Гидрология және ағынды реттеу пәнінен тест сұРАҚтары ап-18-4к1, ап-18-4к2, ап-18-4тк топтарына
жүктеу/скачать 251,86 Kb.
|
|
5В080500 – «Су ресурстары және суды пайдалану» мамандығының студенттері үшін «Гидрология және ағынды реттеу» пәнінен ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ АП-18-4к1, АП-18-4к2, АП-18-4тк топтарына Дайындаған: Султанбекова П.С. –т.ғ.к., доцент 1. Эмпирикалық қамтамасыздық қисықтарын тұрғызу
8. Моменттер әдісінде орташаквадраттық ауытқуды анықта А) Д) Е) Г) Ж) 9. Моменттер әдісінде өзгерушілік коэффицентін анықта А) Д) Е) Г) Ж) 10. Моменттер әдісінде симметриясыздық коэффицентін анықта А) Д) Е) Г) Ж) 11. Құрлық телімдері үшін жылу теңдестігі теңдеуі пайдаланылады A) булануды анықтау үшін D) судың температурасын анықтау үшін E) ауаның ылғалдығын анықтау үшін Г) желдің жылдамдығын анықтау үшін Ж) жауын-шашын мөлшерін анықтау үшін 12. Талдаулық қамтамасыздық қисығын тексеру не үшін қажет? А) теңдестеру мақсатында Д) тәжірибе жасау мақсатында Е) сараптау мақсатында Г) топтастыру мақсатында Ж) талдау мақсатында 13. Түсетін жауын-шашынның бөлшектері жіктеледі A) мұз кристалының агрегаттары D) кепірқосақ E) бұршақтар Г) найзағай Ж) шық талшықтары 14. Өзен ағынына жыл ішінде әсер ететін факторлар А) климаттық Д) гидрологиялық Е) морфологиялық Г) жауын-шашын Ж) су тасқыны 15. Физикалық – географилық факторлар А) алап ауданы Д) атмосфералық жауын-шашын Е) булану, буланушылық Г) орман қорғау жолақтары Ж) топырағы 16. Қар үш фазадан тұратын ортаның көрінісі A) мұз кристалы D) шық E) тамшы Г) минералдар Ж) тұздар 18. Суару және сумен жабдықтау жүйелерін, гидроэнергетиканы жобалау кезінде ең кіші өтімнің есептік қамтамасыздығы (%) A) 75-85 D) 99 E) 85-90 Г) 90-95 Ж) 80 19. Табиғи сулар құрамына әсер ететін метеорологиялық элементтер A) атмосфералық жауын-шашын D) атмосфералық қысым E) ауаның ылғалдылығы F) желдің жылдамдылығы G) күн радиациясы 20. Өзен тасындылары сипатталады A) гидравликалық ірілігімен D) түйіршіктердің пішіні және өлшемдерімен E) геометриялық өлшемдерімен Г) ағынның мөлдірлігімен Ж) ағынның лайлығымен 21. Ағыспен қозғалу формасына байланысты тасындылар бөлінеді A) түптік D) қаңқа E) сүйретпе Г) қойтас Ж) малтатас $22. Жазықтық өзендердегі еріген суларының ең үлкен өтімін анықта? А) Д) Е) Г) Ж) 23. Таулы өзендердің еріген суларының ең үлкен өтімдерін көктемгі-жазғы су тасуы бар таулы өзендерде қалай анықтайды? А) Д) Е) Г) Ж) 24. Аудандық байланысты тұрғызуға арналған негізгі гидрографиялық және физика-географиялық факторлар A) су жиғы ауданы D) көп жылдық орташа өтімі E) ағын модулі F) жауын-шашын мөлшері G) көп жылдық орташа көлем 25.Өзендердің ең кіші ағындарын анықтайтын негізгі факторлар А) гидрогеологиялық жағдайлар Д) географиялық аймақ жағдайы Е) сулы кезеңдер мен ауа-райы Г) мерзімдік өзгерулер, климат Ж) геологиялық жағдайлар 26. Ағынды көлемінің өлшем бірлігі A) м3/тәу D) м3/с E) м/с F) л/с Ж) т/м2 27. Еріген қар суларының максималды өтімдерін есептеу үшін жазықтық өзендер бөлінеді: A) шөл және шөлейт аймақ D) таулы аймақ E) ойпатты жерлер F) көлге құятын өзендер G) тау бөктері аймағы $28. Ағынның жыл ішінде таралуы әсер ететін факторлар A) климаттық D) тасындылар E) су лайлығы F) еріген заттар ағындысы G) су ағысы 29. Ең кіші су өтімін қалай анықтайды м3/с? А) Д) Е) Г) Ж) 30. Жүзбе тасындылар ағыны келесі факторлар әсерімен қалыптасады A) геоморфологиялық D) судың тепературасы E) судың деңгейі G) географиялық ендік H) мұздық көрсеткіші 31. Энергияның тасымалдауға кететін бөлігі арнадағы декудация процесін айқындайды A) беткейдегі тау жыныстарын жуып-шаю немесе эрозия D) орман аймағы және тундра аймағы өзендері E) орманды дала және дала аймағы өзендері F) шөл және шөлейт аймақ өзендері G) климаттық өзгеруінің әсерінен 32. Тасындылар A) ағыстармен тасмалданатын қатты бөлшектер D) үнемі ағатын өзен аңғарының бір бөлігі E) біркелкі тау жыныстарынан тұрады F) өзен аңғарының жоғарғы ағысы G) тек таулы аудандарда кездеседі 33. Өзен ағынын реттеу - А) ағын көлемін уақыт бойынша су пайдаланушылық шарттарына сәйкес тарату және су тасқынымен күресу Д) ағын көлемін уақыт бойынша су пайдаланушылық шарттарына сәйкес пайдалану және тасудан сақтау Е) су пайдаланушылық шарттарына сәйкес су бұру мәселелерін реттеу және гидрологиялық болжамдау Г) ағын көлемін су пайдаланушылық шарттарына сәйкес тең көлемде мақсатты реттеу Ж) ағын көлемін уақыт бойынша шартты түрде есептеу және суды ластанудан қорғау 34. Ең кіші ағынның есепті сипаттамалары A) ең кіші орташа тәуліктік өтім D) орташа көп жылдық өтім E) ең кіші орташа айлық өтім Г) ағынның модулдік коэффициенті Ж) ең кіші орташа жылдық ағын өтім 35. Су ағынын реттеу үшін қойылатын есептер - А) су шаруашылық есептер Д) гидрометриялық есептер Е) су қозғалысы есептері Г) өзен ағынын реттеу Ж) гидрологиялық болжам 36. Су ағынын реттеу қажеттілігі А) өзендегі көпжылдық ең аз тәуліктік орташа су шығыны мәнін керекті су шығынымен салыстырады Д) өзендегі көпжылдық ең көп тәуліктік су шығыны мәнінен қажетті су шығынына қосады Е) өзендегі көпжылдық ең көп тәуліктік су шығыны мәнін ең аз су шығынымен салыстырады Г) өзендегі көпжылдық ең көп тәуліктік су шығыны мәнінен қажетті су шығынын алып тастайды Ж) өзендегі көпжылдық ең аз тәуліктік орташа су шығыны мәнін керекті су шығынына қосады 37. Құрғақ, ылғал және тығыздалып қалған қардың тығыздығы A) 0,05-0,10 т/м3 D) 0,01-0,02 т/м3 E) 1,10-1,30 т/м3 F) 0,50-1,00 т/м3 G) 1,30-1,50 т/м3 9. Су қоймасы - А) өзен ағынын реттеуге және суды сақтауға арналған бөген Д) өзен ағынын реттеуге және суды шаруашылықтарға тең бөлуге арналған бөген Е) өзен бойындағы суды қорғауға, өзен суын реттеуге арналған гидротехникалық құрылым Г) шаруашылыққа қажетті кезеңде су беруге арналған суат Ж) үлкен су көлемін сақтауға және тең мөлшерде су бөлуге арналған гидротехникалық құрылым 38. В.Д.Комаров бойынша қыс соңындағы қар қабатының тығыздығы солтүстікте, орта ендікте және оңтүстікте A) 0,22-0,28 т/м3 D) 0,10-0,20 т/м3 E) 0,40-0,42 т/м3 F) 0,43-0,45 т/м3 G) 0,25-0,30 т/м3 39. Қалың, орташа және сирек ормандар үшін қардың еру коэффициенттерінің (мм/0С) жуық мәндері A) 1,4-1,5 D) 1,6-1,7 E) 4,0-4,5 F) 4,5-5,0 G) 1,9-2,0 40. Су қоймасының айналасындағы су басқан жерден буланатын су шығынының көлемін қалай анықтайды? А) Д) Е) Г) Ж) 41. Ағынға климаттың әсері A) тікелей D) жанама E) жер асты сулары арқылы F) су айналымы арқылы G) биіктік белдеулерге байланысты 42. Ағын нормасы өрнектеледі A) ағын модулі D) су шығыны E) ылғал тапшылығы F) ағын қабаты G) тұтқырлық мөлшері 43. Ағынның жыл ішінде таралуын бақылау қараты жеткілікті кезде есептегенде қолданылатын әдіс A) үйлестіру D) моменттер E) корреляция F) аудандық схема G) шын ұқсастық 44. Жылдық ағын нормасы формуласымен келесі жағдайды міндетті түрде сақтағанда ғана есептеуге болады A) салыстырмалы орташаквадраттық қатесі ≥10% D) гидрометриялық бақылау мәліметтері жоқ E) гидрометриялық бақылау қатары біртекті емес F) гидрометеорологиялық бақылау мәліметтері жеткіліксіз H) гидрометеорологиялық бақылау мәліметтері жеткілікті 45. Ұқсас өзендерді таңдағанда төмендегі жағдай ескерулері қажет A) ұқсас және зерттеу өзендерінің жылдамдықтары жақын болуы керек D) суларының химиялық-физикалық қасиеттері ұқсас E) климаттық жағдайларының ұқсастығы, ағын қалыптасуының біртектілігі F) зерттеу өзені міндетті түрде ұқсас өзенінің саласы болуы керек G) ұқсас өзен міндетті түрде зерттеу өзенініңсаласы болуы керек 46. Гидрометриялық бақылау қатарлары жеткіліксіз кезде жылдық ағын есептеледі A) жуық формулалармен және Монте-Карло тәсілімен D) мометтер және шын ұқсастық әдістерімен E) Г.А.Алексеевтің графо-аналитикалық тәсілімен F) С.Н.Крицкий мен М.Ф.Менкель ұсынған гамма-таралу теңдеуімен G) нақты жыл және үйлестіру әдістерімен 47. Бақылау қатары жеткіліксіз кезде жылдық ағынды есептеу тәсілі A) корреляция D) графо-аналитикалық E) моменттер тәсілі F) нақты жыл G) шынұқсастық 48. Көп жылдық бақылау мәліметтері бар кезде ағын нормасын анықтаңыз : A) 0,5 м3/с D) 0,6 м3/с E) 1 м3/с F) 0,3 м3/с G) 1,2 м3/с 49 Орташа көп жылдық өтім Q0=5 м3/с болғанда, КР=80%=0,9, КР=90%=0,85, КР=95%=0,8 қамтамасыздықтағы есептік өтім A) 4,5 м3/с D) 2,5 м3/с E) 2,0 м3/с F) 3,5 м3/с G) 3,0 м3/с 50 Күрделілігі I классты гидротехникалық құрылымдар үшін есептік қамтамасыздықты көрсетіңіз A) 0,01 C) 0,5 D) 1 E) 3 G) 0,03 51 Күрделілігі II классты гидротехникалық құрылым үшін есептік жоғарғы өтімді анықтаңыз ( , К0,1%=2,52; К0,5%=1,94 К1%=1,82) A) 75,6м3/с D) 78,1м3/с E) 54,6м3/с F) 40,8м3/с G) 102,1м3/с H) 30,2м3/с 52 Бақылау қатары жоқ кезде жазықтық, көктемгі тасқынды және жазғы тасқынды тау өзендерінін еріген суларының есептік максималды өтімі анықталады: A) D) E) F) G) 53 Өзендердің ең кіші ағындарын анықтайтын негізгі факторлар A) алаптағы ормандар, көлдер, батпақтар D) алаптағы су қоймалары мен тоғандар E) өзендегі ағыс жылдамдығы F) өзен тасындылары G) өзеннің термикалық және мұз режимі 54 Ең үлкен жаңбыр ағынының қалыптасуына әсер етуші ең маңызды фактор A) судың топыраққа сіңуі D) судың топыраққа сіңбеуі E) күнің көзі қатты қызғанда F) жаңбырдың аз мөлшерде жерге түсуі G) жаңбыр суларының мүлдем болмауында 55 Шығу тегіне қарай өзендердің максималды ағынын бөледі A) көктемгі су тасу D) мұз жылжу E) қыстық саба F) мұзқұрсау G) жаздық саба 56 Максималды өтімнің талдаулық қамтамасыздық қисығының параметрі A) D) E) F) G) 57 Көп жылдық бақылау мәліметтері бар кезде ағын нормасы A) 0,5 D) 0,6 E) 1 F) 0,3 G)1,2 58 Тағайындалуы бойынша су қоймасы бөлінеді A) бөгейтін D) маусымдық E) толықтыратын F) көп жылдық G) шомбал 59 Ұзақтығы бойынша су қоймасы бөлінеді A) тәуліктік D) толықтыратын E) екі тактілі F) кешенді G) бір тактілі 60 Су қоймасының нормативтік деңгейіне сәйкес су көлемі A) өлі көлем D) орташа тәуліктік көлем E) орташа жылдық көлем F) табиғат қорғау өтімі G) орташа көп жылдық көлем 61 Су қоймасын жобалағанда, оның экономикалық тиімділігін бағалау үшін салыстырмалы құны анықталады A) су қоймадағы тоқтатылған 1м3 судың құны D) өлі көлемдегі 1м3 судың құны E) су қоймасынан тасталатын 1м3 судың құны F) төменгі бьефтегі 1м3 судың құны G) жоғарғы бьефтегі 1м3 судың құны 62 Максималды су өтімін өткізуге су қоймасының реттеуші әсерін есептеуге болады A) Монте-Карло әдісімен D) М.А.Великанов әдісімен E) А.Д.Саваренский әдісімен F) Д.И.Кочерин әдісімен G) Р.Фишер әдісімен 63 Су қоймасының су өлшеу бекеттерінде су деңгейін бақылау жүргізіледі A) су көлемін өлшеу үшін D) тұнбалануды анықтау үшін E) су шығынын анықтау үшін F) су айдыны ауданын анықтау үшін G) су басу аймағын анықтау үшін 64 Жылдық, айлық және тәуліктік су көлемі тең A) 26,3 млн.м3 D) 31,54 млн.м3 E) 263 млн.м3 F) 399 млн.м3 G) 86,4 млн.м3 65. Зерттеу обьектісі бойынша құрлықтар гидрологиясы саласы тармағы A) потимология Д) климатология Е) гидрофизика Ж) гидрография З) метеорология 66. Құрлықтар гидрологиясы негізгі зерттеу бағыты және тәсілдері бойынша салаларға бөлінеді A) гидрометрия Д) гидрофизика Е) гидрохимия Ж) гидравлика З) метеорология 67. Ішкі алаптар A) Арал теңізінің алабы D) Тынық мұхит алабы E) Жер орта теңізі алабы Ж) Каспий теңізінің алабы З) Атлант мұхиты алабы 68. Гидрология ғылымы су обьектілерін зерттеу барысында пайдаланатын негізгі әдіс A) тұрақты бақылау Д) жылжымалы Е) зертханалық Ж) далалық З) кешендік 69. Әлемдік мұхиттың су қоры, өзен арналарындағы сулар және көлдердегі су қорлары жаңарады A) 2500 жыл D) 1 жыл E) бірнеше сағат F) 160 жыл G) 970 жыл 70. Гидрология пәнінің көмегімен су нысандары зерттеледі A) мұхиттар, теңіздер және өзендер D) магистралды каналдар E) мелиоративтік сорғы станциялары F) суғару жүйелері мен жайылымдарды суландыру G) жағажайлар мен кеме қатынасы жолдары 71. Құрлық гидрологиясы зерттеу нысандарынан өзге негізгі зерттеу бағыты және тәсілдері бойынша салаларға бөлінеді A) жалпы гидрология және гидрография D) климатология және метеорология E) топырақтану және өсімдік шаруашылығы F) метрология және стандарттау G) агрономия және мелиорация 72. Аумақтың гидрографиялық желісін құрайды А) батпақтар жүйесі Д) суару жүйесі Е) мұздықтар жүйесі F) таулар жүйесі G) су алу торабы 73. Гидрографиялық (өзен) желінің құрылымы буындарға бөлінеді A) қолат D) эстаурий E) саға F) кемер G) бастау 74. Тау өзендері әдетте ерекшеленеді A) екпінді ағыспен D) су деңгейінің жоғарылығымен E) өзен жүйелерінің жиілігімен F) еңістігінің аздығымен G) ағысының баяулығымен 75. Cу өтімін анықта? A) C) D) E) Г) 76. Қаратеңіз маңы типіндегі өзендер ерекшеленеді A) жоғары су тасқынымен C) қыстық ағынның жоғарылығымен D) биік емес созылыңқы көп шыңды тасқынмен E) жиі жаздық су тасқындарымен Г) жоғары жаздық ағын 77. Таралу қисығының абцисса осіндегі үш сипаттық нүктесі A) медиана C) абциса D) дисперсия E) изобата Г) изотаха 78. Үш параметрлі гамма-таралудың талдаулық қисығын тұрғызу үшін анықталады A) C) D) E) Г) 79. Есептеулерде бақылау қатарының статистикалық сипаттамаларының салыстырмалы (%) орташа квадраттық қателіктерін анықтауға ұсынылатын формула A) C) D) E) Г) 80. 95% қамтамасыздық жылдың сипаттамасы A) аз сулы B) өте мол сулы D) мол сулы E) орташа мол сулы Г) өте аз сулы 81. Ағындының, су шығынының модулдік коэффициентін анықта А) С) Д) Е) Г) 82. Талдаулық қамтамасыздық қисығының ординаталары мен қисықты тұрғызуға қажетті параметрлер анықталады A) моменттер әдісімен C) аналитикалық әдісімен D) нақты жыл әдісімен E) сулық баланс әдісімен Г) жылдамдық-аудан әдісімен 83. Биномиалды қамтамасыздық қисығы эмпирикалық қисықтың таңдалған тірек нүктелері арқылы өтуі тиістілік шартына байланысты теңдеуді аламыз A) C) D) E) Г) 84. Су режимінің фазалары А) су тасу В) сел жүру Д) мұздықтар Е) сулылығы Г) су деңгейі 85. Өзен ағындысының жалпы теңдестігіндегі әр түрлі қоректену көздерінің үлесінің мөлшерін нені талдау арқылы бағалайды? А) гидрограф В) шығын графигі Д) қоректенуін Е) су режимін Г) фарватер 86. Гидрографты талдау негізінде өзендердің су режимінің сипатына қарай жіктеуді алғашқы ұсынған кім? А) В.Д.Зайков С) А.И.Воейков Д) П.С.Кузин Е) Н.Н. Павловский Г) М.И.Львович 87. Гидрологиялық бекеттерде су деңгейіне жүргізілген бақылаулардың нәтижесінде су деңгейінің құбылмалылығының көпжылдық ... сызылады? А) хронологиялық графигі С) су тасу графигі Д) тұрпатты гидрографы Е) қисық сызықты графиктер Г) су режимі графигі 88. Гидрологиялық есептеулерде оның әр түрлі элементтерін және олардың уақыттық өзгеруін сипаттау үшін әр түрлі ... қолданылады. А) қисық сызықты графиктер В) типтік график Д) тұрпатты гидрографы Е) хронологиялық графигі Г) су режимі графигі 89. Жылдық ағын - А) қарастырылып отырған өзен алабынан бір жыл ішінде ағып жиналатын судың мөлшері В) берілген алаптан бір жылда ағатын сулы ағын көлемі мен мөлшері Д) аумаққа жауған жауын-шашын мөлшері мен осы аумақтан өзен арқылы ағып өткен су мөлшері Е) жазықтықтағы өзендерде көктемде қар еруінен болатын судың ұзақ көтерілуімен сипатталатын шама Г) гидротехникалық ғимарат, бөген, су жүйелерін жобалау барысында анықталатын гидрологиялық сипаттама 90. Ағын нормасы А) гидротехникалық ғимарат жобалау барысында анықталатын гидрологиялық сипаттама В) су жүйелерін жобалау барысында анықталатын гидрографиялық сипаттама мөлшері Д) аумаққа жауған жауын-шашын мөлшері мен осы аумақтан өзен арқылы ағып өткен су мөлшері Е) жазықтықтағы өзендерде көктемде қар еруінен болатын судың ұзақ көтерілуімен сипатталатын шама Г) аумаққа жауған жауын-шашын мөлшері мен осы аумақтан өзен арқылы ағып өткен су мөлшері 91. Моменттер әдісінде ағын нормасы анықталады A) C) D) E) Г) 92. Ең үлкен шын ұқсастық әдісінде статистикалар мағынасы келесі формула бойынша анықталады A) C) D) E) Г) 93. Гидрометриялық бақылау кезеңінің репрезентативтілігін анықта А) C) D) E) Г) 94. Гидрометриялық бақылаулар қатарының біртектілігін қандай әдіспен бағалауға болады? А) статистикалық В) болжамдық Д) гидрологиялық Е) графиктік Г) арифметикалық 95. Cтьюденттің t- критериі қай кезде қолданылады? А) орташа мәндердің біртектілігін бағалауға С) статистикалық талдауды салыстыруға Д) орташа квадраттық ауытқуда Е) гидрологиялық тәжірибеде Г) дисперсияның біртектілігін бағалауға 96. Фишердің Ғ –критериі қандай жағдай да қолданылады? А) дисперсияның біртектілігін бағалауға В) статистикалық талдауда салыстыруға Д) бақылау мәліметтері бар кезде Е) бақылау қатары жоқ кезде Г) орташа мәндердің біртектілігін бағалауға 97. Ағын нормасын анықтаудың дәлдігін бағалау көрсеткіші А) вариация коэффициентін қолданады С) ағын коэффициентін қолданады Д) Стьюденттің t- критериі қолданады Е) Фишердің Ғ –критериі қолданады Г) дисперсияның біртектілігін тексереді 98. Гидрометриялық бақылау қатары аз болған кездегі өзгеру коэффициентін анықта? А) С) Д) Е) Г) 99. Гидрометриялық бақылаулар мәліметі жеткіліксіз кезде жылдық ағын нормасын анықтау қандай тәсілдермен жүргізіледі? А) қысқа бақылау қатарын ұзақ қатарға келтіруге негізделген В) көпжылдық бақылауларды байланысты табу жолымен С) жылдық ағындарының байланыс графиктері арқылы Д) орташа мәндердің біртектілігін бағалауға негізделген Е) орташа квадраттық қатенің салыстырмалы мәнін табуға негізделген Г) ағын нормасын анықтаудың дәлдігін тексеруге негізделген 100. Ұқсас өзендерді таңдағанда қандай жағдайлар ескерілуі қажет А) ағын қалыптасуының біртектілігі В) климаттық жағдайларының ұқсастығы, аудан айырмасы 10 есе С) аудандары орналасуының географиялық жақындығы Д) георграфиялық, климаттық жағдайларының ұқсастығы, аудан айырмасы 15 есе Е) орташа мәндердің біртектілігін бағалау Г) топырақ және гидрогеологиялық жағдайларының біртиптілігі, аудан айырмасы 20 есе 101. Р=75%, Р=90% және Р=99,9% қамтамасыздықтардағы қайталанғыштық A) 4 жылда 1 рет C) 50 жылда 1 рет D) 10000 жылда 1 рет E) 100 жылда 1 рет Г) 10 жылда 1 рет 102. Регрессия теңдеуі арқылы жылдық ағын нормасын анықта? А) + С) Д) Е) Г) 103. Корреляция және сенімділік коэффициенттері нені көрсетеді? А) орташа жылдық ағын модульдері арасындағы байланысты В) гидрологиялық, климаттық жағдайларының ұқсастығын Д) орташа квадраттық қатенің салыстырмалы мәнін Е) орташа мәндердің біртектілігін Г) жылдық ағын нормасын анықтауды 104. Корреляция коэффициенті - А) С) Д) + Е) Г) 105. Сенімділік коэффициентін тап. А) = С) = Д) Е) Г) 106. Жылдық ағын нормасын байланыс графиктері арқылы анықтаудың алғышарттары А) 450 В) Д) Е) 550 Г) 350 107. Жылдық ағын нормасын байланыс графиктері арқылы анықтауды қашан қолданады? А) мәліметтер жеткіліксіз кезде В) бақылау қатары бар кезде Д) бақылау қатары көп кезде Е) мәліметтер жеткілікті кезде Г) бақылау қатары жоқ кезде 108. Гидрометриялық мәліметтер жоқ болған кезде жылдық ағын нормасын анықтау жолдары қандай? А) интерполяция В) ұқсас өзендер мәндерін Д) ұқсастық Е) байланыс графигі Г) корреляция 109. Жылдық ағын нормасын анықтау үшін жуық формулалар қай кезде қолданылады? А) бақылау кезеңі 6 жылдан кем В) көпжылдық мәліметтерді пайдаланып Д) бақылау кезеңі 8 жылдан кем Е) ұқсас өзендер мәнерін интерпояциялап Г) бақылау кезеңі 5 жылдан кем 110. Ағын нормасын анықтау кезінде көп және аз сулы жылдар тобынан (N>50 жыл) тұратын жылдық ағын тербелісінің бірнеше толық циклі кіретін бақылау кезеңі А) репрезентативті В) жалпыламалы Д) қысқартылған Е) ұқсас Г) толық емес фазалы 111. Ағынның орташа мәндерінің біртектілігін бағалауға қандай критерий жиірек қолданады? А) Стьюдент В) Нолдік Д) Ляпунов Е) Великанов Г) Колмогоров 112. Зерттелетін алап және ұқсас алап өзендерінің бірдей бақылау кезіндегі ағындары арасындағы байланыс тығыздығын қандай коэффициент көрсетеді? А) корреляция В) ағын модулі Д) регрессия Е) сенімділік Г) Кориолис 113. Ықтималдықтың шекті теоремасын гидрологиялық құбылыстарға қалай пайдалануға болады? А) гидрологиялық режимді алдын ала білу В) су өтімін анықтау Д) болуы мүмкін тербелістер туралы білу Е) су режимін анықтау Г) жылдық ағынды есептеу 114. Ықтималдылықтардың таралу қисығы нені көрсетеді және оны қалай тұрғызады? А) таралу ортасы, медиана, мода С) қатар мүшесінің мәні орташаға жақын болғанда Д) нақты шама мен кездесоқ шама байланысы графигі Е) ағынның өзгермелігінің графиктік бейнесі Г) су деңгейінің толысу және төмендеу графигі 115. Таралу қисығының абцисса өсіндегі нүктелері қалай анықталады және мәні неде? А) үш сипаттық нүкте арқылы В) орташа арифметикалық, тең бөлік Д) симметрия арқылы Е) нүктелерді қосу арқылы Г) қатар мүшесінің мәні орташаға жақын 116. Орташа квадраттық ауытқуды анықта? А) С) Д) Е) Г) 117. Орташажүйелік қателікті анықта? А) С) Д) Е) Г) 118. Өзгерушілік (вариация) коэфиценті нені көрсетеді? А) В) Д) Е) Г) 119. Симметриясыздық коэффицентінің қасиеттері қандай? А) С) Д) Е) Г) 120. Ағынға шешуші әсер ететін ең маңызды климаттық факторлар A) атмосфералық жауын-шашын B) құрғақ жерден булану D) өзен алабының топырақтың жағдайы E) геоморфологиялық факторлар Г) геологиялық құрылымы 121. Гидрометриялық бақылаулар мәліметтері жеткіліксіз кезде талдаулық қамтамасыз қисығының параметрлерін анықтау жолдары қандай? А) ең үлкен шын ұқсастық талдау әдістері В) моменттер әдістері С) графиктік талдау әдістері Д) талдау қамтамасыздық қисықтарын анықтау әдістері Е) үш сипатты есепті жағдайда анықтау әдістері Г) бақылау мәліметтерін төмендеу ретімен орналастыру әдістері 122. Өзеннің атырау аймағы элементті A) атырау алды B) теңіз кемелері D) ортанғы ағыс E) жайылма F) аралды 123. Күрделілігі II классты гидротехникалық құрылымдар үшін есептік қамтамасыздықты көрсетіңіз A) 0,1 C) 0,5 D) 1 E) 0,2 F) 0,01 124. Күрделілігі IV классты гидротехникалық құрылымдар үшін есептік жоғарғы өтімді анықтаңыз ( , К0,1%=2,52; К0,5%=1,94 К1%=1,82) A) 58,2м3/с B) 75,6м3/с D) 78,1м3/с E) 85,6м3/с F) 40,8м3/с 125. Бақылау қатары жоқ кезде жазықтық, көктемгі тасқынды және жазғы тасқынды тау өзендерінін еріген суларының есептік максималды өтімі анықталады: A) B) D) E) F) 126. Өзендердің ең кіші ағындарын анықтайтын негізгі факторлар A) өзен алабының гидрогеологиялық жағдайы, алап ауданы C) алаптағы ормандар, көлдер, батпақтар ауданы D) алаптағы су қоймалары мен тоғандар E) өзендегі ағыс жылдамдығы F) өзен тасындылары немесе су алаңы ауданы 127. Суару және сумен жабдықтау жүйелерін, гидроэнергетиканы жобалау кезінде ең кіші өтімнің есептік қамтамасыздығы (%) A) 75-85 B) 70-90 D) 99 E) 85-90 F) 90-95 128. Ең үлкен жаңбыр ағынының қалыптасуына әсер етуші ең маңызды факторлар A) жаңбыр қарқындылығы, ұзақтығы, жаңбыр қамтыған ауданы B) жаңбыр суларының алаптың арналық жүйегіне жетуі D) судың топыраққа сіңбеуі E) күнің көзі қатты қызғанда F) жаңбырдың аз мөлшерде жерге түсуі 129. Шығу тегіне қарай өзендердің максималды ағынын бөледі A) жаңбырлық тасқын су B) қар еру мен жаңбыр D) мұз жылжу E) қыстық саба F) мұзқұрсау 130. Су қоймасын салғанда су басатын жерде келетін кері әсерлер A) топырақтың тұздануы B) үйлер мен құрылымдарды су басуы D) судың тұздануы E) климаттың күрт өзгеруі F) судың ластануы 131. Ағыс жылдамдығы - А) ағыс нүктесіндегі кез келген уақытта өлшенген мән С) өзен ұзындығы мен уақытқа байланыстылығы Д) ашық каналдардағы қозғалыс режимінің алмасуы Е) бір қалыпты қозғалыс 132. Орталанған жылдамдық - А) ағыс нүктесінде ұзаққа созылған уақыт мерзімі бойынша алынған жылдамдық мәні В) аз уақыт мерзімі бойынша ағыс нүктесінен алынған жылдамдық мәні С) ағыс нүктесінде аз уақыт аралығы бойынша алынған жылдамдық мәні Д) ағыс нүктесіндегі кешкі уақытта өлшенген жылдамдық мәні Е) ағыс нүктесінде қысқа уақыт мерзімі бойынша алынған жылдамдық мәні 133. Көлденең қимасының сипатына қарай аңғарлар төмендегідей типтерге бөлінеді A) саңылау B) жайылма C) арна D) дельта E) эстаурий 134. Ағынды реттеу түрі А) тәуліктік В) нуктелік С) болжамды D) екі тактілі E) бір тактілі 135. Су шаруашылық теңдестік бөлігі A) кіріс B) шығын C) тең D) жиынтық E) аралас 136. Шығу тегіне қарай өзен аңғарлары бөлінеді A) эрозиялық B) географиялық C) тұздық D) лайлы E) қайраңды 137. Өзеннің жармасындағы еңістігі (I-I жарма , ) тең A) 0,00025 B) 0,00033 C) 0,00021 D) 0,00025 E) 0,00075 138. Су қойма бақылауына кіретін өлшеулер құрамы A) пьезометрлік деңгей B) су шығыны C) су көлемі деңгейі D) су қойма ауданы E) су қойма көлемі 139. Алаптағы көлдің ағынға әсерін бағалау үшін коэффициентті анықтайды A) B) C) D) E) 140. Қатар тізбектесіп орналасқан су қоймаларын есептеу үшін пайдаланатын әдіс A) математикалық модельдеу әдісі B) Монте –Карло әдісі C) Я.Ф. Плешков әдісі D) М.В.Потапов әдісі E) Г.П.Иванов әдісі 141. Ағынды реттеудің арнайы түрі А) толықтыратын В) буферлік тасымалдайтын С) каскадты D) буферлік E) екі тактілі 142. Су режимі ерекшелінеді A) су деңгейі және ағын режимімен B) тұздық және термикалық режимімен C) арнадағы процесстер режимімен D) су режимінің фазаларымен E) алаптың физикалық-географиялық сипаттамаларымен 143. Су қоймадағы судың сапасына койылатын талаптар A) гидробилогиялық процестер B) антропогендік факторлар C) биогендік процестер D) физика – химиялық әсері E) бактериологиялық әсері 144. Су қойманың бір тактілі жұмыс режимдерінде су қоймасының пайдалы көлемі анықталады: A) B) C) D) E) 145. Гидрометриялық бақылау мәліметтерін пайдаланып су қоймасын есептейді A) графиктік тәсілімен B) сандық тәсілімен C) аналитикалық тәсілімен D) моменттер тәсілімен E) нақты жыл тәсілімен 146. Қоректену жағдайына байланысты су режимінің фазасы A) тасу кезеңі B) мұздану кезеңі C) сулы кезеңі D) су тастау кезеңі E) вегетациялық кезеңі 147. Су шығынын өлшеудің гидрометриялық тәсілі: А) ағынның барлық геометриялық және кинематикалық элементтерін тікелей өлшеу В) су шығыны онымен байланысты ағын элементтерін өлшеу арқылы табылады С) су шығыны ағынның геометриялық және кинематикалық элементтерін өлшеу арқылы табылады Д) су шығыны оның өзен алабының физика-географиялық факторларын пайдалану арқылы өлшеу Е) гидравлика-гидрометриялық тәсіл 148. Су шығынын өлшеудің гидравликалық тәсілі: А) су шығыны су ағынының қозғалысын сипаттайтын теңдеу арқылы өлшеу В) су шығыны су қозғалысы негізіндегі теңдеулермен анықталады С) су ағынының қозғалысын сипаттайтын теңдеу арқылы су шығыны анықталады Д) су шығыны жылу алмасу, электрлік магнетизм құбылыстарын пайдалану арқылы өлшеу Е) гидравлика-гидрометриялық тәсіл 149. Су шығынын өлшеудің физикалық тәсілі: А) су шығыны жылу алмасу құбылыстарын пайдалану арқылы өлшеу В) су шығыны электрлік магнетизм құбылыстарын пайдалану арқылы өлшеу С) су шығыны ультрадыбыс құбылыстарын пайдалану арқылы өлшеу Д) гидравлика-гидрометриялық тәсіл Е) су шығыны су ағынының қозғалысын сипаттайтын теңдеу арқылы өлшеу 150. Су шығынын өлшеудің гидрологиялық тәсілі: А) су шығыны оның өзен алабының физика-географиялық факторларын пайдалану арқылы өлшеу В) өзен алабының физика-географиялық факторларын қолданып су шығыны анықталады С) су шығыны өзен алабының физика-географиялық факторларына қатысты өлшенеді Д) су шығыны жылу алмасу, электрлік магнетизм құбылыстарын пайдалану арқылы өлшеу Е) су шығыны су ағынының қозғалысын сипаттайтын теңдеу арқылы өлшеу 160. Қалыптасу жағдайына қарай су тасу кезеңі болуы мүмкін A) көктемде B) жазда C) көктемгі-жазғы Д) жазғы-күзгі Е) қысқы-көктемгі 161. Өзеннің қыстық режим кезеңі сипаты A) өзеннің қатуы B) сең жүру C) мұзқұрсау D) абляция E) конденсация 162. Су қоймасын салғанда су басатын жерде келетін кері әсерлер A) топырақтың тұздануы B) жердің батпақтануы C) үйлер мен құрылымдарды су басуы D) судың тұздануы E) климаттың күрт өзгеруі 163. Су-минералдық қоректену сипатына, жер бедеріне, орналасу жағдайына байланысты және негізгі өсімдік құрамына қарай батпақ түрі A) ойпаңдық B) беткейлік C) өтпелі D) тақырлық E) саздық 164. Батпақтар көп кездеседі A) тундра белдеуінде B) тайга белдеуінде C) орманды дала белдеуінде D) дала белдеуінде E) шөлейт аймақтарда 165. Көл ойыстарының қалыптасуына қарай жіктеледі А) бөгелген В) аралас С) ойысты D) ағынсыз Е) ағынды 166. Көлдер қазаншұңқырларының сипаты бойынша бөлінеді A) бөгеттік B) қазаншұңқырлы C) аралас орлы D) жартасты E) тау бөктерлік 167. Бөгеттік көлдер бөлінеді А) өзендік В) жағалаулық С) аңғарлық D) таубөктерлік Е) тұзды 168. Көлдердің реттеуші рөлі байланысты A) көлдің өлшемдеріне B) көлдегі судың қорына C) морфологиясына D) жағалау сипатына E) суының құрамына 169. В.Д.Зайков гидрографтарды талдау негізінде өзендердің су режимі сипатына қарай жіктелуін ұсынды A) су тасу кезеңі жылдың жылы кезеңіндегі өзендер суы жазда таситын өзендер B) суы көктемде таситын өзендер C) барлық жыл мезгілдерінде тасқын режиміндегі өзендер D) су тасу кезеңі жылдың жылы кезеңіндегі өзендер E) тау өзендері 170. Су тасу кезеңі жылдың жылы кезеңіндегі өзендер бөлінеді A) солтүстік кавказ B) қаратеңіз маңы C) қырым D) шығыс европалық E) батыс, шығыс сібірлік 171. Су қоймасының жағдайын бақылау барысында су торабын пайдалану қызметі жүргізеді A) су қоймасындағы кіріс пен шығысты тұрақты есепке алу B) су қоймасындағы су шығындарын есепке алу C) су ресурстарын ластанудан және сарқылудан қорғау D) түбінің қайта құрылуына бақылау жасау E) климаттық жағдайлардың өзгеруіне болжау жасау 172. Су деңгейі қай мезгілде түседі? А) жазда В) маусымда С) шілде-тамыз Д) көктемде Е) күзде 173. Су тасқыны қай мезгілде азаяды? А) күзде В) қыркүйекте С) қазанда Д) көктемде Е) жазда 174. Су қоймасының су ресурстарын пайдаланудың негізгі ережелерін жасайды және бекітеді A) су қоймасы ҚСД (НПУ) дейін толғанда B) су торабын тұрақты пайдалануға қабылдағанда C) су қоймасының толық көлемінде D) су қоймасы ӨКД (УМО) дейін толғанда E) су тасқыны жүргенде 175. Су тасу қай мезгілде болады? А) көктемде В) наурызда С) сәуірде Д) қарашада Е) жазда 176. Ағын таралуына климаттық шарттар- А) ылғал В) температура С) булану Д) ауа Е) күн 177. Әк тас тау жыныстары таралған аймақта пайда болатын көл - A) карстық B) вулкандық C) тектоникалық D) шекпе E) бөлінген 178. Қалтқы арқылы судың жылдамдығын анықта A) B) C) D) E) 179. Шығыс-Европалық типтегі өзендер сипатталады A) жаздық төменгі саба B) қыстық төменгі саба C) жоғарғы тасқынды D) жиі жаздық су тасқындары E) жылдың барлық мезгілінде тасқынның пайда болуы 180. Алтай типтегі өзендер сипатталады A) жоғары жаздық ағын B) биік емес созылыңқы көп шыңды тасқын C) қыстық ағын төмен D) күздік су тасқындары E) жылдың барлық мезгілінде тасқынның пайда болуы 181. Су қоймасы суы сапасына койылатын талаптар A) антропогендік факторлар B) биологиялық факторлар C) биогендік факторлар D) физика – химиялық әсері E) бактериологиялық әсері 182. Су қойманың байланыссыз екі тактілі жұмыс режимдерінде су қоймасының пайдалы көлемі анықталады: A) B) C) D) E) 183. Су қоймасын гидрометриялық бақылау мәліметтерін пайдаланып есептейді A) кестелік-сандық тәсілімен B) графоаналитикалық тәсілімен C) графиктік тәсілімен D) моменттер тәсілімен E) аудан-жылдамдық тісілімен 184. Өзен ағынына реттеу жүргізіледі А) саба кезінде өтімді арттыру үшін В) су тасу кезінде жоғарғы өтімді азайту үшін С) тасқын кезінде жоғарғы өтімді азайту үшін D) жоғарғы өтімді көбейту үшін E) тасқын кезінде жоғарғы өтімді көбейту үшін 185. Арна ол - А) аңғардың су ағыны бар жерлер Д) аңғар бойындағы сатылы жазық жер бөліктері Е) жер бедерінің шайылмайтын жерінің ыңғаймен ағуы Г) жер қыртысындағы ойыс жерлер Ж) жер бетіндегі суға толған табиғи ойыстар 186. Жайылма ол - А) аңғардың су басатын жайпақ түбі В) аңғар бойындағы сатылы жазық жер бөліктері Е) жер бедерінің шайылмайтын жерінің ыңғаймен ағуы Г) жер қыртысындағы ойыс жерлер Ж) жер бетіндегі суға толған табиғи ойыстар 187. Терраса - А) аңғар бойындағы сатылы жазық жер бөліктері В) аңғардың су басатын жайпақ түбі Е) жер бедерінің шайылмайтын жерінің ыңғаймен ағуы Г) жер қыртысындағы ойыс жерлер Ж) жер бетіндегі суға толған табиғи ойыстар 188. Орографиялық иректелу - А) жер бедерінің шайылмайтын жерінің ыңғаймен ағуы В) аңғардың су басатын жайпақ түбі Е) аңғар бойындағы сатылы жазық жер бөліктері Г) жер қыртысындағы ойыс жерлер Ж) сатылап орналасқан өзен аңғарының элементі 189. Өзен желілері көрінісіне қарай бөлінеді A) ортаға ұмтылушы B) кері ағатын E) воронка тәрізді Г) бірсалалы Ж) көп салалы 190. Су обектілеріндегі жүргізілетін өлшеу және бақылау жұмыстарын қарастыратын гидрология бөлімі А) гидрометрия В) гидравлика Е) гидротермия Г) гидрогеология Ж) гидрохимия 191. Гидрометрия гидрологияның ... А) су обектілеріндегі жүргізілетін өлшеу және бақылау жұмыстарын қарастыратын бөлімі Д) су обектілеріндегі ғимараттардың орналастырылуын және бақылау жұмыстарын қарастыратын бөлімі Е) су обектілеріндегі жүргізілетін зерттеу және өлшеу жұмыстарын қарастыратын бөлімі Г) су обектілеріндегі жүргізілетін дайындық және орнату жұмыстарын қарастыратын бөлімі Ж) су нысандарындағы жүргізілетін зерттеу және анықтау жұмыстарын қарастыратын бөлімі 192. Өзеннің бастауы болуы мүмкін A) бұлақ D) бөген E) теңіз Г) құдық Ж) ұңғыма 193. Өзен арнасының құрылымдары А) арал, қалдық, жеңсала, сала, шығанақ, қайыр, жағажай, түбекше Д) дельта, эстуарий Е) ортаға ұмтылушы, ағаш бұтақтарына ұқсас Г) саңылау, каньон, шатқал, трапецияға ұқсас, астау тәрізді Ж) дельта, өзек, аралмен бөлінген бөлігі, трапецияға ұқсас, астау тәрізді 194. Өзен желілерінің сұлбасына қарай түрлері А) ортаға ұмтылушы, ағаш бұтақтарына ұқсас Д) дельта, эстуарий Е) арал, қалдық, жеңсала, сала, шығанақ, қайыр, жағажай, түбекше Г) саңылау, каньон, шатқал, трапецияға ұқсас, астау тәрізді Ж) дельта, өзек, аралмен бөлінген бөлігі, трапецияға ұқсас, астау тәрізді 195. Гидрографиялық өзен желісі құрылымының буындары А) қолат, өзек, құраңғар, аңғар С) ортаға ұмтылушы, ағаш бұтақтарына ұқсас Д) дельта, эстуарий Г) ортаға бағытталған, иректі тармақтар Ж) саңылау, каньон, шатқал, трапецияға ұқсас, астау тәрізді 196. Өзен атыраулары типтері А) дельта, эстуарий С) ортаға ұмтылушы, ағаш бұтақтарына ұқсас Д) қолат, өзек, құраңғар, аңғар Е) арал, қалдық, жеңсала, сала, шығанақ, қайыр, жағажай, түбекше Г) саңылау, каньон, шатқал, трапецияға ұқсас, астау тәрізді 197. Өзен алабы А) қоректенуі нәтижесінде су толатын аймақ С) аңғардың су ағыны бар жерлер Д) жер бетіндегі суға толған табиғи ойыстар Е) беткейлер шымдақ әрі көлбеу жатқан, табаны тегіс келген еністеу жердің ойдымы Г) жер бедерінің шайылмайтын жерінің ыңғаймен ағуы 198. Орташа өзендер А) 2000-50000 км2 С) 50000 км2 үлкен Д) 2000 км2 кем Е) 10000-50000 км2 Ж) 5000000 м2 үлкен 199. Үлкен өзендер А) 50000 км2 үлкен С) 2000-50000 км2 Д) 2000 км2 кем Е) 10000-50000 км2 Г) 500-2000 км2 200. Кіші өзендер А) 2000 км2 кем С) 2000-50000 км2 Д) 50000 км2 үлкен Е) 10000-50000 км2 Г) 500-2000 км2 201. Өзен алабының ұзындығы - ... А) карта бойынша өлшенген бастауы мен сағасының ара қашықтығы С) өзен алабының тұлғасын көрсетеді Д) алаптың оң жақ және сол жақ беттерінің теңсіздігін сипаттайтын көрсеткіш Е) жер ендігі мен бойлығы координаттарымен анықталады Г) алаптың оң жақ және сол жақ беттерін қосатын теңдікті сипаттайтын көрсеткіш 202. Гидрологиялық режимнің негізгі сипаттамалары A) жылдық ағын B) ағын көлемі D) ең көп өтім E) ағыс жылдамдығы Г) орташа айлық өтім 203. Алаптың ассиметриялық коэффициенті - ... А) алаптың екі жақ беттерінің теңсіздігін сипаттайтын көрсеткіш С) өзен алабының тұлғасын көрсетеді Д) жер ендігі мен бойлығы координаттарымен анықталады Г) ең кең жерінен анықталған түзуге перпендикуляр арқылы Ж) алап ауданы оның ұзындығына бөлу арқылы анықталады 204. Өзендердің ортанғы ағысында олардың A) арнасы мен ені ұлғаяды D) суы тайызданады E) ағыс еңістігі артады Г) жуып-шаю әрекеті артады 205. Өзендердің төменгі ағысында олардың A) ағыстың еңістігі кемиді C) тасындылар аз шоғырланады D) жуып-шаю әрекеті артады E) ағыстың еңістігі артады Г) арнасы кемиді 206. Гидрографиялық желiнiң ең жоғары буыны- A) қолат C) өзек D) аңғар E) кұраңғар Г) арна 207. Арнаның терең жері - A) иірім C) аңғар D) каньондар E) шатқал Г) қайраң 208. Арнаның саяз жері - A) қайраң D) каньондар E) шатқал Г) иірім Ж) ең қисық, ирек тұсында 209. Тау өзендері әдетте ерекшеленеді A) аңғарының тарлығымен C) аңғарының кеңдігімен D) су деңгейінің жоғарылығымен E) өзен жүйелерінің жиілігімен F) әлсіреген ағыспен 210. Арнаның көлденең қимасының сипаттамалары- А) жалпы ауданы, толық ауданы, су қимасының ауданы, тірі қима ауданы, өлі кеңістік ауданы С) шоңғал, шоңғалдық үлескі, долы ағыс Д) тепе-теңдік қимасы, түзу сызық, шығыңқы, баспалдақты Е) арал, қалдық, жеңсала, сала, шығанақ, қайыр, жағажай, түбекше Ж) тірі қима ені, тірі қима ауданы, орташа тереңдігі, суланған периметр, радиус, кедір-бұдырлылық 211.Тірі қима ауданының морфометриялық элементтер сипаттамалары- А) тірі қима ені, ауданы, орташа тереңдігі, тірі қиманың су асты ұзындығы, кедір-бұдырлылық Д) тепе-теңдік қимасы, түзу сызық, шығыңқы, баспалдақты Е) арал, қалдық, жеңсала, сала, шығанақ, қайыр, жағажай, түбекше Г) тірі қима ені, тірі қима ауданы, орташа тереңдігі, кедір-бұдырлылық, жалпы ауданы Ж) жалпы ауданы, толық ауданы, су қимасының ауданы, тірі қима ауданы, өлі кеңістік ауданы 212. Шұғыл өзгеріске ұшыраған өзеннің ұзына бойы кескіні сипаттамалары- А) шоңғал, шоңғалдық үлескі, су құлама С) жалпы ауданы, толық ауданы, су қимасының ауданы, тірі қима ауданы, өлі кеңістік ауданы Д) тепе-теңдік қимасы, түзу сызық, шығыңқы, баспалдақты Е) арал, қалдық, жеңсала, сала, шығанақ, қайыр, жағажай, түбекше Г) тірі қима ені, тірі қима ауданы, орташа тереңдігі, суланған периметр, гидравликалық радиус, кедір-бұдырлылық 213. Өзеннің еңістік сипатының өзгеруіне қарай ұзына бойы кескінінің тұрпаттарын ата? А) тепе-теңдік қимасы, түзу сызық, шығыңқы, баспалдақты С) шоңғал, шоңғалдық үлескі, долы ағыс Д) жалпы ауданы, толық ауданы, су қимасының ауданы, тірі қима ауданы, өлі кеңістік ауданы Е) арал, қалдық, жеңсала, сала, шығанақ, қайыр, жағажай, түбекше Г) құламалы қысқа үлескі, долы ағыс, судың төменге құлауы 214. Тірі қиманың енін анықта? А) Д) Е) Г) Ж) 215. Тірі қиманың ауданын анықта А) Д) Е) Г) Ж) 216. Тірі қиманың орташа тереңдігін анықта? А) Д) Е) Г) Ж) 217. Салыстырмалы кедір-бұдырлықты анықта А) Д) Е) Г) Ж) 218. Ағыстардағы болатын ішкі құбылысты зерттеген кім? А) Н.С. Лелявский Д) Н.Н. Павловский Е) Шези Г) Е.Е. Овчаров Ж) Кориолис 219. Түзу арналарда қалыптасқан айналма ағыстардың Кориолис үдеуіне тәуелсіз жағдайда пайда болуын зерттеуші А) А.И. Лосиевский Д) Н.Н. Павловский Е) Шези Г) Е.Е. Овчаров Ж) Кориолис 220. Ламинар қозғалыс теңдеуін ұсынды А) М.А. Великанов Д) Н.Н. Павловский Е) Шези Г) Н.С. Лелявский Ж) Е.Е. Овчаров 221. Өзеннің сағасы - A) басқа өзенге құятын жерін D) көлге құятын жерін E) магистралды каналға су алатын жерін Г) автомобиль жолымен қилысатын жерін Ж) өзеннің басталатын жерін 222. Өзен тереңдігін анықта А) H=hkp+h=h0 D) H=h0/hkp*100 E) h= Г) H=hkp-h=h0 Ж) 223. Өзен ... А) айқын қалыптасқан тұрақты арнасы бар, өзінің су жинау алабына түсетін атмосфералық жауын шашындарымен, әрі жер асты сларымен қоректенетін ағын су D) үстіне мол ылғалға және ағыссыз жағдайға бейімделген өсімдіктер ғана өсетін қалыңдығы 0,3 метрден кем болмайтын, минералды тау жыныстарының бетіне шөккен ылғалға қанық органикалық материалдардан (шымтезек) тұратын құрылым E) гидрографиялық желінің беткейлерінінң ассиметриялығымен және ирек арналы уақытша ағын суымен сипатталатын аңғар алды буыны Г) беткейлері шымдақ әрі көлбеу жатқан, табаны тегіс келген еністеу жердің ойдымы Ж) минералды тау жыныстарының бетіне шөккен ылғалға қанық органикалық материалдардан (шымтезек) тұратын құрылым 224. Көл ... А) жер бетіндегі суға толған табиғи ойыстар D) үстіне мол ылғалға және ағыссыз жағдайға бейімделген өсімдіктер ғана өсетін қалыңдығы 0,3 метрден кем болмайтын, минералды тау жыныстарының құрылымы E) гидрографиялық желінің беткейлерінінң ассиметриялығымен және ирек арналы уақытша ағын суымен сипатталатын аңғар алды буыны Г) беткейлер шымдақ әрі көлбеу жатқан, табаны тегіс келген еністеу жердің ойдымы Ж) минералды тау жыныстарының бетіне шөккен ылғалға қанық органикалық материалдардан (шымтезек) тұратын құрылым 225. Турбулентті қозғалыс - А) ауа мен судың құйын тәрізді қозғалысы С) ауа мен судың айналымды қозғалысы Д) ауа мен судың тегістік тәрізді қозғалысы Е) ауа мен судың ағыстық тәрізді қозғалысы Г) ауа мен судың тұйық тәрізді қозғалысы 226. Аңғардың табанының ең терең нүктелерін қосатын сызық - ... А) тальвег Д) терраса Е) жайылма Г) аңғардың беткейлері Ж) табаны 227. Өзен аңғары - А) жер бетіндегі өзі аса енді емес, ұзына бойы ирелеңдеп созылып жатқан ойыстау, жалпы еңістіктегі өзенің бастауынан сағасына қарай бағытталған жер D) үстіне мол ылғалға және ағыссыз жағдайға бейімделген өсімдіктер ғана өсетін, ылғалға қанық органикалық материалдардан (шымтезек) тұратын құрылым E) беткейлері шымдақ әрі көлбеу жатқан, табаны тегіс келген еністеу жердің ойдымы Г) айқын қалыптасқан тұрақты арнасы бар, өзінің су жинау алабына түсетін атмосфералық жауын шашындарымен, әрі жер асты сларымен қоректенетін ағын су Ж) үстіне мол ылғалға және ағыссыз жағдайға бейімделген өсімдіктер ғана өсетін, минералды тау жыныстарының бетіне шөккен ылғалға қанық органикалық шымтезек тұратын құрылым 228. Өзен алабының орта енін анықта А) Д) Е) Г) Ж) 229. Гидрологиялық режимнің негізгі сипаттамалары A) жылдық ағын C) ағын көлемі E) ағыс жылдамдығы F) орташа айлық өтім H) тасындылар өтімі 230. Су қойманың батиграфиялық сипаттамалары A) D) E) F) G) 231. Су қоймасының нормативтік деңгейлері A) қалыпты су деңгейі (НПУ) C) тасқынды су деңгейі (ФПУ) D) жоғарғы бьефтегі су деңгейі E) өзен түбінің белгісі G) су шығарғыштың кіре беріс белгісі 232. Энергияның тасымалдауға кететін бөлігі арнадағы декудация процесін айқындайды A) беткейдегі тау жыныстарын жуып-шаю немесе эрозия C) арналық жүйеден су алу D) орман аймағы және тундра аймағы өзендері E) орманды дала және дала аймағы өзендері F) шөл және шөлейт аймақ өзендері 233. Жүзбе тасындылар ағыны қалыптасады A) геоморфологиялық C) мұздық көрсеткіші D) судың тепературасы E) судың деңгейі F) жердің айналуы 234. Өзен тасындылары сипатталады A) орташа тығыздығымен C) судағы тұздар жиынтығымен E) геометриялық өлшемдерімен G) ағынның мөлдірлігімен H) ағынның лайлығымен 235. Тікелей арнадағы шайылу процесіне әсер етеді A) иірім C) су ағысы D) су өтімі F) жер бедері G) су тұтыну 236. Меандрланудың ең басты себебі A) арнадағы циркуляция C) суағар еңістігі D) арна түзуші су өтімі E) тасындылардың шөгуі G) тасындылардың шөгу жылдамдығы 237. Арнайы ағынды реттеу түрі А) буферлік С) циклдық F) екі тактілі G) бір тактілі H) каскадты 238. Су қоймасының су өлшеу бекеттерінде су деңгейін бақылау жүргізіледі A) су басу ауданын анықтау үшін C) су басу аймағын анықтау үшін D) тұнбалануды анықтау үшін E) су шығынын анықтау үшін H) өлі көлем деңгейін анықтау үшін 239. ... фарватер деп аталады. А) Өзен арнасындағы судың терең жерлерін қосатын сызық С) Арнадағы ағынның динамикалық осіне көлденең тұрғызған қиманы Д) Тепе-теңдік қимасы немесе біркелкі ойыс жерлерді Е) Тірі қиманың аудыны мен өлі кеңістіктің ауданының арақатынасын Г) Өзеннің екі жағалауындағы су жиектерінің ара қашықтығын 240. Арнаның иірімі кездеседі А) Арнаның терең жерлерінде кездеседі С) Қайраң деп аталатын саяз жерлерінде кездеседі Д) Өзеннің екі жағалауындағы су жиектерінде кездеседі Е) Өзен арнасындағы судың терең жерлерін қосатын сызықта кездеседі Г) Арнаның терең жерлері, оның аралық түзу бөлігінде кездеседі 241. Арнаның қайраңы қай жерде орналасқан: А) Арнаның саяз жерлерінде С) Өзен арнасындағы судың терең жерлерін қосатын сызықта Д) Арнаның терең жерлері, оның аралық түзу бөлігінде Е) Өзеннің екі жағалауындағы су жиектерінде Г) Арнаның терең жерлерінде, оның ең қисық, ирек тұсында 242. Су режимінің фазаларын ата: А) су тасу кезеңі, тасқындар кезеңі, судың сабасына түсу кезеңі С) ағыспен тасылатын қатты заттардың мөлшері, еріген заттардың шоғырлануы, арнасының өзгеруі Д) ламинар, турбулентті Е) су қимасының ауданы, тірі қиманың аудыны, өлі кеңістіктің ауданы Г) су деңгейі, сулылығы, температурасы 243. Судың сабасына түсу кезеңі: А) су режимінің сулылығының аздығымен әрі су деңгейінің жер беті ағындысының күшті әлсіреуіне немесе доғарылуына байланысты төменгі қалыпта ұзақ уақыт сақталуымен сипатталады С) судың температурасы 0°С-ке дейін төмендеген кезде және қарастырылып отырған үлескіде жылу теңдестігі теріс мәнге тең болған жағдайда Д) судың мұздан ашық кезінде шұғыл салқындауы, су іші мұз кристалдарының су қабатында және түбінде пайда болуымен сипатталады Е) әлі қатып үлгермеген су бетіне калың қар жауған жағдайда суға тастаған мақта түйіршіктеріне ұксас іркілдек көксоқта пайда болуымен сипатталады Г) су массасы мен атмосфера аралық жылу алмасу әсерінен, өзен арнасының табанымен жылу алмасу арқылы сипатталады 244. Су бетінен булануды анықтау А) су және ауа температурасы, ауадағы ылғалдылық жетіспеушілігі және желдің жылдамдығы С) су қоры жеткілікті болған жағдайда булану мүмкіндігі арқылы, Д) гидрологиялық режим арқылы, су қоры және мерзімдік метрологиялық ерекшелік және су деңгейінің артуы Е) гидрологиялық режим арқылы, су деңдейінің артуы, су тасу кезеңінің басталуы Г) ауадағы ылғалдылық жетіспеушілігі және желдің жылдамдығын анықтау арқылы 245. Булану - А) судың сұйық күйден газ тәріздес күйге өтуі В) метрологиялық факторлар Д) су және ауа температурасы, ауадағы ылғалдылық жетіспеушілігі және желдің жылдамдығы Е) конденсация процессі Г) су қоры жеткілікті болған жағдайда булану мүмкіндігі 246. Графиктік есептеу тәсілі ..... қисық ағынды реттеу есептерінде кең қолданылады. А) интегралдық С) функциялық Д) геомериялық С) математикалық Г) есептік 247. Су эрозиясы өзінің байқалу орнына және бөлу себептеріне байланысты қандай түрлерге бөлінеді? А) су эрозиясы және суғару эрозиясы С) суландыру және құрғату Д) су эрозиясы және құрғату Е) суғару эрозиясы, құрғату эрозиясы Г) құрғату және суландыру 248. Су эрозиясы көріну себептеріне байланысты нешеге бөлінеді? А) шайылу және жыралану С) суландыру және суғару Д) жел және су Е) топырақ және су Г) суландыру және құрғату 249. Эрозияның пайда болу кезеніне қарай оның түрлері : А) жел ж/е су эрозиялары С) балшық ж/е лай эрозиялары Д) батпақ ж/е қар эрозиялары Е) балшық ж/е жаңары эрозиялары Г) шайылу және жыралану 250. Қарастырылып отырған аумақтан сыртқа кететін су буының мөлшерін анықта А) С) Д) Е) Г) 251. Қарастырылып отырған аумаққа жауған жауын шашынның жалпы мөлшерін анықта А) В) С) Д) Г) 252. Өзеннің иректігін анықта А) С) Д) Е) Г) 253. Өзеннің ұзындығын анықтау теңдеуі А) С) Д) Е) Г) 254. Өзен желісінің жиілік коэффициентін анықтау теңдеуі А) С) Д) Е) Г) 255. Беткейдің орташа ұзындығын анықта А) С) Д) Е) Г) 256. Су шаруашылық есептеу тәжірибесінде қолданылатын критерийлер A) тұтыну көлем қамтамасыздығы C) пайдалы көлемнің маусымдық құраушысы D) пайдалы көлемнің көпжылдық құраушысы E) есептік су өтімі F) есептік су көлемі 257. Ағыстардың ішкі құбылысын зерттеген кім А) Н.С. Лелявский С) М.А. Великанов Д) Н.Н. Павловский Е) Шези Г) Е.Е. Овчаров 258. Түзу арналарда қалыптасқан айналма ағыстардың пайда болуын зерттеуші А) А.И. Лосиевский С) М.А. Великанов Д) Н.Н. Павловский Е) Шези Г) Е.Е. Овчаров 259. Алаптың геоографиялық орны - ... А) жер ендігі мен бойлығы координаттарымен анықталады С) өзен алабының тұлғасын көрсетеді Д) алаптың оң жақ және сол жақ беттерінің теңсіздігін сипаттайтын көрсеткіш Е) өзеннің сағасынан алаптың ең шалғай нүктесіне дейінгі түзу қашықтығы алынады Г) алап ауданы оның ұзындығына бөлу арқылы анықталады 260. Бақылау қараты жеткілікті кезде, ағынның жыл ішінде таралуын есептеуде қолданылатын әдіс A) үйлестіру C) шын ұқсастық D) моменттер E) корреляция F) аудандық схема 261. Түптiк шөгiндiлер қандай топтарға бөлiнедi? A) терригендi, органогендi B) су түбінде қозғалыссыз жатқан C) органогендi, хемогендi D) хемогендi, терригендi E) су түбінде қозғалатын және табан бедерімен ағатын 262. Арнаның көлденең қимасының сипаттамалары: A) жалпы ауданы, толық ауданы, су қимасының ауданы, тірі қиманың ауданы, өлі кеңістіктің ауданы B) судың ең төменгі деңгейі, өлшеу деңгейі, көлденең қиманың толық ауданы, нолге тең, нолден жоғары қима ауданы C) табаны, тальвег, арна, жайылма, аңғардың беткейлері D) тепе-теңдік қимасы немесе біркелкі ойыс, түзу сызық, шығыңқы, баспалдақты E) саңылау, каньон, шатқал, трапецияға ұқсас, астау тәрізді 263. Өзен ағынын реттеу қай кезде жүргізіледі А) саба кезінде өтімді арттыру үшін В) су тасу кезінде жоғарғы өтімді көбейту үшін С) су тасу кезінде жоғарғы өтімді көбейту үшін D) жоғарғы өтімді көбейту үшін E) тасқын кезінде жоғарғы өтімді көбейту үшін 264. Өзен ағынын реттеудің негізгі тараулары мен мәселелері A) су қоймасын жобалаудың гидрологиялық есептеулері B) су қоймасын жобалаудың су шаруашылық есептеулері C) су қоймасын жобалаудың гидрологиялық есептеулері D) су теңдестігінің есептеулерін жүргізу E) су буланудың есептеулерін жүргізу 265. Су пайдаланушылар A) балық шаруашылығы B) гидромелиорация C) өнеркәсіп D) суармалы егіншілік E) ауыл шаруашылығы 266. Су тұтынушылар A) суармалы егіншілік B) ағын реттеу C) гидроэнергетика D) балық шаруашылығы E) рекреация 267. Н.С.Лелявский теориясы қарастырады A) өзен иініндегі су қозғалысын B) ағыстардағы құбылысты C) ламинар қозғалыс ерекшелігін D) қозғалыс режимін E) турбулентті қозғалыс ерекшелігін 268. А.И. Лосиевский жасаған тұжырымдама A) айналма ағыстар нобайы B) су бетіндегі және түбіндегі ақпа C) өзен иініндегі су қозғалысын D) ламинар қозғалыс ерекшелігін E) турбулентті қозғалыс ерекшелігін 269. Жылдамдықтың тереңдік бойынша таралуын қалай бейнелуге болады? A) графикалық жолмен B) сызық тұрғызу арқылы C) Рейнольдс саны арқылы D) турбуленттік режиммен E) ламинарлық режиммен 270. Өзеннің еңістік сипатының өзгеруіне қарай ұзына бойы кескінін негізгі қандай типтерге бөледі? A) тепе-теңдік қимасы немесе біркелкі ойыс, түзу сызық, шығыңқы, баспалдақты B) ұзына бойы дұрыс ойыс, тепе-теңдік C) табаны, тальвег, арна, жайылма, аңғардың беткейлері D) жалпы ауданы, толық ауданы, су қимасының ауданы, тірі қиманың аудыны, өлі кеңістіктің ауданы E) саңылау, каньон, шатқал, трапецияға ұқсас, астау тәрізді 271. Гидрологиялық болжамдар қандай ықтималдылық түрінде жеткізіледі? A) сенімділік интервалы B) ықтималдылық шама C) нақты мәндер D) зерттеу интегралы E) сенімді мәндер 272. Су обектілеріндегі өлшеу бақылау жұмыстарын қарастыратын бөлім A) инженерлік гидрология B) гидрофизика C) гидрогеология D) гидробиология E) гидрохимия 273. Ағыс нүктесінде ұзаққа созылған уақыт мерзімі бойынша орташа жылдамдықты анықтау. A) B) C) D) E) 274. Су шығынын өлшеудiң негiзгi әдiстерi A) гидравликалық B) сандық C) гидрографиялық D) гидрофизикалық E) гидрометриялық 275. Құрғақшылық аймақтарда су буланып кеткенде калыптасатын көл A) шекпе B) тұзды C) вулкандық D) тектоникалық E) дефляциялық 276. Шіріген өсімдік қалдықтары көлдің түбіне жиылып қалыптасады A) батпақ B) көлшік C) көл пайда болады D) атырау E) су буланады 278. Cу тереңдігін анықта A) B) C) D) E) 279. Түрлі мақсаттағы су шаруашылық нысандарды жобалау кезінде қолданылатын есепті гидрологиялық сипаттамалар A) су тасу және тасқын гидрографтары B) орташа жылдық, максималды және минималды су өтімдері C) жылдық пайдалануға мүмкін болатын тұщы жер асты су көлемі D) өлшеу сәтіндегі су деңгейіне дейінгі толық ауданы E) өзен алабына түсетін жауын-шашын мөлшері 280. Тасындылардың ағыспен қозғалу формасы A) сүйретпе B) қалқыма C) лай D) қаңқа E) малтатас 281. Бақылау қатарының статистикалық сипаттамаларының салыстырмалы (%) орташа квадраттық қателіктерін есептеулерде анықтауға ұсынылатын теңдеу A) B) C) D) E) 282. Параллель арналардан тұратын өзен суының қозғалысы A) ламинар C) турбуленттi D) қосымша E) тұрақты Г) түзу 283. Су бетiнiң шартты түрде алынған, горизонталь жазыктықпен өлшенген биiктiк A) су деңгейi B) су көлемi C) су тереңдiгi D) су ағысы E) су массасы 284. Арнаның көлденең қимасы арқылы белгiлi мерзiмде ағып өткен судың көлемi A) су шығыны B) су көлемi C) су тереңдiгi D) су ағысы E) су мөлшерi 285. Су объектiлерiнiң уакытқа байланысты су деңгейiнiң, су шығынының өзгеру ерекшiлiктерiнiң бiрлескен жағдайы a) су тасу b) су көлемi c) су тереңдiгi d) су жетiспеуi e) су режимi 286. Гидрологиялық режимнiң iшiндегi ең ерекше орын алатын элементi A) ағындысы B) тасқын C) қайтуы D) құрамы E) жылдамдығы 287. Өзен суларының толығуын немесе жаңаруы A) қоректенуi B) тартылуы C) қайтуы D) ағуы E) ақпауы 288. Межень дегенiмiз не? A) судың сабасына түсуi B) су тартылу C) жалғасып кетуi D) су тасу E) пайда болуы 289. Ағыс күшiнен тасымалданатын және арнадағы шөгiндiлердi қалыптастыратын қатты, минералды бөлiктер A) өзен тасындылары B) шөгiндiлер C) қалдық заттар E) грунт Г) тасқындар 290. Өзеннiң көлденең қимасында, ұзына бойына әрi мерзiмдiк аса құбылмалы көрсеткiшi: A) лайлығы B) тереңдiгi C) ұзындығы D) мөлдiрлiгi E) көлемi 291. Өзен алабынан бiр жыл iшiнде ағын жиналатын судың мөлшерi: A) жылдық ағын B) уақытша ағын C) тұрақты ағын D) қалыпты ағын Г) көпжылдық ағын 292. Өзендердi зерттеу саласы A) потимология B) лимнология C) гидрология D) тельматология E) гляциология 293. Батпақтарды зерттеу гидрология саласы A) тельматология B) гляциология C) гидрология D) потимблогия E) лимнология 294. Мұздықтарды зерттейтiн гидрология саласы A) гляциология B) лимнология C) тельматология D) потимология E) гидрогеология 295. Зертханалық немесе далалык жағдайда жасалатын тәжiрибе көмегiмен гидрологиялық кұбылыстардың жекелеген элементтерiн түпкiлiктi зерттейтiн әдiс A) эксперименттiк B) экспедициялык C) теориялык D) түракты бакылау E) уакытша бакылау 296. Табиғаттағы су айналысының негiзгi факторы A) күн энергиясы B) таралуы C) жетiспеуi D) қоректену көздерi E) булану 297. Жер бетi мен атмосфера арасындағы үздiксiз жүретiн тұйық ылғал жанасу A) табиғаттағы су айналым B) хемосинтез C) энергия алмасу D) фотосинтез E) зат айналым 298. Су эрозиясының қарқындылығы байланысты A) су жиғыға түсетін су мөлшеріне B) өзеннің термикалық режиміне C) өзеннің қоректену көзіне D) су қимасының ауданына E) өзеннің мұздық режиміне 299. Меандрланудың ең басты себебі A) арнадағы циркуляция B) арна түзуші су өтімі C) суағар еңістігі D) тасындылардың шөгу жылдамдығы E) тасындылардың шөгуі 300. М.Н. Лохтин бойынша өзен арнасы түзілуінің басты факторы A) арна түзуші су өтімі B) ағыс жылдамдығы C) вулкандық әрекеттер D) судың тұтқырлығы E) аңғарлар пайда болуы жүктеу/скачать 251,86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|