Г. К. Кенжебаев ҚазаҚстан тарихынан әңгімелер Жалпы білім беретін 11 жылдық мектептің 5-сыныбына арналған оқулық



Pdf көрінісі
бет44/244
Дата30.04.2022
өлшемі6,79 Mb.
#32952
түріОқулық
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   244
Солтүстік Қазақстан – 
республиканың аса ірі 
астықты 
аудан дарының 
бірі.  Жер бедері жазық, 
қысы суық, жазы қоңыр- 
салқын, ыстық. Солтүстік 
Қазақстан жері пайдалы 
қазбаларға бай. Онда темір 
кені, қоңыр көмір, боксит, 
әртүрлі минералдық су 
қоры бар. Негізінен астық 
шаруашылығымен айна-
лысады. Егіс көлемінің 
жартысынан астамы дән-
ді дақылдар, көбіне жаз-
дық бидай егіледі. Со-
нымен қатар тары, арпа, 
сұлы, күздік қарабидай, 
жүгері де өсіріледі. Етті-
сүтті мал шаруашылығы, 
қой шаруашылығы да 
дамыған.


46
шіліктерінде өндіріледі және Атырау мұнай өң-
деу зауытында өңделеді. Сонымен қатар қалада 
мұнай айыру, полиэтилен, машина жасау, ме-
талл өңдеу, кеме жөндеу, балық құтылау, тамақ 
және жеңіл өнеркәсіп салалары дамыған.
Атырау қаласында мұнай өнеркәсібін жоба-
лау институты, мұнай мен табиғи тұздар ғылы-
ми-зерттеу институты, Атырау университеті, 
музыка және спорт мектептері, т.б. ғылым мен 
білім ошақтары бар.
Облыстық драма театры, филармония, 
мәдениет үйі, кітапханалар мен кинотеатрлар 
халыққа қызмет етеді. 
семей  қаласының іргесі 1713 жылы қалан-
ған. Бұл қалада Абай, Шәкәрім, Мұхтар сияқты 
халқымыздың үш кемеңгері білім алған.
Абай өмір сүрген заманда Семейде мешіт,  
медреселер, орыс мектебі, бірнеше шіркеу бол-
ған. Өлкені зерттейтін статистика комитеті және 
кітапхана жұмыс істеген.
Семей қаласы сауда-саттық пен ауыл шаруа-
шылығында маңызды рөл атқарды.  Бұл қала 
да Ертіс өзенінің бойында жатқандықтан, кеме 
қатынасы дамыған. Семей қаласы арқылы Сібір 
мен Қытайға, Орта Азияға қатынас жасайтын 
үлкен жол өткен.
  
Қазақстандағы 86 қала-
ның 19-ы – ірі қалалар. Ірі 
қалалар қатарына Астана 
мен Алматы, облыс ор 
та-
лықтары мен Семей, Темір-
тау, Рудный және Екі бастұз 
қалалары жатады. 
Республикада 7512 ауыл 
бар. 
Қа зақ станда 
ауыл-
дық жерлерді дамыту мақ-
сатында 2003–2005 жыл  дар 
«Ауыл жылы» деп аталды.
Алматыда метро іске 
қосылды.  Ұзындығы 8,56 
шақырым болатын бірінші 
кезегі Райымбек даң-
ғылынан Фурманов кө-
шесінің бойымен Абай даң-
ғылына дейін, әрі қарай 
Гагарин көшесіне дейін бет 
түзейді.
Атырау қаласындағы  
Исатай-Махамбет 
кешені


47
1883 жылы Семей қаласында ашылған 
Өлкетану музейін құруға ұлы ақын Абай белсе-
не араласып, 60-тан аса бағалы заттар өткізген.
Қазір Семей қаласында Абай, Шәкәрім, 
Мұхтар музейлері жұмыс істейді, олардың есі-
мімен аталатын көше, мәдени орындар бар, 
ескерткіштері орнатылған.
Мұнда ет комбинаты, шұға комбинаты, аяқ 
киім фабрикасы, цемент зауыты, тігін фабри-
касы, мақта иіретін, трикотаж және шұлық 
 
фабрикалары жұмыс істейді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   244




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет