Бойлықкартадағы нүктелер мынаған тең болады: 45°00"+2"35" = 45°02"35"
2. Берілген географиялық координаталар бойынша картаның кез келген нүктесін қойыңыз
Бойлықкартадағы нүктелер мынаған тең болады: 45°00"+2"35" = 45°02"35"
2. Берілген географиялық координаталар бойынша картаның кез келген нүктесін қойыңыз. Мысалы, В нүктесі ендік: 54°31 «08», бойлық 45°01 «41».
Ұзындықтағы нүктені картаға түсіру үшін берілген нүкте арқылы шынайы меридиан салу керек, ол үшін солтүстік және оңтүстік жақтаулар бойымен бірдей минуттар санын қосады; картада ендіктегі нүктені салу үшін осы нүкте арқылы параллель жүргізу керек, ол үшін батыс және шығыс жақтаулар бойымен бірдей минуттар санын қосады. Екі түзудің қиылысуы В нүктесінің орнын анықтайды.
3. Топографиялық карталардағы тікбұрышты координаттар торы және оны цифрландыру. Координаталық аймақтардың түйіскен жеріндегі қосымша тор Картадағы координаталық тор – аймақтың координаталық осьтеріне параллель түзулерден құралған квадраттар торы. Тор сызықтары километрлердің бүтін саны арқылы сызылады. Сондықтан координаталық торды километрлік тор деп те атайды, оның сызықтары километр.
1:25000 картада координаталық торды құрайтын сызықтар 4 см арқылы, яғни жер бетінде 1 км арқылы, ал 1:50000-1:200000 карталарында 2 см-ден (жерде 1,2 және 4 км) сызылады. , тиісінше). 1:500000 картада әрбір парақтың ішкі жақтауында 2 см (жерде 10 км) кейін координаталық тор сызықтарының шығулары ғана бейнеленген. Қажет болған жағдайда картада осы шығулар бойымен координаталық сызықтар сызылуы мүмкін.
Топографиялық карталарда координаталық түзулердің абсциссалары мен ординаталарының мәндері (2-сурет) парақтың ішкі жақтауының артындағы сызықтардың шығуларында және картаның әрбір парағында тоғыз жерде белгіленеді. Абциссалар мен ординаталардың километрдегі толық мәндері карта жақтауының бұрыштарына жақын координаталық сызықтардың жанында және солтүстік-батыс бұрышқа жақын координаталық сызықтардың қиылысуының жанында белгіленеді. Қалған координаталық сызықтар екі цифрмен (ондықтар және километр бірліктері) қысқартылған түрде қол қойылады. Координаталық тордың көлденең сызықтарының жанындағы қолтаңбалар y осінен километрдегі қашықтыққа сәйкес келеді.
Тік сызықтардың жанындағы қолтаңбалар аймақтың нөмірін (бір немесе екі бірінші цифр) және шартты түрде аймақтың орталық меридианынан батысқа қарай 500 км-ге жылжытылған координаталар басынан бастап километрмен (әрдайым үш цифр) қашықтықты көрсетеді. Мысалы, 6740 қолтаңбасы мынаны білдіреді: 6 - аймақ нөмірі, 740 - шартты бастаудан километрмен қашықтық.
Координаталық түзулердің шығыстары сыртқы жақтауда берілген ( қосымша тор) іргелес аймақтың координаталық жүйелері.
