Географиялық есептер 1.Мына сандық масштабтарды атаулы масштаб түрінде жазың. А) 1:10000 1) 1:100 1м=100см 1 см де 100 м Олай болса, 10000:100=100м ,1 см де 100 м 2)1:1 Ә) 1:100000 100000см=1км 1см де 1 км 1см де 1км 100000:100000=1км 3)1:10 Б) 1:1000000 1000000:100000=10км 1см де 10км 1см де 10км
География пәні бойынша олимпиадалық есептерді шығарудың тиімді жолдары
тиімді тәсілі
2. Атаулы масштабты сан масштаб түрінде жазың. А) 1см де 25м 25м×100=2500 А)1см де 25м 1:2500 1:2500 Ә) 1см де 20км Ә)1 см де 20 км 1км=100000см 1:2000000 20км×100000=2000000 1:2000000
3.Берілген қашықтық бойынша картаның масштабын табу. А) Жер бетіндегі екі нүктенің арақашықтығы 23,5км. Ал картада 9,4см тең. Картаның масштабы қандай? Шешуі: 23,5:9,4=2,5км 1см де 2,5км 1 : 250000,0 1:250000 Ә)15000м арақашықтықты картада 3см орналастырды. Картаның масштабын табың. Шешуі: егер 1500м-ді 3см-ге орналастырған болса, 1см-дің қанша екенін табуымыз керек. Ол үшін 1500:3=500м 1см-де 500м Сан масштаб түрінде 1:50000 Б) Жер бетінде арақашықтық 340м, ал картада 17см тең. Картаның масштабын табыңдар. 340:17=20м 1см-де 20м 1:2000
4. Картаның масштабы бойынша арақашықтықты табу. А) Масштаб 1:200000 Картада арақашықтық 5см-ге тең. Жер бетіндегі қашықтықты табың. Шешуі: 1:200000 1см-де 2км 2км·5=10км Жауабы: 10км Ә) Екі нүктенің арасы жер бетінде 5000м. Масштаб 1:50000 картадағы қашықтықты табың. Шешуі: 1:50000 1см-де 500м 5000:500=10см Жауабы: 10см
5.Егер картадағы 1см² жер бетінде 1га тең болса онда картаның масштабы қандай болады? 1га дегеніміз ауданы 10000м² болатын жер участогы. Мысалы, 100×100=10000м² 1см²-1га 1см²-10000м² 1см-100м немесе 1:10000 1см – 100м
6. Егер картаның сандық масштабы 1:200000 тең болса онда осы картадағы 5мм кесінді неше метрге тең? 1см де 2000м 1мм – 200м 5·200=1000м Жауабы:1000м
7.Егер масштаб 1:100000 тең болса, 4есе аса ірі атаулы масштабты табыңыз. 100000:4=25000 1:25000 1см – 250м
