Газет 2005 жылдың 13 қазанынан бастап шығады
Əулиаета өңіріндегі білімге құштар жас ұрпақты оқытып
жүктеу/скачать 19,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Əулиаета өңіріндегі білімге құштар жас ұрпақты оқытып, тəрбиелеуге еңбектенген ұстаздардың қызметі алқалы жиында сараланды. Өңіріміздегі 2640 педагогтың бір жыл ішіндегі жұмыстары жөнінде облыстық білім басқармасының басшысы Сұлушаш Құрманбекованың есебінде кеңінен айтылды. Облыс əкімінің орынбасары Ерқанат Манжуов қатысқан білім басқармасының кеңейтілген алқа мəжілісінде баяндалған мəлімдемені Тараз қаласы мен аудандардың əкімдерінің орынбасарлары, қалалық жəне аудандық білім бөлімдерінің, білім беру мекемелерінің басшылары, ардагер ұстаздар, үкіметтік емес ұйымдар да тыңдады. Қамар ҚАРАСАЕВА «ҚАЗАҚШАҢЫЗ ҚАЛАЙ?» «ҚАЗАҚШАҢЫЗ ҚАЛАЙ?» Ата-аналардың білімін, біліктілігі мен шапшаңдығын байқау үшін сайыс «Дода», «Ойлы болсаң, озып көр», «Сіз білесіз бе?», «Сиқырлы қоржын», «Жеті жұрттың тілін біл...», «Өнерлінің өрісі кең» жəне «Үй тапсырмасы» сынды жеті кезеңнен тұрды. Аталған шараны балабақша меңгерушісі Айгүл Ахатаева құттықтау сөзбен ашып, мемлекеттік тілдің мəртебесін арттыруда өткізіліп жатқан шараның маңыздылығына тоқталып, мемлекеттік тілді меңгеру біздің болашақ елімізді одан əрі дамуына ынталандыру болып табылатындығын айтып өтті. Одан кейін жарыс көркі қыза түсті. Ата-аналар жарыстың əр кезеңінде өз білімдерін, қазақ тілін меңгеруін барынша көрсете білді. Қазақ тілінде мəнерлеп өлең оқып, би билеп, əн айтты. Үй тапсырмасында қазақтың ұлттық тағамдарын, əзірлеп, көпшілікке ұсынды. Сайыс қорытындысы бойынша «Ақылды ана» номинациясымен Елена Коваленко, «Белсенді ана» номинациясымен Раиса Атабаева, «Қамқор əке» аталымымен Михаил Дьякнов, «Өнерлі əке» номинациясымен Саламбек Цуцаев, «Өнерпаз қатысушы» номинациясымен Наталья Поберезкина, «Өнерлі ана» аталымымен Мавлюда Каримбаева, «Көрермен көзайымы» номинациясымен Татьяна Хапаева марапатталды.
Қойбақов Серік Мамыртайұлы 1956 жылы туылған, ұлты қазақ, білімі жоғары, 1979 жылы Қазақ ауыл шаруашылығы институтын орман шаруашылығы мамандығы бойынша бітірген. Еңбек жолын 1979 жылы Жамбыл облысы орман шаруашылығы жəне орман қорғау басқармасының Луговой орман мелиоративтік бекетінде орманшы болып бастаған. 1984-1986 жылдары Жамбыл облыстық орман шаруашылығы жəне ормандарды қорғау басқармасының Жамбыл орман шаруашылығы Мақпал орманшылығының орманшысы, аға орманшысы, 1986-1988 жылдары Луговой орман шаруашылығының директоры, 1988-1993 жылдары Луговой орман шаруашылығының аға орманшысы, 1993- 1995 жылдары Ақыртөбе орман шаруашылығының аға орманшысы, 1998-2000 жылдары Жамбыл орман жəне аң шаруашылығы мекемесі директорының орынбасары, 2000-2006 жылдары «Тараз Орманы» РМК директорының орынбасары, 2006-2009 жылдары Жамбыл облысы əкімдігінің Меркі ормандарды жəне жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесінің директоры қызметтерін атқарған. 2009-2015 жылдары аралығында Жамбыл облысы əкімдігінің табиғи ресурстар жəне табиғат пайдалануды реттеу басқармасы басшысының орынбасары болып жұмыс атқарған. Үйленген, 5 бала тəрбиелеп өсіруде. Жамбыл облысы əкімінің 2015 жылғы 26 қаңтардағы №40- Ө өкімімен Д.Қ.Алиев Жамбыл облысы əкімдігінің мемлекеттік сəулет-құрылыс бақылауы басқармасының басшысы болып тағайындалды Алиев Досмаханбет Қасымұлы 1966 жылы туылған, ұлты қазақ, білімі жоғары, 1989 жылы Жамбыл гидромелиоративтік құрылыс институтын «инженер-құрылысшы» жəне 2007 жылы «Əулие-ата» университетін «құқықтану» мамандықтары бойынша бітірген. Еңбек жолын 1989 жылы Семей қаласында Семей зооветеринарлық институтында нысанды жəне құрылысты пайдалану саласында инженер болып бастаған. 1989-1992 жылдары Семей зооветеринарлық институтында прораб жəне күрделі құрылыс жөніндегі проректордың міндетін атқарушы, 1992- 1994 жылдары Жамбыл қалалық өнеркəсіп комбинатында құрылыс мастері, 1994-2002 жылдары Жамбыл аумақтық мемлекеттік лицензиялау орталығында жетекші маманы, бас маманы, директордың міндетін атқарушы, 2002-2005 жылдары облыстық сəулет, құрылыс бақылауы, тексеру жəне лицензиялау жөніндегі басқарма бастығының орынбасары, 2005-2013 жылдары облыс əкімдігінің сəулет, қала құрылысы жəне құрылыс департаменті директорының орынбасары. 2013-2015 жылдары Жамбыл облысы бойынша мемлекеттік сəулет- құрылыс бақылау жəне лицензиялау департаментінің басшысы қызметін атқарған. Үйленген, 3 бала тəрбиелеп өсіруде.
Тапеев Серікбай Мырзалыұлы 1958 жылы туылған, ұлты қазақ, білімі жоғары, 1985 жылы Алматы халық шаруашылығы институтын бухгалтерлік есеп жəне шаруашылық жұмысын талдау мамандығы бойынша бітірген. Еңбек жолын 1976 жылы Жамбыл облысы Мойынқұм ауданы Фурманов совхозында жұмысшы болып бастаған. 1977-1979 жылдары əскер қатарында, 1979-1981 жылдары Мойынқұм ауылында ПМК-2006 мекемесінде құрылысшы, 1981-1985 жылдары – Алматы халық шаруашылық институтының білімгері, 1985-1987 жылдары Алматы халық шаруашылық институтының оқытушысы, 1987-1988 жылдары Мойынқұм ауданы Фурманов совхозында бас бухгалтердің орынбасары, 1988-1990 жылдары Мойынқұм ауданы Байтал совхозында бас экономист, 1993-1996 жылдары Мойынқұм ауданы Ж.Қуанышбаев атындағы агробірлестігінде бас экономист, 1996-1999 жылдары Жамбыл облысы ауылшаруашылығы департаментінде жетекші маман, бас маман, 1999-2001 жылдары Жамбыл облысы əкімі аппаратында консультант, бөлім меңгерушісі, 2001 жылдың қаңтар айынан желтоқсан айына дейін «Мекемелерді қайта құру жəне тарату агенттігі» ААҚ-ң Жамбыл облысы бойынша филиалының директоры, 2002-2004 жылдары ҚР МКМ дəрменсіз борышкерлермен жұмыс жөніндегі комитетінің Жамбыл облысындағы басқарма бастығы, 2005-2008 жылдары Жамбыл облысы əкімінің ауылшаруашылығы департаменті директорының орынбасары, 2010- 2012 жылдары Жамбыл облысы əкімі аппаратында бөлім меңгерушісі қызметтерін атқарған. 2012-2015 жылдар аралығында Қазақстан Республикасы Өңірлік даму министрлігінің Жер ресурстарын басқару комитетінің Жамбыл облысы бойынша аумақтық жер инспекциясының басшысы болып қызмет атқарған. Үйленген, 3 бала тəрбиелеп өсіруде. 3 29 қаңтар, №5 (485) ЖАНАРТАУ – Ердос Төлегенұлы, «спорт саласын басқару үшін спортшы болу міндетті емес» дегенді осы саланың тізгінін ұстаған басшылардың бірі айтып қалған еді. Сіздің бұған пікіріңіз қалай? – Негізі, қандай да болмасын спорт мекемесін басқару үшін басшының спорттан хабары болуы керек деп ойлаймын. Себебі, дана қазақта «шымшық сойса да қасапшы сойсын» деген сөз бар. Яғни, əр маман өз саласына қарай қызмет етуі керек. Мен қаржыгердің немесе дəрігердің спорттан хабары болмай тұрып, бұл саланы ұршықша иіріп əкетеді дегенге сенбеймін. Дəл сондай, спорт мамандары да өзге саланың тетігін тауып, жұмысын жүйелеп кетуі қиын. Сондықтан, бұл таразыланған өмір заңдылығы. Əр кірпіш өз тетігін тауып барып, қаланғанда ғана сапалы дүние шығатын болады.
– Жалпы, спортқа жаным бала кезден жақын болды десем артық айқаным емес. Мектеп қабырғасында жүргенде-ақ, түрлі
спорттық үйірмелерге қатысып, жарыстарда жүлделі орындардан көрініп жүрдім. Мамандық таңдар кезде де ойланбастан спорт саласына құжатымды тапсырдым. Сөйтіп, 2004 жылы бұрынғы Əулиеата университетінің дене шынықтыру факультетіне түсудің сəті түсті. Аталмыш оқу орнын аяқтағаннан кейін, облыстық мамандандырылған спорттағы дарынды балалар мектеп-интернатына грек-рим күресі бойынша жаттықтырушы болдым. Осында жүріп, құжаттармен жұмыс жасауды үйреніп, біраз жыл əдіскерлік қызметті де атқардым. Бөлімдер бойынша меңгерушілік жұмыстар істегенім де бар. Осылайша, сатылап өсіп, алдыңғы буын ағаларға қарап бой түзеп, осы қызметке тағайындалдым. Интернат директорының спорт ісі жөніндегі орынбасары болып отырғаныма үш жылдан асты. Грек-рим күресінен əлемдік деңгейде жеткен жетістігім болмаса да, өз саламның, спорт саласының қыр-сырын толықтай білемін деп айта аламын.
– Интернаттың атағы атан түйеге жүк артардай болғанымен, оның тыныс-тіршілігінен көпшілік халық бейхабар. Оқу орнының ерекшелігі мен жалпы құрылымы туралы айта кетсеңіз... – Бізде қазір спорттың тоғыз түрі бойынша жас спортшылар тəлім алады. Оларға 24 жаттықтырушы қызмет көрсетіп отыр. Мектеп-интернатқа негізі бала жетінші сыныптан бастап қабылданады. Ал, үміткерлерді қабылдау бес кезеңдік тестілеу арқылы жүргізіледі. Яғни, он күндік оқу-жаттығу жиындарында бала өзін жақсы қырынан танытып, спорт интернатында оқуға лайықты екенін дəлелдеуі қажет. Интернатқа түсудің тағы бір жолы бар, егер үміткер құжат тапсыруға дейін ел біріншілігінде жүлделі орынға іліксе, онда ол мектепке еш тестілеусіз автоматты түрде қабылданады. Биылғы қабылдау бойынша интернаттағы балалардың санын 200-ге жеткізіп отырмыз. Мұндай ауқымды
бастамаға облыс
əкімінің тікелей
қолдауынан кейін қол жеткіздік. Енді, келешекте бала санын 400-ге жеткізу көзделуде. Өйткені, біздің интернат балалар саны бойынша өзге өңірге қарағанда артта қалып келеді. Міне, осы олқылықтың орнын толтыру үшін биыл тың бастама бастап отырмыз. Жалпы, осы таңға дейін мектебіміз үш толқын түлектерді түлетіп үлгерді. Олардың ішінде талантымен топ жарғандар аз емес. Мəселен, қазақ күресінің «қаршығасы» атанып жүрген Дəулетхан Жақыпов жəне еркін күрестен əлемдік доданың жеңімпазы Нұрсұлтан Найзабеков интернаттың түлектері. Оған қоса, біздің спортшылар дəл қазір ұлттық құраманың 30 пайызын, ал облыс құрамасының 80 пайызын құрап отыр. Осының өзі мектеп-интернатының өзгелерге қарағанда ерек екенін дəлелдеп тұрғаны анық.
– Иə, мектептегі балалардың 70-80 пайызы елді мекендерден келген жеткіншектер. Оларға барлық жағдай жасалған. Жататын орны, тамақтану, спорттан бөлек мектеп бағдарламасын оқыту сынды жұмыстар жіті назарға алынған. Біздің негізгі мақсатымыз – шалғай ауылдарда жүрген жастарды таныту. Биыл облыс əкімінің қолдауымен аудандағы балалар жаңадан ашылған футбол бөлімінде тəлім ала алады. Бұл жаңа бөлімге де тек ауыл жастарын қабылдап жатырмыз.
– Оқуға қажетті құрал-жабдықтар бізде толықтай жеткілікті. Тек, жатақхана мəселесі қинап тұрғаны жасырын емес. Себебі, дəл қазір 200 бала бөлмелерге толықтай қоныстанып отыр. Сондықтан, қосымша бала алу үшін жатын орын керек. Биылғы жылы жатақхана мəселесін қолға алып, шешімін тапсақ деп жоспарлап отырмыз. Ал, бұдан бөлек оқыту базамыздың сыйымдылығы мен жаттығу залдары 500 балаға дейін қамтуға қауқарлы. Осы тұста тағы бір айта кетерлігі, бала саны артқаннан кейін жаттықтырушыларға да сұраныс артатынын бағамдап отырмыз. Сондықтан, интернатқа қажетті
бапкерлер дайындайтын колледж ашу көзделуде. Бұл жайында облыс əкімдігінің дене шынықтыру жəне спорт басқармасы да жиі айтып жүр. Мүмкін, алдағы жылдары арнайы спорт колледжі ашылса, бұл мəселе де өз шешімін тауып қалар.
– Бұл бөлім 2011 жылы құрылған болатын. Сол кезде əр өңірден мамандар шақырып, аталмыш спортты жан-жақты жандандыруға күш салған едік. Енді міне, бөлімнің алғашқы түлектерін де түлеттік. Олардың дені туған ауылдарына қайтып, осы спортты елді мекендерде дамытуға күш салып жатыр. Ал, бітірушілердің тағы бір толқыны біздің мектепте жаттықтырушылық қызмет атқаруда. Қазір олар облыстың ауыр атлетика спортын дамытуға дайын маман. Əрине, Жасұлан Қыдырбаевтай тола ғай- ымыздан үйренеріміз көп. Дəл сондай əлем чемпионы шығар-шықпасы уақыт еншісіндегі дүние. Бір айтарым, ауыр атлетика спорты өңірде қарышты қадамын жасады. Енді, тек осы бағыттағы жұмыстарды жандандыру керек. Сол кезде ғана Жамбыл жерінен талай толағайларды тудыра алатын боламыз.
– Біздің аймақ оңтүстік өңір болғаннан кейін, қыстық ойын түрлері кенжелеп тұр. Десе де, бір жылдары ауыр атлетика, футбол сынды спорт түрлерін оқытатын бөлімдер жоқ еді. Енді міне, қазір оған да қол жеткіздік. Сондықтан, қыстық спорт түрлерін дамыту уақыт еншісінде. Бұдан бөлек, велоспорт түрін жандандыру кейінгі жылдары жиі айтылып келеді. Оған қажетті нысандар мен мамандар тарту спорт
басқармасының жіті
назарында. Бұл мəселе облыста бірінші жыл көтеріліп келе жатқан жоқ. Сол себепті, бұл шаралар өз кезеңімен болатын дүние деп түсіну қажет.
– Иə, бұл талай жылдан бері шешімін таппай келе жатқан мəселе болып тұр. Негізі, мектеп- интернаттың түлектеріне ешқандай жеңілдік қаралмауы дұрыс емес. Себебі, олар мектеп бағдарламасын оқи жүріп, спорттан да ел намысы үшін талай сынға түседі. Балалардың осы ерліктерін қалай ғана бағалаусыз қалдыруға болады. Бұл мəселені біз спорт агенттігіне бірінші жыл айтып отырғанымыз жоқ. Хат түрінде де сан мəрте жолдадық. Алайда, əзірге шешімін таппауда. Енді, біз мекеме тарапынан, оқушымыз ҰБТ тапсырып, оқу орнына түскеннен кейін қолдау білдіруге тырысып жатырмыз. Яғни, сол университеттің басшылығына хат жазып, түлегіміздің жеткен жетістіктерін көрсетіп, грант қарастырып беру сынды
өтініш білдіріп келеміз. Мұндай
сұраныстарымыздың дені əзірге қанағат- тандырылып отыр. Десе де, мектеп-интернаттың түлектеріне ҰБТ-да жеңілдіктер қарастыру мəселесін мемлекеттік дəрежеде көтеретін кез келді деп ойлаймын. Себебі, бұл жастар – біздің ертеңіміз. Көк туымызды көкте желбіретіп, Қазақстан атын төрткүл əлемге танытатын спортшылар. Осы жағын Үкімет үйіндегілер ойласа деген тілегім бар. – Əңгімеңізге рахмет. Сұхбаттасқан Саятхан САТЫЛҒАНОВ. Жастар және саясат «ИНТЕРНАТ ТҮЛЕКТЕРІНЕ ҰБТ ЖЕҢІЛДІКТЕРІН ҚАРАСТЫРАТЫН КЕЗ КЕЛДІ» Ердос АКИМОВ, облыстық маман дан- дырылған спорттағы дарынды балалар мектеп-интернаты директорының спорт ісі жөніндегі орынбасары Ақ пен қара ҚЫЗ АЛЫП ҚАШЫП, ҚАМАЛЫП КЕТПЕ! Қоғамда кездесетін түрлі жайттарға орай ұл мен қызды үлкендердің келісімді батасымен құдаласып қосумен қатар «қыз алып қашу» да кең қолданысқа кірді. Қыз алып қашу мүдделі дəстүр болмаса да жиі қолданумен салт секілді саналып кетті. Оның туу себептері де көп. Бірде қыз бен жігіттің əкелері немесе туыстары арасындағы түсінбеушіліктен қалыңдықты алудың оңай жолы туындаса, енді бірде жастардың шынайы сезімдерін үлкендер мойындамаудан «қыз алып қашу» қолданысқа келген. Бірақ, бүгінгідей əр азаматтың құқығы заңмен қорғалатын өркениетті заманда «қыз алып қашудың» қажеттілігі шамалы. Сонда да «қыз алып қашуды» ертеден келе жатқан салтқа санаған кей жерлерде адам ұрлығы қолданылып жүр. Расында, қыз алып қашу – ұрлық. Анығы қылмыс. Бір үйдің аялап отырған қызының тағдырын ешбір ескертусіз, келісімсіз басқа арнаға бұру – жекенің меншігіне қол сұғумен бірдей. Əрине, егер қыз бұл некелесуге келісімді болса, қылмыстан гөрі жақсы ниетке баланады. Дегенмен, соңғы кездері қазақ қыздарының арасында «алып қашудың» құрбаны болу жиі кездесіп жүр. Жігіт əуелгіде қызды алып қашып, үйленіп, бастапқы жоралғыларды орындағаннан кейін қалыңдығын бұғаулап байлаған жекеменшігіндей қарайтыны рас. Мұндай іс-əрекеттерден кейін балғын қыздардың болашағы қалай болмақ?! Өз тағдырын ойыншыққа айналдырған адам, кейін өз ұрпағына қандай тəрбие бермек?! Осыдан келіп, толық емес отбасы, тірі жетім немесе тастанды бала деген ұғымдар, қорғансыз тағдырлар туады. Тағдырға өкпелеп, өмірден түңілудің арты кейде өз-өзіне қол салу секілді өте өкінішті жайттарға əкеліп соқтырады. Мұндай келеңсіздіктің талай көріністеріне өзіміз күнде куə болып жүрміз. Елімізде отбасын құрып, көп ұзамай ажырасып кетіп жатқан жас жұбайларымыздың саны күн санап артып келеді. Халық «Үйлену оңай, үй болу қиын» дейді. Өмір тəжірибесінен түйген сөзін кейінгілерге өсиеттеп кеткен бабалар сөзінің түп-төркінін жастар түсініп жүрген жоқ. Соның салдары əлгіндей өкініштерге ұрындырып жүр емес пе?! Сондықтан да, «қыз алып қашуды» салт деп емес, қылмыс деп ұғынған жөн. Ондай бассыздыққа душар болған əрбір азамат өз құқығын заңмен қорғауы тиіс. Оған əрбір Қазақстан Республикасының азаматы құқылы. Мадина БЕГЖАНОВА, облыстық соттың ақпараттық қамтамасыз ету бөлімінің бас маманы. АДАМ ӨМІРІНДЕГІ ЕҢ МƏНДІ ƏРІ АСА ЖАУАПТЫ СƏТІ – ӨЗ ТЕҢІН ТАУЫП, БІРЛЕСЕ ШАҢЫРАҚ КӨТЕРУІ. СЕБЕБІ, ОСЫ СƏТТЕН БІР АРНАҒА ТОҒЫСҚАН ҚОС ТАҒДЫРДЫҢ ЖАҢА БЕЛЕСІ БАСТАЛАДЫ. СОНДЫҚТАН, ДАНА ХАЛҚЫМЫЗ ҰЛДЫ ҮЙЛЕНДІРІП, ҚЫЗДЫ ҰЗАТУДА МАҒЫНАЛЫ ДƏСТҮРЛЕРДІ ҚОЛДАНАДЫ. ЕКІ ЖАСТЫҢ ЖҰПТАСУЫМЕН ҚОҒАМҒА ЖАҢА ОТАУ ҚОСЫЛАДЫ. ОЛ ШАҢЫРАҚТАН ЖАС жүктеу/скачать 19,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|