Физикалық практикум



Pdf көрінісі
бет45/113
Дата12.04.2022
өлшемі3,87 Mb.
#30798
түріПрактикум
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   113
8.2.1 Жылуөткізгіштік. 
8.2.1.1 Температуралық өріс. 
Жылуөткізгіштік процесі тек жүйенің әр нүктелерінде температура бірдей болмаса ғана 
жүреді.  Жалпы  жағдайда  температура  уақытқа  да  байланысты.  Температураның  кеңістікте 
уақытқа байланысты өзгеруін мына түрде көрсетуге болады: 
 
Т=Т(х,у,z,t) .                                                                          (8.1) 
 
 (8.1) теңдеу температуралық өрістің математикалық өрнегі болып саналады. Сонымен, 
температуралық  өріс  дегеніміз  кез-келген  уақыт  мезгіліндегі  зерттеліп  отырған  ортаның 
барлық  нүктелеріндегі  температура  мәндерінің  жиынтығы.  Әрине,  әр  нүктеге 
температураның тек бір ғана мәні тән екені айқын. 
(8.1) теңдеу ең жалпы жағдайды - бейстационарлық температуралық өрісті бейнелейді. 
Егер температуралық өріс уақытқа тәуелді болмаса, онда кез-келген нүктенің  температурасы 
тұрақты  болып  қалады.  Мұндай  температуралық  өрісті  стационарлық  немесе  тұрақталған 
өріс деп атайды. Стационарлық өріс үшін  
 


65 
 
         
0
t
T
Т=Т(х,у,z)                                                                     (8.2) 
 
Кейде    температура  тек  екі  координатаға  тәуелді  болуы  мүмкін,  ондай  өрісті  екі 
өлшемді деп атайды: 
 
          
0
z
T
Т=Т(х,у,t)                                                                       (8.3) 
 
Егер  температура бір ғана координатаға тәуелді болса, өріс бір өлшемді болады:  
 
        
0
z
T
;  
0
y
T
;  Т=Т(х,t)                                                           (8.4) 
Егер    температура  тек  бір  координатаға  тәуелді  болып,  оның  үстіне  уақыт  бойынша 
өзгермесе, өрістің ең қарапайым түрі - стационарлық  бір өлшемді өрісті аламыз:  
 
Т=Т(х)                                                                                    (8.5) 
 
Температураның нақты мәнін анықтайтын х,у,z,t айнымалыларының сандық мәндерінің 
жиынтығы  Т(х,у,z,t)  функциясының  анықталу  облысы  деп  аталады.  Өзінің  анықталу 
облысында  Т(х,у,z,t)  функциясы  координаталар  бойынша  үзіліссіз  және  екі  рет 
дифференциалданатын, ал уақыт бойынша үзіліссіз дифференциалданатын болуға тиіс. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   113




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет