Химия есептері мен жаттығулары

 С 
Е 
Су 
0 
1,86 
100 
0,52 
Бензол 
5,5 
5,10 
80,2 
2,57 
Анилин 
- 6 
5,87 
184,4 
3,69 
Сірке 
қышқылы 
16,7 
3,90 
118,4 
3,10 
Тӛртхлорлы 
кӛміртек 
-23 
29,80 
76,7 
5,30 
 
 
 
 
 
 
14-кесте 
Кейбір қосылыстардың стандартты түзілу жылуы, ккал/моль 
 
Қосылыстар 
Түзілу жылуы, 
ккал/моль 
Қосылыстар 
Түзілу жылуы, 
ккал/моль 
3
2
O
Al
 (қ) 
– 399,1 
3
2
O
Fe
 (қ) 
– 195,2 
CaO
 (қ) 
– 151,9 
4
3
O
Fe
 (қ) 
– 266,5 
4
CH
 (г) 
– 17,9 
FeS
 (қ) 
– 38,8 
2
2
H
C
 (г) 
+ 54,2 
O
H
2
(г) 
– 57,8 
CO
 (г) 
– 26,4 
O
H
2
 (с) 
– 68,3 
2
CO
 (г) 
– 94,0 
PbO
 (қ) 
– 52,0 
CuO
 (қ) 
– 37,1 
2
SO
 (г) 
– 71,0 
 
Белгілер:  (г)  –  газ  күйіндегі  заттар,  (қ)  –  қатты  заттар,  (с)  –  сұйық 
(кристалды) заттар. Минус белгісі жылудың бӛлінуін кӛрсетеді. 
 

212 
 
 
 
 
 
 
 
15-кесте 
 
Химиялық элементтердің атомдық массалары 
 
№ 
Химиялық 
элемент 
Атомдық 
массасы 
№  Химиялық 
элемент 
Атомдық 
массасы 
№  Химиялық 
элемент 
Атомдық 
массасы 
1 
Н
 
1 
21 
Sc
 
45 
41 
Nb
 
93 
2 
He
 
4 
22 
Ti
 
47 
42 
Mo
 
96 
3 
Li
 
7 
23 
V
 
51 
43 
Tc
 
99 
4 
Be
 
9 
24 
Cr
 
52 
44 
Ru
 
101 
5 
B
 
11 
25 
Mn
 
55 
45 
Rh
 
103 
6 
C
 
12 
26 
Fe
 
56 
46 
Pd
 
106 
7 
N
 
14 
27 
Co
 
59 
47 
Ag
 
108 
8 
O
 
16 
28 
Ni
 
59 
48 
Cd
 
112 
9 
F
 
19 
29 
Cu
 
63 
49 
In
 
115 
10 
Ne
 
20 
30 
Zn
 
65 
50 
Sn
 
119 
11 
Na
 
23 
31 
Ga
 
70 
51 
Sb
 
122 
12 
Mg
 
24 
32 
Ge
 
73 
52 
Te
 
128 
13 
Al
 
27 
33 
As
 
75 
53 
J
 
127 
14 
Si
 
28 
34 
Se
 
79 
54 
Xe
 
131 
15 
P
 
31 
35 
Br
 
80 
55 
Cs
 
133 
16 
S
 
32 
36 
Kr
 
84 
56 
Ba
 
137 
17 
Cl
 
35 
37 
Rb
 
85 
57 
Au
 
197 
18 
Ar
 
40 
38 
Sr
 
88 
58 
Hg
 
201 
19 
K
 
39 
39 
Y
 
89 
59 
Pb
 
207 
20 
Ca
 
40 
40 
Zr
 
91 
60 
Bi
 
209 

213 
 
БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ХИМИЯНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 
тарауы бойынша тестік тапсырмалар жауаптары 
 
№ 
Дұрыс жауап 
№ 
Дұрыс жауап 
1 
C 
51 
C 
2 
D 
52 
D 
3 
D 
53 
A 
4 
A 
54 
B 
5 
A 
55 
B 
6 
C 
56 
C 
7 
C 
57 
C 
8 
A 
58 
E 
9 
B 
59 
B 
10 
D 
60 
A 
11 
B 
61 
B 
12 
E 
62 
C 
13 
A 
63 
D 
14 
B 
64 
E 
15 
A 
65 
C 
16 
C 
66 
C 
17 
B 
67 
B 
18 
A 
68 
D 
19 
A 
69 
C 
20 
C 
70 
A 
21 
E 
71 
C 
22 
E 
72 
E 
23 
C 
73 
C 
24 
B 
74 
C 
25 
B 
75 
A 
26 
A 
76 
C 
27 
C 
77 
D 
28 
C 
78 
C 
29 
B 
79 
B 
30 
C 
80 
A 
31 
D 
81 
C 
32 
E 
82 
C 
33 
B 
83 
D 
34 
A 
84 
C 
35 
B 
85 
C 
36 
B 
86 
B 
37 
D 
87 
B 
38 
D 
88 
C 
39 
A 
89 
A 

214 
 
40 
C 
90 
C 
41 
B 
91 
B 
42 
E 
92 
A 
43 
D 
93 
B 
44 
C 
94 
A 
45 
D 
95 
A 
46 
D 
96 
D 
47 
C 
97 
A 
48 
C 
98 
D 
49 
B 
99 
B 
50 
A 
100 
A  
 
 
ЭЛЕМЕНТТЕР ХИМИЯСЫ 
тарауы бойынша тестік тапсырмалар жауаптары 
 
№ 
Дұрыс жауап 
№ 
Дұрыс жауап 
1 
А 
51 
C 
2 
С 
52 
A 
3 
С 
53 
B 
4 
В 
54 
D 
5 
B 
55 
C 
6 
С 
56 
B 
7 
D 
57 
E 
8 
C 
58 
E 
9 
A 
59 
C 
10 
B 
60 
A 
11 
C 
61 
C 
12 
B 
62 
B 
13 
C 
63 
B 
14 
C 
64 
A 
15 
C 
65 
A 
16 
B 
66 
A 
17 
D 
67 
A 
18 
C 
68 
B 
19 
B 
69 
C 
20 
C 
70 
C 
21 
B 
71 
A 
22 
A 
72 
A 
23 
B 
73 
A 
24 
C 
74 
B 
25 
D 
75 
A 
26 
C 
76 
C 

215 
 
27 
E 
77 
C 
28 
B 
78 
D 
29 
B 
79 
D 
30 
A 
80 
D 
31 
C 
81 
A 
32 
E 
82 
B 
33 
E 
83 
D 
34 
A 
84 
C 
35 
E 
85 
C 
36 
B 
86 
D 
37 
D 
87 
D 
38 
C 
88 
E 
39 
B 
89 
B 
40 
D 
90 
A 
41 
B 
91 
B 
42 
A 
92 
A 
43 
C 
93 
C 
44 
B 
94 
B 
45 
B 
95 
E 
46 
C 
96 
C 
47 
B 
97 
D 
48 
C 
98 
A 
49 
D 
99 
A 
50 
А 
100 
E 
 

216 
 
 
 
 
 
 
 
 
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 
 
1.
 
Я.Л.  Гольдфраб,  Ю.В.  Ходаков,  Ю.В.Додонов  Химиядан  есептері  мен 
жаттығулары аударма Алматы, Мектеп-1992 ж. 
2.
 
НЛ.Глинка. Задачи и упражнения по общей химии./ Ленинград, 2000. 
3.
 
И.Г.Хомченко.  «Сборник  задач  и  упражнений  по  химии  для  ср.шк», 
2000.С.Ж.  
4.
 
И.Н.  Нұғыманов.  Химиядан  есептер  мен  жаттығуларды  шығару 
әдістемесі. Алматы. Мектеп 1982 ж. 
5.
 
Шоқыбаев  Ж.Ә.,  Қожағұлова  Ж.Р.,  Камиева  Г.С.,  Ӛнербаева  З.О. 
Бейорганикалық химия практикумы. Алматы, Мерсал.2003ж.. 
6.
 
Ю.М.Ерохин.  Химия  в  вопросах  и  ответах  (учеб.  пособие).  Москва, 
Проспект-2010г.  (144 стр.) 
7.
 
Қ.  Бекішев.  Тотығу-тотықсыздану  реакциялары.  Алматы,  АОМКДИ-
2009. 
8.
 
Қ.  Бекішев,  Р.  Рысқалиева,  Солтанбекова.  Жалпы  химия  есептері  мен 
жаттығулары. Оқу құралы. Қазақ Университеті, Алматы – 2009. 
9.
 
Қ.  Бекішев.  Бейорганикалық  реакциялар  тізбектері.  Алматы, 
АОМКДИ-2009. 
10.
 
Қ. Бекішев. Химия есептері. Алматы, «Білім»-2007ж. 
11.
 
А.И.Врублевский. 1000 задач по химии. Минск, 2003. 
12.
 
Пірәлиев,Б.М.  Бутин,  Г.М.  Байназарова,  С.Ж.  Жайлау.  Жалпы  химия. 
1- 2- 3 томдар. Алматы -2003ж. 
13.
 
Г. Бердібек, Қ.Бекішев. Жұмбақталған химия лық олимпиада есептері. 
Алматы, АОМКДИ, 2009ж. 
14.
 
Қ.Бекішев,  А.  Мұқанова,  Н.Нұрахметов.  Шығарылған  химия  есептері 
(10 сынып), Алматы, Ӛнер – 2009. 
15.
 
Қ.  Тұрсынхожаев,  А.Қ.  Алмабаев,  Қ.Бекішев.  Химия  есептерін 
математикалық  теңдеулер  мен  теңсіздіктер  арқылы  шығару.  Алматы, 
АОМКДИ – 2009ж. 
 
 
 
 
 
 
 

217 
 
 
Мазмұны 
 
Алғы сӛз..............................................................................................................     3 
І   ТАРАУ Бейорганикалық химияның теориялық негіздері 
 
1. Есептерді шығару жолдары..........................................................................     4 
2. Газ заңдары бойынша есептеулер................................................................    14 
3.  Химиялық  эквивалент.  Атомдық  және  молекулалық  массаларын 
анықтау............................................................................................................... 
 
  20 
4. Химиялық формулалар. Заттардың химиялық формуласын табу............    26 
5.  Валенттік  бойынша  химиялық  формулалар  құру.  Структуралық 
формулалар......................................................................................................... 
 
  32 
6. Химиялық формулалар бойынша есептеулер.............................................    35 
7. Химиялық және  термохимиялық теңдеулер бойынша есептеулер..........    39 
8. Химиялық реакцияның жылдамдығы және химиялық тепе-теңдік .........    48 
9.  Элементтердің  Д.И.  Менделеев  жасаған  периодтық  жүйесі.  Атом 
құрылысы............................................................................................................ 
 
  55 
10. Атомның валенттілігі, тотығу дәрежесі.....................................................    63 
11. Химиялық байланыс....................................................................................    69 
12. Ерітінділер....................................................................................................    73 
Проценттік концентрациялы (массалық үлес) ерітінділермен байланысты 
есептеулер........................................................................................................... 
 
  79 
Мольдік концентрация бойынша есептеулер..................................................    88 
Нормальдық ерітінділер бойынша есептеулер ..............................................    94 
13.Ерігіштік........................................................................................................  100 
14. Ерітінділердің қасиеттері. Осмос қысымы................................................  105 
15. Электролит ерітінділері...............................................................................  110 
16.  Алмасу  реакцияларының  иондық  теңдеулерін  құру  және  тұздар 
гидролизі............................................................................................................. 
 
113 
17. Тотығу – тотықсыздану реакциялары. Химия және электр тогы............  116 
Бейорганикалық  химияның  теориялық  негіздері  тарауы  бойынша  тест 
тапсырмалары..................................................................................................... 
123 
І І ТАРАУ Элементтер химиясы 
 
1. Сутегі. Су........................................................................................................  141 
2.  VІІ  А  -топ  элементтері.  Хлор  және  хлорсутегі.  Хлордың  оттекті 
қосылыстары...................................................................................................... 
 
143 
3. VІ А-топ элементтері. Оттегі. Ауа...............................................................  146 
Күкірт және оның қосылыстары.......................................................................  149 
4. V А-топ элементтері. Азот және оның қосылыстары ................................  152 
Фосфор және оның қосылыстары.....................................................................  156 
5.  IV  А-топ  элементтері.  Кӛміртегі  және  кремний,  олардың 
қосылыстары…………………………………………………………………..  
 
158 
6. III А-топ элементтері. Бор және алюминий қосылыстары........................  162 
7. I А-топ элементтері. Сілтілік металдар.......................................................  165 

218 
 
8. II А-топ элементтері. Берилий, магний және сілтілік жер металдары.....  167 
9. І В–топ элементтері. Мыс, күміс  және қосылыстары ..............................  171 
10. ІІ В –топ элементтері. Мырыш топшасы...................................................  173 
11. VІ В-топ элементтері. Хром және оның қосылыстары............................  175 
12. VІІ В-топ элементтері. Марганец және оның қосылыстары...................  177 
13. VІІІ В-топ элементтері. Темір, кобальт, никель және қосылыстары......  178 
Элементтер химиясы тарауы бойынша тест тапсырмалары..........................  181 
Қосымша мәліметтер.........................................................................................  197 
Бейорганикалық  химияның  теориялық  негіздері  тарауы  бойынша  тест 
тапсырмаларының жауаптары.......................................................................... 
 
209 
Элементтер  химиясы  тарауы  бойынша  тест  тапсырмаларының 
жауаптары........................................................................................................... 
 
210 
Пайдаланған әдебиеттер....................................................................................  212 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

219 
 
 
Ескертулер үшін 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

220 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Подписано в печать 27.05.2011 г. Печать офсет  
Формат изд. 60х84/16. Заказ №97 
Бумага офсет.  Объем 13,5 усл. печ. л. Тираж 500 экз. 
ИП Волкова Н.А., г. Алматы, ул. Райымбека, 212/1. 
 Тел. 8(727)330-03-12, 330-03-13.