Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова
.2 . ГОРМОНДЫ ПРЕПАРАТТАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ
жүктеу/скачать 9,55 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Технологиялык белгісі мен алыну көздері бойынша
| 5 .2 . ГОРМОНДЫ ПРЕПАРАТТАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ
Гормондар (грек, һогтао — коздыру, козғалыска алып келеді) — әртүрлі химиялык табиғаты бар биологиялык белсенді заттар, ішкі секреция бездерінің жасушалары арнайы түзетін, үздіксіз канға және лимфаға бөлініп отыратын және организмнін физиологиялык функ- циясын және зат алмасуды реттейді. Қазіргі танда 60-тан астам биологиялык белсенді косылыстар белгілі, олар эндокринді безден бөліну аркылы гормональды белсенділік көрсетеді. Гормональды препараттар, фармацевтика өндірісінде шығарыла- ды — бұл дәрілік зат, ол табиғи гармондар немесе олардың синтетика- лык аналогтары түрінде болады. Технологиялык белгісі мен алыну көздері бойынша гормональды пре параттар келесідей топка жіктеледі: 1) эндокринді бездің экстракт түріндегі немесе кептірілген эндо- кринді без үлпаларынан алынған препараттар (тиреоидин); 2) табиғи гормондар препараттары, оларды жануар және адамның каны мен зәрінен алынады (гонадотропин); 162 V тарау 3) синтетикалык гормондар препараты, химиялык кұрылысы жағы- нан табиғи (преднизолон) ерекшеленбейді; 4) гармонды касиетке ие синтетикалык препараттар (стильбен туын- дысы); 5) комбинирленген препараттар (эстроген-гестагенді); 6) гендік инженерия жолымен алынған препараттар (инсулин пре- параттары). Химиялык кұрылысы бойынша бірнеше тока бөлінеді: • ақуызтабиғатты гормондар: жай (инсулин, пролактин, гормон рос та) және күрделі (фолатропин, лютропин, тиротропин) акуыздар; • пептид табитатты гормондар: глюкоген, кальцитонин, соматоста- тин, вазопресин, окситоцин; •амин кышкылдары туындыларынын-гормондары: адреналин, но радреналин, окситоцин; •липоиды табиғатты гормондар (стероидты гормондар): кортико- стероидты, андрогенді-эстрогенді, простагландинді. Эсер етуіне байланысты гормондар баскарушы (тропты факторлар, ОЖЖ гормондары) жэне орындаушы (периферикалык бездер гормон- дары). Барлык гормондар үшін химиялык кұрылысы жэне олардын биосинтезінің орны жэне жалпы ортак касиеттері: жоғары биологиялык белсеңділігі, әсерінін тандамалығы, әсерінің дистанттылығы, жоғары тандамалы әсері. 7-кесте. Кездесетін жеріне байланысты гормондардын жіктелуі Эндокринді бездер Гормондар Орталық без Гипоталамус 1. Нейропептидтер: либерины, статин. 2. Вазопресин жэне окситоцин Гипофиз 1. Гонадотропиндер: фоллитропин, лютропин, пролактин (лактотропин). 2. Соматотропин. 3. Тиреотропин. 4. Кортикотропин. 5. Меланотропин. 6. а жэне Р-мепотропин. 7. Гипоталамустан түсетін вазопрессин жэне окситоцин Эпифиз 1. Мелатонин. 2. Адреногломерулотропин Жануарлар шикізатынан апынатын препарапар. Гормонды препарапар жүктеу/скачать 9,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|