7
де түркі тайпаларының тарихы,
көшпелі тұр-
мысы мен әдет-ғұрпы туралы мәліметтер беріл-
ген. Оның ішінде қазақ елінің тарихы мен гео-
графиялық жағдайына тоқталады. Алаша хан
мен
Оғыз хан жайлы, моңғол шапқыншылығы
туралы құнды деректер келтірілген.
Мұхаммед Хайдар Дулати (1499–1551)
–
Жетісудағы дулат тайпасынан шыққан тарих-
шы, әдебиетші ғалым. 1546 жылы жарық көрген
«Тарих-и Рашиди» еңбегінде орта ғасырларда
Қазақстан мен
Орта Азияны мекендеген тай-
палар мен мемлекеттердің тарихы жазылған.
Онда Қазақ хандығы туралы да маңызды де-
ректер бар.
2. тарихты білу не үшін керек? Тарихты
білу – сонау өткен замандағы маңызды оқиға-
ларды, сол кезеңдегі адамдардың өмір-тіршілі-
гін оқып-үйрену. Адамзаттың дамуы барысын-
да жинақтаған
мәдени жетістіктерімен, айтулы
тұлғалардың жарқын істерімен танысу. Өткен
өмірден
сабақ алып, қателікті қайталамауға ты-
рысу, келешекті болжай білуге талпыну.
Тарихты оқып-үйрену арқылы біз ата-баба-
ларымыздың қалай халық болып қалып
тас-
қанымен танысамыз, мемлекеттігін қалай құр-
ғанын, олардың өмірінде қандай шапқын шы-
лық соғыстар орын алғанын,
қандай жеңіске
жеткенін білеміз.
Тарихты білу өз өлкеңді, туған еліңді тану-
дан басталады. Қазақстанда өмір сүретін әрбір
адам осы елдің тарихын жете білуге міндетті.
3. Қазақстан тарихы – дүниежүзі тари хы-
ның құрамдас бөлігі. «Қазақстан тарихынан
әңгімелер»
пәні – еліміздің көне заман нан бү-
гінге дейінгі тарихында өткен аса маңызды
оқиғаларды хронологиялық ретпен баяндай-
ды. Ұлт тұлғалары – көрнекті ғалымдар мен
ақын-жазу шылардың, белгілі қоғам және өнер
қайраткерлерінің өмір жолымен, шығарма шы-
лығымен таныстырады.
Міржақып Дулатов –
жазушы, ақын, драматург.
Қазақ мәдениеті мен әде-
биетінің ірі өкілі. 1913 жы-
лы жазылған «Қазақ» ат-
ты мақаласында: «Өзінің
тарихын жоғалтқан жұрт,
өзінің
тарихын ұмытқан
ел қайда жүріп, қайда
тұратындығын, не істеп,
не қойғандығын білмейді,
келешекте басына қандай
күн туатынына көзі жет-
пейді... Тарих – түзу және
үйретуші, тарих тірші лік-
те жолбасшы дейтініміз
осы», – деп жазған.
Мұхаммед Хайдар
Дулати
8
«Қазақстан тарихымен» қатар «Дүниежүзі
тарихын» да оқисың.
Өйткені Қазақстан тари-
хы – дүниежүзі тарихының құрамдас бөлігі.
«Дүниежүзі тарихы» пәнінде әлем мем
ле-
кет тері мен халықтары ның тарихы оқытылады.
Бұл пәннен жер шарын мекендеген елдердің
көне заманнан бүгінге дейінгі өмір жолын оқып
білесің.
Дүниежүзіндегі адамзат сонау ежелгі заман-
нан бері бір-бірімен араласып, өзара байланыс-
та өмір сүріп келеді. Біз тарих пәнінен ата-
бабаларымыздың көршілес және шалғайдағы
елдермен қандай
қарым-қатынаста болғанын
біле аламыз.
Өткенімізді білмесек, қазіргі өмірді ұғынып,
болашаққа бағдар жасай алмаймыз. «Қазақстан
тарихы» пәнін оқып-үйренудің құндылығы да,
міне, осында.
Достарыңызбен бөлісу: