меншік 18. Платон жақтаған меншік түрі: Қоғамдық меншік 19. Аристотель көне грек философтарының арасынан кімді шын мәнінде диалектиканың негізін қалаушы деп есептеді: Зенон Cократ Гераклит Платон Пифагор 20. Катарсис дегеніміз: Сөзбе сөз: «болмыс осы жерде» Адамға сыртқы факторлардың теріс әсері Көне грек тілінде: «асқақтау, тазару, сауығу» Табиғатқа еліктеу Шекаралық жағдайды білдіреді 21. Философия үшін еркіндік дегеніміз: адамның нені қаласа, соны жасау мүмкіндігі барша шектеулерден еркін болуы еркіндік – танылған қажеттілік еркіндік – бұл, өзгерте алу мүмкін емес нәрсе еркіндік бұл – табиғи қажеттілік 22. Марксизм адам туралы: Адам архетиптік жаратылыс Адам үшін бейсаналық үлкен роль атқарады Адам қоғамдық жануар Адам қоғамдық қатынастар жиынтығы Адам символ жасаушы тіршілік иесі 23. Ақпараттық қоғамның басты белгісіне жатады: білім нарықтық экономика өндіргіш күштердің даму деңгейі саяси режим пікір 24. Иммануил Кант философиясына тән ұғым: «Антиномия» «Эмпиризм» «Эйдос» «Рационализм» «Субстанция» 25. Упанишадалар: Ғылым туралы жинақ Қара сөзбен жазылған философиялық түсініктемелер Құдайларға арналған гимндер жинағы Табиғат туралы жинақ Салт-дәстүрлер туралы жинақ 26. Серен Кьеркегор философиясына сәйкес адам өмірінің сатылары: Эстетикалық,этикалық,діни 27. Қай ойшылдың философиясы үшін адамның индивидуалды болмысы философиялық танымның басты объектісі болып табылады: К.Поппер М. Хайдеггер З.Фрейд К. Маркс Ф.Ницше 28. Аксиология терминін тұнғыш еңгізген ойшыл: Гартман Виндельбанд Перри Мейног Дж.Дьюи 29. Еркіндіктің экзистенциалистік түсінігі: еркіндік дегеніміз танылған қажеттілік еркіндік – бұл зілдей ауыртпалық еркіндік шығармашылықта еркіндік – бұл істің жайын білу арқылы шешім қабылдау қабілеттілігі еркіндік жоқ 30. Ф. Ингартен құндылықтарды екі түрге ажыратты: Моральді және витальді Әлеуметтік және моральдік Витальді және мәдени Эстетикалық және саяси Мәдени және саяси 31. «Постиндустриалды қоғам» терминінің авторы: Д. Белл Э. Фромм М. Вебер К. Поппер Т. Кун 32. Әл-Фараби өзінің ғылым классификациясында бірінші орынға қояды: Математиканы Физиканы Тіл білімін Метафизиканы Георграфияны 33. Позитивизм – бұл философиялық бағыт: Ғылым мен философияның интеграциясын жақтайды Ғылыми білімнің жүйесін сынға алады Дұрыс пікір қалыптастырады Философияны дербес ғылым ретінде жоққа шығарады Адам мәселесін қарастырады 34. Адамның жанын таза тақтаға теңеген жаңа заман философы: Джон Локк 35. Араб-мұсылман әлемінің ойшылдарын антика мәдениеті мен философиясын зерттеп, зерделеуге ықпал еткен жағдай: ғылым мен философияның дамуы әлемнің бірлігі туралы идеялар грек полистерінің қоғамдық-саяси құрылысы гректердің бай мифологиясы жаратылыстану ғылымдарының дамуы 36. Конфуцийдің антропологиялық философиясындағы сяо принципі білдіреді: үлкенге құрмет, ата-ананы сыйлау дәстүрді сақтау әрекетсіздік принципі ерлік даналық 37. Қазіргі заманғы тарих философиясының маңызды проблемасы болып табылады: тарихи фактлердің дәйектілігі тарихтың мәні мен бағыттылығы тарихи фактлерді жүйелеу тарихтағы тұлғаның рөлі әлеуметтік құбылыстардың тарихи аспектілері 38. Тарихтың мәні мен тарихи процестің дамуын түсіндіретін ортағасырлық философиядағы түсінік: Номотизм 39. Философияның қоғамды зерттейтін бөлімі: Әлеуметтік философия 40. Егер жануарлар дүниесі қоршаған ортаға табиғи инстинктер арқылы бейімделсе, адамдар үшін бұл қызметті атқарады: Әлеуметтену агенттері Әлеуметтік институттар Адамның ақыл-ойы Білім беру мекемелері Қоғамдық ұйымдар 41. Эллиндік-Римдік философиялық мектептерге жатпайтын мектеп: стоицизм неотомизм эпикуреизм неоплатоншылдық кинизм 42. «Адам еркіндікке кесілген (жаралған) тіршілік иесі» деп пайымдаған ойшыл: Жан Поль Сарт 43. Тапатал түсте қолына шам алып адам іздеп жүретін ойшыл: Диоген 44. Антропоцентризм қай дәуірдің философиясына тән принцип? Қайта өрлеу 45. Р. Декарттың пікірінше, адам тіршілігінің жалғыз да, нақты дәлелі, ол: Сөйлеу Ойлау Мәдениет Қозғалысқа қабілеттілік Адамгершілік 46. Адамның мәнін ашатын үш бастама: мәдениет, өнер, қоғам құқықтық, психикалық, биологиялық биологиялық, психикалық, әлеуметтік саяси, әлеуметтік, виталды дін, саясат, өнер 47. Антикалық ойшылдардың қайсысы алғашқы болып адамды космостан бөлек әлеуметтік этикалық тіршілік иесі ретінде қарастырып, алғашқы антропологиялық бетбұрыс жасады?.. Аристотель Эпикур Фалес Сократ Платон 48. Антикалық ойшылдар бойынша адам бейнесі: Космоцентрлік Антропоцентрлік Теоцентрлік Социоцентрлік Постмодернистік 49. Ортағасыр философиясы бойынша адам бейнесі: Теоцентрлік Социоцентрлік Космоцентрлік Антропоцентрлік Постмодернистік 50. «Үрей», «жалғыздық», «күйзелу» - терминдері қай философиялық бағыттың қарастырған мәселелері болып табылады: Феноменология Экзистенциализм Постпозитивизм Аналитикалық философия Психоанализ 51. Дүние мен адамзаттың ақыры туралы діни ілім қалай аталады? Эсхатология 52. «Кез келген тұлғаны мақсатқа жетудің құралы деп емес, мақсаттың өзі деп қарау керек» деген И. Канттың тұжырымы: Таза ақыл Кесімді императив Тәжірибелік ақыл Гипотетикалық императив Трансенденталдық 53. Л. Фейербах ұсынған адамға деген филососфиялық көзқарас: Антропоцентризм Антропологиялық материализм Философиялық антропология Антропософия Антропоморфизм 54. Мифологиялық дүниетанымға тән белгі:Антроморфизм 55. Ф. Энгельс материя қозғалысының негізгі формаларына жатқызады: Механикалық,физикалық,химиялық,биологиялық 56. Философияның басты сұрағы «Адам дегеніміз не?» деген пайымдаудың авторы: Кант 57. Конфуций философиясындағы «жэнь» ұғымы білдіреді: Адамды сүю,гуманизм 58. Диалектикаға қарама-қарсы философиялық зерттеу әдісі:Метафизика 59. Ақиқаттың дүниеге келуіне көмектесетін Сократтың әдісі: Майевтика 60. Үнді философиясындағы қайта-қайта туылу «шеңбері» қалай аталады: Сансара 61. Схоластика дегеніміз: Ортағасырлық философиялық ілім 62. Өмірдің мәні мемлекеттің жауапты азаматы болуға ұмтылу деп тұжырымдаған антика дәуірінің ойшылы: Аристотель 63. Дедуктивті математикалық әдістердің, логиканың, ақыл-ойдың ғылыми танымда басымдылығын көрсететін жаңа еуропалық философиялық бағыт: Платон 64. Индивидтің еркіндігін шектейтін факторлар: 65. Аристотель бойынша дүние негізінде жатқан от, су, ауа,топырақтың түзілуі осы төрт стихияның өзара байланысы нəтижесінде жүзеге асады: ыстық пен суық, атомдар мен малекулалар құрғақ пен ылғал, форма мен материя суық пен жылу, құрғақ пен ылғал суық пен жылу, рух пен дене құрғақ пен ылғал, жан мен тән 66. Ежелгі Үнді философиясындағы ортодоксальды емес мектепті белгілеңіз: буддизм 67. Маркстің ілімі бойынша қоғамның дамуы немен айқындалады: Өндіріс тəсілімен 68. Антикалық эстетиканың негізгі ерекшелігі: Космологизм Теоцентризм Гуманизм Эмпиризм Антропоцентризм 69. Адамға берілген «Zoon Poltikon» анықтамасының авторы: Аристотель 70. Жоғары құндылығымен адамды шаттық сезімге бөлейтін эстетикалық ұғым: əсемдік,əдемілік 71. Орта ғасыр эстетикасында құдырет сұлулығынмистикалық ілімдермен ұштастырушы: Ф. Аквинский П. Абельяр А. Августин Д. Скот Р. Бэкон 72. Философиялық антропологияның басты идеяларын негіздеген ғалым: Шеллер 73. Этика ғылымының бөлімдері: Қолданбалы, нормативтік, кəсіби Теориялық, нормативтік, эмпирикалық Теориялық, əскери, эмпирикалық Іскерлік, кəсіби, қолданбалы Кəсіби, нормативтік, медициналық 74. Этиканың негізгі ұғымдарын, оның зерттеу пəнін,ғылым ретінде даму тарихын зерттейтін этиканың бөлімі қалай аталады: Деонтология Теориялық этика Кəсіби этика Нормативтік этика Эмпирикалық этика 75. Жалпы «құндылық проблемасына» қатысты кейбіркүрделі мəселелерді шешуге тырысқан əрекет ретінде қалыптасқан ілім: Эстетика Деонтология Эсхатология Аксиология Этика 76. Эмпирикалық этика дегеніміз: Белгілі бір кезеңдердегі адамзат ұйымдарының нақтыадамгершілік келбеті туралы түсінік беретін этикатарауы Негізгі этикалық категорияларды мейірімділік пенқатыгездік, ізігілік пен жауыздық, ұят, абырой, парыз жəне т.б. қарастыратын этика тарауы; Жоғары құндылығымен адамды шаттық сезімге бөлейтін эстетикалық ұғым; Тұлғаның маңызды сипаттамалары, кəсіби қасиеттері,еңбекке деген көзқарасын қарастыратын этика ғылымыныңтарауы болып табылады; Адамгершілік құндылықтардың пайда болуы мен қызметету заңдылықтарын түсіндіретін этика тарауы; 77. Еркіндік дегеніміз: Адам іс əрекетінің о бастан ешбір сыртқы себептермен,жағдайлармен, ешбір сыртқы күштермен əрі өзінқоршаған ортамен алдын ала анықталмағандығы; Жеке тұлғаның қоғамдық орта мен байланысының жоқ екендігін анықтау үрдісі; Жеке тұлғаның құқықтықнормалар мен өзіне тиістіміндеттерден босатылуы; Жеке тұлғаның қоғамдық өмірден бас тарту арқылы аскетизмге бой алдыруы; Адамның қоғамдағы əр түрлі шектеулер мен қажеттіліктерден тəуелді емес еркін таңдау; 78. Адам бойындағы белгілі бір істі, өзіне тапсырылғанміндетті орындап, жүзеге асыруынан байқалатынадамгершілік қасиет қалай аталады: Тектілік Мораль Еркіндік Имандылық Жауапкершілік 79. Аристотель бойынша өнер дегеніміз табиғатқа,болмысқа еліктеу болса, Платон бойынша өнер: Еліктеуге еліктеу, көленкенін көленкесін салу 80. Эмиль Дюркгейм қоғамның тұтастығының негізі деп санады: Жеке адамның ой-санасы Моральдық сана Ұжымдық сана Бейсана Жасанды интеллект 81. Қоғамды толыққанды əлеуметтік ағза ретіндесипаттайтын оның өзіне ғана тəн ажырамас қасиеті (атрибуты): Өзіндік ұйымдасу 82. Зигмунд Фрейд концепциясындағы мəдениет ұғымы: Қоғамның айрықша сипаттамасы, адам қолы жеткен тарихи даму деңгейі Адамға тəн негізгі психикалық жағдайлардың əлеуметтік мəнінің сипаты Жеке адамның рухани əлемі Санадан тыс психикалық процестердің əлеуметтікжаныштау механизмі Материалдық жəне рухани құндылықтар 83. Қоғамдық қатынастардағы адамның орны: қоғамдық қатынастардың субъектісі индивидуалдылық қоғамдық қатынастардың объектісі қоғамдық қатынастардың субъектісі əрі объектісі қоғамдық қатынастардан жоғары тұрған метафизикалық мəн 84. Бұқаралық мəдениетке тəн емес: көпшіліктің талғамына сай болу идеялық негізініңболмауы жоғары деңгей қолжетімділік жоғары жəне халықтық мəдениетке ұқсау 85. «Лодка на аллеях парка» еңбегіндегі «əлеуметтік институттарды» білдіретін метафора: Асфальтталған аллеялар 86. Заманауи мəдениетте бір-біріне қарама-қарсы мындайтиптерді бөліп көрсетуге болады: күнделікті, тұрмыстық кəсіптік, шаруашылық бұқаралық, этикалық этникалық, ұлттық индивидуалдық, көпшілік 87. Мəдениеттің басты элементі: тіл 88. Адам іс-əрекетінің алуан түрлерін тудырушы мəдениеттер : əлемдік, жергілікті этникалық, ұлттық рухани, материалдық бұқаралық, элиталық индивидуалды, ұжымдық 89. Cубъектісіне қарай мəдениет: Материалды, рухани, саяси мəдениет Элиталық, бұқаралық, контрмəдениет Жеке, топтық, жалпы адамзаттық мəдениет Ұлттық, аймақтық, субмəдениет Саяси, экономикалық, экологиялық мəдениет 90. О. Шпенглер бойынша мəдениеттің «фаусттық типі» дегеніміз: европалық мәдениет 91. Футурология ненi зерттейдi? Әлеуметтік процесстерді,олардың болашағын зерттейді 92. Мəдениеттің аралық түріне жататын мəдениетформалары: Материалды, рухани, саяси Діни, рухани, эстетикалық Экономикалық, саяси, эстетикалық Экологиялық, эстетикалық, діни Бұқаралық, элиталық, контр мəдениет 93. «Өркениет дегеніміз мəдениеттің ақыры» - деп есептеген: О. шпенглер 94. XX ғасырдың 80-ші жылдарында пайда болған, ашықжəне өз-өзіне толығынан тең емес жүйелердің өзіндік ұйымдасуы мен өзгеру, даму заңдылықтарын зерттейтін ілім: Синергетика 95. К. Ясперс тарихи процессті теңестірді: Рухани өмірмен 96. К. Ясперс көрсеткен тарихтың даму кезеңдеріне жатпайтынды белгілеңіз: Тарихтын қозғаушы күштері 97. К.Ясперс іліміндегі «Белдеулік (осьтік) уақыт»: Шығыс пен Батыстың тарихи кездесуінің лездік сəті 98. Эрнст Кассирер бойынша адам символдар əлемінде өмірсүреді. Символ деп нені айтады? Символдық/символдар әлемде 99. Ж.-П. Сартр пайымдауындағы экзистенция: Тандау еркіндігі 100. Аксиология бұл: құндылықтардың табиғаты жайлы және дүниедегі құндылықтар жүйесі туралы философиялық ілім 101. Ортағасырлық христиандық философиясының негізгі мәселесі қандай проблемаға арналды? Сенім мен білім арақатынасы 102. Дінді қоғамның пайда болуына əсер еткен маңыздыфактор деп біліп, оны таза əлеуметтік құбылыс қатарына жатқызған ғалым: Г.Зиммель Э.Дюркгейм М.Вебер А.Р.Рэдклифф-Браун Б.Малиновский 103. Макс Вебердің ойынша бұл діндер əлемді игеру діндеріне жатады: буддизм, индуизм даосизм, конфуциандық иудаизм, христиандық тəңіршілдік, шаманизм брахманизм, жайнизм 104. Табу сөзінің мағынасы: Тыйым салынған/салу 105. «Құтты білік» шығармасының басты идеясынегізделген төрт принципке кірмейтін ұғым: Мейірім, шапағат 106. Əрбір оқиғаны жəне адамның əрбір əрекетін о бастабекітілген деп білетін, қалау еркі мен кездейсоқтықтыжоққа шығаратын дүниетанымдық тұжырымдама қалайаталады (қашып құтылмайтын): Фатализм 107. Ибраһимдік немесе Авраамдық діндерге жатады: Ислам, христиан, иудаизм 108. «Діни жоралғыларды орындау адамдарды белгілі бірсенім, діни-əлеуметтік қатынастар маңына топтастырады».Яғни, дін – қоғамның біртұтастығын қамтамасыз ететінинтеграциялық қызмет атқарады деп есептеген ойшыл: Э. Дюркгейм 109. Əдетте дін атаулы əлемді екі түрлі түсінік тұрғысынанбөліп қарайды: Символдар жəне заттар əлемі Адамдар мен жындар əлемі Заттар мен құбылыстар əлемі Сакральді жəне профанды əлем Дінге сенетіндер мен сенбейтіндер əлемі 110. Неміс философы Фридрих Шлейермахердің пікірінше дін ең бірінші ..... байланысты: Сезіммен Қағидалармен Ұғымдармен Сеніммен Догмалармен 111. Құдайдың дүниені ештеңеден жаратуы концепциясы: Креационизм 112. Болмысты бейнелеуде қоғамға көңілі толмау, оған өзидеалын қарсы қою, өмірге сын көзімен қарау, руханиазғындауға қарсылық, заман шындығын мойындамау, арман,қиялға берілу, өткенді дəріптеу сынды ерекшеліктерменбелгілі XIX ғасыр өнерінде қанат жайған бағыт қалайаталады? Классицизм(қате) 113. Қай ғалым, сөз өнері адам санасының үш негізіне:ақылға, қиялға, көңілге табан тірейді. "Ақыл ісі – аңдау,қиял ісі – меңзеу, көңіл ісі – түю, талғау. Тілдің міндеті ақылдың аңдауын аңдағанша, қиялдың меңзеуінмеңзегенше, көңілдің түйгенін түйгенше айтуға жарау" деппайымдаған болатын? Ахмет байтұрсынұлы 114. Гегель өзінің "Философия ғылымдарыныңэнциклопедиясы" еңбегінде: "- Ауру, - деп жазады, -денсаулықтағы шешімін табуы тиіс қайшылық". Аталғанпайымдауды ойшылдың қандай іліміне жатқызуға болады? Феноменология 115. Рим дəрігері Клавдий Галеннің ойынша, дəргердің ауруатаулының тектері мен түрлерін жəне олардың қалайжіктелетіндігін, сонымен қатар олардың өзара байланысын(қай ауру екінші бір дерттің себебі немесе салдары болуымүмкін екенін) дұрыс анықтауы үшін философияның қандайбөлімі туралы білімі болуы керек? Логика 116. Қай философ, əлеуметтік философияның пəнін:«Əлеуметтік философия – қоғамдық болмыстың жалпымəңгі негіздерін зерттеумен айналысатын философиялықтаным», - деп анықтаған болатын? С. Л. Франк 117. Қай ойшылдың қоғам концепциясына сəйкес,"Қайырымды қала - кемелденген, сырқатсыз денегеұқсайды, ал оның барлық мүшелері тірі жанның өмірін амансақтау үшін, оны барынша қызғылықты ету үшін бір-біріне көмектесіп отырады"? 118. Қайсы этикалық категория адамның өзі-өзін сыйлаудакөрініс табатын, өзінің «Менін» аса жоғары, асқақ, əр дəрежеде қадір тұтып қастерлейтін сезімі болып табылады? абырой 119. Шарап бейнесінде болмыстың шын құндылығыкөрсетіледі. Шарап өмірге қуаныштың, көңілденудің,жастық шақтың, ақсақалдар даналығының рəмізі. Шарапқұмырада сақталады. Адам денесі де қыштан жасалғанқұмыра. Ерте ме, кеш пе, дене топыраққа айналады, оданжаңа құмыра жасалады. Осылай даналық ұрпақтан ұрпаққа өтіп жатады деп, кез келген жағдайда адам болып қалуға шақырған ойшыл: Омар Хайям 120. Макс Шелердің қай шəкірті философиялықантропологияның биологиялық бағытын дамытты? Г. Плеснер, А.гелен, (к.лоренц) 121. Дербес өмір сүретін жеке организм, атап айтқанда,адам, жеке тұлға, адамзат баласының жалғыз өкіліне жататынын білдіретін термин қандай ұғыммен белгіленеді? 122. Жеке адамды саналы өзіндік іс-əрекеттің субъектісіжəне қоғам мүшесі ретінде оның адамгершілік, əлеуметтік,психологиялық қырларын жан-жақты сипаттайтын ұғымқалай аталады? тұлға 123. Гректің қай ойшылы, жан мен тəннің антропологиялықдуализмі туралы пайымдап, жан - адамды адам ететінсубстанция, ол идеялар дүниесіне ұмтылуда деп тұжырымдады? Платон 124.