4. Ньютондық және ньютондық емес сұйықтықтар Сұйықтар тұтқырлық қасиетіне қарай 2-ге бөлінеді: ньютондық және ньютондық емес
•Тұтқырлық коэффициенті сұйықтың табиғаты және температурасына тәуелді сұйықтарды ньютондық сұйықтар деп атаймыз.
•Тұтқырлық коэффициенті сонымен қатар сұйықтың ағыс жағдайын сипаттайтын шамаларға да тәуелді, мысалы, жылдамдық градиентіне тәуелді сұйықтарды ньютондық емес деп атаймыз.
Ньютондық сұйықтар - Тұтқырлығы ағыс жағдайына тәуелсіз
Ньютондық емес -Тұтқырлығы ағыс жағдайына байланысты өзгереді
Қан - ньютондық емес сұйықтық. Ол плазма ерітіндісінен және онда жүзіп жүретін пішіндік элементтерден тұрады.
•Плазма – ньютондық сұйықтық. Алайда пішіндік элементтердің 93% -ін эритроциттер құрайды.
5. Рейнольдс саны Рейнольдс саны (ағылшын ғалымы О.Рейнольдстың атымен) — инерциялық күш пен тұтқырлық күш арасындағы қатынасты анықтайтын, тұтқыр сұйықтық пен газ ағысының ұқсастық критерилерінің бірі:
6. Гаген-Пуазейль формуласы Гаген-Пуазейль формуласы бойынша- көлденең қима арқылы ағып өтетін сұйықтың көлемі (Q) қысымдар айырымына тура пропорционал да, гидравликалық кедергіге кері пропорционал: Q=🔺️P/W I=U/R Түтіктің гидравликалық кедергісі: W=8×n×L/п×R⁴ Q=🔺️P/W Q=п×R⁴/8×n ×🔺️P/L Пуазейль заңы бойынша- сұйық стационар аққанда құбырдан ағып өтетін сұйық көлемі оның тұтқырлығы неғұрлым аз, радиусы көп болса соғұрлым көп болады және қысым градиентіне пропорционал. Газдардың ағысын сұйықтың ағысы деп қарастыруға болады, бірақ газдардың тұтқырлық коэффициенті едәуір аз және олардың сығылғыштығы есепке алынуға тиіс. Температура жоғарылағанда, сұйықтардағыдай газдардың тұтқырлығы кемімейді, керісінше аздап артады. Мысалы, су буы үшін температура 00 С-тан 1500 С-қа көтерілгенде тұтқырлық коэффициенті 86*10-6 пуаздан 89*10-6 пуазға дейін ккемиді.
