Орфография мен орфоэпияның бір-біріне ұқсас жақтары

-  екеуі де практикалық-қолданбалы сала;

-  нақтыланған ережелерге сүйенеді;

-  жалпыға ортақ, міндетті болады.

          Орфография мен орфоэпияға тән айырмашылықтар:

  

Орфографияға

Сөздерді   дұрыс   жазуға   арналған

ережелерді өзіміз жасаймыз; ол жазу

таңбасы   өзгерген   сайын   жаңадан

түзіліп, уақыт озған сайын жетілдіре

түсу   мақсатында   өңделіп,   екшеліп,

толықтырылып отырылады.

Сөздерді дұрыс айту нормаларын біз

жасамаймыз; ол қазақ тілін қолдану-

шылардың ұрпақтан-ұрпаққа көшіп,

жалғасып   отыратын   ежелгі   тәртіп

бойынша қалыптасқан тілдің табиғи

құбылысы.

Емле ережелері тілдің даму барысы-

на қатысты өзгеріп отырады.

Сөздерді  дұрыс  дыбыстау нормала-

рын емле ережелері сияқты өзгеріс-

ке түспейді.

Орфография   нормалары   жазу   мен

оның   емлесінің   тарихына   қатысты

пайда   болған,   тілге   сырттай   қабат-

тастырылған,   қолданбалы   дүние

болып табылады.

Қазақ   тілінің   орфоэпиялық   норма-

лары тіліміздің өзімен бірге ежелден

келе   жатқан   табиғи   заңдылықтар

болып табылады.

       Орфоэпиялық нормаларды қарастырғанда мына жайттарды үнемі есте ұстаған жөн:

- жазу мен сөзді дыбыстаудың бір-біріне қатысы, әсері;

- орфоэпияға әлеуметтік көзқарастың қалыптаспай келе жатқандығы;

- орфоэпия нормаларын үйрету, сақтау, насихаттау жұмыс-тарының әлсіздігі;

- қазақ орфоэпиясы бойынша ғылыми зерттеулердің кен-желеп қалуы.

              Негізінен   алғанда   орфоэпия   ережелері   тілдегі   сөздер  мен   сөз   тіркестерін   әдеби   тіл   нормасына   сай  дұрыс   айту

мәселелерін қарастырады.