Өлгендердіңжандарыбасқаадамдардың(жаңадантуылғаннəрестенің)жануарлардың денелеріне, өсімдіктер менминералдарғакөшетіні туралы діни-мифологиялық көзқарас қалайаталады? метемпсихоз 125. Рухтың көкіректілігіне жағдай туғызып, оныңсалдарынан Құдайдан безіп кетуге, табиғат пен қоғамəлемінде құлдыққа түсуге апаратын Бердяев бойыншаеркіндік түрі қалай аталады? Алғашқы иррационалды еркіндік 126. Адамның өз өмір жолын, мақсаттарын,құндылықтарын, əдептілік нормаларын, болашақ мамандығы мен өмір жағдайларын өзінше таңдауы: Тұлғанын өзін-өзі анықтауы 127. «Тұрақтылықты білген адам кемелденудің шыңынажетеді. Кемел адам құмарлықтан арылады, Даоға жетеді. Даоны түсінген адам қауіптен құтылады» тұжырымыныңавторы: Лао-цзы 128. «Өмір – бұл игілік. Өмір неғұрлым күшті, жарқынболса, соғұрлым жақсы болады. Өмірден қашу керек емес,ол азапқа толып кетсе де. Өмірге қуануға үйрену керек»сөзінің авторы: Ф.Ницще 129. Қай ойшыл «Табиғат туралы ғылымдарды» жəне «рухтуралы ғылымдарды» ажыратқан.Рухтуралығылымдардың,олардыңқатарындағыфилософиямен педагогиканың практикалық маңызы– өмірді тəртіпке келтіруге жəне кемел қалпына жеткізуге жəрдемдесу деп тұжырымдаған? В. Дильтей 130. Европада тарих философиясын жасаудағы біріншіқадам болып табылатын Августиннің еңбегі қалай аталады? Жан сыры 131. Гректің қай ойшылы алғаш рет тарихи дамудың ортақжолы туралы идеяны алға тартқан болатын? Платон 132. «Мəдениет – бұл білімдердің, сенім-нанымдардың,өнердің, құндылықтардың заңдардың, əдет-ғұрыптардыңжəне адамның қоғам мүшесі ретінде игеріп алғанқабілеттері мен əдеттерінің жиынтығы» деп пайымдаған ойшыл: Э. б. Тайлор 133. «Тапробану аралындағы (шамамен Цейлон, казіргіШри Ланка) бақытты қоғам туралы Генуя теңізшісіəңгімелейді. Мұнда жеке меншік жоқ, адамдар төрт сағатқана жұмыс жасайды, бай-кедейге бөлінбейді», депжазылған Т.Кампанелланың еңбегі қалай аталады? Күн қаласы 134. Дж. Фрэзердің эволюционизмінде адамдар қоршағанортаны сиқырлы жолмен өзгерте алатын өз қабілеттеріне сенген кезең қалай аталады? Магиялық кезен 135. С. Кьеркегордың діни философиясы бойынша, Құдайғаапаратын жолда адам тіршіліктің қандай кезеңдеріненөтеді? Эстетикалық, этикалық, діни 136. Александр Баумгартен философия саласына «эстетика»терминін еңгізді. Грекше «aisthetikos» сөзі қандай мағынаны білдіреді? Сезіну, сезімдік 137. Əлемдік философияның қай өкілі, «Сезімдік махаббат -сұлулыққа қатысты махабаттың төменгі сатысы» депсанаған? платон 138. Аталған ойшылдардың ішінен қай ғұлама, «Құдайадамды да жаратты. Бірақ ол күнделікті ісіне араласпайды.Адамды ақылды немесе ақымақ, мейірімді немесе қатал,бай немесе кедей еткен жоқ. Бəрі адамның өзіне, оныңақылына жəне қоршаған ортасына байланысты», - деппайымдаған? Абай 139. Қай ойшыл «Тарихтың соңы жəне соңғы адам» еңбегінің авторы? Фрэнсис фукуяма 140. Берілген нұсқалар арасынан қай ойшыл «Тарих философиясы» терминін енгізді? вольтер 141. Қай ғалым: «Алғашқы қауымдық кездегі адам ұйқыдакөрген түстері мен елестері жөнінде, есінен танып қалғанымен өлімі туралы ойланып, денеден бөлініп шығып жəне одан тыс өмір сүре алатынжан туралы түсініктердіқалыптастырды» - деп,діннің алғашқы формасы жөнінде анимистік концепцияны ұсынды? Э. Б. Тайлор 142. Француз философы К. Леви-Стросстың структурализмібойынша, адам санасында ойлаудың өзгермейтін априорлық(тəжірибеге дейінгі) құрылымы бар. Ойшылдың пікірінше,қандай бинарлық оппозициялар негізінде ойлау құрылымыдүние тəртібін бейнелеп, тіл құрылымында көрініс береді? 