Дифракциялық тордағы жарық дифракциясының:
бас минимум шарттары , (т = 1,2, 3, ...);
бас максимум шарттары ,
(т = 0, 1 ,2,...);
қосымша минимум шарттары , мұндағы
т'= 1, 2, 3, ..., басқа , d—дифракциялық тор периоды; тордағы штрихтар саны
Кеңістіктік тор. Рентген сәулелерінің дифракциясы
Лауэнің зерттеулері бойынша кеңістіктік тор ретінде кристалдарды алуға болады. Кристалдарда атомдар арақашықтықтары 10-10 м тең болғандықтан, осындай торда рентген сәулелері ( 10-12 – 10-8 м) дифракцияға ұшырауы мүмкін. Себебі кристалдың немесе тордың тұрақтылығы мен оған түсетін сәуленің толқын ұзындықтары бір біріне сәйкес болуы қажет.
Кристалдардағы рентген сәулелерінің дифракциясын рентген сәулелерінің интерференциясы деп түсінуге болады. Рентген сәулелері параллель орналасқан кристаллографикалық жазық жүйелерінен шағылып интерференцияға ұшырайды. Кристаллографикалық жазықтықтарда кристалдық тордың атомдары немесе түйіндері орналасады.
6-сурет
Бір-бірінен d қашықтықта орналасқан параллель кристаллографикалық жазықтықтар жиынтығы кристалды береді. d – жазықтықтар арасындағы қашықтық.
Монохроматты рентген сәулелерінің шоғы (суретте параллель 1 және 2 сәулелер көрсетілген) сырғанау бұрышпен кристалл бетіне түссін.
Достарыңызбен бөлісу: |
