Хамза Есенжановтың «Ақ жайық» трилогиясындағы тарихи тұлғалар
Бүгінгі баяндамамды Әлихан Бөкейхановтың «Қазақ тарихы – қазақ әдебиетінде» деген сөзімен бастағым келіп отыр. Шынымен де әдебиет өмір құбылыстарын жаппай қамти алатын, өнер туындысы. Ол өткен мен бүгінгі өмірді танытады, шындықты шыңдап әрі шегелейді. Осы бір әдебиетте ерекше орын алатын тұлғаның бірі Хамза Есенжанов. Артына өлмейтұғын сөз қалдырған саңлақ суреткер, яғни, өзгелерін өз алдына қойғанда, шындық пен сырға, ой мен образға, сезім мен суретке, парасат пен философияға толы бір трилогия, бір диалогия – біріне-бірі жалғаса, бірінен-бірі туындай тұтасқан бес том тарих-төңкерістік романдар циклін жазып қалдырып кеткен тамаша сөз зергері. Енді осы Хамза Есенжановтың трилогиясындағы
“Ақ Жайықтың” “бас қаһармандары кімдер?”, “тарихи тұлғалар тағдыры қалай суреттелген”,- деген сауалдарға тоқталсақ. Олар Оралда 1918 жылы бірінші облыстық Совдеп құрған жандар, Орал гимназиясының оқушылары, Петроград пролетариатының уәкілі, бірнеше жыл каторгада болып келген большевик, Ресей қарашекпенінің баласы және тағы басқалар.
Бірі-юрист Бақытжан Қаратаев, екіншісі - Доссордың жұмысшысы мектебінде істейтін мұғалім Павел Червяков. Және де Меңдікерей Ипмағаметов, Әмірғали (Әмір) Ипмағаметов, Әбдірхман Әйтиев, солдат Иван Белан, Ғұбайдолла Әлібеков, Совдептің тұңғыш председателі, жалынды үгітші, шешен Дмитриев.
Достарыңызбен бөлісу: |