143. Кімнің ойынша, «Адамдар табиғатынан қатыгез,алдауға бейім, мансапқор, мемлекет олардың осы жаманқасиеттерін шектеп, тəртіп орнату үшін қажет»? Н. Макиавелли 144. Батыстың қай данышпан ойшылы, адамға «қоғамдықжануар», «саяси жануар» деген анықтама беріп, мемлекетті «үлкен отбасы» деп атаған? Аристотель 145. «Адам бойында жануарлармен бірдей күңгірт сезімдікұмтылыс жəне құдайға жақындататын рух бірігеді», - дегенпайымдау, қай ғалымның тұжырымдамасы болыптабылады? М.Шелер 146. Берілген нұсқалардың ішінен қай ойшыл, «Жекеадамның мəні оның сақалында, қанында, не дерексіз бірфизикалық жаратылысында емес, əлеуметтік сапасында»деп пайымдаған? К. Маркс 147. Қай ғұламаның пікірінше, сұлулық заңдарын математика тұрғысынан есептеп шығару мүмкін емес, оларбір адамның қиялына емес, табиғаттан берілген шыннəрсеге негізделеді. «Өйткені, шындығында, өнер табиғаттажасырынады; кім оны одан іздеп тауып алса, сол оған ие болады»? А. Дюрер 148. Ерік бостандығының антиномиясына байланысты“адамның ерік бостандығының метафизикалық тереңдігібар жəне ол бізді жоғары қарай да -игілік пен ізгілікке жəне төмен қарай да – зұлымдыққа бағыттай алады” деп жазғанклассикалық философиясының өкілі? Ф. Вильгельм 149. Тарихи кезеңнің алмасып отыруы қарым-қатынасқұралының дамуымен анықталады деген көзқарасты айтқан:Бердяев? 150.Посмодернизм философиясындағы: “жоқ шындықтың,ақиқаттың орынбасары,немесе заттың жоқтығын білдіртпеу үшін оның орнына жүретін,сол сияқты болып көрінетін,бірақ оның өзі емес,басқа нәрсе” не деп аталады : Пипернақтылық (қате)- Өзгешелік(қате)- 151. Әр түрлі адамдардың практикалық рөлі мен олардың әлеуметтік мәртебесі, құқықтары мен міндеттері, сіңірген еңбегі және оларды мойындау қажеттілігін белгілейтін этиканың категориясы қалай аталады? әділет 152. Қазақ тіл білімінің негізін салушы ғалым, ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлы өзінің «Әдебиет танытқыш» еңбегінде өнерді бірнеше негізгі түрлерге бөлген болатын. Берілген нұсқалардың ішінен қайсы нұсқа ең негізгі жіктеуге жатады? Жан сақтау және жан коштау+ 153. Қай жауап нұсқасы, адам іс-әрекетінің алуан түрлерін тудырушы мәдениеттер болып табылады? Рухани,материалды 154. Лейбництің ойынша, дүниедегінің барлығы сансыз ұсақ монадалардан тұрады. Адам жаны ақылды монада болғанымен, ол көп нәрселерді айқын түрде сезіне де, тани да алмайды. Абсолютті білім Жаратушыға, яғни ең жоғары Монадаға ғана тән. Ойшылдың субстанция туралы ілімі қандай тұжырымдамаға жатады? Плюролизм 156. Европада тарих философиясын жасаудағы бірінші қадам болып табылатын Августиннің еңбегі қалай аталады? Тарих философиясы(қате) 157. XX ғасырдың басында: «Біздің жұрт бостандық, теңдік, құрдастық, саясат ісін ұғынбаса, тарих жолында тезек теріп қалады», - деп қынжылыс білдірген Алаш зиялысы кім еді? Әлихан Бөкейханов 158. Гегель өзінің "Философия ғылымдарының энциклопедиясы" еңбегінде: "- Ауру, - деп жазады, - денсаулықтағы шешімін табуы тиіс қайшылық". Аталған пайымдауды ойшылдың қандай іліміне жатқызуға болады? Феноменология /Диалекттік мектеп 160. Жан Бодрийярдың пікірінше, постмодернистік танымға сәйкес, қазіргі қоғамның шынайы болмысын сипаттайтын жағдай төмендегі қай ұғыммен сәйкес келеді? Гипернақтылық 161. Әдетте дін атаулы әлемді екі түрлі түсінік тұрғысынан бөліп қарайды. Берілген нұсқалардың қайсысы осы сұрақтың дұрыс жауабы болып табылады? Сакральды және профанды 162. Болмысты бейнелеуде қоғамға көңілі толмау, оған өз идеалын қарсы қою, өмірге сын көзімен қарау, рухани азғындауға қарсылық, заман шындығын