Геграфиялық есептер Ұбт-ға дайындалуға арналған кітапша


§5 Сағаттық белдеулерге байланысты есептер 27



бет3/22
Дата15.11.2023
өлшемі0,92 Mb.
#122784
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Байланысты:
Өмірзақ Н Б Географиялық есептер

§5 Сағаттық белдеулерге байланысты есептер 27

  1. ші тарау бойынша есептер (шығарылу жолымен) 29

§6 ҰБТ-да сирек кездесетін әртүрлі есептер 30

  1. ші тарау бойынша есептер (шығарылу жолымен) 32

Қорытынды тест сұрақтары 33
Тест сұрақтарының жауаптары 35




§1. Карта бойынша келетін есептер
§1.1. Карта масштабын анықтау


Масштаб - жер бетіндегі қашықтықтың, кез-келген бір объектінің қағаз
бетіне (картаға) неше есе кішірейтіліп түсірілгенін көрсететін өлшем.
Мысалы, жер бетінде ұзындығы 100 км болатын автомобиль жолы карта
бетіне 10 см етіп түсірілсе, автомобиль жолы 1 000 000 есе кішірейтілген деген
сөз. Демек, карта масштабы 1:1 000 000.


Шешу жолы: Бұл картаның масштабын анықтау үшін, жер бетіндегі
жолдың ұзындығын карта бетіндегі сол жолдың ұзындығына бөлдік. Осы
арқылы, жер бетіндегі жол ұзындығы неше есе кішірейтілгенін тауып алдық.
100 км-ді 10 см-ге бөлу оңайырақ болу үшін, 100 км-дің неше см-ге тең екенін
анықтап алуымыз керек.



100 км = 100 000 м = 10 000 000 см;


10 000 000 см


10 см


1 000 000;


1 км = 1 000 м (метр)
1m= IOO см (сантиметр)
1 см = 10 мм (миллиметр)



Жауабы: 100 км жолды 10 см етіп қағазға түсіру үшін, карта масштабы 1:1
000 000 болу қажет.
Масштаб түрлері
Масштаб берілу түріне байланысты 3-ке бөлінеді:

  1. Сандық: 1:1000

  2. Атаулы: 1 см - 10 км

  3. Сызықтық масштаб белгілі бір арақашықтықтар өлшенген кесінді
    түрінде беріледі:


Масштабтың бір түрін екінші түрге айналдыруға болады. ҰБТ-да осындай
сұрақтар көп кездеседі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет