Глоссарий атрибут
жүктеу/скачать 2,28 Mb.
|
дәрістер1-15
| Қалыптандыру.
Мәліметтер қорын әзірлеу, жобалау кезінде кестелер белгілі бір талаптарды қанағаттандыруы, яғни стандарттық түрге ие болуы тиіс. Бұл талаптар қалыпты форма деп, ал қалыпты түрге келтіру үдерісі – қалпына келтіру деп аталады. Қалпына келтірілмеген кестелерді реляциялық алгебраның әрекеттері дұрыс өңдемейді. Мәліметтер қорының кестелері 4 қалыпты түрге сәйкес келуі тиіс. Алғашқы қалыпты форма атрибуттардың барлық мәндері жиындар емес, қарапайым шамалар болуға тиіс болатынын ескереді. Мысалы, келесі түрдегі жазбаға 0023003 {607.1, 160.09} 10/03/2000 2001 1001 жол берілмейді, себебі ол алғашқы қалыпты формаға сәйкес келмейді. Екінші қалыпты форма. Егер де ешбір кілттік емес атрибуттар кілттің бөлігіне тәуелді болмаса, реляциялық кесте екінші қалыпты формада болады. Осылайша, екінші қалыпты форма бастапқы кілт құрамдас болған жағдайда, былайша айтқанда, бірнеше атрибуттардың жиыны болған жағдайда ғана бұзылуы мүмкін. Мысалы, келесі кесте, Clerk Office Name 1004 312 Smith 1001 312 Pol 1004 515 Smith 1001 460 Pol 1001 435 Pol ондағы Clerk пен Office бастапқы кілт, екінші қалыпты түрде емес, себебі Name атрибуты Clerk атрибутына тәуелді. Кесте екінші қалыпты формада болу үшін оны келесі түрде екі кестеге бөлу керек Clerk OfficeClerk Name 1004 312 1001 Paul 1001 312 1004 Smith 1004 515 1001 460 1001 435 Үшінші қалыпты форма. Егер кез келген детерминант кілт болып табылса, онда реляциялық кесте үшінші қалыпты формада болады. Детерминант деп кестенің әрбір жолындағы басқа атрибуттың мәнін анықтайтын атрибут аталады. Кестені қарастырайық. Kod Skill Bonus 1004 Manager 3.5 1001 Clerk 3.0 1007 Clerk 3.0 Бұл кестеде Kod бағаны кілт болып табылады және Skill мен Bonus бағандарын анықтайды. Сонымен қатар, Skill (біліктілігі, разряды) бағаны кілт болмаса да, Bonus бағанында анықтайтынын көріп отырмыз. Бұл деген сөз, кесте үшінші қалыпты формада бола алмайды. Бұл мәселені шешу үшін кестені келесі түрде екі кестеге бөлу керек. Kod SkillSkill Bonus 1004 Manager Manager 3.5 1001 Clerk Clerk 3.0 1007 Clerk Төртінші қалыпты форма өзге атрибутқа (көпмәнді байланыстылық) тәуелді болатын атрибут мәніңің көп рет қайталану мүмкіндігіне жол бермейді. Мысалы, егер кестеде агент Smith-тің 1001 және 1007 қызметкерлерінің менеджері болып табылатынын, және 2003, 2001, 2004 клиенттерінен тапсырыс алғанын көрсету керек болса, онда келесі кесте пайда болады. Name Snum Cnum Smith 1001 2003 Smith 1001 2001 Smith 1001 2004 Smith 1007 2003 Smith 1007 2001 Smith 1007 2004 Алынған кесте төртінші қалыпты формада емес. Төртінші қалыпты формаға келтіру, кестені әрбір тәуелді атрибут жеке орналасқан екі кестеге бөлу арқылы орындалады. Name SnumNameCnum Smith 1001 Smith 2003 Smith 1007Smith 2001 Smith 2004 Қарастырылған төрт қалыпты формадан өзге, негізінен теориялық сипаттамасы бар әрі практикалық маңызы жоқ басқа да формалар болады. Бұлар біріккен тәуелділіктері болмайтын бесінші қалыпты форма мен облыс/кілт қалыпты формасы. Бесінші қалыпты формада біріккен тәуелділіктер болмайды. Мысал қарастырайық. Kod Office Project 1001 02 010 1001 05 010 1003 01 008 1004 03 008 1004 03 007 Берілген кестеде бірнеше бөлімдерде жұмыс істейтін және бірнеше жобаларды орындайтын қызметкерді алып тастау немесе жобаның нөмірін өзгерту, кестеде атрибуттардың біріккен тәуелділіктері болғандықтан қиын болады. Сондықтан берілген кестені төмендегідей үш кесте түрінде ұсыну қажет. Kod Office Kod Project Office Project 1001 02 1001 010 02 010 1001 05 1003 008 05 010 1003 01 1004 008 01 008 1004 03 1004 007 03 008 Реляциялық кесте, егер кез келген шектеу шарты бар болу (доменнің) облысының анықтамасы мен кілттерден шығатын болса облыс/кілт қалыпты формасына ие болады. жүктеу/скачать 2,28 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|