мойындамау, арман, қиялға берілу, өткенді дәріптеу сынды ерекшеліктермен белгілі XIX ғасыр өнерінде қанат жайған бағыт қалай аталады? Марксизм 163. Сократтық мектептерге жататын, яғни Сократ идеяларын жалғастырушы бірнеше мектептер болған. Осылардың ішінде Кинизмнің орыны ерекше. Көрсетілген ойшылдардың қайсысы аталған бағыттың өкілі? Диаген 164. Аврелий Августиннің ойынша, адамның жаны уақытты қабылдауға байланысты да ерекше әмбебап құбылыс болып табылады. Осыған орай, ойшыл адамға тән қандай қасиеттерді уақыт өлшемдерімен сәйкес келеді деп есептейді? Ес,зейін,күтім немесе түйсік 166. Қай ғалым, тарихи кезеңдердің алмасып отыруы қарым-қатынас құралдарының дамуымен анықталады деп санайды? Макюнби 167. Берілген нұсқалардың қайсысы эмпирикалық этиканың мәнін түсіндіретін анықтама болып табылады? Нақты адамгершілік келбеті 168.Көрнекті өкілдері Огюст Конт, Герберт Спенсер, Джон Стюарт Милль болып табылатын позитивизм бағытына қатысты алғанда, төмендегі пайымдаулардың қайсысы дұрыс деп есептейсіз? Ғылым мен философияның интеграциясын жақтау(қате) 169. Психоанализ бағытының негізін салушы Зигмунд Фрейд көмескі сана туралы зерттеулерінде мәдениет ұғымын көрсетілген қай тұжырыммен түсіндерген? Санадан тыс психикалық процестердің әлеуметтік жаныштау механизміі (+Адамға тән негізгі психикалық жағдайлардың әлеуметтік мәнінің сипаты) 170. О. Шпенглердің ойынша, әрбір мәдениент өзінің – жастық, ересек және қарттық шағын бастан өткереді. Осы ретте Шпенглер Еуропа мәдениетінің жастық шағы деп қандай мәдениетті айтқан? Готикалық, Батыс Еуропалық мәдениет 171. Берілген нұсқалардың арасынан қандай нұсқа бұқаралық мәдениетке тән емес ерекшелікті білдіретін сөз тіркесі болып табылады? Қолжетімділік(қате) 172. Ж.Делез бен Ф.Гваттари өз тұжырымдамаларына ботаника сөздігінен енгізген, кең мағынасында – орталықтанғандық пен реттілік, симметриядан ада постмодерндік әлемді белгілейтін түсінік қалай аталады? Ризома 173. Гректің қай ойшылы, дүниенің үнемі даму, өзгеру, қалыптасу үстінде екендігін өзінің «Бір өзенге екі рет түсуге болмайды» деген атақты пайымдауы арқылы жұмбақтап жеткізген еді? Гераклит 174.Әрбір оқиғаны және адамның әрбір әрекетін о баста алдын ала анықталып қойылған деп біліп, қалау еркі мен кездейсоқтықты жоққа шығаратын дүниетанымдық тұжырымдама қалай аталады? Фатализм 175. Саясаттану, әлеуметтану , психология, экономика сынды ғылымдардың негізін қалаған Аристотель қандай меншік түрінің болғанын жақтаған? Жеке меншік 176. Философия үшін маңызды сұрақты алғаш болып қойған яғни дүниенің шынайы мәні дәл біз көргендей ме( қалай көріп қандай қабылдасақ) жоқ ол шын мәніне басқаша ма деген мәселені көтерген грек философиясының мектебі қалай аталады? Милет 177. Әлемдік философияның қай өкілі Сезімдік махаббат сұлулыққа қатысты махаббаттың сатысы деп санаған ? Платон 178. Адам баласының қашан пайда болғаны туралы сауалдар ерте кезден бастап ғылым мен философияны бірдей толғандырып келе жатқан маңызды сауалдар . Осы негізде философиядағы адам мен қоғамның пайда болуын белгілейтін термин қалай аталады ? антропосоциогенез 179. Берілген Нұсқалардың ішінен қай нұсқа схоластика сөзінің мағынасын білдіреді? орта ғасырлық «мектептік философия», оның өкілдері – схоластар христиандық дін ілімін рационалды (зерделі) түрде негіздеуге және жүйелеуге тырысты. |