Г и сал ға раева ж б ба заева а с ма ха но ва информатика


ция лық жә не по зи ция лық емес



Pdf көрінісі
бет29/102
Дата31.10.2022
өлшемі5,32 Mb.
#46544
түріУчебники
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   102
Байланысты:
10-сынып

ция лық жә не по зи ция лық емес бо лып, екі ге бө лі не ді.
По зи ция лық емес жүйе де сан дар дың мә ні (сал ма ғы) оның 
тұр ған ор ны на (по зи ция сы на) бай ла ныс ты бол май ды, мы сал 
ре тін де ла тын ал фа ви тін пай да ла нып, жа зы ла тын рим сан-
да рын ай ту ға бо ла ды: ССLХVII (100 + 100 + 50 + 10 + 7), қай 
жер де тұр са да С – жүз, L – елу, т.с.с.
По зи ция лық са нау жүй есін де әр сан ның мә ні оның тұр ған 
ор ны на сәй кес, мы са лы, 777,7 са нын да ғы ал ғаш қы 7 са ны – 7 
жүз дік ті, екін ші сі – 7 он дық ты, үшін ші сі – 7 бір лік ті, соң-
ғы сы – бір дің 7/10 бө лі гін көр се те ді.
Са нау жүй есiнің 4 тү рі бар: 
1) он дық са нау жүй есi; 
2) екiлiк са нау жүй есi; 
3) сегiздiк са нау жүй есi; 
4) он ал ты лық са нау жүй есi. 
Естеріңе түсіріңдер:
• иден ти фи ка ция лау де ге н не?
• пароль мен тір кеу лік жаз ба лар
не үшін ке рек?
• ау тен ти фи ка ция де ге ні міз не
жә не қан дай түр ле рі бар?
Меңгерілетін білім:
• са нау жүй есі;
• са нау жүй есі нің түр ле рі;
• екі лік са нау жүй есі нің ерек ше лік-
те рі;
• он дық жүйе де гі бү тін сан дар ды
екі лік, се гіз дік, он ал ты лық
са нау жүй есі не ау да ру.
Тер мин дер:
• по и и лық са нау ж есі
• по и и лық емес са нау
ж есі.
АРМАН
-ПВ
 баспасы
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217


39
Он дық са нау жүй есiндегi сан дар ды өр нек теу үшiн 0–9 ара-
лы ғындағы араб цифр ла ры қол да ны ла ды: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.
Мы са лы: 234 = 200 + 30 + 4. 2 – жүздiктер раз ря ды нан, 3 – 
он дық тар раз ря ды нан, 4 бiрлiктер раз ря ды нан тұ ра ды. Он дық 
жүйе по зи ция лық бо лып та бы ла ды, се бе бі он дық сан ды жа зу да 
цифр дың мәнi оның по зи ция сы на не ме се сан да ор на лас қан 
ор ны на бай ла ныс ты. Сан ның циф ры на бөлiнетiн по зи ция ны 
раз ряд деп атай ды. Егер 234 са нын қо сын ды түрiнде жаз сақ: 
2*10
2
+ 3*10
1
+ 4*10
0
. Бұл жаз ба да ғы 10 са ны – са нау жүй есiн 
негiздеушi. Сан ның әрбiр циф ры үшiн 10 негiздеушi циф ры ның 
ор ны на бай ла ныс ты дә ре же ле недi жә не осы цифр ға кө бейт iледi. 
Бiрлiктер үшiн – 0; он дық тар үшiн – 1, жүздiктер үшiн – 2-ге 
тең негiздеушi дә ре же жә не т.с.с.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   102




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет