«Химиялық технология» пәні бойынша дәрістер №1. Дәріс. Жалпы химиялық технологияның теориялық негіздері Мақсаты


Азот (ІІ) оксидінің азот диоксидіне тотығуы



Pdf көрінісі
бет26/55
Дата06.10.2023
өлшемі1,33 Mb.
#112927
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   55
Байланысты:
Дәріс хим тех

Азот (ІІ) оксидінің азот диоксидіне тотығуы 
Аммиакты тотықтыру кезінде пайда болған нитроза 
газдарының құрамындағы азот (ІІ) 
оксидінің мөлшері 20% шамасында, қалғандары оттек, азот және су буы болады. Азот
қышқылын өндіру үшін азот (ІІ) оксидін азоттың диоксидіне дейін тотықтыру мына қайтымды 
реакциямен жүргізіледі. 
кДж 
Процесс солдан оңға қарай жүргенде жылу бөлінеді, көлем азаяды. Ле-Шателье принципі 
бойынша қысым жоғарылап, температура төмендеген сайын реакция оңға қарай ығысады. 
Азот (ІІ) оксидінің тотығу реакциясының тепе-теңдік 
константасының
температураға тәуелділігі мынадай: 
С

2

100 
300 
500 
700 
900 
200 
К
т
МПа
-
1
1,24· 
1013 
1,82· 
10
7
4,58· 
10-2 
8,5· 
10-2 
2,12· 
10-3 
1,51· 
10-4 
7,41· 
10
3
Келтірілген тепе-теңдік константасының температураға тәуелділігінен шығаратын қорытынды: 
100
0
С температураға дейін реакция толығымен оңға қарай ығысқан (NO
2
бағытқа қарай). 
Температура 700
0
С және одан әрі көтерілгенде тотығу реакциясы жүрмейді. Жанасу 
қондырғысынан шыққан нитроза газының құрамында NO
2
болмайды, сондықтан NO
2
алу үшін газ 
қоспасын 100
0
С -дан төмен температураға дейін салқындатады. Азот (ІІ) оксидінің тотығу 
реакциясының бір ерекшелігі -реакция жылдамдығы температура өскен сайын төмендейді. 0
0

температурадағы жылдамдықпен салыстырғанда 


130
0
С температурада 12 есе, ал 300
0
С температурада реакция жылдамдығы 30 есе төмендейді. 
Мұндай жағдайды былай түсіндіруге болады: Азот (ІІ) оксидінің тотығуы аралық процестер арқылы 
жүреді, димер оксиді түзіледі, бұл процесс экзотермиялық, қайтымды. Температура жоғарлағанда 
димер концентрациясы төмендейді, димер концентрациясының төмендеуі тотығу реакциясының 
жылдамдығын төмендетеді. 

NO 

NO
2



NO 


O



NO 



Азот қышқылын өндіру процесіндегі ең баяу жүретін процесс азот (ІІ) оксидінің тотығуы. 
NO
2
-
тоңазытқанда N
2
O
4
полимеризацияланады: -20
0
С температурада полимеризациялау 
дәрежесі 
92%

2
NO



2
O


57 
кДж 
Полимеризациялау жылдамдығы өте жоғары. 
Абсорбцияланатын нитроза газының құрамында: NO
2,
N
2
O
4,
O
2,
N
2
O, NO, N
2
, су буы және 
басқалар болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   55




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет