Г.Ә. Омарбекова тіл және жаһандану

138
139
ТІЛ ЖӘНЕ ЖАҺАНДАНУ
1-жаттығу. Тіл туралы мақал-мәтелдерді оқып, мағына-
сын түсіндіруге тырысыңыз. 
1. Ана тілің алпыс тілге татиды.
2. Тілін білмейтіндер емес, тілін білгісі келмейтіндер - мәң-
гүрт.
3. Тіл мәртебесі - ел мәртебесі.
4. Тіл - достықтың алтын көпірі.
5. Тіл - ұлттың сүйенетін тамыры, сыйынатын тәңірі.
6. Өз тілің - бірлік үшін, Өзге тілің - тірлік үшін.
7. Сөз қадірін білмеген - өз қадірін білмейді.
8. Тіл сүйексіз болса да, сүйектен өтеді.
9. Тіл ақылдың - өлшемі.
10. Тіл жүйрік емес, ой жүйрік.
2-жаттығу. Берілген мақалдардың екінші жартысын та-
быңыз.
Тіл - өлшеусіз қазына,... Тілден тілдің кеңдігі болмағанымен,...
Өз тілің - бірлік үшін, ... Тіл сүйексіз болса да,... Тіл қоса алар 
жер мен көктің арасын,... Жақсы тауып айтар,... Тіл жүйрік емес, 
... Аузы құлып сандықты тіс ашпаса, ...Сөз қадірін білмеген,...
Құлаққа кірген суық сөз, ... . 
Өзге тілің - тірлік үшін; сүйектен өтеді; кемдігі жоқ; өрісі кең 
әлем; жаман қауып айтар; тіл айырар анасының баласын; тіл аша-
ды; көңіліңе барып мұз болар; ой жүйрік; өз қадірін білмейді.
3-жаттығу. Сәйкестендіру тесті. Екі бағанада орна-
ласқан екі тілдегі мақал-мәтелдерді мағынасына қарай сәйке-
стендіріңіз.
Оқысаң озарсың, оқымасаң 
тозарсың 
he who has a cow will never be 
thirsty
Атың жақсы болса, бұл дүниенің 
пырағы, қатының жақсы болса 
бұл дүниенің шырағы
he who rides a donkey will ride his 
labour
Сиыр сауған тарықпас
there is no blame to that one who 
got lost and found his herd again
Есек мінген еңбегін мінер 
if you have a good horse, it is your 
racer, if you have a good wife, she 
is your life light
Адасқанның айыбы жоқ, қайтып 
үйірін тапқан соң
if your horse is strong, let it race, if 
you are not guilty, let your case be 
taken to court
Жорғаң қатты болса, бәске сал, 
ісің ақ болса көпке сал 
there is light when studying and 
there is dark when lazing
Мың малың болғанша, бір балаң 
ғалым болсын 
take advice from someone if you do 
not know yourself, adult or young 
does not matter
Өз білмегеніңді кісіден сұра, 
үлкен жоқ болса кішіден сұра 
it is better if one of your children is 
a scientist than having thousands of 
cattle
Тойға барсаң бұрын бар, бұрын 
барсаң орын бар
if you go to the wedding, go earlier 
so you can find a vacant seat

жүктеу/скачать 1,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: