Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова
жүктеу/скачать 9,55 Mb. Pdf көрінісі
|
ТЭП Устенова Г.О
- Бұл бет үшін навигация:
- Перколяцияның өзі
| Суландыру (ісінуі) перколятордан тыс ыдыста жүргізіледі. Ол үшін
мацерациялык бак немесе баска да ыдыстар колданылады, яғни олар суланған шикізатты түсіруге ынғайлы болуы кажет. Суландыру үшін 50-ден 100-ге экстрагентті шикізат массасына карай колданылады. Шикізатты араластырғаннан кейін 4 -5 сағатка жабык ыдыста калдырады. Бұл уакытта экстрагент өсімдік материалдары кесектерінін арасына және жасуша ішіне өтіп, шикізат ісінеді, көлемге үлғаяды. Сол кезде жасуша ішінде заттардың еруі басталады. Өндіріс жағдайларында суландыру әрдайым жібіту сатысымен косы- лып өткізілуі мүмкін, егер де шикізат катты ісінуге кабілетті жағдай- ларда, суландыруды бас ыдыста жүргізеді, себебі шикізат көлемінін ұлғаюы перколяторда экстрагенттің еркін өтуін шектейді. Жібіту — перколяция сатысының екінші үдерісі. Ісінген материалды перколятордын жалған төменгі жағына опти- малды тығыздыкпен, шикізатта ауа неғұрлым аз калатындай етіп сала- ды. Шикізат тапталып калатын болса, онда оны перколяторға кабаттап салады, ал перколятордың өздері елеуіш тәрізді арнайы төсемдермен жабдыкталады. Өсімдік материалын үстінгі жағынан матамен жауып, материал калкып, көтеріліп кетпеу үшін тесік дискімен бастырылады. Капшыктын жоғары жағынан жүкті салады. Шикізатка экстрагентті кұяды. Таза экстрагентті «айна» пайда болғанға дейін кұяды, экстра- генттін калындығы 30-40 мм және 24 сағат бойы (тез экстракция- ланатын шикізат үшін) немесе 48 сағат (киын экстракцияланатын шикізаттар үшін)жібітіледі, бұл шикізатка ауа кіріп кетпеуіне ыкпалын тигізеді. Кейбір заттар үшін шикізаттың түріне жібіту уакытына карай кыскаруы мүмкін. Перколяцияның өзі — перколятты жинау және экстрагенттің шикізат кабатынан үздіксіз өтуі. Мұндайда экстрагенттін жіберілу жылдам- дығына тең болуы керек, әдетте кран сағатына перколятор көлемінің 1/24 және 1/48 (үлкен өндірістер үшін) бөлігіне тең перколят ағатындай етіп реттеледі және 1 сағат бойы жүргізіледі. Қаныккан сығындылар өсімдік материалынан бөлініп, шикізат пен экстрагенттегі әртүрлі концентрациялы айырмашылығы кұрылады. Перколятор жылдамдығы, сығындыдағы эсер етуші заттардың жасу- шада диффузиясына ұшырап үлгереді. Перколяциялау сатысынан экстрактыны алу түндырма өндірісіндегі перколяциядан ерекшеленбейді. Дайын сығындыларды алу үшін пер- 32 Iтарау коляторлауды төмендетіп бес немесе он көлемде сығындылар салынған шикізат массасына тәуелді болады. Сұйык экстракторлар үшін екі порцияға бөледі: бірінші бөлікке 85% мөлшерде шикізаттың массасын жинайды. Содан соң, перколя- ция ыдысынан баска ьщыска ауыстырады да шикізатты толыктай бөлу жалғаса береді. Сонда 5-8 рет (перколяторға салынған заттың масса- сы) әлсіз сығындыны «отпуск» деп аталады. Перколяторға салынған шикізаттьщ массасы 15%, 50—60 °С температура кезінде вакуум астын- да «отпуск» жүргізіледі. Мүздатылған, коюланған калдыкты алып, алғашкы сығындымен араластырып, сығынды мен сығынды 1:1 катынасында болады. жүктеу/скачать 9,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|