«Физика» пәнінен «Фармацевтикалық өндіріс технологиясы» мамандығы студенттері үшін №2 аралық бақылаудың сұрақтар тізімі
Көз көру мүшесі. Көздің диоптриялық жүйесі
жүктеу/скачать 0,56 Mb.
|
| 26.Көз көру мүшесі. Көздің диоптриялық жүйесі
Көз қорғаныш ақуыз қабықшадан тұратын күрделі оптикалық жүйе болып табылады. Ақуыз қабықшасы тамырлар жүйесі мен 0,001 см-ден кіші өлшемдерге ие болатын ұсақ жарық сезгіштік элементтері бар тор қабықшасынан тұрады. Бұл элементтер көзді бас миымен байланыстыратын көру нервісінің нерв талшықтарының ұштары. Көздің алдыңғы бөлігінде ақуыз қабықшасы мөлдір мүйіз қабықшасына, ал тамырлар қабықшасы- ортасында қарашық деп аталатын тесігі бар нұрлы қабықшасына өтеді. Қарашықтың артқы жағында екі дөңес линза формасындағы мөлдір серпімді дене – көзбұршақ орналасқан. Көздің барлық ернеуі мөлдір сұйықтықпен толтырылған. Көздің сұйықтығының сыну көрсеткіші 1,33-ке, мүйіз қабықшасында -1,38 және көзбұршақта орташа 1,44-ке тең. Көздің көрген дененің кескіні торда кескінделеді; ол шын (нақты), қысқартылған және кері(дененің орналасуы дұрыс деген тұжырым мидың түзетілген іс-әректінің нәтижесінде туады) кескін болады. Көздің қарашығы диафрагмада үлкен роль атқарады: көзге түскен жарықтың мөлшеріне байланысты оның диаметрі өзгереді. Сол себептен көзбұршақтың сіңірлерінің қисықтық кеңістігі, қорыта айтқанда фокустық ара қашықтығы өзгереді, яғни көзден әртүрлі қашықтықта орналасқан денелер тор қабықшада әртүрлі бейнеленеді. Көзбұршақтың фокустық ара қашықтығын бақыланатын денеге бейімдеуін аккомодация деп атайды. Жай көзбен 8м қашықтықтағы денені көруге болады. Аккомодация 25 см-ге тең айқын көретін ара қашықтықтан аз емес қашықтықтағы денелердің кескіндерін көруге мүмкіндік береді. Ең көп тараған көздің ақаулары жақыннан көргіштік (денелердің кескіндері тордың алдыңғы жағында көрінеді) және алыстан көргіштік (денелердің кескіндері тордың артқы жағында көрінеді). Осы ақауларды шашыратқыш (жақыннан көргіштікте) және жинағыш (алыстан көргіштікте) линзалардан тұратын көзілдіріктер жөндейді.. Көздің сезгіштігінің ең үлкен толқын ұзындығы (жасыл түстің) 0,555 мкм-ге тең. Көздің сезгіштігі өте ұзын және өте қысқа толқындарда, инфрақызыл және ультракүлгін сәулелердің нөліне жетіп төмендейді. Сол себептен әртүрлі түстер шығаратын, бірдей қуатқа ие бірнеше жарық көздерінен тұратын монохроматтық жарық көзге жарқырауы бірдей емес болып көрінеді. Жарқырауы ерекше жарық көзі жасыл түс. Мысалы, қызыл түс ( 0,76мкм ) жасыл түстей жарқырауы үшін оның қуатын жасыл түстің қуатынан 20000 есе арттыру қажет. Жарықтың әсерінен тор қабықшадағы жарық сезгіштік заттар ыдырайды да, көздің сезгіштігі төмендейді. Қараңғыда жарық сезгіштік заттар қалпына келіп, көздің сезгіштігі жоғарлайды. Бұл жағдайларда көз 10-17Дж-ға сәйкес өте аз энергияға ие болады Диоптерия-бұл кез-келген оптикалық жүйенің оптикалық күшін білдіретін физикалық ұғым, бірақ ең алдымен линзалар. Осы бірлікке қысқартылып жазады ретінде "дптр". Бір диоптер жүйенің оптикалық күшіне тең, ол бір метр оптикалық қашықтыққа ие. Диоптериялар адамның көру қабілетімен сипатталуы мүмкін. Егер адам жақсы көретін болса, көздің табиғи оптикалық Күшін нөл санымен анықтау әдеттегідей. Егер адамның миопиясы немесе гиперопиясы болса, онда көру диоптрияның теріс немесе оң мәндерімен белгіленеді - бұл сыртқы линзаның (көзілдіріктің) оптикалық күші, ол көздің линзасының күшінің жетіспеушілігін өтеуі керек. жүктеу/скачать 0,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|