Ауырлықтың бірінші категориясына сыртқы ортаның оңтайлы шартында орындалатын кез келген жұмыс түрі.
Ауырлықтың екінші категориясына организмнің қалыпты жағдайда өзгермейтін жұмыстар жатады. Негізінен, организмнің физиологиялық мүмкіндігі жұмыс жүктемесінен аспайды
Ауырлықтың үшінші категориясына адам организмінде жүктеменің артуынан, еңбектің қолайсыз жағдайынан бастапқы кезеңі қалыптасатын жұмыстар жатады.
Ауырлықтың төртінші категориясына организмде терең шекаралық функционалдық жағдай орындалғанда қалыптасатын жұмыстар жатады. Жалпы ауру саны көбейеді, өндірісті негізделген аурулар пайда болады, өндірістік травма саны мен ауырлығы өседі.
Ауырлықтың бесінші категориясына адам организмінде патологиялық функционалдық жағдай қалыптасатын жұмыстар жатады. Ауырлықтың бесінші категориясын ұзақ атқаратын жұмыстағы адамдарда уақыт өте келе созылмалы аурулар, ал өндірістік зияндарда кәсіптік аурулар дамиды.
Ауырлықтың алтыншы категориясына өндірісті негізделген және кәсіптік аурулар санының көптігі тән, ерте анықталады және ауыр ағысы бар болады.
Өндірістік қажу
Өндірістік қажу - жұмыс пен еңбек шартының әсер етуінен пайда болатын, адам организмінің функционалды мүмкіндіктерінің уақытша және қайтымды төмендеуі.
Өндірістік қажуды дамытатын объективті көрсеткіштер келесілер болуы мүмкін:
• экономикалық (айлықтың төмендеуі, бірлік уақыттың өсуі, ақаулы заттардың өсуі);
• статистикалық (жұмыскерлердің бастамасы бойынша үзілістер, жұмыс әрекетіндегі микроүзіліс, микротравматизм мен травматизм жағдайларының өсуі);
• физиологиялық (қозғалыс үйлесімінің, қол мен саусақтардың треморы (қалтырауы), назар құрамының төмендеуі, қателіктер санының өсуі);
• психологиялық (психикалық процесстердің және реакциялардың азаюы, қателер санының өсуі).