Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының ЕҢбектері

94
 
 
Подсекция 
 Автоматизация и управление 
 
 
 
 
 
 
ИНТЕЛЛЕКТУАЛЬНЫЕ РОБОТЫ БУДУЩЕГО 
 
Адилханов Д.  
КазНТУ  имени К.И. Сатпаева г. Алматы., Республика  Казахстан 
 
Интеллектуальный  робот,  способный  понимать  окружающую  обстановку  и  принимать 
решение.  
Поэтому  интеллектуальный  робот  для  сборки  гальванических  матриц  должен,  во-первых, 
выбрать  все  движения  от  ящика  до  матрицы,  а  во-вторых,  из  всех  возможных  движений  выбрать  те, 
которые  обеспечивают  минимальную  стоимость.  Приставки  из  экстремального  регулятора  и 
микропроцессора оценки состояния позволяют обычный робот довести до интеллектуального. Задача 
состоит в том, чтобы робот по своим степеням подвижности и допустимой рабочей зоне обеспечивал 
реализацию программ.  
Разработка интеллектуальных роботов не снимает актуальности задачи восприятия. Дополненные 
специальными  датчиками  телевизионного  или  микрофонного  типа  роботы  приобретают  дополнительные 
свойства.  Это  обстоятельство  отодвигает  роботы  во  второе  поколение.  Однако  интеллектуальные 
задачи шире и глубже, и они могут решаться без специальных осязательных средств.  
Прирост интеллектуальных роботов составляет 25–30 % в год.  
Создание  интеллектуальных  роботов  составляет  конечную  цель  робототехники.  В  настоящее 
время  в  основном  используются  програм-мируемые  манипуляторы  с  жесткой  схемой  управления, 
названные роботами первого поколения.  
Для интеллектуальных роботов были разработаны системы общения. Программа, понимающая 
естественный язык.  
Создание  интеллектуальных  роботов  составляет  конечную  цель  робототехники.  В  настоящее 
время  в  основном  используются  програм-мируемые  манипуляторы  с  жесткой  схемой  управления, 
названные роботами первого поколения.  
В  интеллектуальном  роботе  на  программы  и  устройства  отработки  возлагаются  большие  задачи. 
Во-первых,  необходимо  обеспечить  оптимальное  движение  по  заданным  начальным  условиям.  Во-
вторых, необходимо обеспечить точный вывод схвата по конечному состоянию.  
Отличительной  чертой  интеллектуальных  роботов  является  их  способность  к  обучению  на 
опыте  и  адаптации  в  процессе  решения  задач.  Что  же  касается  самого  умения  решать 
интеллектуальные  задачи,  то  оно  является  производным  в  том  смысле,  что  существенно  зависит  от 
того, как протекал процесс обучения и адаптации робота.  
В  настоящее  время  интеллектуальные  роботы  реализованы пока  что  в  виде  математических  и 
лабораторных моделей, обладающих элементами искусственного интеллекта.  
На протяжении многих веков люди изобретают механизмы, способные облегчить нашу жизнь. Их уже 
несчетное  множество,  но,  безусловно,  самым  высоким  достижением  человеческой  мысли  являются 
всевозможные роботы. 
Современная  робототехника  основана  на  компьютерных  технологиях:  без  компьютеров  роботы  не 
смогли  бы  и  десятой  части  того,  что  они  могут.  Искусственный  интеллект  и  робототехника  всегда 
были тесно связаны друг с другом. Одним из важных направлений искусственного интеллекта до сих 
пор  считается  целенаправленное  поведение  роботов,  т.е.  создание  интеллектуальных  роботов, 
способных автономно совершать операции по достижению целей, поставленных человеком. 
Интеллектуальных  роботов  можно  условно  разделить  на  две  категории:  рабочие  (т.  е.  роботы, 
сконструированные для служебных задач) и домашние. 
 
 
НАНОРОБОТЫ 
К  2015-2020  активно  будут  использоваться  микророботы,  размером  в  сантиметры  и  миллиметры. 

95 
 
Они будут использоваться в медицине, в сельском хозяйстве (как умные сенсоры) и во многих других 
областях.  А  лет  через  10  получат  распространение  первые  нанороботы  (наноботы).  Нанороботы 
смогут  выполнять  строительство  нужных  структур  из  молекул  и  атомов,  что  позволит  обойтись  без 
специальной  подготовки  исходных  материалов.  Это  значит,  что  даже  отдельные  нанороботы  будут 
достаточно независимыми. 
 
 
 
Рисунок 1. Разведывательная робомуха 
 
Нанороботы  произведут  ещё  большую  революцию,  чем  роботы  обычные,  благодаря  своей 
универсальности  и  размерам.  Так,  нанороботы  не  будут  нуждаться  в  каких-то  особых  материалах  – 
для  производства  практически  чего  угодно  они  смогут  использовать  даже  воду  (состоящую  из 
водорода  и  кислорода)  и  воздух  (содержащий  азот,  кислород  и  углерод  в  углекислом  газе). 
Нанороботы смогут легко создавать любые, самые сложные и совершенные материалы и продукты с 
абсолютной  точностью.  Разумеется,  они  смогут  создавать  и  свои  собственные  копии,  так  что  их 
всегда будет достаточно, чтобы выполнить любые задачи, которые поставит перед ними человек. 
 
 
Рисунок 2. Наноробот в кровеносном сосуде 
 
Наномашины  смогут  не  только  производить,  но  и  чинить,  в  том  числе  и  клетки  человеческого 
организма. Именно медицинские нанороботы сделают человека не просто нестареющим и неболеющим, 
но и практически неуязвимым.  
Множество  невидимых  нанороботов  в  форме  "конструктивного  тумана"  заполнят  пространство 
у поверхности земли, готовые по первой мысленной команде человека мгновенно преобразоваться в 
любой предмет. 
А через какое-то время человечество может принять решение о перестройке всей нашей планеты 
в гигантскую наносистему.  
Внешне планета изменится мало, но каждая песчинка, каждая капля, каждая крупица материи будет 
состоять из множества нанороботов и нанокомпьютеров. 
 
Заключение 
На  сегодняшний  день  интеллектуальные  роботы  вышли  из  области  чисто  научных  разработок  и 
становятся  такими  же  необходимыми  элементами  повседневной  жизни,  как  телевидение  и  сотовая 
связь. Власти Южной Кореи поставили перед собой амбициозную цель: к 2020 году роботы должны 
быть  в  каждом  доме.  На  сегодняшний  день  самыми  известными  корейскими  человекоподобными 
машинами  являются  андроид  HUBO  и  девушка-робот  EveR.  К  сожалению,  кроме  явной  пользы, 
роботы  могут  быть  использованы  для  нанесения  вреда.  Представители  службы  национальной 

96
 
 
разведки США полагают, что к 2025 г. злоумышленники будут активно применять роботы –  к тому 
времени  на  рынке  появится  множество  недорогих  наземных  и  воздушных  автономных  устройств. 
Беспокоит и усиленное желание военных США заполучить автономные боевые  системы, способные 
самостоятельно применять оружие.  
Чтобы  вызвать  полноценный  бум,  необходимо  преодолеть  некоторые  ключевые  проблемы.  По-
настоящему полезными роботы станут только тогда, когда получат руки, по проворству и чувствитель-
ности  сравнимые  с  человеческими,  –  в  этом  убежден  Тэнди  Трауэр  (Tandy  Trower),  генеральный 
директор  Microsoft  Robotics  Group.  По  его  мнению,  время,  когда  это  будет  достигнуто,  станет 
переломным:  если  роботы  научатся  безопасному  обращению  с  вещами  в  привычной  для  человека 
среде, это будет означать, что они могут делать практически все, что физически возможно для самих 
людей. 
 
Литература 
 
1.  Добрынин  Д.А.  Интеллектуальные  роботы  вчера,  сегодня,  завтра  //X  национальная 
конференция  по  искусственному  интеллекту  с  международным  участием  КИИ-2006  (25-28  сентября 
2006 г., Обнинск): Труды конференции. В 3-т. Т.2. М:Физматлит, 2006 
2.  Охоцимский Д.Е., Павловский В.Е., Плахов А.Г.,Туганов А.Н.. Моделирование игры роботов-
футболистов и базовые алгоритмы управления и. // Искусственный интеллект, N 3, 2000. 
3.  Поспелов  Г.С.  Искусственный  интеллект  -  основа  новой  информационной  технологии.  -
М.:Наука, 1988. 
[DARPA] DARPA official materials. http://www.darpa.mil 
[EUROBOT] Eurobot official materials. http:// 
www.eurobot.org
 
 
 
ERP-СИСТЕМЫ И ОБЛАЧНЫЕ ТЕХНОЛОГИИ 
 
Досжанова А.А. 
КазНТУ имени К.И. Сатпаева  г. Алматы., Республика Казахстан 
 
ERP-системы  играют  огромную  роль  в  успешном  продвижении  и  конкурентоспособности 
предприятия,  а  в  условиях  мирового  финансового  кризиса,  и  выживании  предприятия.  Многим 
отечественным  предприятиям  сложно  сейчас,  а  после  вступления  в  ВТО  будет  еще  сложней, 
конкурировать с зарубежными компаниями, активно использующими ERP-системы для оптимизации 
своих бизнес процессов. 
Особенно это актуально для малых и средних предприятий (МСП), так как  ERP системы состоят 
из большого числа компонентов программного обеспечения. Чем сложнее ERP системы, тем больше 
финансовых  затрат  они  требуют  для  своего  развертывания  и  обслуживания.  Поэтому  многие  МСП  не 
могут себе их позволить, и вынуждены будут рано или поздно закрыть свой бизнес. Между тем они 
составляют  основную  долю  отечественных  предприятий  и  об  их  стратегической  важности  для 
экономики нашей страны говорил Президент Республики Казахстан Н.А. Назарбаев. 
Исследования  по  совершенствованию  ERP-систем  как  средства  для  решения  проблем  малого  и 
среднего  бизнеса  проводились  группой  ученых  из  Германии.   Ими  была  предложена  новая 
архитектура  ERP-систем, названных  федеративными  ERP-системами,  которая   позволяла  предприятиям 
выбирать только актуальные и нужные на настоящий момент модули [1,2]. В более поздних работах 
было уделено внимание разработке платформенно-независимых функциональных модулей на основе 
веб-сервисов,  которые  позволяли  бы  предпринимателям  воспользоваться  всеми  преимуществами, 
предоставляемыми ERP системами [3].  
В  настоящем  докладе  предлагается  дальнейшее  развитие  этих  исследований.  Основная  идея 
заключается  в  разбиении  модулей  ERP-системы  на  множество  компонентов,  каждый  из  которых 
реализует  отдельные  специфические  функции  модуля.  Все  эти  компоненты  размещаются  в 
публичном  облаке  вендора  ERP-системы  и  любое  предприятие    может  получить  доступ  к  любой 
компоненте через определенный веб-сервис [4,5].   
Каждое  предприятие  для  эффективности  работы  может  хранить  постоянно  используемые  
компоненты  ERP-системы    какого-нибудь  вендора    (одного  или  нескольких)  на  своих  серверах 
(частное  облако  предприятия).  Учитывая  также  то,  что  каждый  вендор  будет  размещать  модули  и 
компоненты  собственной  ERP-системы  в  своем  публичном  облаке,  то  результирующее  облако 

97 
 
вычислений  будет  представлять  собой  множество  публичных  облаков  различных  провайдеров  и 
частных облаков предприятий, то есть гибридное облако. 
В  силу  свойства  эластичности  каждый  компонент  облака  может  наращивать  свои  ресурсы  и 
предоставлять  свои  услуги  одновременно  нескольким  предприятиям  по  их  запросам.  Но  может 
наступить  такой  момент,  когда  его  вычислительные  мощности  настолько  загружены,  что  его 
ресурсов не хватает для обслуживания поступающих запросов.  
Любое  малое  и  среднее  предприятие  может  дополнять  собственную  систему  управления 
ресурсами  дополнительными  модулями  и  компонентами  из  гибридного  ERP  облака.  При  этом 
включаемые  компоненты  из  ERP  облака  должны  быть  совместимы  с  компонентами  из  частного 
облака  предприятия,  а  суммарная  стоимость  отобранных  компонент  не  должна  быть  больше 
выделенных ресурсов предприятия на приобретение компонент. 
В  докладе  описываются  алгоритмы  формирования  ERP  системы  предприятия  для  различных 
случаев состояния гибридного ERP облака.  
Для  случая  латентного  облака  алгоритм  оптимального  формирования  ERP-системы  предприятия 
сводится  к  последовательному  перебору  компонент  публичных  облаков  провайдеров  с  поиском 
минимальной по стоимости и программно совместимой с требуемой компонентой предприятия. 
Вообще,  программная  совместимость  компонент  –  относительное  понятие.  В  принципе  все 
компоненты  можно    совместить  через  определенные  протоколы.  Вопрос  лишь  в  процессе  их 
включения  и  времени  развертывания  ERP  системы  предприятия.  В  случае  единой  платформы 
реализации  компонент  это  –  быстрый  процесс.  В  противном  случае  развертывания  ERP  системы 
предприятия потребует больше времени. 
Если  для  предприятия  некритично  время  развертывания  системы,  то  снятие  из  алгоритма 
условия  программной  совместимости  компонент  может  дать  решение,  когда  вышеописанный 
алгоритм  не  работает.  Более  того,  может  быть  получено  более  оптимальное  ценовое  решение  для 
предприятия. 
 
Литература 
 
1Alonso,  G.,  Casati,  F.,  Kuno,  H.,  &Machiraju,  V.  (2004).  Web  services-Concepts,  architectures,  and 
applications. Data-centricsystemsandapplications. London: Springer. 
2Krüger,  O.,  Marx  Gómez,  J.,  Rautenstrauch,  C.,  &Lübke,  D.  (2004).  Developing  a  distributed  ERP 
system based on peer-to-peer-networks and Web services.  In  J.  Marx  Gómez  (ed.),  Proceedings  of the 
Workshop for Intelligent Mobile Agents in Peer-to-Peer Networks, EIS 2004 
3Brehm, N., & Marx Gómez, J. (2005). Standardization approach for federated ERP systems based on 
Web 
services. 
Proceedings 
of 
the 
1st 
International 
Workshop 
on 
Engineering 
Service 
Compositions,Amsterdam. 
4 Ахметов Б.Б., Marx Gómez, Nico Brehm. Функционально-компонентные ERP системы как следующий 
этап  развития  ERP  систем  //Труды  МНПК  «Информационные  и  телекоммуникационные  технологии: 
образование, наука, практика». Т.2. – Алматы, 2012. – С.235-236. 
5
Ахметов  Б.Б., 
Досжанова  А.А., 
Мендыбаев  Е.С.   
Развертывание  систем  управления  ресурсами 
предприятия на  основе  OPENSOURCEERP  //Труды МНПК  «Информационные  и  телекоммуникационные 
технологии: образование, наука, практика». Т.2. – Алматы, 2012. – С.237-239. 
 
 
МЕТАЛЛУРГИЯЛЫҚ КӘСІПОРЫНДЫ БАСҚАРУ ҮШІН ҚОЛДАУ  ЖҮЙЕСІН ШЕШІМ 
ҚАБЫЛДАУҒА ҚОЛДАНУ 
 
Жирнова О. В. 
Қ.И. Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ Алматы қ., Қазақстан Республикасы 
 
Металлургиялық  кәсіпорындардың  мынадай  өзіндік  ерекшеліктері  бар:  өндірістік  үрдіс  едәуір 
күрделі,  металлургиялық  өндірістің  көптеген  кезеңдері  үздіксіз,  технологиялық  қондырғыларға  күтім 
жасаушы  қызыметшілердің  өмірі  мен  денсаулығына  қауіпті  жағдайлардағы  зиянды  ортадағы 
жұмыстармен байланысты болып келеді.  
Осы  факторлар  кәсіпорынды  жылдам  басқару  жүйесіне  қойылатын  талаптарды  жоғарлатады.  Бұл 
жүйе  кәсіпорынның  жоспарларын  тұрақты  түрде  тоқтаусыз  жүзеге  асыруын    қамтамасыз  етуі  тиіс, 
өндірістің ішкі және сыртқы факторларының стохастикалық өзгерістеріне қатысты икемділігі жоғары 

98
 
 
болуы  керек,  стратегиялық  және  тактикалық  басқару  жүйелерімен  етене  бірігуі  тиіс,  басқару 
технологиясының жетілдірілуі, талдануы және түзетілу қабілетіне ие болуы керек.  
Алюминий  комбинатында  кәсіпорынды  басқарудың  корпоративтік  біріккен  жүйесін  (КБКБЖ) 
өндіріске  енгізу  барысында  жүргізілген  зерттеулер  кәсіпорынның  функционалдық  және  әкімшілік 
құрылымын  жақындатуға,  бизнес-үрдістердің  жасалуы  мен  икемделуіне  бағытталған  функционалдық 
ядрода  –  ақпараттық  үрдістерді  басқару  жүйесіндегі  (АҮБЖ)  басқарылатын  және  икемді  құжат 
айналым  принципіне  негізделген  осы  заманғы  басқару  жүйесін  пайдалану,  жылдам  басқару  өрісі 
күтілгендей жоғары нәтиже бермегенін көрсетті. 
КБКБЖ  менеджерге  әртүрлі  есептік  және  аналитикалық  мәліметтер  алуға  мүмкіндік  беретін  құрал 
ретінде қызмет етеді, бірақ басқару шешімдерін қабылдау сұрақтарын менеджер оңаша шешетін, басқару 
жүйесін  жасауды  стандарт  жолы  [1,2],  бұрыс  немесе  тиімсіз  шешім  қабылдау  фактілерінің  жиі  орын 
алуына бұрын қабылданған шешімдерді  қайта қарау қажеттілігіне,  жылдам  басқару нәтижелері  туралы 
мәлімет алудағы кідіріске әкеледі. Тәжірибе көрсеткендей, жылдам басқару субъектілерінің қалыптасқан 
жағдайда қабылдайтын шешімдерінің біріңғайлығы, дұрыстығы маңызды сұрақ болып қала береді. Осы 
сәттегі  және  жылдам  басқару  жүйесінің  субъектілері  болып  бағдарламалар  жетекшілері  мен 
функционалдық  бөлімдер  басшылары  болып  табылады.  Кәсіпорын  жоспарын  толық  және  дәл  жүзеге 
асыру  осылардың шешіміне тәуелді. Бір жағынан ірі металлургиялық кәсіпорынды басқару үрдістерінің 
күрделілігімен, екінші жағынан басқару объектісі күйі жөнінде ақпаратты жинау мен талдауға уақыттың 
аздығымен  түсіндірілетін  басқару  үрдісі  туралы  мәлімет  толық  емес  және  бұлыңғыр  болатындай 
жағдайларда шешім қабылдайтын тұлға (ШҚТ), өзінің жеке тәжірибесінен белгілі шешімдерінің көптеген 
ұқсас нұсқалары ішінен ең қажеттісін таңдап алу едәуір күрделі шаруа.  
Басқарылатын үрдістің осы сәттегі күйін бағалаудағы субъектив-тілікті төмендету үшін, сондай-
ақ  осы  сәттегі  шарттардағы  қимыл-әрекет  стратегиясын  құруда  ШҚТ  көмектесу  үшін,  кәсіпорынды 
жылдам басқару өрісіндегі шешім қабылдауға қолдау жүйесін (КЖБШҚҚЖ) пайдалану ұсынылады. 
КЖБШҚҚЖ  негізінен  ШҚТ-ға  басқарылатын  жүйе  күйі  туралы  ақпарат  беріп  қана  қоймай,  басқару 
шешімдерінің  мәліметтер  қоры  түріндегі  эксперттердің  бағалау  мәліметтері  қорына  негізделген 
тиімді шешім таңдауға ұсыныстар да беруге арналған. 
Жылдам  басқару  жүйесінде  КЖБШҚҚЖ  келесідей  функцияларды  жүзеге  асыруда  пайдаланылуы 
мүмкін: 
1.  Басқаруға шешімдердің мәліметтер қоры негізінде басқару шешімдерін қалыптастыру; 
2.  Басқарушы тұлға қабылдаған шешімдерін басқару шешімдерінің эксперттік мәліметтер қорының 
ұсыныстарымен салыстыру жолымен салыстыра талдау әдісі арқылы оның әрекеттерін бақылау; 
3.  Басқару  объектісінің  осы  сәттегі  күйін  талдау,  басқару  объектісінің  әрекет  көрсеткіштеріндегі 
өзгерістерді үйрену; 
4.  Моделденетін жүйе параметрлері өзгергендегі басқару объектісінің қимыл-әрекетін моделдеу. 
5.  Эксперттік  мәлімет  қоры  ұсынған  нұсқаулардың    ішінен  ең  сәтті  басқару  шешімін  таңдап  алу 
әдісімен жылдам басқару аймағындағы білім қорын жетілдіру. 
Шешім  қабылдағандағы  ойлану  үрдісін  моделдеу  үшін  әрқайсы  адам  миындағы  өтіп  жатқан 
үрдістерді  өзінше  елестететін  бірнеше  теория  жасалған.  Осындай  зерттеулер  аймағына  Берклидегі 
Калифорния университетінің техникалық ғылымдар профессоры Лотфи Заденің (Lotfi A. Zadeh) 1965 ж. 
ұсынылған анық емес жиындар теориясы жағдайларына [3] нейрондық тораптар кластерлік талдау және 
олардың    қосындылары  кіреді.  Соңғы  50  жылда  шешім  қабылдау  үрдісін  суреттейтін  жүйелер  жасауда 
жоғары  нәтижелерге  қол  жеткізеді,  математикалық  моделдердің  және  үйретуші  алгоритмдердің  көп 
мөлшері жасалды [4,8].  
Ғылым  дамуының  осы  заманғы  кезеңінде    анық  емес  жиындар  теориясының  экономикалық 
қосымшалар  өрісінде  емес  мысалыға  кескіндерді  тану  жүйелері  технологиялық  объектілерді  басқару 
автоматика  сияқты технологиялар өрісінде пайдаланудың бай тәжірибесі жинақталған.  SAP,  Baan,  Oracle 
корпорациялары  әлемдік  нарықта  ұсынып  отырған  осы  заманғы  ірі  кәсіпорындарды  басқару 
жүйелерінің  ешқайсы  да  экономикалық  басқару  өрісіндегі  «жұмсақ»  есептеулер  аппараттық 
мүмкіндіктерін пайдаланбайды. 
Анық  емес  логика  мен  нейрондық  тораптар  аппаратының  сипаттамаларын  1-кестеге  жазып 
көрсетелік. 
 
 
 
 
 

99 
 
1-кесте 
Нейрондық тораптар мен анық емес логиканы салыстыру 
 
 
Нейрондық тораптар 
Анық емес логика 
Білім берілуі 
Айқын емес, жүйе бірден жеңіл 
қабылданбайды және өзгертілмейді 
Айқын тексеру және өзгертілу жеңіл және 
қарқынмен орындаларды 
Өздігінен үйренуі 
Түскен мәліметтер мен параметрлер 
жинағын оқу арқылы өзін-өзі үйретеді 
Жоқ. Барлық ережелерді жасап анық 
суреттеу керек 
 
Кестеден көргеніміздей шешім қабылдаудағы жылдамдық пен бір жақтылық маңызды болып келетін 
жылдам басқару жағдайларында  нейрондық тораптар негізінде құрылған жүйелерге қарағанда анық емес 
логика негізінде құрылған жүйелер басымдыққа ие. Мұндай жүйелердің өздігінен үйрену қабілеті жоқтығы 
мін  емес,  өйткені  өздігінен  үйрену  үшін  анық  емес  логика  аппаратты  нейрондық  тораптар  алгоритмін 
пайдалану  мүмкіндігі  мен  толыққан жүйелер  құру  мүмкіндігі  бар.  Осындай  бірігулер  мүмкіндігі  төменде 
келтірілген 1-суреттен көрінеді. 
 
 
 
1-сурет. Нейрондық торап пен анық емес жүйе көрінісі 
 
Жоғарғы  сол  жақ  бұрышта  кескінделген  нейрон  анық  емес  жүйедегі  ережелер  блогының 
функционалдық аналогы болып табылады, нейрондық торап синапсына кіріс параметрлерін суреттейтін 
лингвистикалық  айнымалылар,  ал  аксонға  –  ережелер  блогының  шығысын  суреттейтін 
лингвистикалық айнымалыларға салмақ коэффициенттерін сондай-ақ синапстардың қайсысы оң әсер 
ететін,  қайсысы  теріс  ықпалы  бар  екендігін  көрсететін  жазбалар  тапсырсақ,  онда  басқарылатын 
объект  қимыл-әрекетін  анық  емес  логика  терминдерінде  де,  нейрондық  тораптар  терминдерінде  де  бір 
модел шеңберінде суреттеу мүмкін болады. 
Жұмсақ  есептеулер  аппаратын  пайдаланып  құрылған  кәсіпорынды  жылдам  басқаруда  шешім 
қабылдауға қолдау жүйесінің (МҚБШҚКЖ) артықшылықтары: 
1.  Жүйенің белгілі қимыл-әрекетінің азғана жинағына сүйеніп моделін құра бастауға болады; 
2.  Моделдеу 
(жаттығу) 
үрдісінде 
металлургиялық 
кәсіпорын-дардың 
нақты 
қарекеті 
жағдайындағы аса қатерлі болуы мүмкін ережелер бөлігін оңай алып тастауға болады; 
3.  Жүйенің  қимыл  ережелері  мәліметтер  қорының  лингвисти-калық  түрде  берілуін  пайдалану 
КЖБШҚҚЖ  жасауы  және  мұның  үйренуге,  өзгеруге  икемділігін,  әрекет-қимыл  нәтижелерін  түсінуді 
жеңілдетеді; 
4.  Жүйені суреттеу үшін дифференциялды теңдеулер орнына эксперттер білімі пайдаланылады; 
5.  Моделдеу  стандарт  математика  аппаратын  пайдаланғандағы-дан  әлдеқайда  тез,  жеңіл  және 
анық болып табылады. 
Жылдам басқару жүйесінің бір элементі ретінде анық емес логика аппаратын пайдалану мүмкін 
саналатын  ізденіс  негізінде  кәсіпорынды  басқарудың  корпоративті  біріккен  жүйесі  шеңберінде 
КЖБШҚҚЖ Қазақстандық  металлург.  Зауыттардың  бірінде  жүзеге  асырылуда.  Басқару  үрдістерінің 
моделдерін  жасауға  эксперттер  көзқарастарын  өңдеуге  соның  негізінде  басқару  шешімдерінің 
мәліметтер  қорын  жасауға  мүмкіндік  беретін  бағдарламалық  модель  жасалды,  жылдам  басқарудың 
негізгі  үрдістерінің  базалық  моделдері  жинақталуда  дұрыс  шешімді  таңдау  алгоритмі  жасалды. 
КБҚБЖ  және  КЖБШҚҚЖ  жобалауда  және  жасағанда  4  деңгейдегі  (4GL)  Centura  Team  Developer, 
Borland  Delphi  бағдарламалау  тілдеріндегі  құралдар  сияқты  бағдарламалық  өнімдерді  пайдалану, 
ақпараттық  қойма  ретінде  Oracle  МҚБЖ  және  Centura  SQL  Base  бөлімі  деңгейіндегі  корпорациялар 
КЖБЖ  таңдалуы  жылдам  басқару  өрісіндегі  корпоративтік  басқару  жүйелері  іске  асырып  жатқан 
мүмкіндіктерге қойылатын осы заманғы талаптарға сай болады деп болжам жасауға мүмкіндік береді. 

100
 
 

жүктеу/скачать 17,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: