Хх ғасырдағы қазақ әдебиеттану ғылымы Оқулық Ре по зи то ри й Ка рг у әож кбж
жүктеу/скачать 3,59 Mb. Pdf көрінісі
|
Okulik XX kazak adebiet
| ІІ БӨЛІМ.
Қазақ әдебиеттану ғылымының туу дәуірі 1900-1904 жж.) ғай, аққан жұлдыз, Темірқазық, Жеті қарақшы, Үркер, т.б. 12. Түс жору. 13. Ойын және онымен байланыс- ты түрлі мәтел, тақпақ, әңгіме. 14. Аңыз. 15. Шежіре: а) жеке адам; ә) тайпа; б) ру; в) ата; г) хан. 16.Тұрмыстық жыр. («Қыз Жібек», «Қозы Көрпеш-Баян сұлу», «Айман- Шолпан», т.б.). 17. Айтыс): а) ру айтысы, ә) тайпа айтысы, б) қыз бен жігіт айтысы, в) жұмбақ айтысы, г) хат айтыс. 18. Мақтау өлеңдер: а) жеке адам- ды мақтау, ә) тұтас руды немесе ата- ны (ата жұртты не белгілі бір жерді), б) қандай да бір оқиғаны, затты, жа- нуарды, т.б. мақтау. 19. Жоқтау: а) қайтыс болған кісіні не жер аударылғанды, ә) ата жұртты, б) жастықты, в) сүйгенін т.б. 20. Жылау-сықтау. 21. Көңіл айту, жұбату. 22. Сатира, ирония және эпи- грамма (жамандау, мысқыл, келеке, кекесін-келемеж, шағу). 23. Билік сөз. 24. Бата, алғыс. 25. Қарғыс. 26. Күлкі, көңіл ашу сөз. 27. Әзіл. 28. Үгіт өлең. 29. Зар заман толғау. 30. Патша және Қоқан үкіметіне қарсы және чиновниктердің бас- сыз ды ғына қарсы қыздырушы, на- мыстан дырушы өлең. 31. Болжау өлең. 32. Өсиет өлең. 33. Ғұмырнама мен өмірбаян. 34. Бесік жыры. 35. Үйлену тойы жырлары: а) жар- жар, б) тойбастар, в) беташар. 36. Ғашықтық өлең (жігіт өлеңі). 37. Қоштасу өлең. 38. Көрісу өлең. 39. Сәлем өлең. 40. Әруақпен сөйлесу. 41. Емшілік өлеңдер: а) бақсының жын шақыруы; ә) оқу; б) арбау; в) кө - шіру, қағу; г) үшкіру, дем салу; е) са- дақа сұрау, құдайы, назире; ж) кітап ашу; з) бойтұмар; и) құмалақ салу, жауырын қарау. 42. Өтірік өлең. 43. Жарамазан. 44. Боғауыз өлең. 45. Діни әдебиет. 46. Араб-парсы өмірін көрсететін әдебиет (қысса). Міне, Досмұхамедовтің осы клас- сификациясына қарап отырсақ, оның «Егер аталған қазақ халық әдебие- тінің барлық мазмұн-мәнін бір жер- ге жинақтасақ, онда қазақ өмірінің барша қыры бейнеленетінін көре- міз» деген сөзінің рас екеніне күмән кел тіре алмайсыз. Егер бұл пікірі- міз ге қа зіргі қазақ фольклористика- сын дағы қалыптасқан классифика- цияда тұрмыс-салт жырлары құра- мында айтылып жүрген бесік жы- Ре по зи то ри й Ка рГ У |