Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова


Ill ТАРАУ БОЙЫНША ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТАР



Pdf көрінісі
бет70/132
Дата12.12.2022
өлшемі9,55 Mb.
#56778
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   132
Ill ТАРАУ БОЙЫНША ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТАР
№ 3 зертханалық жумыс. Фламинді алу
5-кесте. Фламинді алудың технологиялык үдерісі
Технологиялык
Қолданылатын
заттар
Операцияны
бақылау
сатылар
операция.іар
і
2
3
4
1. Өсімдік 
шикізатын 
дайындау
Шай немесе кофе 
ұнтактарының кажетті 
мөлшерін өлшейді
Таразылар
Шикізат ГФ 
сәйкес болуы 
кажет ГФ-ХІ, 
9 бет
2. Сорбентті 
дайындау
2 г шайға 1 г магний 
оксидін және 6 мл су 
алады
Ступка, таразы,
өлшегіш
цилиндр
Суспензияны
дайындау
ережесі
3. Біріншілік
сығындыні
алу
3.1. Колбага иіикізатты 
салып кері тоназытқышпен 
жалғастырады. 7-8 бөлік 
суға магний оксидін 
шикізат массасына карай 
өлшейді. Қоспаны 15 минут 
бойы кайнатады. Сығынды 
ерітндісін суытып және 
декантация жасайды. Бұл 
әдісті үш рет кайталайды
Колба, кері 
тоңазыткыш, 
өлшегіш 
цилиндр
Бірыңғай
кайнауды
жүргізу
4. Бірінші
сығындыны
тазалау
4.1. Сығындыні конңентр- 
леу. Бірінші сығындыны 
Вюрц колбасына салып, 
күкірт кышкылында 
сұйылтады рН=3 мәні тең 
болғанша буландырады 
Сүзу. Ыстык ерітіндіні сүзу 
үшін катпарлы фильтр 
колданады.
4.2. Суйық экстрация. 
Фильтратты бөлгіш воро- 
каға салып, тең көлемде 
хлороформ кұйып 5 минут 
бойы экстрагирлейді. Бұл 
операцияны фильтрат пен 
хлороформный тең көлемін 
алу аркылы 4—5 рет кайт- 
лауға болады. Хлороформ- 
ды сығындыны косады.
Суды монша, 
Вюрц кол­
басы, Тура 
тоназытқыш, 
аллонж, 
кабылдағыш 
(колба), универ- 
салды лакмусты 
кағаз.
Воронка, 
кағазфильтр, 
кондырғы 
герметикалык 
пробкасы бар 
бөлгіш воронка, 
өлшегіш ци­
линдр, 5% на­
трий гидроксид 
ерітіндісі
Бірыңғай
беттік
кайнауды
камтамасызз
ету.
Сығынды да 
механикалык 
коспада бол- 
мауы кажет. 
Этил апетатгы 
сығынды су 
молекуласын 
ажыратылған 
болуы шарт


Жаңа галенді препарапар және жеке заттардьің препараттары
127
5-кестенің жалғасы
Технологи 
ялык
Қолданылатын
заттар
Операцияны
бақылау
сатылар
операциялар
і
2
3
4
4.5. Сілтімен өндеу. 
Хлороформды 
сығындылары бар колбаға 
5%-ті натрий гидоксидін 
1/20 тен сығынды көлеміне 
косып, 2 минут бойы ара- 
ластырады. Қоспаға су 
көлемін және тең көлемде 
сілті ерітіндісін кұяды. 
Коспаны бөлгіш воронкаға 
салып кабатты бөліп алады
5. Еріткішті 
бөлу
5.1. Ерітіндіні айдау. 
Хлороформды кабатты 
Вюрц колбасы на са­
лып алғашкы көлемнен 
1/10 колем болғанша 
еріткішті айдайды. 
Қалдыкты өлшенген 
чашкаға салып сулы мон- 
шада тарткыш шкафта бу- 
ландырады.
5.2. Каита кристалдану. 
Тұнбаны ыстык суда ерітіп, 
кофеинді изогидридтік 
әдіспен кристалдайды.
5.3. Кептіру. Қалған 
еріткішті және түзілген 
кристалдарды кырып ала­
ды. Массасын өлшейді
Сулы монша, 
Вюрц колбасы, 
тура тоңазыт- 
кыш, аллонж 
кабылдағыш 
колба, тарткыш 
шкаф, булан- 
дырғыш.
Кептіргіш шкаф,
таразылар
разновес
Бір калыпты 
кайнауын 
камтамасыз 
ету
Температура 
80 °С-тан 
жоғары емес
6. Стандар­
тизация
6.1. Органолептикалық 
талдау. Түсін, иісін, дәмін 
аныктау.
6.2. Ерігіштігі. 
Хлороформда ерігіштігін 
аныктау
6.3. Балку температурасы. 
Балку температурасы 235- 
тен 238-ге дейін
Пробирка, 
температу- 
ран аныктау 
құрылғысы
ФС 42-2426-97, 
ГФХІ, Шығ. 1, 
с. 175


1 2 8
III тарау
5-кестенің соңы
Операцияны_бакылау_саты.іар_операция.шр_і'>Техно 
логиялық
Қолданылатын
заттар
Операцияны
бакылау
саты.іар
операция.шр
і
2
3
4
7. Салу. 
Каптау
Дайын өнімді пергаментті 
кағазы бар банкаға салады
Ұзын мойынды 
винттелген не- 
месе пластмассы 
бар пробкалы 
флакон
8. Безендіру
Банкаға этикетка жабы- 
стырады, онда препарат 
аты орыс тілінде ксімдік 
аты латын тілінде, сериясы, 
сакталу мерзімі көрсетіледі
Этикетка, клей
9467-015- 
057494 70-98 
ЭН-ка сэйкес 
әзірленген


Жаңа галенді препараттар және жеке заттардың препараттары
129
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС
№ 4 Кофеинді алу
6-кесте. 
Кофеинді алудың технологиялык үдерісі
Технологиялык
Керекті заттар 
мен күралдар
Операцияны 
қадағалау 
барысында 
ескеру керек
сатылар
операциялар
і
2
3
4
1. Емдік
шикізатты
дайындау
Кажетті мөлшердегі 
шәй мен кофейннін 
жапырактарын өлшеу
Таразы
ҰФ XI, ст. 9. 
Шикізат 
мемлекеттік 
талаптарға сай 
болуы керек
2. Сорбентті 
дайындау
2 г шәйге 1 г магний 
оксидін және 6 мл суды 
жұмсайды
Уккіш, таразы, 
мерный ци­
линдр.
Суспензия
дайындаудағы
ұкыптылыктар
3. Бірінші 
реттік сорын- 
дыны алу
3.1. Кері холодильник- 
пен жалғанған колбаға, 
шикізатты салып, маг­
ний оксидінің сулы 
ерітіндісімен айдайды, 
сулы ерітінді шикізат 
мөлшерінен 7—8 бөлікке 
көп болуы керек. қоспаны 
15 мин бойы кайнатады. 
Бөлінген ерітіндіні 
калдырады, суытады. 
Үрдісті 3 кайталап жасай- 
ды
Колба, кері 
холодильник, 
өлшеуіш ци­
линдр
Біркелкі
кайнауды
камтамасыз
ету
4. Бірінші 
реттік сорын- 
дыны тазалау
4.1. Сорындыны концентр- 
леу сорындыны. Вюрц колба- 
сына салады, сұйылтылған 
күкірт кышқылы 
ерітіндісімен pH 3,0 көлемі 
1/3—1/4 алғашкы көлемнің 
қатынасындай болғанша 
буландырады
Сулы баня, 
Вюрц колбасы, 
тура холодиль­
ник, аллонж, 
кабылдаушы 
колба,
буландырғыш 
чашка, универ- 
сал кағаз
Біркелкі беттік 
кайнау болуы н 
камтамасыз 
ету керек
4.2. Фильтрлеу. Ыстык 
ерітіндіні катпарлы сүзгі 
аркылы өткізеді


1 3 0
III тарау
6-кестенің соңы
Технологи ялык
Керекті заттар 
мен куралдар
Опера цияны 
кадағалау 
барысында 
ескеру керек
сатылар
операциялар
і
2
3
4
5. Еріткішті 
бөлу
5.1. Ерітіндіні аидау. 
Хлороформды кабатты 
Вюрц колбасына са- 
лып алғашкы көлемнен 
1/10 көлем болғанша 
еріткішті айдайды. 
Калдыкты өлшенген 
чашкаға салып сулы баняда 
тарткыш шкафта буланды- 
рады.
5.2. К/зита кристалдану. 
Тұнбаны ыстык суда ерітіп, 
кофеинді изогидридтік 
әдіспен кристалдайды.
5.3. Кептіру.
 
Калған 
еріткішті және түзілген 
кристалдарды кырып ала- 
ды. Массасын өлшейді
Сулы баня, Вюрц
колбасы, тура
тоназыткыш,
аллонж
кабылдағыш
колба,
тарткыш шкаф, 
буландырғыш
Кептіргіш шкаф, 
таразылар
Бір калыпты 
кяйнауын 
камтамасыз 
ету.
Температура 
80 ”С-тан 
жоғары емес
6. Стандар­
тизация
6.1. Органолептикалық 
талдау.
 
Түсін, иісін, дәмін 
аныктау.
6.2. Ерігіштігі. 
Хлороформда ерігіштігін 
аныктау.
6.3. Балку температурасы. 
Балку температурасы 235- 
тен 238-ге дейін
Түтік, жүзу тем- 
пературасынын 
аныктайтын 
аспап
ФС 42-2426-97, 
ГФХІ, көш. 1, 
175 6.
7. Салу. 
Каптау
Дайын өнімді пергаментті 
кағазы бар банкаға салады
Ұзын мойынды 
винттелген не- 
месе пластмассы 
бар тығынды 
флакон
8. Безендіру
Банкаға этикетка жабы- 
стырады, онда препарат 
аты орыс тілінде ксімдік 
аты латын тілінде, сериясы, 
сакталу мерзімі көрсетіледі
Этикетка, желі


IV тарау
БИОГЕНДІ СТИМУЛЯТОРЛАР ЖӘНЕ 
ЖАҢА ӨСІМДІКТЕН АЛЫНАТЫН
ПРЕПАРАТТАР
4 .1 . БИОГЕНДІ СТИМУЛЯТОРЛАРДЫҢ ЖАЛПЫ 
СИПАТТАМАСЫ
Емдік дәрілік зат ретіңде биогенді стимуляторларды пайдалану та- 
рихы ежелден басталады. Көптеген елдердін халык медииинасында 
ежелгі уакыттан бері биогенді стимуляторлар ретінде ара улары, кейбір 
улы балық және т.б., колданылып келген.
Алғаш рет XVI ғасырда Парацельс терапияда жыланның уын био­
стимулятор ретінде қолданды. XX ғасырдың медицинадағы жоғарғы 
жетітістігі жасуша терапиясы болып табылады, оны академик- 
офтальмолог В.П. Филатов ұзак жылдар бойы сокырлыкпен күресу 
аркылы ашкан. Ғалымнын ең үлкен жетістігі — мұздатылған касаң 
кабықты ауыстырып отырғызу болып табылады. Ол алғаш рет әлемде 
трансплатациондык материал ретінде өлген адамдардың көздерін пай- 
дал анды.
Зерттеу нәтижесінде танғажайып күбылыс, яғни ауыстырылған 
трансплантант карсылыксыз сінісіп кеткендігі және касаң кабык 
дискі аймағында бұлынғыр бельма жасушасынын ағарып, біртіндеп 
өзгерген касаң кабык патологиялык үрдеріске ұшырап жазыла 
бастағанын байкайды. Айтылған кұбылыс тек кана керапластика 
ретінде консервіленіп мұздатылған касан кабык болғанда ғана жүзеге 
асатынын көрсетеді. Төмен температуа кезінде түйыкталған күйде ауы- 
стырлатын жасушада кейбір белсенді заттар шоғырланып, трансплан- 
танпен бірге организмге трансплатантпен бірге организмге еңгізілетінін 
куәландырған. Организмнің әртүрлі аурулары кезінде консервіленген 
жасушалар жоғары терапевтикалык белсенділік көрсететіні туралы 
манызды клиникалык аныктамалар алынған.


1 3 2
IV тарау
1942 жылы В.П. Филатов биогенді стимуляторлар жайында ғылым 
негізін кұрап, тұйықталған өсімдік немесе жануар текті жасушалардың 
колайсыз жағдайға бейімделіп, метабалитикалыкжүйеде биохимиялык 
кайта қалыптастыру болып, соның әсерінен организмге енгізген кезде 
ынталандырушы касиетін жоғарлатып, өмір сүру үдерісін жылдамдата- 
тын касиетін көрсетеді. Осы аталынған заттар биогенді стимуляторлар 
деп аталынған. Автордың пікірінше ғылым туралы екі тұжырым бар:
а) коршаған ортаның жағдайына организмде эволюциялык жолмен 
биогенді стимуляторлардың пайда болуы деп карастыруға болады;
б) организмнен тыс жерде, биогенді стимуляторлар жасушада пайда 
болады және олар «күйзеліс күйінде» болады. Биогенді стимуляторлы 
препараттарды дайындау 1951 жылы Одесса каласында «Филатов әдісі» 
бойынша шығарылды, ал 1956 жылы биостимуляторлар өндірісі мен 
арнайы фабрика жұмыс жасады, содан кейін «Биостимулятор» өндірісі 
деп біріктірді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   132




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет