Графикалық компьютерлік модельдеу

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

23

бағаналарды  бірден  ерекшелеу  ‰шін  тышқан  батырмасын 

басулы  к‰йінде  жібермей  ұстап  тұрып,  курсорды  қажетті 

бағаналар санына оңға не солға орын ауыстыру керек; 

•

 

Кесте – барлық жолдар мен бағаналарды т‰гел ерекшелеп, 

shift пернесін басып тұрып, соңғы жолды ерекшелеу. Жолдарды, 

бағаналарды  және  толығымен  кестені  ерекшелеу  ‰шін  Кесте 

менюіндегі  жолды  ерекшелеу,  Бағананы  ерекшелеу  немесе 

Кестені ерекшелеу командаларын пайдалануға болады. 

 

1.5. ҰЯШЫҚТАРДЫҢ ОРНЫН АУЫСТЫРУ, 

КӨШІРМЕСІН АЛУ 

 

Кестені  даярлап,  мәліметтермен  толтырған  соң,  кестедегі 

мәліметтердің  орналасуын  өзгерту  де  жиі  қажет  болады. Word 

редакторында  кесте  ұяшықтары  ішіндегі  мәліметтерді  басқа 

орынға  ауыстырудаң  және  олардың  көшірмесін  алудың  көптеген 

м‰мкіндіктері  бар.  Бір  немесе  бірнеше  ұяшықтар  ішіндегі 

мәліметтерді  басқа  орынға  ауыстыру  немесе  олардың  көшір-

месін алу ‰шін келесі әрекеттер орындалады: 

•

 

орны ауысатын немесе көшірмесі алынатын ұяшықтарды, 

жолдар мен бағаналарды алдымен таңдап және ерекшелеп алу; 

•

 

тышқан курсорын ерекшелеген ұяшықтың маңында оның 

т‰рі  оңнан  солға  қарай  бағытталған  тілсызық  т‰ріне  келгенше 

орын ауыстырып қозғау; 

•

 

Белгіленген  элементтердің  орнын  ауыстыру  ‰шін  бірден 

тышқанның  сол  жақ  батырмасы  басылады.  Ал  олардың  көшір-

месін алу қажет болса, онда алдымен Ctrl пернесін басып тұрып, 

сонан кейін тышқанның сол жақ батырмасын басу қажет. Сонда 

экранның төменгі жағындағы қалып к‰й қатарына соған сәйкес 

мәлімет шығарылатын болады; 

•

 

орны ауыстырылуға немесе көшірілуге тиіс мәлімет бара-

тын ұяшыққа курсорды жеткізу; 

•

 

тышқан  батырмасын  қою  беру;  кестенің  ұяшықтарын-

дағы,  жолдарындағы  және  бағаналарындағы  мәліметтердің 

орнын  ауыстыру,  көшірмесін  алу  кезінде  алмастыру  буфері 

пайдаланылады.  Оның  жұмысы  Т‰зету  менюіндегі  Қиып  алу, 

Көшірме  алу  және  Кірістіру  командаларының  немесе  стандартты 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

24

басқару тақтасындағы сәйкес батырмалардың көмегімен ж‰зеге 

асырылады.  

Егер  кестені  даярлау  барысында  бағаналар  енінің  сандық 

мәндерін  нақты  көрсетілмесе,  онда  бағаналар  ені  құжат 

жолының ені бағаналар санына байланысты. 

Кестелер тақырыбын даярлау, ұяшықтарды біріктіру 

Т‰зету командасын орындамастан бұрын әрекеттер орында-

латын  жолдарды,  бағаналарды  немесе  ұяшықтарды  алдын  ала 

таңдап алу керек. Word бір немесе бірнеше жолдар мен бағана-

ларды  толығымен  таңдауға  м‰мкіндік  береді.  Таңдап  алынған 

ұяшықтарды бейнелеп көрсету ‰шін ақ-қара т‰сті қарама-қарсы 

кескіндер пайдаланылады.  

Кесте  элементтерін  таңдаудың  ең  жеңіл  қарапайым  т‰рі 

тышқан  көмегімен  ж‰зеге  асырылады.  Егер  тышқанның 

көмегімен  кестенің  бір  ұяшығын  таңдау  ‰шін  онда  тышқан 

курсорын қажетті ұяның сол жақ шетіне орналастырып, тышқан 

курсоры  солдан  оңға  қарай  бағытталған  тілсызық  т‰ріне 

ауысқанда тышқан батырмасын басу қажет. Ал егер тышқанды 

екі рет шертсе, кестенің курсор тұрған жолы толық ерекшеленіп 

шығады.  Тышқанның  көмегімен  кестенің  фрагментін  таңдау 

барысында  тышқан  курсоры  кестеден  тыс  жерде  де  орналаса 

алады.  Бұл  жағдайда  ерекшеленген    фрагмент  көлемі  тышқан 

курсорының орналасуына байланысты болады. 

Кестелерді форматтау 

Кесте  құжаттық  мәтіннің  кез  келген  жеріне  қойыла  береді. 

Кесте мөлшері қағаз парағынан ‰лкен болуы да м‰мкін, сондықтан 

ол  бір  немесе  бірнеше  беттерде  орналаса  алады.  Мұндай  жағ-

дайда  кесте  тақырыптары  әрбір  беттің  жоғарғы  жағына 

автоматты т‰рде орналасады. 

Кестені  алғаш  рет  даярлау  ‰шін  Кесте – кестені  кірістіру 

(Таблица-вставить  таблицу)  командасын  немесе  стандартты 

аспаптар  тақтасының  Кестені  кірістіру  батырмасын  пайдалану 

керек. Кесте даярланған соң, ұсынылған стандартты форматтар-

дың  жиынынан  қажетті  форматты  таңдап  алу  ‰шін  Кесте – 

кестені  автоматтау  командасын  пайдаланған  жөн.  Бұл  тәсіл 

кестелерді форматтау процесін жеңілдетеді.  

Кестені даярлаудың ең бір  қарапайым жолы – Кестені кіріс-

тіру батырмасын пайдалану. Мұнда бағаналар ені мен бағаналар 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

25

саны негізінде автоматты т‰рде бірден тағайындалады.  

 

2

.  

EXCEL-дің ГРАФИКТІК  

МҮМКІНДІКТЕРІ

 

 

 

 

 

 

 

Диаграммалар тұрғызу 

ЕхсеI-дің  ерекшеліктерінің  бірі  оның  сандар  қатары  мен 

бағаналарын информацияны толық көрнекі т‰рде кескіндей алатын 

графиктер мен диаграммаларға айналдыруы болып саналады. 

Диаграммалар - мәліметтерді  графиктік  т‰рде  кескіндеудің 

ыңғайлы т‰рі. Олар берілген сандық шамаларды торларда ‰ңіліп 

қарағаннан  гөрі  салыстырмалы  т‰рде  бағалау  м‰мкіндігін  береді. 

Диаграммалар бір торда тұрған қатені де тез көрсете алады. 

ЕхсеI-де 14 т‰рлі  екі    және  ‰ш  өлшемді  диаграмма  т‰рлері 

бар.  

Диаграмма немесе график тұрғызу ‰шін Диаграмма шебері 

деген функцияны қолданған жөн. 

ЕхсеI-дің бұл функциясы бес сұхбат терезесі арқылы диаграмма 

(график)  тұрғызуға  және  оны  жұмыс  парағына  салып  шығуға 

керекті мәліметтерді сұрап алады. 

Стандартты  саймандар  панеліндегі  Диаграмма  шебері 

батырмасын  басса,  ЕхсеI  диаграмма  кестесінің  қай  маңында 

орналасуы керектігін сұрайды.  

1-қадам 

ЕхсеI  Диаграмма  шеңберінің «5-тен 1-қадам»  деген  сұхбат 

терезесін  шығарады.  Осы  терезе  арқылы  диаграмма  тұрғызы-

латын мәліметтер орналасқан ұялар белгіленеді. Егер белгіленетін 

блокты  терезе  жауып  тұрса,  оны  белгілі  тәсіл  бойынша  басқа 

орынға жылжытуға болады. 

2 -қадам 

Келесі  сұхбат  терезесінде  ЕхсеI  тұрғыза  алатын  диаграмма 

т‰рлерінің ішінен қажетті тек біреуін таңдау керек. Гистрограмма  

деген диаграмма т‰рін тышқанды сырт еткізу арқылы таңдалады. 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

26

 

 

 

 

 

3-қадам 

‡шінші  сұхбат  терезесі  қандай  диаграмма  т‰рін  таңдағанға 

байланысты болады.  

 

4 -қадам 

ЕхсеI-дің  бұрын  белгілеп  алған  мәліметтерді  қалай  пайдалана 

алатынын көрсетеді. Бұл қадамда мәліметтердің қайда орналасқа-

нын, қатарда ма, бағанада ма көрсетіп, олардың т‰сіндіру мәлімет-

терін  «т‰сініктеме-легенда»  қай  интервалдан  алатынын  көрсету 

керек. Т‰сініктеме диаграммадағы мәліметтердің аттарын және оң 

жақта орналасатын нұсқауыштарын-маркерлерін бейнелейді. 

 

5-қадам 

ЕхсеI-дің соңғы сұхбат терезесі. Мұнда т‰сініктемеге (легенда) 

қосымша  атаулар,  нұсқауыштар  қажет  болса,  соларды  және 

диаграмма атын, Х пен У осьтері бойынша жазылуға тиіс мәлімет 

енгізу талап етіледі. 

Т‰сініктеме қосу деген сұраққа т‰сінік беретін мәлімет қосу 

‰шін  «иә»  батырмасын,  әйтпесе  «жоқ»  деген  батырманы  басып 

жауап беруге болады. 

Диаграмма  аты  деген өріске  «компьютерді  пайдалану  (сағат)» 

деген сөз енгізіп, Аяқтау батырмасын басса жеткілікті. 

Диаграмма көлемін өзгерту 

Алдын  ала  диаграмманың  қажетті  көлемін  дәл  табу  қиын, 

оны  тек  диаграмма  тұрғызылып  біткенде  ғана  айтуға  болады. 

Сондықтан  салынған  диаграмманың  көлемін,  пропорциясын 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

27

өзгерте отырып, оны ойдағыдай жасауға  тура келеді. 

 

Диаграмма  жақтауының  ортасындағы  маркері  оның 

ұзындығы  мен  енін  өзгертуге  м‰мкіндік  береді.  Ал  оның 

бұрышындағы маркерді жылжыту диаграмманың ұзындығы мен 

енін бірдей өзгертеді. 

Диаграмма типін өзгерту 

Диаграмма  шебері  арқылы  типі  таңдап  алынғаннан  кейін 

ЕхсеI оның ішкі т‰рлерін өзгерту м‰мкіндіктерін береді. 

Диаграмманы  т‰зету  ‰шін  тышқанды  екі  рет  сырт  еткізу 

арқылы  белгілеп  алынады.  Сонда  диаграмма  айналасында  сұр 

штрихталған жақтаулар пайда болады. Мұнан кейін Диаграмма 

саймандар панелі көмегімен диаграмма типін өзгертуге болады: 

-  экранға  диаграмма  саймандар  панелін  шығару,  ол  ‰шін: 

Т‰р  * 

Саймандар  панелі * Диаграмма  (Вид * Панель  инструментов* 

Диаграмма)  командасы  орындалады,  сонда  экранға  бөлек 

батырмалар панелі шығады; 

- шыққан панельден Диаграмма типі деген батырманы сырт 

еткізсе, диаграмма т‰рлері шығады. 

Диаграмма тұрғызу кезінде олардың әр т‰рлі типтерін қарап 

отырып, ішінен ең көрнекті деген біреуін таңдап алу керек. 

Диаграмманы  өлшеу  ‰шін  курсор  диаграммада  тұрғанда 

тышқанды бір сырт еткізіп, Del пернесін басу жеткілікті. Соңынан 

дайындалған  диаграмманы  жаңа  атпен  файлға  жазып,  сақтап 

қою қажет. 

 

2.1.

 

КЕҢІСТІКТЕ (КӨЛЕМДІ) ДӨҢГЕЛЕК  

ДИАГРАММА САЛУ ЖƏНЕ ОНЫ ТҮЗЕТУ 

 

Дөңгелек  диаграммалар  –  жиі  қолданылатын  график  т‰рі. 

Олар бір б‰тіннің құрама бөліктерін немесе проценттерін бейне-

леуге өте ыңғайлы. Дөңгелек диаграмма салу жолдары: 

1.

 

Жаңа файл ашу. 

2.

 

Тақырып жазып, оған сәйкес мәліметтер кестесін жасау. 

3.

 

Диаграмма  шебері  батырмасын  басып,  диаграмма  салу 

‰шін керекті мәліметтер блогын алу. 

4.

 

Диаграмманы бірнеше қадам арқылы тұрғызу: 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

28

-

 

1-қадамда блоктарын таңдау; 

-

 

2-қадамда Кеңістіктік дөңгелек (Круговая объемная) деген 

типті таңдау; 

-

 

3-қадамда форматты көрсету; 

-

 

4-қадамда ешнәрсені өзгертпеу; 

-

 

5-қадамда т‰сініктеме мәліметтерді (легенда) қосу. 

Безендіру  (көркейту)  элементтерін  енгізу  ‰шін  оны  т‰зету 

режиміне көшіру қажет. 

 

 

 

 

Диаграммаларды т‰зету 

Диаграмманы  т‰зетіп  толықтыру  ‰шін  оны  екі  рет  сырт 

еткізу  арқылы  таңдап  алу  қажет.  Диаграмма  оның  элементтері 

деп аталатын бірнеше бөліктерден тұрады, олар: 

-

 

диаграмманы салу аймағы; 

-

 

диаграмма өз аймағы; 

-

 

т‰сініктеме мәлімет (легенда); 

-

 

тақырып; 

-

 

мәліметтердің белгілеулері; 

-

 

мәліметтер қатарлары. 

Белгілі  бір  элементті  толықтыру  оны  таңдап  алып  белгілеу 

арқылы ж‰ргізіледі. Белгілеу тышқанмен немесе курсорды басқару 

пернелері  көмегімен  ж‰зеге  асырылады.  Белгіленген  элемент 

кішкене  қара  квадраттармен  қоршалып  тұрады.  Белгіленген 

элементтің  жеке  өзінің  контексті-тәуелді  менюі  шығады.  Сол 

меню көмегімен диаграмманы т‰зетіп толықтыруға болады. 

Диаграмма  элементтерінің  мөлшерін  өзгерту  және  оларды 

жылжыту 

Диаграмма  жеке  элементтерінің  көлемдерін  диаграмманың 

көлемі  сияқты  етіп  өзгертуге  болады  және  ол  элементтерді 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

29

белгілеп  алып  диаграмманың  ішкі  аймағындағы  өз  орнынан 

жылжытуға  да  болады.  Оған  қоса  б‰кіл  диаграмманы  толығынан 

тышқанмен бір сырт еткізу арқылы белгілеп алып, оны да парақ 

бетінде жылжытуға болады. 

Тақырыптарды енгізу 

Ол  ‰шін  диаграмманың  аумағын  форматтаудың  контекстік-

тәуелді  менюін  шақырып  немесе  негізгі  менюдің  Енгізу-Атаулар 

енгізу-Мәтін  қосу  (Вставка-Вставить  названия-Присоединить 

текст) командасын орындау керек. Мұнда тақырыпты екі т‰рде 

мәтіндік өріске бірден енгізу арқылы немесе ол жазылған ұяны 

таңдап алу арқылы жазуға болады. 

1.

 

Атын  енгізу  –  Мәтін  қосу  (Присоединить  текст)  коман-

дасын таңдау. 

2.

 

Формулалар қатарына көшу. 

3.

 

< >  таңбаларын енгізу.  

4.

 

А1 ұясына курсорды алып барып (сол ұяда керекті тақырып 

орналасқан), Enter пернесін басу. 

5.

 

Атын  т‰зету  контекстік-тәуелді  менюдегі  Диаграмма 

тақырыбын форматтау – Шрифт -Times Kasakh – қарайтылған – 

12 сияқты пунктерді орындау.  

Секторлар т‰сін “өрнектерге” ауыстыру 

Ақ-қара  т‰сті  принтерді  пайдаланғанда,  секторлар  т‰сі 

көрінбейтіндіктен, “өрнектер” командасын пайдаланған жөн. Ол 

‰шін әрекеттер орындалады: 

1.

 

Диаграмма секторын белгілеу. 

2.

 

Контексті-тәуелді  менюді  шақырып,  одан  Мәліметтер 

элементін  форматтау  Т‰р–Аумақтарды  бояу - Өрнектер  (Фор-

матировать  элемент  данных  –  Вид  –Закраска  области  -Узор) 

пунктерін таңдау. 

3.

 

Барлық  секторлардың  әрқайсысына  әр  т‰рлі  өрнектер 

таңдап алу. 

Т‰сінік беру мәліметтерін форматтау 

Диаграммадағы мәліметтерді дұрыс көрсету ‰шін: 

Т‰сінік беру мәліметтерін (ұядағы) белгілеп алып, контексті-

тәуелді  менюді  шақырып,  шрифті,  оны  т‰рін  графикте  мәлімет 

орналасатын етіп таңдау қажет. 

Диаграмма аймағының көлемін өзгерту 

Диаграмманың  көлемін  өзгерту  ‰шін  курсорды  басқару 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

30

пернелері арқылы диаграмма аймағын белгілеп, диаграмма қара 

квадраттары  бар  жақтаулармен  белгіленеді.  Оның  көлемін 

ортадағы  немесе  бұрыштағы  қара  квадраттарды  әрі-бері  тарту 

арқылы өзгертеді.  

Диаграмманы баспаға шығаруға дайындау 

Word  редакторындағы  сияқты  диаграмманы  баспаға 

шығарудан бұрын оны алдын ала көру режиміне көшіру қажет: 

1.

 

Диаграмманы  т‰зету-толықтыру режимінен  алдын  ала  көру 

режиміне  көшіп,  мұнда  әрі  кесте,  әрі  диаграмма  қағаздағыдай 

көрініп тұруға тиіс. 

2.

 

Ландшафты т‰рде орналастыруды таңдау керек. 

3.

 

Колонтитулдарды алып тастау керек. 

4.

 

Торларды  белгілеуді  т‰гел  алып  тастап:  Бет-Парақ-

Жалаушаны  алу [X] –Торларды  қағазға  басу  (Страница-Лист 

Снять флажок-Печатать сетку) командаларын орындау қажет. 

Функция графиктерін тұрғызу 

Бірнеше функциялар графиктерін салу ‰шін: мысалы, yI=x

2

-

1, Y2=x

2

+1, y=10* (yI/y2) графиктерін салу қажет. y=f(x) тәрізді 

қарапайым  функциялар  графигін  салу  ‰шін  XУ-  н‰ктелік 

диаграмма типі қолданылады. Мұндай диаграмма мәндердің екі 

тобын керек етеді: Х-мәндері сол жақ бағанада, ал У-мәндері оң 

жақ  бағанада  орналасуы  тиіс.  Бір  диаграммада  бірнеше  функ-

циялар графиктері көрсетіле береді. Бұл әдіс Х айнымалысының 

бір мәніндегі У-тің бірнеше мәндерін салыстыру ‰шін және гра-

фикалық т‰рде теңдеулер ж‰йесін шешу мақсатында қолданылады. 

Диаграмма аймақтарын форматтау: 

1.

 

Диаграмманың  көлемін  қалыптағы  қағазға  (ландшафты 

т‰рдегі) бір бетке графиктер толық сиятындай етіп орналастыру 

керек. 

2.

 

Контексті-тәуелді  менюді  шақырып,  Диаграмма  аймағын 

форматтау –Қолданушының жақтауы-Аймақты бояу-Өрнектер 

(Форматировать область диаграммы-Рамка пользовательская-

Закраска области-Узоры) командаларын орындау керек. 

3.

 

Жақтау қалындығы мен өрнектер т‰рін таңдап алу керек. 

Графикке нұсқауыш маркерлер салу: 

1.

 

График сызығын белгілеп алып, контексті-тәуелді менюді 

шақырып,  Форматтау-Қатар-Т‰р-Қолданушы  маркері-Стиль 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

31

(Форматировать-Ряд-Вид-Маркер  пользовательский-Стиль)  ко-

мандаларын орындау керек. 

2.

 

Қажетті деген маркерді таңдап, т‰сініктемелік мәліметтегі 

маркерлердің автоматты т‰рде өзгеріп тұратынына көңіл аудару 

керек. 

Диаграмманы қағазға шығару: 

1.  Тұрғызылған  диаграмманы  екі  рет  сырт  еткізу  арқылы 

белгілеу керек. 

2. Алдын ала көру режимін енгізу керек. 

3. Парақ (Страница) батырмасын басып, колонтитулдар мен 

тор белгілерін алып тастау керек. 

 

2.2. EXCEL ЖҰМЫС КІТАБЫ.  

КЕСТЕЛЕР БАЙЛАНЫСЫ 

 

Жұмыс кітабының парақтары  

Жұмыс  кітабының  парағымен  жұмыс  жасаған  кезде  бірнеше 

кестені  бірге  пайдаланып,  кітаптың  бірнеше  парағын  бір  уақытта 

қатарластыра  отырып  қолдану  қажеттілігі  туады.  Экранның 

төменгі  жағында    кестелер,  яғни  парақтар  жарлықтары  көрініп 

тұрады. Егер бір жарлықта тышқанның бір жақ батырмасын сырт 

еткізсе, онда соған сәйкес кесте екпінді етіліп, ол ең ‰стіңгі парақ 

боп  шығады.  Жарлықта  тышқанның  оң  жақ  батырмасын  сырт 

еткізу  кестені  өшіру,  оның  атын  өзгерту  тәрізді  әрекеттерді 

орындайтын менюді экранға шығарады. Экранның сол жақ төменгі 

бұрыштарында  жарлықтарды  ауыстыру  батырмасы  бар,  олар 

арқылы  бір  парақтан  екінші  параққа  жылдам  көшуге  болады. 

Ауыстыру батырмасында тұрып, тышқанның оң жақ батырмасын 

сырт  еткізсе,  онда  керекті  кез  келген  парақты  таңдап  алуға 

м‰мкіндік беретін контекстік-тәуелді менюді шақыруға болады. 

Сынып  журналын  экранда  жасау  керек.  Көрнекті    т‰сіндіру 

‰шін  ‰ш-ақ  пән  алу  керек,  олар:  әдебиет,  алгебра,  геометрия. 

Әрбір пән ‰шін бір парақ толтырып, оларға тізімдерін (бірнеше 

ғана  оқушы  алу),  олардың  алған  бағаларын  және 1-тоқсанның 

қорытынды  нәтижесін  кесте  т‰рінде  толтыру.  Соңында  бір 

параққа  бірінші  тоқсанның  қорытынды  бағаларын  алдыңғы 

парақтардағы мәліметтерге с‰йене отырып және соларға сілтеме 

жасап толтыру керек. 

Графикалық компьютерлік модельдеу 

 

32

Бір  параққа  мәліметтерді  толтыру.  Сабақтардың  өткізілген 

мерзімін  (уақытын)  көрсетіп,  ұяға  Дата  формаларын  орнатып, 

бірінші  тоқсан  бағаларының  арифметикалық  ортасын  формула 

арқылы есептеп, оны тоқсандық баға ретінде қабылдау керек. 

Осы  парақтарды  алгебра  және  геометрия  пәндері  ‰шін  де 

толтыру, ол ‰шін: 

Әдебиет  пәні  кестені  келесі  бетке  Т‰зету – Жылжыту  – 

Көшіру ... (Правка  Переместить/Скопировать...)  командасы  

арқылы көшіру қажет. Сондағы Парақ алдында (Перед листом) 

деген  тізім  ішінен 2-парақты  белгілеп  және  Көшірме  жасау 

(Создавать  копию)  деген  төменгі  қатарда  тышқанды  бір  сырт 

еткізіп алып, ОК-ні басу керек. 

Нәтижесінде 1 (2) парақ (<Лист 1 [2]>) көшірме  беті  пайда 

болады. Осы командаларды тағы да бір рет орындап, (3) – парақты 

> (<Лист 1[3]>) да  толтыру  керек. 1 –  парақ  кестесі  Әдебиет 

болып  қалады  да, 1(2) – парақты – Алгебра, 1(3) –    парақты – 

Геометрия  деп,  олардың  аттары  ауыстырылады.  Ол  ‰шін  қажетті 

парақ  жарлығында  тышқанды  екі  рет  сырт  еткізіп,  экранға 

шыққан  сұхбат  терезесіне  жаңа  ат  енгізу  керек.  Жарлықта  тұрып 

тышқанның оң жақ батырмасын басып, пайда болған  менюден 

Атын өзгерту командасын таңдап, керекті атты енгізу керек. 

Мұнан  соң  “Алгебра”  және  “Геометрия”  парақтарының 

ұяларындағы  пән  атын  өзгертіп,  бағаларды  басқаша  қойып, 

сабақ өткізілген мерзімдерді (даталарды) де өзгерту қажет. 

жүктеу/скачать 1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: