Г. К. Кенжебаев ҚазаҚстан тарихынан әңгімелер Жалпы білім беретін 11 жылдық мектептің 5-сыныбына арналған оқулық



Pdf көрінісі
бет99/244
Дата30.04.2022
өлшемі6,79 Mb.
#32952
түріОқулық
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   244
«Дүниетану» пәнінен 
алған біліміңді еске 
түсір:
 
Қазақ халқының 
жоңғар басқын-
шыларына қарсы 
күресі қай ғасырда 
басталды?
 
Жоңғар хандығы 
неліктен бейбіт 
жатқан қазақ еліне 
шабуыл жасады? 
 
Бұл соғыста қазақтың 
қандай батырларының 
даңқы шықты? Соғыс 
қалай аяқталды?


100
2.   Жоңғар  хандығы.  Батыс Моңғолия мен 
Жоңғария даласын мекендеген тайпалар 1635 
жы лы Жоңғар хандығын құрды. XVII ғасыр дың 
екінші жартысы мен XVIII ғасырдың басында 
жоңғарлар әбден күшейеді. Жоңғар би леушілері 
отар-отар малға, ұлан-байтақ жайылым жерге 
ие болды. 
Жоңғар әскері соғыс өнерін жақсы меңгеріп, 
күкірттен оқ-дәрі дайындап, қылыш, сауыт, 
дулығаны жақсы соға білді. Сібірдегі орыс 
бекіністерімен сауда жасап, олардан отты қару-
жарақ сатып алып отырды. Жоңғар әскерін 
қонтайшы  (хан) мен тайшы, ноян сияқты ақ-
сүйектен шыққан әскербасылар басқарды. 
Әскерде қатаң тәртіп орнатылып, оны бұзғандар 
қатал жазаланды. Сөйтіп, Жоңғар хандығы 
әскери даярлығы мықты, саны жағынан басым, 
«отты қару-жарақпен» қаруланған сұсты күшке 
айналды. 
1723 жылы көктемде жоңғарлар қазақтарға 
қарсы жойқын жорық бастады. Мықты да-
йындалған басқыншыларға қарсы бытыраңқы 
қазақ жасақтары қарсылық көрсете алмады. 
Жоңғарлар бейбіт елді қырып, тонап, малын, 
жерін тартып алды. Түркістан, Ташкент, Сай-
рам және басқа қалаларды қиратты. Қайғы-
қасіретке ұшыраған жұрт жаяу-жалпы босып, 
ата қонысынан ауа көшті. Жетісу мен Сырдария 
өңіріндегі егіншілік пен қолөнер, сауда-саттық 
күйзелді. Бұл қасіретті жылдар 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   244




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет