Гос 1 ә «Индустрияландыру», «жаңғырту» тарихи терминдеріне анықтама беріңіз. Индустрияландыру

Ішкі саясат күшейтілуде. Елдің басқаруы соғыс режіміне көшті. 
Билік толығымен Ленин мен оның кеңесіне (1918 ж.) тиесілі 
болды. Басқару жүйесі қатаң әскерилендірілген. Жұмысшы
Шаруа Қызыл Армиясының қатарына жалпы жұмылдыру 
жарияланды, яғни 1920 жылға қарай оның саны 5 миллион 
адамды құрады. 
Экономикалық саясат "Әскери коммунизмі саясаты" деп 
аталды : 
а) 1919 жылғы 11 қаңтарда азық-түлік салымы енгізіледі. 
Шаруаларға белгілі бір мөлшерде азық-түлік, мал азығы және 
егін егуге арналған астық қалды. Қалған астықтың бәрі ақшаға 
алынды. Сол кезде ақша өз мәнін жоғалтқандықтан, іс жүзінде 
шаруалардан артық нан тегін алынды; 
б) барлық кәсіпорындарды, оның ішінде орта және шағын 
кәсіпорындарды мемлекет меншігіне алу жеделдетілді; 
в) жалпыға бірдей еңбек қызметі енгізіледі; 
★ III кезең: 
Ресей коммунистік партиясының (большевиктер) Х съезі-РКП (б) 
– бағытты өзгерту және жаңа экономикалық саясатқа көшу 
туралы шешім қабылдады. Жаңа экономикалық саясат - бұл 
басқарудың экономикалық әдістерін бірінші орынға қоятын 
жаңа, әскери коммунизмді алмастыратын саясат.
ЖЭС-тің экономикадағы негізгі сәттері: 
а) нан және басқа да өнімдердің еркін саудасын қайтару; 
б) шағын және орта өнеркәсіпті ішінара денационализациялау 
(жеке меншікке, халыққа қайтаруы) 
в) концессия арқылы шетелдік капиталды тарту (кең таралмаған); 
г) орталықсыздандыру, главкизм саясаты құлатылды; 

д) жалпыға бірдей еңбек міндеттілігін жою және жұмыс күші 
нарығын құру; 
е) мемлекет экономикадағы командалық биіктікті өзінде сақтап 
қалды (жерге, ресурстарға және негізгі өнеркәсіп салаларына 
меншік). 
44
Қазақ халқының материалдық мәдениетінің дамуын сипаттаңыз. 
Қазақтардың материалдық мәдениеті халықтың шаруашылық 
өмірінің ерекшеліктерін көрсетті, дала малшыларының алдыңғы 
ұрпақтарының 
мәдениет 
дәстүрлеріне 
негізделген. 
Экономикалық өмір салты, тамақ, киім олар өмір сүрген табиғи 
жағдайларға бейімделген. 
Қазақтардың тұрғын үйлері, үй жабдықтары, киімдері мен 
тамағы ғасырлар бойы жайылымдық мал шаруашылығына және 
көшпелі өмір салтына бейімделді. Олардың бір бөлігі жартылай 
көшпелілерге, ал жатақтар отырықшы өмірге көшкеннен кейін 
дәстүрлі материалдық мәдениеттің жекелеген элементтері өзгере 
бастады. Бұл процесс әсіресе өткен ғасырдың ортасында және 
соңында болды. Оған себеп қазақтардың өнеркәсіптік өндіріске 
қызығушылығымен байланысты, қазақ жұмысшыларының 
өндіріс жағдайлары мен өмір сүру жағдайлары өзгерген кезде тез 
жүрді. 
45
Түркі қағанатының қалыптасу процесін сипаттаңыз. 
Негізі «Түрік» сөзі «мықты, күшті» деген мағынаны білдіріп, 
билік етуші ашина әулетіне байланысты айтылды. Кейін олардың 
қарамағындағы барлық тайпалардың ортақ атауына айналды. Бұл 
тайпалардың біраз бөлігі теле деп аталды. 
Батыс Қытай билеушісі жақын қоныстанған түркілер жайлы 
дерек жинай бастайды, олар түрік тарихының ерте кезеңі туралы 
негізгі білім көзіне айналды.

Қытай деректері бойынша түркілер алғашында Қытай 
шегарасының батысында, Алтай тауларының етегінде өмір сүрді. 
Кейін түрік тайпаларының көсемі Бумынның басшылығымен 
иеліктерін Хуанхэ жағалауларына дейін кеңейтті. Түркілер 
Алтайдан Хуанхэ жағалауларына дейін жеткен кезде Бумын 
ордасына 545 жылы Қытай елшілігі келеді. Осы сәттен бастап 
түркілер сол замандағы ірі мемлекеттердің бірі ретінде танылып, 
тарих сахнасына шығады. 
Қытай елімен бейбіт қарым-қатынас орнатқаннан кейін 
жужандардың тепкісін көрген түркілер оларға қарсы бас көтере 
бастайды. Бумын қаған жужандарға шабуыл жасайды. 552 жылы 
жужандар әскері талқандалады. Бумын түркі елінің қағаны болып 
жарияланады. Орталық Азиядағы жаңа мемлекет — Түрік 

жүктеу/скачать 428,21 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: