География пәні бойынша олимпиадада кездесетін сапалық тапсырмаларды талдау


Тапсырма:  Қысқаша сипаттама бойынша әлемнің елдері мен астанасын анықтаңыз.  №



Pdf көрінісі
бет12/18
Дата07.02.2023
өлшемі0,66 Mb.
#65824
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   18
Байланысты:
ГЕОГРАФИЯ ОЛИМП ЖАУАППЕН (2)

Тапсырма
Қысқаша сипаттама бойынша әлемнің елдері мен астанасын анықтаңыз. 
№ 
Елдер сипаттамасы 

Еуропада бұл ел XVII ғ. белгілі, оның атауы теріні жұқа және сапалы
ӛңдеумен әйгілі болған ең үлкен және ӛркениетті қаланың атауынан 
шыққан. Мемлекеттің атауы қазақ тіліне аударғанда «Қиыр батыс» 
деген мағынаны білдіреді. Бұл ӛзінің континентіндегі кӛп емес 
конституциялық монархиялардың бірі. Патшалықтың (Королевство) 
географиялық орналасу жағдайы ӛте қолайлы. Кӛрші материктен оны 14 
шақырымдық тар бұғаз бӛліп тұр. Бұл мемлекет әлемдік нарыққа 
фосфориттер мен цитрустық дақылдарды шығарады.

Бұл аралдық мемлекет 13500-ге жуық аралдарда орналасқан, оның кӛп 
бӛлігінің атауы жоқ және онда халық қоныстанбаған. Бірақ, бір аралды 
мемлекеттің «миы және жүрегі» деп атайды, ӛйткені, мемлекет 
аумағының 7% ала отырып, оның құрамына күріш егістіктері үшін 
пайдаланылатын жыртылған жерлердің жартысынан кӛбі кіреді, 
мемлекет халқының 2/3 жуығы осы аралда қоныстанған және 
ӛнеркәсіптің кӛп бӛлігі осында шоғырланған.

Шығысқа қарай мемлекеттің атымен бір ағынсыз кӛл орналасқан бұл 
елдің кең аумағы кӛлдің тәрітібіне кӛп тәуелді, ӛйткені жағалау кӛрінісі 


16 
едәуір мезгілдік ӛгерістерге ұшыраған.Мемлекеттің халқы 200 жуық 
этникалық топтар ӛкілдерінен тұрады. Мұндағы назар аударалық нәрсе 
– Сао мәдениет қаласының қалдықтары.

Азияның батысында, лавалық үстіртте орналасқан мемлекет. Оның 
аумағында балыққа бай (негізінен бахтах (форель) әйгілі кӛл 
орналасқан. Шарап ӛнімдері алыс шет елдерге танымал. Теңізге 
шығатын жолы жоқ.

Бұл елдің елтаңбасында кӛтерілген желкені бар кеме мен қасында кофе 
дәндері тӛгіліп жатқан молшылық мүйізі бейнеленген. Кофе – негізгі 
экспорттық тауар. Кофе ӛндіру бойынша бұл ел әлемдегі жетекші 
елдердің бірі болып табылады. Кӛптеген жылдар бойы бұл елдің 
экспорттық тауарлары алтын, темекі, хини, индиго болған. Мемлекеттің 
астанасында жалғыз алтын мұражайы орналасқан. Елдегі таулы жер 
бедері (рельеф) үш ірі жоталармен сипатталады. Невадо-дель-Руис — 
елдегі ең биік сӛнбеген жанартау.

Ресми 
«Антарктида 
күні» 
мейрамы 
бар 
мемлекет. 
Мұхит 
аралдарындағы табиғи қарда шаңғымен сырғанауға болатын жалғыз 
ғана мемлекет.

Ең колоритті елдердің бірі, бірнеше тізбекті күмәнсіз құндылықтарына 
– бірегей ерекше жарылым (разлом) зонасы, субэкваторлы климат және 
биіктік белдеуінің ерекше үйлесімі- жағымды климаттық жағдайы 
жататын болса, ал ӛте бай жануарлар әлемі және ұзаққа созылған 
мұхиттық жағалау елді континенттің ең үздік туристік объектісі 
болуына мүмкіншілік беріп отыр. Ұлттық саябақтар және қорықтар ел 
аумағының 15% алып жатыр. Елде жыл сайын піл күні атап ӛтіледі. 
Материктің ең «шәйлі» елі. Елдің астанасында ЮНЕП (БҰҰ-ның 
қоршаған орта бойынша Бағдарламасы) штаб-пәтері орналасқан. 

Викингтер бұл аралды «Мұзды жер» деп атаған. Аралды алып жатқан 
елді «ауа–райы асханасы» деп атайды, 1944 жылға дейін ол Данияға 
тәуелді болған. Бұл елдің астанасы–әлемдегі ең солтүстікте орналасқан 
астана, оның атауы «түтіндер шығанағы» дегенді білдіреді . 

Елдің батысы мен солтүстігін ірі тау жүйесінің сілемдері алып жатыр. 
Ең шеткі солтүстік-батысында атауы бір кӛлі бар ойпат жатыр. Бұл - 
елдің негізгі байлығын ӛндіретін алдыңғы қатарлы аудан. Елдің 
орталық бӛлігінде ірі ӛзен алабы бар кең жазықтық жатыр.Оңтүстік-
шығысын белгілі сарқырама орналасқан қырат алып жатыр.  
10 
Бұл— халқының саны 700 мың. адамға жуық аралдық мемлекет, 
халықтың ¼ бӛлігінен кӛбі астанада тұрады. 1971 ж. тәуелсіздікті 
жариялағанға дейін — Британдық протекторат. Бұл мемлекеттің негізгі 


17 
аралы- ірі сауда орталығы (аудандағы еркін сауда зонасының бірі). 
Оффшорлы банктік сектор дамыған. Бұл мемлекетті атаңыз.
Тапсырма:
Бұл табиғи нысан Флорида түбегінің оңтүстігінде орналасқан. Заманауи 
ландшафт кӛлемді батпақтар, мангролық бұталар, сауырағашты (кипарис) 
батпақты тоғайлар және т.б. түрінде сипатталады. Тұщы су батпақтан 
тазаланып алынып, аумақтардағы үлкен қалаларды сумен қамтамыз ету үшін 
қолданылады. Бұл батпақты аймақтың шамамен жартысын алып жатқан бір 
аттас ұлттық саябақтағы ӛте үлкен ойпатта семсершӛп (меч-трава) ӛседі. Сол 
үшін оны «шӛпті ӛзен» деп атайды. Бұл сулы-батпақты жерлер америкалық 
аллигаторлар мен сирек кездесетін судың ламантин- сүт қоректілері 
мекендейтін жер. Бұл нысан ЮНЕСКО-ның Әлемдік мұра тізіміне кіреді. Ол 
қай мемлекетте орналасқан? Әртүрлі ландшафттар қандай климат типі 
жағдайында қалыптасады? Жыл мезгілдері бойынша ауа-райының тәртібі 
қандай және оны қалай түсіндіруге болады? Адамның әсері мен оның іс-
әрекетінің табиғатқа әсері бақыланады ма? 
Табиғи нысанның атауын анықтағаны үшін – 2 ұпай 
Мемлекетті анықтағаны үшін – 1 ұпай 
Климат жағдайы мен ауа райы тәртібін анықтағаны үшін – 1 ұпай 
Түсінік үшін – 2 ұпай 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет