Хурметбек октябрь



Pdf көрінісі
бет13/13
Дата06.03.2017
өлшемі8,19 Mb.
#8492
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
conditions of agro-photovoltaic parks // Grassland – a European Resource? Book of 
Abstracts.  24th  General  Meeting  of  the  Euro  pean  Grassland  Federation.  –  Poznań, 
2012. – 805
 
p. 
135  Laidlaw  A.S.,  Šebek  L.B.J.  Grassland  for  sustainable  animal  production  // 
Grassland  –  a  European  Resource?  Proceedings  of  the  24th  General  Meeting  of  the 
European Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
136 Bender A. Characteristics of red clover (Trifolium pratense L.) populations 
collected  in  West-  and  North-West  Estonia  //  Grassland  –  a  European  Resource? 
Book  of  Abstracts.  24th  General  Meeting  of  the  European  Grassland  Federation.  – 
Poznań, 2012. – 805
 
p. 
137  McEvoy  M.,  O’Donovan  M.,  Galvin  N.  and.  Murphy  J.P.  Eff  ect  of 
perennial ryegrass cultivar on milk performance and dry matter intake in the spring-
to-early-summer period // Grassland – a European Resource? Book of Abstracts. 24th 
General Meeting of the European Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
138 Meripõld, H., Lättemäe, P., Tamm U. and Tamm S. Th e eff ect of diff erent 
fodder  galega-grass  mixtures  and  nitrogen  fertilization  on  crop  yield  and  chemical 
composition  //  Grassland  –  a  European  Resource?  Book  of  Abstracts.  24th  General 
Meeting of the European Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
139 Soegaard K., Nielsen K.A. White and red clover in highly productive short-
lasting  grassland  mixtures  //  Grassland  –  a  European  Resource?  Book  of  Abstracts. 
24th  General  Meeting  of  the  European  Grassland  Federation.  –  Poznań,  2012.  –      
805
 
p. 
140 Ren H.Y., Wan H., Schönbach P., Gierus M., Taube F. Grazing effects on 
the  quality  and  quantity  of  forage  in  Inner  Mongolian  grassland  //  Grassland  –  a 

 
108
 
European  Resource?  Book  of  Abstracts.  24th  General  Meeting  of  the  European 
Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
141 Fernández-Núñez E., Pires J. M., Fernandes A., Pires J. Aguiar C., Galvão 
L.,  Moreira  N.  Grazing  regimes  and  fertilisation  rates:  effects  on  dry  matter  yields, 
crude  protein  content  and  digestibility  of  meadows  in  the  Northeast  of  Portugal  // 
Grassland –  a  European  Resource?  Book of  Abstracts.  24th  General  Meeting of  the 
European Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
142  Burns  G.A.,  Gilliland  T.J.,  Grogan  D.,  O’Kiely  P.  Comparison  of  the 
agronomic  eff  ects  of  maturity  and  ploidy  in  perennial  ryegrass  //  Grassland  –  a 
European  Resource?  Book  of  Abstracts.  24th  General  Meeting  of  the  European 
Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
143  Čop  J.,  Lavrenčič  A.  Eff  ect(s)  of  grass  species  and  stage  of  maturity  on 
herbage nutritive value // Grassland – a European Resource? Book of Abstracts. 24th 
General Meeting of the European Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
144  Hofstetter  P.,  Frey  H.-J.,  Kunz  P.  Comparison  of  dairy  farming 
systems:indoor  feeding  versus  pasture-based  feeding  //  Grassland  –  a  European 
Resource?  Book  of  Abstracts.  24th  General  Meeting  of  the  European  Grassland 
Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
145  Revello-Chion  A.,  Tabacco  E.,  Battelli  G.,  Righi  F.,  Quarantelli  A., 
Giaccone  D.  and  Borreani  G.  Eff  ects  of  fresh  forage  inclusion  in  diet  of  high 
performance  dairy  cows  on  milk  production  and  composition  //  Grassland  –  a 
European  Resource?  Book  of  Abstracts.  24th  General  Meeting  of  the  European 
Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
146 Romanzin A., Corazzin M., Saccà E., Sepulcri A. and Bovolenta S. Quality 
of  Montasio  cheese  from  Italian  Simmental  cows  grazing  on  mountain  pasture  or 
reared indoors // Grassland – a European Resource? Book of Abstracts. 24th General 
Meeting of the European Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
147  Steinshamn  H.,  Inglingstad  R.Aa.,  Nymo  M.,  Jorgensen  M.  Eff  ect  of 
pasture  type  compared  with  hay  diet  on  dairy  goat  milk  production  and  quality  // 
Grassland –  a  European  Resource?  Book of  Abstracts.  24th  General  Meeting of  the 
European Grassland Federation. – Poznań, 2012. – 805
 
p. 
148 Goliński P., Stypiński P., Harkot W. A foreword to the Proceedings of the 
24th EGF General Meeting // Grassland – a European Resource? Proceedings of the 
24th  General  Meeting  of  the  European  Grassland  Federation.  –  Poznań,  2012.  –      
805
 
p. 
149  Мартовицкая  А.М.  Химический  состав  и  питательность  кормов 
Северного Казахстана. – Алма-Ата: Кайнар, 1976. – 392 с. 
150  Можаев  Н.И.  Полевое  кормопроизводство  в  Северном  Казахстане.  – 
Алма-Ата: Кайнар, 1975. – 152 с. 
151  Можаев  Н.И.  Полевые  культуры  Северного  Казахстана.  –  Алма-Ата, 
1979. – 231 с. 
152 Величко П.К. Житняк. – Алма-Ата: Кайнар, 1966. – 105 с. 

 
109
 
153 Бекмухамедова Э.Л. Справочная книга луговода. – Алма-Ата: Кайнар, 
1988. – 288 с. 
154  Зыков  Ю.Д.  Семиреченская  люцерна.  –  Алма-Ата:  Кайнар,  1967.  –    
243 с. 
155  Ларин  И.В.,  Агабабян  М.Е.,  Работнов  Т.А.  и  др.  Кормовые  растения 
сенокосов и пастбищ. – М.; Л., 1950. – Т. 1. – 142 с.  
156 Можаев  Н.И. Люцерна на корм и семена. – Алма-Ата: Кайнар, 1981. – 
122 с. 
157  Можаев  Н.И.,  Искаков  М.А.  Люцерна  в  Целиноградской  области  // 
Корма. – 1973. – №3. – С. 25-26. 
158  Попов  И.С.,  Елкин  Г.М.  Корма  СССР.  Состав  и  питательность.  –  М., 
1935. – 93 с. 
159  Томмэ  М.Ф.,  Елкин  Г.М.  Состав  и  питательность  кормов  Крайнего 
Севера европейской части СССР // Вестник с.-х. науки. – 1940. – №3. – С. 21-29. 
160  Гладкий  М.Ф.,  Корнилов  А.А.,  Яценко  Я.Л.  Эспарцет.  –  М.:  Колос, 
1971. – 126 с. 
161 Сметаникова А.И. Люцерна на северо-западе СССР. – Л.: Наука, 1967. 
– 224 с. 
162  Попов  И.С.  Кормление  сельскохозяйственных  животных.  –  М.: 
Сельхозгиз, 1957. – 472 с. 
163 Иванов А.И. Люцерна. – М.: Колос, 1980. – 348 с.  
164 Величко П.К. Эспарцет. – Алма-Ата: Кайнар, 1967. – 35 с. 
165  Черноголовин  В.П.  Зернобобовые  культуры  и  бобовые  травы  в 
Казахстане. – Алма-Ата, 1960. – 153 с. 
166 Можаев Н.И., Копытин И.П. Кормопроизводство. – Алма-Ата, 1986. – 
С. 54-59.  
167
 
Районированные  и  новые  сорта  кормовых  культур  селекции  НПЦ 
зернового  хозяйства  им.  А.И.  Бараева:  каталог  /  Н.И.  Филиппова,  В.И. 
Коберницкий и др. – Астана, 2013. - 67 с. 
168 Доспехов Б.А. Методика полевого опыта. – М., 1979. - С. 419-426. 
169 Конюшкова Н.С., Работнова Т.А., Цаценкина И.А. Методика опытных 
работ на сенокосах и пастбищах. – М.: Сельхозгиз, 1961. – 287 с. 
170  Серекпаев  Н.А.,  Стыбаев  Ғ.Ж.,  Хурметбек  О. Особенности  роста  и 
развития многолетних трав в первом году жизни (посев 2012 года) // Аграрная 
наука  –  сельскому  хозяйству:  матер.  X-й  междунар.  науч.-практ.  конф.  – 
Барнаул: РИО АГАУ, 2015. – Кн. 2. – С. 236-238. 
171  Серекпаев  Н.А.,  Стыбаев  Ғ.Ж.,  Хурметбек  О. Полевая  всхожесть 
многолетних трав в первом году жизни (посев 2013 г.) // Актуальные проблемы 
сохранения и развития биологических ресурсов: матер. междунар. науч.-практ. 
конф. – Екатеринбург: УрГАУ, 2015. – С. 410-413. 
172  Серекпаев  Н.А.,  Стыбаев  Ғ.Ж.,  Хурметбек  О. Көпжылдық  шөптердің 
бірінші  жылындағы  өсіп-даму  ерекшеліктері  //  3i:  intellect,  idea,  innovation  - 
интеллект, идея, инновация. – Қостанай, 2014. – №4. – Б. 63-70. 

 
110
 
173  Серекпаев  Н.А.,  Стыбаев  Ғ.Ж.,  Хурметбек  О. Көпжылдық  шөптердің 
əртүрлі  шөпқоспаларындағы  сақталу  ерекшеліктері  //  «Сейфуллин  оқулары  – 
11:  жастар  жəне  ғылым»  атты  республикалықалық  ғыл.-теор.  конф.  матер.  – 
Астана, 2015. – Т. 1, бөл. 1. – Б. 53-57. 
174 Серекпаев Н.А., Стыбаев Ғ.Ж., Хурметбек О. Жайылымдарды үстіртін 
жақсарту  барысындағы  көпжылдық  шөптердің  екінші  жылындағы  өсіп-даму 
ерекшеліктері // Известия НАН РК. Серия аграрных наук. – 2015. – Т. 1, №25. – 
С. 54-58. 
175  Стыбаев  Ғ.Ж.,  Хурметбек  О.  Жайылымдарды  əртүрлі  жақсарту 
əдістеріне  байланысты  көпжылдық  шөптердің  екінші  жылындағы  сабақ 
жиілігін  қалыптастыру  ерекшеліктері  //  С.  Сейфуллиннің  120  жылдығына 
арналған  «Сейфуллин  оқулары  –  10:  мемлекеттің  индустр.-инновац.  саясатын 
құрудағы  бəсекеге  қабілетті  кадрларды  дайындау  келешегі  мен  ғылымның 
рөлі» атты халық. ғыл.-теор. конф. матер. – Астана, 2014. – Т. 1, бөл. 1. – Б. 29-
31. 
176  Əубəкіров  Қ.Ə.,  Атақұлов  Т.А.,  Каракальчев  А.С.  Мал  азығын  өндіру 
практикумы. – Алматы: Агроуниверситет баспасы, 2009. – 164 б. 
177  Стыбаев  Ғ.Ж.,  Хурметбек  О.  Топырақтың  шымды  қабатын  əртүрлі 
өңдеуге 
байланысты 
көпжылдық 
шөптердің 
екінші 
жылындағы 
қалыптастырған  жасыл  балауса  өнімі  //  Қазақстан  Республикасының  Бірінші 
Президенті  күніне  арналған  «Сейфуллин  оқулары  –  9:  жоғарғы  білім  жəне 
ғылым  дамуындағы  жаңа  бағыт»  атты  республ.  ғыл.-теор.  конф.  матер.  – 
Астана, 2013. – Т. 1, бөл. 1. – Б. 246-247. 
178 Хурметбек О., Серекпаев Н.А., Стыбаев Ғ.Ж. Стеблестой многолетних 
трав  третьего  года  жизни  в  различных  травосмесях  при  поверхностном 
улучшении кормовых угодий // Исследования и результаты.
 
– Алматы, 2015. – 
№2. – Б. 249-253. 
179 
Mozhaev  N.I.,  Kurishbayev  A.K.,  Serekpaev  N.A.,  Stybaev  G.Zh., 
Khurmetbek  O.  Effect  of  Different  Methods  of  Sod  Layer  Improvement  on 
Phytocenosis  of  Southern  Chernozems  in  the  Steppe  Zone  of  Akmolinsk  Region  // 
Biosciences biotechnology research asia. 

 2014. 
– 
Vol. 11
(3).
 

 Р. 1309-1317
.
 
180 Өндірістің экономикалық жəне əлеуметтік тиімділігі // http://studopedia. 
info/ 1-35096.html. 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 

 
111
 
ҚОСЫМША А 
 
Қар жамылғысы 
 
Кесте А.1 - Зерттеу аймағындағы қар жамылғысының биіктігі (22.02.2013 ж.) 
 
№ 
Қар  
жамылғысының 
биіктігі, см 
Қар  
жамылғысының 
салмағы, г 
Қар 
жамылғысының 
тығыздығы, 
г/см
3
 
Қар   
жамылғысының 
көлемі, 
см
3
 
Қардағы 
су 
көлемі, 
мм 

23 
330 
0,287 
1150 
66 

17 
230 
0,271 
850 
46 

25 
405 
0,324 
1250 
81 
Орташа  
21,7 
321,7 
0,294 
1083 
64,3 
 
Кесте А.2 - Зерттеу аймағындағы қар жамылғысының биіктігі  (21.01.2014 ж.)  
 
№ 
Қар  
жамылғысының 
биіктігі, см 
Қар  
жамылғысының 
салмағы, г 
Қар 
жамылғысының 
тығыздығы, 
г/см
3
 
Қар   
жамылғысының 
көлемі, 
см
3
 
Қардағы 
су 
көлемі, 
мм 

15 
190 
0,253 
750 
38 


90 
0,257 
350 
18 

18 
240 
0,267 
900 
48 

20 
265 
0,265 
1 000 
53 

10 
125 
0,250 
500 
25 
Орташа 
14,0 
182,0 
0,258 
700 
36,4 
 
Кесте А.3 - Зерттеу аймағындағы қар жамылғысының биіктігі (25.02.2014 ж.) 
 
№ 
Қар  
жамылғысының 
биіктігі, см 
Қар  
жамылғысыны
ң салмағы, г 
Қар 
жамылғысының 
тығыздығы, 
г/см
3
 
Қар   
жамылғысының 
көлемі, 
см
3
 
Қардағы 
су көлемі, 
мм 


175 
0,389 
450 
35 

10 
185 
0,370 
500 
37 

10 
130 
0,260 
500 
26 

25 
385 
0,308 
1 250 
77 

14 
230 
0,261 
700 
49 
Орташа 
13,5 
218,8 
0,332 
675 
43,8 
 

 
112
 
ҚОСЫМША Б 
 
Топырақтағы қоректік заттар, қара шірінді құрылымы, рН 
 
Горизонт, 
см 
Қара шірінді, % 
N-NO
3, 
мг/кг 
P
2
O
5, 
мг/кг 
K
2
O, 
мг/кг 
pH 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2014 
жыл 
орта
ша 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2014 
жыл 
орта 
ша 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2014 
жыл 
орташа 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2014 
жыл 
орташа 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2014 
жыл 
орта 
ша 
0-20 
3,1 
2,7 
3,5 
3,1 
8,9  6,60  6,60  7,37  1,65  1,70  1,70 
1,68 
543,8  524  524  530,60  6,44  7,73  7,73  7,30 
20-40 
2,7  4,50  4,60  3,93  1,55  1,50  3,50 
2,18 
352,5  432  432  396,50  7,16  8,35  8,35  7,95 

 
113
 
ҚОСЫМША В 
 
Зерттеу жылдарындағы метеорологиялық көрсеткіштер 
 
Кесте  В.1  -  Көпжылдық  орташа  көрсеткіштермен  салыстырғандағы  2012-2014  жж.  ауаның  орташа  тəуліктік 
температурасы, 
0
С 
 
Көрсеткіштер  
Айлар  

II 
III 
IV 

VI 
VII 
VII 
IX 
2012 ж. 
-18,3 
-20,8 
-7,8 
9,3 
13,1 
19,4 
25,4 
18,9 
12,4 
2013 ж. 
-16,1 
-11,9 
-6,0 
1,7 
5,1 
19,3 
21,5 
16,8 
10,6 
2014 ж. 
-16,4 
-18,0 
-5,2 
6,4 
14,5 
19,6 
16,4 
19,6 
8,8 
3 жылда орташа 
-16,9 
-16,9 
-6,3 
5,8 
10,9 
19,4 
21,1 
18,4 
10,6 
КЖОК 
-14,3 
-11,8 
-3,5 
9,3 
13,1 
19,4 
25,4 
16,5 
12,1 
-,+  КЖОК 
+2,6 
+5,1 
+2,8 
-3,5 
-2,2 

-4,3 
1,9 
-1,5 
 
Кесте В.2 - КЖОК мен салыстырғандағы 2012-2014 жж. түскен жауын-шашын мөлшері, мм  
 
Көрсеткіштер 
Айлар 
қаңтар 
ақпан 
наурыз 
сəуір 
мамыр 
маусым 
шілде 
тамыз 
қыркүйек 
2012 ж. 

5,9 
18,9 

20 
58 
18 
17 
17 
2013 ж. 
73 
42 
35 
14 
22 

98 
136 
16 
2014 ж. 
30,3 
29,0 
17,7 
34,7 
30 
29,8 
80 
28 
25 
3 жылда орташа 
36,4 
25,6 
23,9 
18,6 
24 
31,3 
65,3 
60,3 
19,3 
КЖОК 
19 
14 
18 
20 
31 
41 
52 
37 
23 
+,- КЖОК 
+17,4 
+11,6 
+5,9 
-1,4 
-7 
-9,7 
+13,3 
23,3 
-3,7 

 
114
 
ҚОСЫМША Г 
 
Ылғал мөлшерін анықтау 
 
Өсімдіктердің өсіп-даму кезеңіндегі ылғалмен қамтамасыз етілуін анықтау 
жəне бағалау. 
 
ГТК = 10*∑Q/∑t>10°C 
 
∑Q = өсіп-даму кезңіндегі жауын-шашын мөлшері, мм 
∑t>10°C = өсіп-даму кезеңіндегі 10°C жоғары температура жиынтығы, °C 
 
1,5-2,0 – ылғалды 
1,0-1,5 – орташа қуаңшылық 
0,7-1,0 – қуаңшылықты 
0,7-0,5 – қатты қуаңшылық  
0,5>  – қуаңшылықтың өте қатты белгісі 
 
 
1) Өсіп-даму кезеңі:  5.05.2012 - 31.08.2012  
 
∑Q = 20+58+18+50= 146  мм 
∑t>10°C = 438,6+622,1+560,2+281= 1901,9 °C 
ГТК = 10*146 мм/1901,9°C = 0,7 
ГТК  = 0,7 – өсіп-даму кезеңінде қуаңшылықты 
 
 
2) Өсіп-даму кезеңі:  27.04.2013 (себу мерзімі) - 31.08.2013  
 
∑Q = 22,9 + 7,0 + 0,0 + 118,0 + 40,5 = 188,4  мм 
∑t>10°C = 15 + 369 + 578 + 603 + 262 = 1827 °C 
ГТК = 10*188,4мм/1827°C = 1,03 
ГТК  = 1,03 – өсіп-даму кезеңінде орташа қуаңшылықты 
 
 
3) Өсіп-даму кезеңі:  5.05.2014 - 31.08.2014  
 
∑Q = 34,7+30+29,8+80= 174,5  мм 
∑t>10°C = 429,6+588,9+508,4+209= 1735 °C 
ГТК = 10*174,5 мм/1735°C = 1,0 
ГТК  = 1,0 – өсіп-даму кезеңінде орташа қуаңшылықты 
 
 
 
 
 
 
 

 
115
 
ҚОСЫМША Д 
 
Топырақ қабатындағы ылғал мөлшері 
 
Кесте Д.1 - Зерттеу жүргізілген жер телімінің жылы кезеңдегі топырақтың 1 м 
қабатындағы ылғал қорының ауытқуы, мм (2012 жыл)  
 
Топырақтағы өнімді ылғал, мм 
21.04.2013 
06.05.2013 
21.06.2013 
09.07.2013 
№1 үлгі 
101,6 
74,5 
91,2 
50,1 
№2 үлгі 
93,2 
70,2 
102,3 
51,9 
№3 үлгі 
95,9 
73,7 
103,5 
58,6 
Орташа 
96,9 
72,8 
99,0 
53,5 
 
Кесте Д.2 - Зерттеу жүргізілген жер телімінің жылы кезеңдегі топырақтың 1 м 
қабатындағы ылғал қорының ауытқуы, мм (2013 жыл)  
 
Топырақтағы өнімді ылғал, мм  27.04.2013  08.05.2013  15.06.2013  05.07.2013  10.08.2013 
№1 үлгі 
142,3 
99,7 
136,2 
178,3 
162,1 
№2 үлгі 
104,6 
121,6 
114,1 
167,7 
147,8 
№3 үлгі 
122,4 
110,5 
121,1 
170,8 
160,2 
Орташа 
123,1 
110,6 
123,8 
172,1 
156,7 
 
Кесте Д.3 - Зерттеу жүргізілген жер телімінің жылы кезеңдегі топырақтың 1 м 
қабатындағы ылғал қорының ауытқуы, мм (2014 жыл)  
 
Топырақтағы өнімді ылғал, мм 
04.05.2014 
15.06.2014 
10.07.2014 
№1 үлгі 
89,1 
82,1 
122,3 
№2 үлгі 
119,8 
88,3 
119,7 
№3 үлгі 
77,9 
73,9 
127,8 
Орташа 
95,6 
81,4 
123,2 
 
Кесте  Д.4  -  Зерттеу  жер  теліміндегі  топырақтың  0-100  см  қабатындағы  ылғал 
қорының ауытқуы, мм (2013 жыл) 
 
Зерттеу аймағы 
атауы 
Жер 
көлемі 
Топырақтың 0-100 см қабатындағы ылғал қорының ауытқуы, мм 
08.05.2013 
13.06.2013 
14.07.2013 
№1 Баймырза  
300 
123,1 
93,8 
135,3 
№2 Бірсуат  
300 
94,9 
61,2 
82,5 
№3 Мамай  
100 
105,5 
110,0 
95,5 
 
 

 
116
 
Кесте  Д.5  -  Зерттеу  жер  теліміндегі  топырақтың  0-100  см  қабатындағы  ылғал 
қорының ауытқуы , мм (2014 жыл) 
 
Зерттеу аймағы 
атауы 
Топырақтың 0-100 см қабатындағы ылғал қорының ауытқуы, мм 
04.05.2014 
13.06.2013 
№1 Бірсуат  
85,2 
35,2 
№2 Бірсуат 
93,2 
40,5 
№3 Бірсуат 
78,3 
28,8 
№4 Бірсуат 
72,2 
48,5 
№5 Бірсуат 
85,3 
55,0 
№1 Баймырза 
90,2 
43,0 
№2 Баймырза 
86,1 
55,1 
№3 Баймырза 
79,1 
49,3 
№4 Баймырза 
75,2 
39,5 
№5 Баймырза 
91,2 
52,3 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
117
 
ҚОСЫМША Е 
 
Жер жамылғысы 
 
Кесте Е.1 - Зерттеу аймағының жер жамылғысы (2012 жыл) 
 
Кесте Е.2 - Зерттеу аймағының жер жамылғысы (2013 жыл) 
 
 
Кесте Е.3 - Зерттеу аймағының жер жамылғысы (2014 жыл) 
Контурлар 
нөмері 
Тор көздер саны 
Бос көздер 
Жер жамылғысы 
дана 

дана 

дана 

№1 
935 
100 
469 
50,2 
466 
49,8 
№2 
935 
100 
310 
33,2 
625 
66,8 
№3 
935 
100 
266 
28,4 
669 
71,6 
№4 
935 
100 
294 
31,4 
641 
68,6 
№5 
935 
100 
265 
28,3 
670 
71,7 
№6 
935 
100 
270 
29 
665 
71 
№7 
935 
100 
271 
29 
664 
71 
№8 
935 
100 
298 
32 
637 
68 
№9 
935 
100 
244 
26,1 
691 
73,9 
№10 
935 
100 
140 
15 
795 
85 
Орташа  


282,7 
30,26 
652,3 
69,74 
Зерттеу аймағы 
Тор көздер саны 
Бос көздер 
Жер жамылғысы 
дана 

дана 

дана 

№1 Баймырза 
935 
100 
37,8 
4,0 
896 
95,7 
№2 Бірсуат 
935 
100 
51 
5,5 
884 
94,6 
№3 Мамай 
935 
100 
33,3 
3,6 
901,1 
96,4 
Зерттеу аймағы 
Тор көздер саны 
Бос көздер 
Жер жамылғысы 
дана 

дана 

дана 








№1 Баймырза 
935 
100 
76 
8,1 
859 
91,9 
№2 Баймырза 
935 
100 
21 
2,2 
914 
97,8 
№3 Баймырза 
935 
100 
51 
5,5 
884 
94,6 
№4 Баймырза 
935 
100 
95 
10,1 
840 
89,9 
№5 Баймырза 
935 
100 
18 
1,9 
917 
98,1 
№6 Баймырза 
935 
100 
43 
4,6 
892 
95,4 

 
118
 
 
 
 
 
Сурет Е.1 - Зерттеу аймағының Астана қаласынан қашықтығы 
 
 
 
Е.3 кестенің жалғасы 







№7 Баймырза 
935 
100 
38 
4,0 
897 
96,0 
№8 Баймырза 
935 
100 
87 
9,3 
848 
90,7 
№9 Баймырза 
935 
100 
37 
3,9 
898 
96,1 
№10 Баймырза 
935 
100 
31 
3,3 
904 
96,7 
Орташа 
 
 
49,7 
5,3 
885,3 
94,7 
№1 Бірсуат 
935 
100 
56 
6,0 
879 
94,0 
№2 Бірсуат 
935 
100 
65 
6,9 
870 
93,1 
№3 Бірсуат 
935 
100 
71 
7,6 
864 
92,4 
№4 Бірсуат 
935 
100 
63 
6,7 
872 
93,3 
№5 Бірсуат 
935 
100 
56 
6,0 
879 
94,0 
№6 Бірсуат 
935 
100 
91 
9,7 
844 
90,3 
№7 Бірсуат 
935 
100 
31 
3,3 
904 
96,7 
№8 Бірсуат 
935 
100 
95 
10,1 
840 
89,9 
№9 Бірсуат 
935 
100 
35 
3,7 
900 
96,3 
№10 Бірсуат 
935 
100 
28 
3,0 
907 
97,0 
Орташа 
 
 
59,1 
6,3 
875,9 
93,7 

 
119
 
 
Сурет Е.2 - Зерттеу аймағының маңындағы Бірсуат жəне Мамай ауылдарының 
орналасу кескіні 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
120
 
 
 
Сурет Е.3 - Зерттеу аймағының орналасқан жері 

 
121
 
ҚОСЫМША Ж 
 
Өмімдіктердің түрлік құрамы 
 
Кесте Ж.1 - Табиғи жайылым ботаникалық құрамы, Баймырза ауылы  
 
Өсімдіктер жəне тұқымдас атауы 
Жалпы шөпоттылықта кездесуі,% 









10 
орташа % 
астық тұқымдастар 
Agropyron pectinatum (житняк гребневидный) 
80 
25 
 
65 
45 
40 
65 
40 
75 
45 
48 
54 
Bromopsis inermis (кострец безостый) 
 
 
 
10 
 
 
15 
 

 

Stípa capilláta (ковыль волосатик) 
 
 
30 
 
 
 
 
 
 
 

əртүрлі шөптер 
Achillea millefolium (тысячелистник обыкновенный) 
20 
10 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
Taraxacum officinale Wigg (одуваничик лекарственный) 
 
10 
 
 
 
 
 
 
 
 

Phlómis tubérosa (зобник клубненорсный) 
 
10 
 
 
 
 
 
 
 
 

Lámium purpúreum (яснотка пурпурная)   
 
10 
 
 
 
 
 
 
 
 

Hibiscus trionum (гибискус тройчатый) 
 
15 
 
 
 
 
 
 
 
 

Plantágo arenária (подорожник шероховатый)   
 
10 
 
 
 
 
 
 
 
 

44 
Plantágo májor (подорожник большой) 
 
 
 
 
15 
 
 
 
 
15 

Artemísia vulgáris (полынь обыкновенная) 
 
 
15 
 
 
 
 
 
20 
20 

Astrodaucus orientalis (морковница восточная) 
 
 
30 
15 
30 
15 
20 

 
 

Anthriscus sylvestris (купырь лесной) 
 
 
25 
 
 
 
 
 
 
 
11 
Linaria vulgaris (льнянка обыкновенная)   
 
 
 
10 
 
 
 
 
 
 

Buglossoides arvensis (воробейник полевой) 
 
 
 
 
 

 
 
 
 

Еrigeron саnadensis (мелколепестник канадский) 
 
 
 
 
 

 
50 
 
 

Cichórium íntybus (цикорий обыкновенный) 
 
 
 
 
 
35 
 
 
 
 

Berteroa incana (икотник серый) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
20 

бұршақ тұқымдастар 
Lathyrus tuberosus (чина клубневая) 
 
 
 
 
 
 
 

 
 


Trifolium arvense (клевер пашеный) 
 
 
 
 
10 
 
 
 
 
 


 
122
 
Кесте Ж.2 - Табиғи жайылым ботаникалық құрамы, Бірсуат ауылы 
 
Өсімдіктер жəне тұқымдас атауы 
Жалпы шөпоттылықта кездесуі,% 









10 
орташа % 
астық тұқымдастар 
Agropyron pectinatum (житняк гребневидный) 
70 
60 
55 
45 
65 
55 
 
 
25 
45 
42 
60 
Bromopsis inermis (кострец безостый) 
25 
 
 
10 
20 
20 
 
 
 
 

Stípa capilláta (ковыль волосатик) 
 
 
 
 
 
10 
 
80 
 
 

Phleum pratense (тимофеевка луговая) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
15 

əртүрлі шөптер 
Achillea millefolium (тысячелистник обыкновенный) 
 
 
 
10 
 
 
 
 
35 
 

38 
Taraxacum officinale Wigg (одуваничик лекарственный) 
 
 
 
 

 
 
 
 
 

Phlómis tubérosa (зобник клубненорсный) 
 
 
 
 
 
 
 
 
25 
 

Plantágo arenária (подорожник шероховатый)   
 
 
 
 

 
 
 
 
 

Plantágo májor (подорожник большой) 

10 
10 

 


 

 

Galium verum (подмаренник настоящий) 
 
10 
10 
 
 

 
 
 
 

Artemísia vulgáris (полынь обыкновенная) 
 
 
 
 

 
60 
 
 
30 
10 
Astrodaucus orientalis (морковница восточная) 
 
20 
10 
 
 
 
 
 
 


Potentilla argentea (лапчатка серебристая)   
 
 
15 
 
 
 
 
 
 
 

Sālvia nūtans (шалфей поникающий) 
 
 
 
15 
 
 
10 
 
 


Ranúnculus ácris (лютик едкий)   
 
 
 
15 
 
 
 
20 
 
 

Capsella bursa - pastoris (пастушья сумка)   
 
 
 
 

 
 
 
 
 

Polycntmum arvense (хруплявник полевой) 
 
 
 
 
 
 
10 
 
 
 

 
Cruciferae (крестоцвет полевой) 
 
 
 
 
 
 
10 
 
 
 

бұршақ тұқымдастар 
Vcia crcca (мышиный горошек) 
 
 
 
 
 

 
 
 
 


Trifolium arvense (клевер пашеный) 
 
 
 
 
 
 

 
10 
 


 
123
 
ҚОСЫМША И 
 
Жайылым өнімділігі 
 
Кесте И.1 – Зерттеу аймағының өнімділігі, т/га (2012 жыл) 
 
Зерттелген көлемі 
Жайылым түрі 
Жасыл 
балауса 
өнімділігі, 
т/га 
Құрғақ зат, 
т/га 
фитотопологиялық, 
га 
түгенделген, га 
400 
300 
Жазықты астық жəне 
əртүрлі шөпті 
(ылғалдануы төмен) 
2,0 
0,47 
 
Кесте И.2 – Зерттеу аймағының өнімділігі, т/га (2013 жыл) 
 
Зерттеу аймағы 
№1 Баймырза 
№2 Бірсуат 
№3 Мамай 
жасыл 
балауса 
пішен 
азықтық 
бірлік 
жасыл 
балауса 
пішен  азықтық 
бірлік 
жасыл 
балауса 
пішен 
азықтық 
бірлік 
31,5 
7,9 
3,9 
25,5 
6,5 
3,3 
21,5 
5,4 
2,7 
 
Кесте И.3 – Зерттеу аймағының өнімділігі, т/га (2014 жыл) 
 
Өнімділік 
көрсеткіштері 
Баймырза 
Бірсуат 
Жасыл балауса 
2,97 
3,20 
Пішен 
0,74 
1,14 
Азықтық бірлік 
0,37 
0,57 
ЕТА
05
 
0,7 
0,5 
 

 
124
 
ҚОСЫМША К 
 
Көпжылдық шөптердің бірінші жылындағы танаптық өнгіштігі жəне өсімдіктер саны 
 
Дақылдардың 
түрлерi 
91% себу 
жарамдылығымен 
себілген, дана/м
2
 
Өсімдіктердің толық өнген кезіндегі саны, дана/м
2
 
Өсімдіктердің 
толық өнген 
кезіндегі саны, 
дана/м
2
 
бар 
лығы 
дақылдар 
бойынша 
бар 
лығы 
дақыл дар 
бойынша 
бар 
лығы 
дақылдар 
бойынша 
барлы 
ғы 
дақылдар 
бойынша 
бар лығы 
дақылдар 
бойынша 
бар 
лығы 
дақылдар 
бойынша 
шөп қоспалары тікелей себілген табиғи жайылымдық жер 
2012-2014 жж. 
2012 жыл 
2013 жыл 
2014 жыл 
орташа 3 жылда 
орташа 3 жылда
 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас+жоңышқа 
400 
100 
124 
39 
268 
40 
295 
54 
228 
44 
57 
44 
100 
35 
72 
68 
58 
58 
200 
50 
156 
173 
126 
63 
Қылтықсыз 
арпабас+ еркекшөп 
400 
200 
114 
66 
120 
64 
227 
132 
153 
87 
38 
44 
200 
48 
56 
95 
66 
33 
Жоңышқа + 
қылтықсыз арпабас 
400 
200 
56 
35 
283 
176 
294 
178 
193 
130 
48 
65 
200 
21 
107 
116 
63 
32 
Эспарцет+ 
еркекшөп 
400 
200 
91 
66 
133 
76 
265 
158 
163 
100 
41 
50 
200 
25 
57 
107 
63 
32 
 
шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге себілген 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас+жоңышқа 
400 
100 
137 
36 
294 
43 
366 
80 
266 
53 
67 
53 
100 
38 
95 
92 
75 
75 
200 
63 
156 
194 
138 
69 
Қылтықсыз 
арпабас+ еркекшөп 
400 
200 
201 
128 
205 
124 
285 
163 
229 
138 
57 
69 
200 
73 
78 
122 
91 
46 
Жоңышқа +  
қылтықсыз 
арпабас 
400 
200 
122 
86 
350 
174 
362 
189 
278 
150 
70 
75 
200 
36 
176 
173 
128 
64 
Эспарцет+ 
еркекшөп 
400 
200 
169 
42 
156 
92 
309 
176 
211 
103 
53 
52 
200 
127 
64 
133 
108 
54 

 
125
 
ҚОСЫМША Л 
 
Кесте  Л.1  –  Жинау  алдындағы  көпжылдық  шөптердің  екінші  жылындағы  əртүрлі  шөп  қоспаларындағы  қыстап 
шыққаннан кейінгі өсімдіктер саны жəне сақталуы 
 
Шөпқоспала
р түрлері 
Қысқа кетер алдындағы өсімдіктер саны, дана/м
2
 
Қыстап шыққаннан кейінгі өсімдіктер саны, 
дана/м

қыстап 
шыққаннан, 

барл
ығы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
бар 
лығы 
дақыл 
дар 
бойын
ша 
бар 
лығы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
бар 
лығы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
бар 
лығы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
бар 
лығы 
дақылдар 
бойынша 
бар 
лығы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
бар 
лығы 
дақыл 
дар 
бойын
ша 
шөп қоспалары тікелей себілген табиғи жайылымдық жер 
 
2012 жыл 
2013 жыл 
2014 жыл 
орташа 3 ж. 
2012 жыл 
2013 жыл 
орташа 3 ж. 
орташа 3 ж. 









10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
жоңышқа 
119 
37 
258 
38 
286 
50 
221 
42 
132 
43 
244 
33 
189 
38 
85,5 
90,4 
33 
68 
65 
55 
37 
64 
51 
92,7 
49 
152 
171 
124 
52 
147 
100 
80,6 
Қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
111 
64 
117 
62 
214 
127 
147 
84 
174 
86 
80 
57 
128 
72 
87,1 
85,7 
47 
55 
87 
63 
88 
23 
56 
88,8 
Жоңышқа +  
қылтықсыз 
арпабас 
53 
33 
270 
169 
283 
173 
202 
125 
60 
37 
262 
164 
162 
101 
80,1 
80,8 
20 
101 
110 
77 
23 
98 
61 
79,2 
Эспарцет+ 
еркекшөп 
87 
64 
124 
73 
255 
154 
155 
97 
96 
69 
95 
68 
96 
69 
61,9 
71,1 
23 
51 
101 
58 
27 
27 
27 
46,5 
 
Шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге себілген 
 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
жоңышқа 
117 
35 
285 
41 
355 
75 
252 
50 
120 
37 
274 
38 
198 
38 
78,5 
76 
37 
93 
89 
73 
39 
89 
64 
87,6 
45 
151 
191 
129 
44 
147 
96 
74,4 

 
126
 
Кестенің Л.1 жалғасы 
 









10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
Қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
197 
126 
188 
118 
281 
161 
222 
135 
221 
138 
158 
112 
190 
125 
85,5 
92,5 
71 
70 
120 
87 
83 
46 
65 
74,7 
Жоңышқа +  
қылтықсыз 
арпабас 
118 
84 
348 
173 
359 
188 
270 
143 
 
124 
87 
334 
184 
230 
136 
85,2 
95,1 
34 
 175 
171 
127 
37 
150 
94 
74 
Эспарцет+ 
еркекшөп 
165 
40 
150 
89 
304 
174 
206 
101 
 
210 
43 
120 
85 
165 
64 
80,1 
63,3 
125 
61 
130 
105 
167 
35 
101 
96,1 

 
127
 
ҚОСЫМША М 
 
Кесте  М.1  –  Көпжылдық  шөптердің  жинап  алар  алдындағы  шөп  қоспаларындағы  екінші  жылындағы  өсімдіктердің 
сабақтар саны (2012, 2013 жылы себілген), дана/м

 
Дақылдард
ың түрлерi 
Жинау алдындағы өсімдіктер саны, дана/м
2
 
Бір өсімдіктегі сабақтар саны, дана 
Жалпы сабақтар 
саны, дана/м
2
 
барлы 
ғы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
барлы
ғы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
барлы 
ғы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
барлы 
ғы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
барлы 
ғы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
бар 
лығы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
барлы 
ғы 
дақыл 
дар 
бойын 
ша 
шөп қоспалары тікелей себілген табиғи жайылымдық жер 
2012 жыл 
2013 жыл 
орташа 2 жылда 
2012 жыл 
2013 жыл 
орташа 2 жылда  орташа 2 жылда 









10 
11 
12 
13 
14 
15 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
жоңышқа 
130 
42 
265 
35 
199 
39 
19 

19 

20 

1490 
195 
36 
85 
61 



305 
52 
145 
99 
12 

10 
990 
Қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
173 
86 
76 
55 
125 
71 


17 

13 

821 
497 
87 
21 
54 



324 
Жоңышқа +  
қылтықсыз 
арпабас 
57 
35 
257 
162 
79 
99 
16 
13 
18 
11 
17 
12 
1483 
1188 
22 
95 
59 



295 
Эспарцет+ 
еркекшөп 
95 
68 
92 
66 
94 
67 
17 
14 
22 
14 
20 
14 
1100 
938 
27 
26 
27 



162 
 
шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге себілген 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
жоңышқа 
120 
37 
242 
32 
182 
35 
22 

42 
13 
34 

2265 
315 
39 
63 
51 

14 
10 
510 
44 
147 
96 
15 
15 
15 
1440 

 
128
 
М.1 кестенің жалғасы 
 









10 
11 
12 
13 
14 
15 
Қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
220 
137 
156 
111 
188 
124 
11 

28 
16 
20 
11 
1940 
1364 
83 
45 
64 

12 

576 
Жоңышқа +  
қылтықсыз 
арпабас 
121 
85 
332 
183 
227 
134 
20 
15 
22 
16 
22 
16 
2702 
2144 
36 
149 
93 



558 
Эспарцет+ 
еркекшөп 
210 
43 
119 
85 
163 
63 
21 
16 
36 
21 
29 
19 
2226 
1216 
167 
34 
100 

15 
10 
1010 

 
129
 
ҚОСЫМША Н 
 
Өсімдіктер биіктігі 
 
Кесте Н.1 – көпжылдық шөптердің екінші жылындағы биіктігі, см
  
 
Нұсқалар  
БДТ-10 ауыр тырмасымен өңделіп шөп қоспалар себілген 
шөп 
қоспалар  
эспарцет+еркекшөп 
жоңышқа + қылтықсыз 
арпабас 
қылтықсыз 
арпабас+еркекшөп 
жоңышқа + қылтықсыз 
арпабас+еркекшөп 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
№ 

26,2 
48 
27,6 
30 
22,3 
37 
25,6 
52 
32,1 
49 
22,6 
36 
15,5 
35 
27,5 
49 
24,1 
45 

22,6 
37 
25,9 
36 
21,6 
49 
24,8 
39 
28,9 
37 
24,5 
30 
19,2 
45 
23,3 
32 
21,2 
36 

24,1 
46 
28,3 
23 
22,2 
38 
28,3 
49 
29,3 
43 
23,5 
25 
17,8 
36 
22,5 
44 
22,3 
44 

24,6 
41 
29,6 
26 
18,9 
41 
19,6 
46 
24,1 
52 
24,8 
24 
15,9 
35 
23,6 
46 
25,6 
29 

24,5 
38 
25,8 
33 
20,3 
46 
23,6 
52 
33,6 
36 
26,8 
40 
19,8 
42 
19,9 
44 
22,3 
35 

27,8 
31 
27,2 
36 
22,9 
31 
28,4 
38 
27,6 
40 
26,3 
31 
14,5 
34 
19,8 
34 
27,3 
46 

24,4 
27 
31,4 
41 
18,8 
49 
28,5 
36 
32,9 
33 
24,6 
22 
16,4 
41 
22,5 
35 
28,1 
33 

29,6 
39 
27,6 
18 
23,1 
38 
22,7 
56 
29,8 
47 
22,6 
42 
15,7 
30 
24,8 
47 
24,6 
36 

25,3 
41 
29,8 
34 
19,6 
29 
23,5 
39 
32,4 
35 
25,4 
31 
15,6 
33 
23,4 
38 
22,4 
46 
10 
22,9 
52 
28,8 
43 
23,3 
42 
24 
47 
20,3 
48 
26,9 
39 
17,6 
39 
22,7 
51 
25,1 
30 
орташа 
соның 
ішінде д.б 
25,2 
40 
28,2 
32 
19,3 
40 
24,9 
45 
29,1 
42 
24,8 
32 
17,1 
38 
23,0 
42 
24,3 
38 
орташа екі 
жылда 
31,4 
32,4 
32,0 
30,4 

 
130
 
Н.1 кестенің жалғасы 
 
Нұсқа 
Шөп қоспалары өңделмей себілген 
шөпқоспалар 
эспарцет+еркекшөп 
жоңышқа+қылтықсыз 
арпабас 
қылтықсыз 
арпабас+еркекшөп 
жоңышқа+қылтықсыз 
арпабас+еркекшөп 
№ 
 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 
2012 
жыл 
2013 
жыл 

18,2 
31 
22,1 
20 
18,2 
44 
19,2 
44 
27,3 
39 
22,1 
29 
11,2 
43 
22,1 
46 
14,2 
40 

17,3 
37 
24,1 
35 
18,9 
34 
17,8 
49 
21,5 
38 
17,6 
35 
14,3 
36 
24,6 
38 
14,6 
35 

19,5 
25 
22,5 
28 
14,5 
41 
21,1 
46 
22,6 
49 
28,9 
23 
17,6 
24 
21,3 
45 
18,3 
35 

14,6 
27 
19,6 
31 
17,8 
34 
24,5 
31 
19,6 
46 
24,6 
24 
15,4 
30 
19,8 
43 
22,6 
34 

17,9 
34 
17,2 
36 
19,1 
45 
17,9 
44 
22,6 
40 
21,5 
30 
12,8 
42 
18,2 
42 
24,7 
44 

21,2 
36 
18,5 
25 
24,5 
29 
18,5 
32 
28,6 
48 
17,6 
40 
21,7 
36 
22,5 
30 
17,8 
33 

22,1 
42 
23,5 
22 
14,9 
39 
27,9 
34 
24,6 
31 
19,6 
41 
17,3 
34 
21,3 
33 
18,6 
34 

20,1 
29 
27,4 
19 
22,4 
30 
26,5 
37 
26,4 
30 
28,9 
20 
12,1 
27 
26,1 
45 
19,7 
30 

16,3 
35 
24,3 
33 
16,8 
35 
24,1 
46 
30,2 
38 
32,4 
38 
10,2 
37 
23,4 
41 
21,4 
41 
10 
17,8 
44 
31,8 
31 
17,9 
39 
34,5 
47 
29,6 
41 
27,3 
30 
12,4 
31 
23,7 
47 
18,1 
44 
орташа 
соның 
ішінде д.б 
18,5 
34 
23,1 
28 
18,5 
37 
23,2 
41 
25,3 
40 
24,1 
31 
14,5 
34 
22,3 
41 
19,0 
37 
орташа екі 
жылда 
26,0 
30,0 
30,4 
28,0 

 
131
 
Кесте Н.2 – Көпжылдық шөптердің екінші жылындағы биіктігі, см  
 
Шөп қоспалар 
Нұсқалар 
Орташа  
Барлығ
ы  

II 
III 
IV 

VI 
VII 
VIII 
IX 

БДТ-10 ауыр тырмасымен өңделіп шөп қоспалар себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
48 
37 
46 
41 
38 
31 
27 
39 
41 
52 
40 
72 
30 
36 
23 
26 
33 
36 
41 
18 
34 
43 
32 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас 
37 
49 
38 
41 
46 
31 
49 
38 
29 
42 
40 
85 
52 
39 
49 
46 
52 
38 
36 
562 
39 
47 
45 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз арпабас 
36 
30 
25 
24 
40 
31 
22 
42 
31 
39 
32 
74 
49 
37 
43 
52 
36 
40 
33 
47 
35 
48 
42 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас+ 
еркекшөп 
35 
45 
36 
35 
42 
34 
41 
30 
33 
39 
38 
118 
49 
32 
44 
46 
44 
34 
35 
47 
38 
51 
42 
45 
36 
44 
29 
35 
46 
33 
36 
46 
30 
38 
шөп қоспалары өңделмеген шымды қабатқа тікелей себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
31 
37 
25 
27 
34 
36 
42 
29 
35 
44 
34 
62 
20 
35 
28 
31 
36 
25 
22 
19 
33 
31 
28 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас 
44 
34 
41 
34 
45 
29 
39 
30 
35 
39 
37 
78 
44 
49 
46 
31 
44 
32 
34 
37 
46 
47 
41 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз арпабас 
29 
35 
23 
24 
30 
40 
41 
20 
38 
30 
31 
71 
39 
38 
49 
46 
40 
48 
31 
30 
38 
41 
40 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас+ 
еркекшөп 
43 
36 
24 
30 
42 
36 
34 
27 
37 
31 
34 
112 
46 
38 
45 
43 
42 
30 
33 
45 
41 
47 
41 
40 
35 
35 
34 
44 
33 
34 
30 
41 
44 
37 
БДТ-10 ауыр тырмасымен өңделіп шөп қоспалары себілмеген 
 
38 
36 
40 
24 
25 
30 
32 
31 
45 
39 
33 
33 
Бақылау  
 
25 
19 
33 
29 
35 
24 
29 
33 
18 
25 
28 
28 

 
132
 
ҚОСЫМША П 
  
Жайылымдарды жақсарту барысындағы шөп қоспалар мен табиғи 
жайылымдардың өнімділігі, т/га 
 
Нұсқалар 

қайталы
м 
II 
қайталы
м 
III 
қайталы
м 
Орташа 
Өңделмеген  жайылымдық жер телімі 
(бақылау) 
3,6 
3,1 
3,5 
3,4 
Ауыр  тырмалармен өңделген 
жайылымдық жер телімі 
3,9 
4,7 
4,0 
4,2 
Шөп қоспалары өңделмеген шымды қабатқа тікелей себілген 
жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас+ 
еркекшөп 
11,2 
9,6 
11,3 
10,7 
еркекшөп+ 
қылтықсыз арпабас 
4,1 
4,9 
5,0 
4,7 
жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас 
16,2 
151 
149 
15,4 
эспарцет 
еркекшөп 
8,7 
8,4 
8,7 
8,6 
Табиғи шөптер 
0,693 
0,712 
0,680 
0,695 
Шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге себілген 
жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас+ 
еркекшөп 
14,6 
13,1 
15,2 
14,3 
еркекшөп+ 
қылтықсыз арпабас 
5,8 
7,2 
7,7 
6,9 
жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас 
17,9 
16,7 
17,9 
17,5 
эспарцет 
еркекшөп 
10,1 
9,2 
12,2 
10,5 
Табиғи шөптер 
0,823 
0,857 
0,750 
0,810 
 
 
 
 
 
 
 
 
ҚОСЫМША Р  
НЕТ ССЫЛКИ В ТЕКСТЕ! 
 
Зерттеу нəтижелеріне математикалық талдаулар жасау 
 

 
133
 
ҚОСЫМША Р 
Зерттеу нəтижелеріне математикалық талдаулар жасау 
 
Көпжылдық шөптердің екінші жылындағы өнімділігі 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных
Комментарии:   
 
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов  Доля вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
81.895 
1.0000 

16.379 
 
163.1 
Фактор 
79.935 
0.9761 

79.935 
Сл.Факторы  1.960 
0.0239 

0.490 
 
2. Анализ различия факторных средних
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

11.20 
9.600 
11.30 
10.70 
7.300 
Да! 
Средние 
7.400 
6.350 
7.400 
7.0500 
3.650 
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 163.13,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0002 
Степень влияния по Снедекору = 0.9818 
Станд.Ошибка = 0.4041  (5.73% от общего среднего) 
HCP(1%)= 2.6315   HCP(5%)= 1.5869   HCP(10%)= 1.2184 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 326.27,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0031 
Степень влияния по Снедекору = 0.9909 
Станд.Ошибка = 0.2858  (4.05% от общего среднего) 
HCP(1%)= 4.0110   HCP(5%)= 1.7389   HCP(10%)= 1.1801 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов  Доля вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
3.033 
1.0000 

0.607 
 
15.36 
Фактор 
2.407 
0.7934 

2.407 
Сл.Факторы  0.627 
0.2066 

0.157 
 

 
134
 
2. Анализ различия факторных средних. 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

4.100 
4.900 
5.000 
4.667 
1.267     
Да! 
Средние 
3.850 
4.000 
4.250 
4.0333 
0.633     
Нет 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 15.362,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0173 
Степень влияния по Снедекору = 0.8272 
Станд.Ошибка = 0.2285  (5.67% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.4880   HCP(5%)= 0.8973   HCP(10%)= 0.6890 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 10.388,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0843 
Степень влияния по Снедекору = 0.7578 
Станд.Ошибка = 0.2779  (6.89% от общего среднего) 
HCP(1%)= 3.9003   HCP(5%)= 1.6909   HCP(10%)= 1.1476 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
217.120 
1.0000 

43.424 
 
771.4 
Фактор 
216.000 
0.9948 

216.000 
Сл.Факторы  1.120 
0.0052 

0.280 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

16.20 
15.10 
14.90 
15.40 
12.00     
Да! 
Средние 
9.900 
9.100 
9.200 
9.4000 
6.000     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 771.43,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0000 
Степень влияния по Снедекору = 0.9961 
Станд.Ошибка = 0.3055  (3.25% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.9892   HCP(5%)= 1.1996   HCP(10%)= 0.9210 
3б. Рендомизация в блоках: 

 
135
 
F-критерий = 1200.0,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0008 
Степень влияния по Снедекору = 0.9975 
Станд.Ошибка = 0.2449  (2.61% от общего среднего) 
HCP(1%)= 3.4380   HCP(5%)= 1.4905   HCP(10%)= 1.0115 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
40.760 
1.0000 

8.152 
 
811.2 
Фактор 
40.560 
0.9951 

40.560 
Сл.Факторы  0.200 
0.0049 

0.050 
 
2. Анализ различия факторных средних 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

8.700 
8.400 
8.700 
8.600 
5.200      Да! 
Средние 
6.150 
5.750 
6.100 
6.0000 
2.600      Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 811.20,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0000 
Степень влияния по Снедекору = 0.9963 
Станд.Ошибка = 0.1291  (2.15% от общего среднего) 
HCP(1%)= 0.8406   HCP(5%)= 0.5069   HCP(10%)= 0.3892 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 8112.0,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0001 
Степень влияния по Снедекору = 0.9996 
Станд.Ошибка = 0.0408  (0.68% от общего среднего) 
HCP(1%)= 0.5730   HCP(5%)= 0.2484   HCP(10%)= 0.1686 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
20.455 
1.0000 

4.091 
 
35.34 
Фактор 
18.375 
0.8983 

18.375 
Сл.Факторы  2.080 
0.1017 

0.520 
 
 
 
 

 
136
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

5.800 
7.200 
7.700 
6.900 
3.500     
Да! 
Средние 
4.700 
5.150 
5.600 
5.1500 
1.750     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 35.337,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0040 
Степень влияния по Снедекору = 0.9196 
Станд.Ошибка = 0.4163  (8.08% от общего среднего) 
HCP(1%)= 2.7108   HCP(5%)= 1.6348   HCP(10%)= 1.2552 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 28.937,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0329 
Степень влияния по Снедекору = 0.9030 
Станд.Ошибка = 0.4601  (8.93% от общего среднего) 
HCP(1%)= 6.4574   HCP(5%)= 2.7995   HCP(10%)= 1.8999 
 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
299.315 
1.0000 

59.863 
 
1084 
Фактор 
298.215 
0.9963 

298.215 
Сл.Факторы  1.100 
0.0037 

0.275 
 
2. Анализ различия факторных средних 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

17.90 
16.70 
17.90 
17.50 
14.10     
Да! 
Средние 
10.75 
9.900 
10.70 
10.450 
7.050     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 1084.4,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0000 
Степень влияния по Снедекору = 0.9972 
Станд.Ошибка = 0.3028  (2.90% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.9714   HCP(5%)= 1.1888   HCP(10%)= 0.9128 
 
 

 
137
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 3139.1,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0003 
Степень влияния по Снедекору = 0.9990 
Станд.Ошибка = 0.1780  (1.70% от общего среднего) 
HCP(1%)= 2.4976   HCP(5%)= 1.0828   HCP(10%)= 0.7349 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
147.515 
1.0000 

29.503 
 
1176 
Фактор 
147.015 
0.9966 

147.015 
Сл.Факторы  0.500 
0.0034 

0.125 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

12.80 
13.70 
13.10 
13.20 
9.900     
Да! 
Средние 
7.950 
8.600 
8.200 
8.2500 
4.950     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 1176.1,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0000 
Степень влияния по Снедекору = 0.9975 
Станд.Ошибка = 0.2041  (2.47% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.3291   HCP(5%)= 0.8015   HCP(10%)= 0.6154 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 4200.4,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0002 
Степень влияния по Снедекору = 0.9993 
Станд.Ошибка = 0.1080  (1.31% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.5160   HCP(5%)= 0.6572   HCP(10%)= 0.4460 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
1.480 
1.0000 

0.296 
 
7.385 
Фактор 
0.960 
0.6486 

0.960 
Сл.Факторы  0.520 
0.3514 

0.130 
 
 
 

 
138
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.600 
3.100 
3.500 
3.400 
Контроль 
 

3.900 
4.700 
4.000 
4.200 
0.800 
Да! 
Средние 
3.750 
3.900 
3.750 
3.8000 
0.400     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 7.3846,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0531 
Степень влияния по Снедекору = 0.6803 
Станд.Ошибка = 0.2082  (5.48% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.3554   HCP(5%)= 0.8174   HCP(10%)= 0.6276 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 3.9184,  ст.св.=1, 2,   Q=0.1863 
Степень влияния по Снедекору = 0.4931 
Станд.Ошибка = 0.2858  (7.52% от общего среднего) 
HCP(1%)= 4.0110   HCP(5%)= 1.7389   HCP(10%)= 1.1801 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
139
 
ҚОСЫМША С 
 
Көпжылдық шөптердің үшінші жылындағы қыстап шыққаннан кейінгі 
өсімдіктер саны (2012 жыл) 
 
Шөп қоспалар 
I қайталым 
II қайталым 
III қайталым 
Орташа 
Барлығы 
шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге шөп 
қоспалар себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
43 
38 
42 
41 
126 
87 
79 
89 
85 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
78 
87 
87 
84 
120 
31 
39 
38 
36 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 
44 
35 
44 
41 
160 
125 
114 
118 
119 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
41 
47 
38 
42 
116 
32 
39 
43 
38 
37 
36 
35 
36 
шөп қоспалары өңделмеген шымды қабатқа тікелей себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
62 
74 
65 
67 
82 
14 
18 
13 
15 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
36 
32 
37 
35 
56 
25 
17 
21 
21 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 
22 
23 
21 
22 
105 
87 
84 
78 
83 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
54 
47 
49 
50 
104 
32 
28 
30 
30 
19 
24 
29 
24 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
140
 
ҚОСЫМША Т 
 
Көпжылдық шөптердің үшінші жылындағы жинау алдындағы өсімдіктер саны 
(2012 ж) 
 
Шөп қоспалар 
I қайталым 
II қайталым 
III қайталым 
Орташа 
Барлығы 
шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге шөп 
қоспалар себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
41 
39 
43 
41 
124 
84 
81 
84 
83 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
74 
82 
96 
84 
129 
34 
37 
34 
35 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 
42 
36 
42 
40 
158 
121 
119 
114 
118 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
45 
43 
38 
42 
114 
31 
37 
43 
37 
 
 
 
35 
шөп қоспалары өңделмеген шымды қабатқа тікелей себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
60 
71 
67 
66 
79 
12 
15 
12 
13 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
34 
33 
38 
35 
55 
23 
19 
18 
20 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 
20 
21 
19 
20 
101 
82 
85 
76 
81 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
52 
46 
49 
49 
97 
31 
26 
24 
27 
17 
24 
22 
21 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
141
 
ҚОСЫМША У 
 
Көпжылдық шөптердің үшінші жылындағы сабақтар саны (2012 жыл), дана/м
2
 
 
Шөп қоспалар 
Қайталымдар жəне нұсқалар 
Орташа 
Барлығы 

II 
III  IV 

VI 
VII 
VIII 
IX 

Шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге шөп 
қоспалар себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
14  23  25 
18 
25 
15 
18 
14 
21 
17 
19 
28 
12 



14 


11 

10 

Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
31  22  17 
19 
22 
30 
16 
20 
16 
27 
22 
31 

11 

20 

13 
10 


11 

Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 




11 
10 
11 

10 
10 

20 
13  11 

10 

13 
11 
10 
12 
12 
11 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
20  18  29 
25 
22 
17 
33 
26 
19 
21 
23 
44 
12 

15 

11 
13 

10 
12 
15 
11 

11 

14 

11 
10 


14 
10 
Шөп қоспалары өңделмеген шымды қабатқа тікелей себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
11  13  17 

11 
16 
14 
16 

14 
13 
20 

11 


10 






Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
32  26  24 
25 
21 
20 
23 
23 
26 
20 
24 
36 
10  13  18 
15 
15 

15 


10 
12 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 
10 

11 




11 



17 


12 

12 

11 
11 



Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
11  16  14 
16 

11 
13 
17 

14 
13 
28 



11 


10 

11 













 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
142
 
 
ҚОСЫМША Ф 
 
Көпжылдық шөптердің үшінші жылындағы өсімдіктер биіктігі (2012 жыл), см 
 
Шөп 
қоспалар 
Қайталымдар жəне нұсқалар 
Орташа дақылдар 
бойынша 
Орташа  

II  III  IV  V  VI  VII  VIII  IX  X 
шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге шөп 
қоспалар себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
51  39  46  54  42  46  39 
49 
35  49 
45 
41 
44  45  48  31  34  37  39 
29 
33  40 
37 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
58  48  55  49  45  39  49 
54 
41  62 
50 
52,5 
66  55  48  51  49  46  54 
62 
61  58 
55 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 
22  36  28  31  37  24  23 
21 
35  33 
29 
34,5 
52  27  41  41  48  31  37 
39 
46  48 
40 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
40  32  41  29  40  31  29 
42 
31  35 
35 
40 
61  54  42  30  49  45  47 
58 
40  54 
50 
39  40  33  30  35  35  29 
40 
34  35 
35 
шөп қоспалары өңделмеген шымды қабатқа тікелей себілген 
Эспарцет 
еркекшөп 
48  38  47  53  38  36  39 
46 
35  50 
43 
39 
31  35  40  44  40  31  34 
29 
36  30 
35 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас 
41  39  50  45  49  49  54 
41 
62  50 
40 
47,5 
57  60  54  49  46  54  62 
61 
58  55 
55 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз 
арпабас 
28  22  32  26  25  19  29 
22 
18  29 
25 
30 
36  31  29  42  33  30  46 
29 
34  40 
35 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз 
арпабас+ 
еркекшөп 
37  29  24  26  38  30  20 
40 
32  34 
31 
35,3 
46  53  39  46  37  35  34 
47 
40  53 
45 
23  36  28  34  39  24  23 
22 
37  34 
30 
БДТ-10 ауыр тырмасымен өңделіп себілмеген 
 
40  36  45  28  25  32  28 
31 
46  39 
30 
30 
Бақылау  
 
26  36  37  32  45  26  23 
30 
22  23 
28 
28 
 
 
 
 
 
 

 
143
 
ҚОСЫМША Х 
 
Жайылымдарды жақсарту барысындағы шөп қоспалардың үшінші жылы мен 
табиғи жайылымдардың өнімділігі, т/га 
 
Нұсқалар 

қайталы
м 
II 
қайталы
м 
III 
қайталы
м 
Орташа 
өңделмеген жайылымдық жер телімі 
(бақылау) 
3,1 
3,5 
3,3 
3,3 
ауыр тырмалармен өңделген 
жайылымдық жер телімі 
4,6 
4,1 
4,5 
4,4 
шөп қоспалары өңделмеген шымды қабатқа тікелей себілген 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас+ 
еркекшөп 
8,7 
9,2 
8,8 
8,9 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз арпабас 
5,1 
4,5 
5,1 
4,9 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас 
12,3 
9,7 
11,3 
11,1 
Эспарцет 
еркекшөп 
8,1 
7,3 
8,0 
7,8 
Табиғи шөптер 
0,693 
0,712 
0,680 
0,695 
шөп қоспалары БДТ-10 ауыр тырмасымен өнделген табиғи жайылымдық жерге шөп 
қоспалар себілген 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас+ 
еркекшөп 
10,5 
12,4 
10,7 
11,2 
Еркекшөп+ 
қылтықсыз арпабас 
5,6 
6,7 
5,1 
5,8 
Жоңышқа+ 
қылтықсыз арпабас 
12,8 
13,7 
13,1 
13,2 
Эспарцет 
еркекшөп 
8,5 
9,3 
8,3 
8,7 
Табиғи шөптер 
0,823 
0,857 
0,750 
0,810 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
144
 
ҚОСЫМША Ц  
 
Көпжылдық шөптердің үшінші жылындағы өнімділігі 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма 
квадратов 
Доля вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
2.035 
1.0000 

0.407 
 
33.00 
Фактор 
1.815 
0.8919 

1.815 
Сл.Факторы 
0.220 
0.1081 

0.055 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.100 
3.500 
3.300 
3.300 
Контроль 
 

4.600 
4.100 
4.500 
4.400 
1.100     
Да! 
Средние 
3.850 
3.800 
3.900 
3.8500 
0.550     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 33.000,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0046 
Степень влияния по Снедекору = 0.9143 
Станд.Ошибка = 0.1354  (3.52% от общего среднего) 
HCP(1%)= 0.8816   HCP(5%)= 0.5317   HCP(10%)= 0.4082 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 17.286,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0533 
Степень влияния по Снедекору = 0.8444 
Станд.Ошибка = 0.1871  (4.86% от общего среднего) 
HCP(1%)= 2.6258   HCP(5%)= 1.1384   HCP(10%)= 0.7726 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма 
квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
47.260 
1.0000 

9.452 
 
855.3 
Фактор 
47.040 
0.9953 

47.040 
Сл.Факторы  0.220 
0.0047 

0.055 
 
 
 

 
145
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.100 
3.500 
3.300 
3.300 
Контроль 
 

8.700 
9.200 
8.800 
8.900 
5.600 
Да! 
Средние 
5.900 
6.350 
6.050 
6.1000 
2.800     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 855.27,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0000 
Степень влияния по Снедекору = 0.9965 
Станд.Ошибка = 0.1354  (2.22% от общего среднего) 
HCP(1%)= 0.8816   HCP(5%)= 0.5317   HCP(10%)= 0.4082 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 9408.0,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0001 
Степень влияния по Снедекору = 0.9997 
Станд.Ошибка = 0.0408  (0.67% от общего среднего) 
HCP(1%)= 0.5730   HCP(5%)= 0.2484   HCP(10%)= 0.1686 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
4.160 
1.0000 

0.832 
 
48.00 
Фактор 
3.840 
0.9231 

3.840 
Сл.Факторы 
0.320 
0.0769 

0.080 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.100 
3.500 
3.300 
3.300 
Контроль 
 

5.100 
4.500 
5.100 
4.900 
1.600     
Да! 
Средние 
4.100 
4.000 
4.200 
4.1000 
0.800     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 48.000,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0023 
Степень влияния по Снедекору = 0.9400 
Станд.Ошибка = 0.1633  (3.98% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.0633   HCP(5%)= 0.6412   HCP(10%)= 0.4923 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 27.429,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0346 
Степень влияния по Снедекору = 0.8981 
Станд.Ошибка = 0.2160  (5.27% от общего среднего) 
HCP(1%)= 3.0320   HCP(5%)= 1.3145   HCP(10%)= 0.8921 

 
146
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
94.780 
1.0000 

18.956 
 
103.7 
Фактор 
91.260 
0.9629 

91.260 
Сл.Факторы 
3.520 
0.0371 

0.880 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.100 
3.500 
3.300 
3.300 
Контроль 
 

12.30 
9.700 
11.30 
11.10 
7.800     
Да! 
Средние 
7.700 
6.600 
7.300 
7.2000 
3.900     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 103.70,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0005 
Степень влияния по Снедекору = 0.9716 
Станд.Ошибка = 0.5416  (7.52% от общего среднего) 
HCP(1%)= 3.5265   HCP(5%)= 2.1267   HCP(10%)= 1.6328 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 80.053,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0123 
Степень влияния по Снедекору = 0.9634 
Станд.Ошибка = 0.6164  (8.56% от общего среднего) 
HCP(1%)= 8.6521   HCP(5%)= 3.7510   HCP(10%)= 2.5456 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
95.875 
1.0000 

19.175 
 
165.7 
Фактор 
93.615 
0.9764 

93.615 
Сл.Факторы 
2.260 
0.0236 

0.565 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.100 
3.500 
3.300 
3.300 
Контроль 
 

10.50 
12.40 
10.70 
11.20 
7.900     
Да! 
Средние 
6.800 
7.950 
7.000 
7.2500 
3.950     
Да! 
 

 
147
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 165.69,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0002 
Степень влияния по Снедекору = 0.9821 
Станд.Ошибка = 0.4340  (5.99% от общего среднего) 
HCP(1%)= 2.8257   HCP(5%)= 1.7040   HCP(10%)= 1.3084 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 249.64,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0040 
Степень влияния по Снедекору = 0.9881 
Станд.Ошибка = 0.3536  (4.88% от общего среднего) 
HCP(1%)= 4.9623   HCP(5%)= 2.1513   HCP(10%)= 1.4600 
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
10.795 
1.0000 

2.159 
 
26.41 
Фактор 
9.375 
0.8685 

9.375 
Сл.Факторы 
1.420 
0.1315 

0.355 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.100 
3.500 
3.300 
3.300 
Контроль 
 

5.600 
6.700 
5.100 
5.800 
2.500     
Да! 
Средние 
5.600 
5.100 
4.200 
4.5500 
1.250     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 26.408,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0068 
Степень влияния по Снедекору = 0.8944 
Станд.Ошибка = 0.3440  (7.56% от общего среднего) 
HCP(1%)= 2.2398   HCP(5%)= 1.3507   HCP(10%)= 1.0371 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 38.265,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0252 
Степень влияния по Снедекору = 0.9255 
Станд.Ошибка = 0.2858  (6.28% от общего среднего) 
HCP(1%)= 4.0110   HCP(5%)= 1.7389   HCP(10%)= 1.1801 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
148
 
Дисперсионный анализ экспериментальных данных. 
Комментарии:   
1. Таблица разложения дисперсии ANOVA. Полная рендомизация. 
 
Дисперсия 
Сумма квадратов 
Доля 
вариации 
Степени 
свободы 
Средний 
квадрат 
F-критерий 
Общая 
44.380 
1.0000 

8.876 
 
273.4 
Фактор 
43.740 
0.9856 

43.740 
Сл.Факторы  0.640 
0.0144 

0.160 
 
2. Анализ различия факторных средних. 
 
Варианты 
Повторности 
Средние 
Разница 
Значима? 




3.100 
3.500 
3.300 
3.300 
Контроль 
 

8.500 
9.300 
8.300 
8.700 
5.400     
Да! 
Средние 
5.800 
6.400 
5.800 
6.0000 
2.700     
Да! 
 
3a. Полная рендомизация:  Анализ средних по НСР(5%) 
F-критерий = 273.37,  ст.св.=1, 4,   Q=0.0001 
Степень влияния по Снедекору = 0.9891 
Станд.Ошибка = 0.2309  (3.85% от общего среднего) 
HCP(1%)= 1.5037   HCP(5%)= 0.9068   HCP(10%)= 0.6962 
 
3б. Рендомизация в блоках: 
F-критерий = 546.75,  ст.св.=1, 2,   Q=0.0018 
Степень влияния по Снедекору = 0.9945 
Станд.Ошибка = 0.1633  (2.72% от общего среднего) 
HCP(1%)= 2.2920   HCP(5%)= 0.9937   HCP(10%)= 0.6743 
 
 
 

 
149
 
ҚОСЫМША Ч 
 
Жайылымдық жерлерді жақсарту барысындағы жасалған технологиялық карта 
 
Жұмыс түрлері 
а/ш 
техника 
маркасы 
а/ш құралдар 
Өл 
шем 
бірлік 
Жос 
пар 
ды 
өң 
деу 
Еңбекақы , тг 
ЖЖМ шығындары  
Тұқымдар  
Тікелей 
жалпы 
шығын 
дар, 
тг/га 
Диз. май 
Диз. май 
90 
теңге/л 
баға 
лау  
бар 
лығы  
ли 
тр 
сомма  бір. л  литр  сомма 
са 
ны, 
кг 
сом 
ма, 
теңге 
көпжылдық шөптердің бірінші жылы (2012-2014 жж.) 
Мех. өңдеу 1-із 
Бюллер 
БДТ 10 
га 

70 
70 
0,4 
263 


630 
  
  
963 
Мех. өңдеу 2-із 
Бюллер 
БДТ 10 
га 

70 
70 
0,4 
263 


630 
  
  
963 
Жалпы  
  
  
  

  
140 
  
526 
  
140  1260 
  
  
1926 
Себу  
МТЗ-82 
СЗС 2,1 
га 

1000 
1 000  0,2 
128 


270 
  
  
1 398 
Тұқым тасмалдау 
МТЗ-82 
ПСТ - 9 
тн/км 
105 
  
300 
0,5 
446 
0,1  10,5 
945 
  
  
1 691 
Тұқым салушылар 
  
  
  
  
45% 
450 
  
  
  
  
  
12  4 800 
5 250 
Жалпы  
  
  
  
  
  
1 750 
  
574 
  
13,5  1 215  12  4 800 
8 339 
Тұқым жинау 
МТЗ-82  ЖВН 9, ПР 10 
га 

  
436 
0,6 
472 
11,1 
11 
1 055 
  
  
1 962 
Жалпы  
  
  
  

  
436 
0,6 
472 
  
11,1  1 055 
  

1 962 
Барлығы  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
12227 
көпжылдық шөптердің екінші жəне кейінгі жылдары (2013-2014 жж.) 
Жинау жұмыстары 
МТЗ-82  ЖВН 9, ПР 10 
га 

  
436 
0,6 
472 
11,1 
11 
1 055 
  
  
1 962 
Жалпы  
  
  
  

  
436 
0,6 
472 
  
11,1  1 055 
  

1 962 
Екі жылда жалпы шығындар 
  
  
  
  
  
2 516 
  
2 159 
  
54,1  4 932 
  
4 800 
14 189 

 
150
 
ҚОСЫМША Ш 
 
   
 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет