Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова
карбыздан алынған уреаза (Citrullus vulgaris L.)\
жүктеу/скачать 9,64 Mb. Pdf көрінісі
|
ТЭП Устенова Г.О
|
карбыздан алынған уреаза (Citrullus vulgaris L.)\ бидайдын тұкымынан алынған 0-амилаза ( Тгііісит aestivum L.); бұршак тұкымынан алынған 0-галактозидаза ( Pisum sati vum L.)\ рапса тұкымынан алынған липазалар ингибиторы ( Brassica па- pus жоңышка тұкымынан алынған трипсин ингибиторы ( Medicago sativa бидайдан алынағна амилаза ингибиторы (Triticum aestivum L.)\ сұлы тұкымынан 0-фруктофуранидаза (Avena sativa L.) және т.б. Ферменттер өндірісі үшін ара шаруашылығы да пайдаланылады. Ара балы амилаза (диастаза) ферментінің айкын келтірілген белсенділігіне ие, өндеудің әртүрлі сатыларында және өндіржүзеге ендіруде өсімдік тозандарынын ферменттік препараттары болып табылады. Өсімдік шикізатынан алынған ферменттік препараттар бастапқы дәрілік өсімдіктік шикізат сипатына негізделген жеке жуыктаулармен, ферменттік касиеттері мен олардың ілеспелі заттарымен сипатталады. Әдетте ферменттер өсімдік шикізатында күрделі комплекс түрінде болады және оларды кристалдык түрде және биологиялык белсенді түрде алу үшін ен бірінші олардың спепификалык белсенділігі жоғалмайтындай бөліну әдістерін тандау кажет болады. Технологиялык әдістердің, яғни шикізатты дайындау мен кұрыл- ғыларды коскандағы жалпы кағидалары тазартылған препарат алумен аяктала отырып бірыңғай болып табылмайды, ол технология тапсыр- масына, ферменттердін түрі мен жеке ерекшеліктеріне тәуелді түрде қалыптасады. Өндірістін технологиялык сызбанүскасы экстракциялык препарат өндірісінің жалпы технологиялык сызбанүскасына ұксайды және негізінен келесі сатылардан түрады: Ферментті препараттар 193 • дәрілік өсімдік шикізатынын экстракциясы; • ферменттін бөлінуі мен тазалануы; • кептіру; • стандарттау; • дәрілік форма алу. Ферментті экстракциялау алдында бастапкы шикізатгы жасуша- ларды бұзу максатымен ұсактайды. Ол үшін өнеркәсіптік диірмендер қолданылады. Фермент экстрагенті ретінде суды, органикалык ертікіштер (спирт, ацетон, эфир, диоксан), кышкылдар мен сілтілердін сүйытылған ерітінділері, бейтарап түз ерітінділері, буферлік ерітінділері алынады. Экстрагент әрбір кұрамында фермент бар өсімдік шикізаттары үшін жеке тандалады. Гидрометтік ферменттер, мысалы, амилаза мен проте- иназа өсімдік шикізатынан судын көмегімен толык экстракцияланады. Тандалған экстракция нәтижесінде алынған экстракт, ферменттер- мен бірге ілеспелі акуыздар, липидтер, пигменттер, бейорганикалык иондар, полисахаридтер, сондай-ак ферментті емес табиғаты бар зат- тардан тұрады. Ілеспелі компоненттерді жою және ферменттік акуызды тазалаудын жоғары дәрежесіне жету бөлінудің әртүрлі әдістерін сәйкестендіруді талап етеді. Экстрактты тазалаудын ең бірінші саты- сында pH мәнінін ауысуынан ақуыздын ерімейтін күйіне ауыстыруға мүмкіндік беретін қышкылдык денатурация колданылуы мүмкін. Кейде, аса мұкияттылык таныта отырып олардын денатурация- сын бөлінетін ферменттін денатурациясын тудырмайтын температу ра барысында экстрактты кыска мерзімді жылыту жолымен жүргізеді. Сондай-ак белсенді емес коспалады ауыр металдардын тұздарымен түндыруды пайдаланады. Молекула өлшемдерімен ерекшеленетін ком- поненттерден экстрактты тазалау максатымен саңылаулары белгілі бір шамадағы (целлофан, колладий, пергамент) мембраналар аркылы диализ колданылады. Целлюлоза мен онын туындыларынан алынған стандартты мембраналар пайдаланылады. Ал электродиализді жергілікті жылыту каупі мен pH шамасынын керексіз жылжуынын мүмкіндігі салдарынан сирек колданылады. Алдын-ала тазартылған сон, кейде онсыз да, экстракт органикалык еріткіштер мен бейтарап тұздарымен фракциялануға, әртүрлі адсорб- цияланатын материалдардағы сорбция-десорбцияға, ион алмасу шай- ыры көмегімен тазалауға, гель фильтрацияға айналдырады. жүктеу/скачать 9,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|