Химия рк сұрақтары
Судың диссоциациялануы. Сутектік көрсеткіш. рН өлшеу әдістері
жүктеу/скачать 3,12 Mb. Pdf көрінісі
|
хим рк 101а
| Судың диссоциациялануы. Сутектік көрсеткіш. рН өлшеу әдістері.
Буфер ерітінділері. Судың диссоциациялануы, сутегі индексі (рН), рН өлшеу әдістері және буферлік ерітінділер химия мен биологияда, сондай-ақ ғылым мен өндірістің көптеген басқа салаларында маңызды рөл атқарады. Осы аспектілердің әрқайсысын толығырақ қарастырайық: 1. **Судың диссоциациялануы**: Судың диссоциациялануы – су молекуласының (H2O) сутегі иондарына (H+) және гидроксид иондарына (OH-) ыдырау процесі. Судың диссоциациялану реакциясын келесідей көрсетуге болады: H2O ⇌ H+ + OH- Бұл су диссоциациясының тепе-теңдігі судың химиялық әрекетін сипаттайды және ерітінділерде болатын реакцияларға әсер етеді. 2. **Сутегі индексі (рН)**: рН – ерітіндінің қышқылдығын немесе сілтілілігін өлшеу үшін қолданылатын шама. Ол ерітіндідегі сутегі иондарының (Н+) концентрациясының теріс логарифмі ретінде анықталады. рН есептеу формуласы келесідей: рН = -log[H+] Мұндағы [H+] – ерітіндідегі сутегі иондарының моль/литрдегі концентрациясы. рН шкаласы 0 (қышқылдық) пен 14 (сілтілі) аралығында, 7 бейтарап рН деп саналады. 3. **РН өлшеу әдістері**: рН өлшеудің бірнеше әдістері бар, соның ішінде: - Индикаторлық қағаздар: индикатормен қапталған қағаз жолақтар ерітіндінің рН-ына байланысты түсін өзгертеді. - рН өлшегіш электродтар: рН дәл анықтауға мүмкіндік беретін сутегі электродының потенциалын өлшеңіз. - Бояғыштар және флюорофорлар: Кейбір арнайы бояғыштар ерітіндінің рН-ына байланысты түсін өзгертеді. - Жоғары дәлдікпен рН өлшеу үшін спектрофотометрлер мен флюорометрлер сияқты зертханалық құралдарды пайдалануға болады. 4. **Буферлік ерітінділер**: Буферлер – қышқылдар немесе сілтілер қосылғанда тұрақты рН деңгейін сақтай алатын ерітінділер. Олар әлсіз қышқыл мен оның сәйкес тұзынан немесе әлсіз сілті мен оның тұзынан тұрады. Буферлер зертханалық және өндірістік процестерде, сондай-ақ биологияда маңызды рөл атқарады, өйткені олар организмдердің реакциялары мен әрекеттері үшін оңтайлы жағдайларды бақылауға және сақтауға көмектеседі. Буферлік ерітіндінің мысалы ретінде көмірқышқыл газы (H2CO3) және оның тұзы, натрий бикарбонатын (NaHCO3) тұратын бикарбонатты буферді айтуға болады. Бұл буфер адам қанында шамамен 7,4 тұрақты рН деңгейін ұстап тұруға қабілетті. Осылайша, судың диссоциациялануы, сутегі индексі (рН), рН өлшеу әдістері және буферлік ерітінділер химиялық және биологиялық процестерді түсінуге және бақылауға көмектесетін химия, биология және басқа ғылыми және өндірістік салаларда маңызды рөл атқарады. 11. жүктеу/скачать 3,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|