И. А. Зимняя педагогикалық психология



Pdf көрінісі
бет146/210
Дата06.08.2022
өлшемі2,21 Mb.
#38066
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   210
атмосферасын тудыру және сонымен бірге оның тұлғасының ӛзіндік 
жүзеге асуы үшін жағдайды қамтамасыз ету іскерліктерімен» 
байланыстырады [129, 34 б.]. Бҧл коммуникативтік іскерліктердің әр 
тҥрлі кӛріністері, оларды іске асыруда қарым-қатынас серіктесі ретінде 
мҧғалімнің позициясы, оның педагогикалық такті маңызды рӛл 
атқарады.
Педагогикалық іскерліктердің алтыншы және жетінші топтары, 
А.К. Маркова бойынша, мҧғалім тҧлғасының дамуы ҥшін және ӛзіндік 
іске асуы, ӛзіндік әлпеті ҥшін қажетті әрекеттермен шартталған. Осы 
орайда, білім беру процесінің орталық фигурасы болып табылатын
мҧғалімге оның ҥнемі ӛсіп, жетіліп отыру талабын есімізге тҥсірейік. 
Сегізінші және тоғызыншы топтар, А.К. Маркова бойынша, 
ҥйренушілердің тҧлғалық дамуын бағалау, болжау, ынталандыру, 
олардың жаттыққандық деңгейін диагностикалау іскерліктерін 
сипаттайды.
Педагогикалық іскерліктер, А.К. Маркова бойынша, мҧғалімнің 
тҥрлі позицияларына сәйкестеледі, мҧнда «кәсіби педагогикалық 
позициялар – мұғалімнің мінез-құлқын анықтаушы қатынастарының 
(ӛзіне, оқушыға, әріптестеріне) тұрақты жүйесі» [129, 9 б.]. 
Педагогикалық іс-әрекетте мҧғалімнің ақпарат субьекті, пән жҥргізуші, 
әдіскер, зерттеуші, оқушылардың іс-әрекетін ҧйымдастырушы сияқты 
тҥрлі позициялары кӛрінеді. Қарым-қатынаста мҧғалім осы процесті 
ҧйымдастырушы, серіктес және фасилитатор позициясынан шығады.
«Педагогикалық бағыттылық», «педагогикалық центрация» және 
«педагогикалық позиция» тҥсініктерінің ішкі байланысы олардың 
педагогикалық 
әрекеттермен, 
немесе 
іскерліктермен 
жалпы 
арақатынасы жайлы айтуға мҥмкіндік береді. Осыған байланысты 
кәсіби-педагогикалық әрекеттердің жиынтығы әрқашанда позицияларды 
(центрацияларды, бағыттылықты) айқындайды және керісінше, 
педагогикалық іскерліктер мҧғалім тҧлғасының ӛзін, оның іс-әрекеті 
мен оқушылармен ӛзара әрекеттесуінде кӛрінеді.
*** 
Кәсіби бағдарланған әрекеттер жҥйесімен жҥзеге асырыла 
отырылып, 
педагогикалық 
іс-әрекет 
кҥрделі 
функционалды-
операционалды қҧрылым болып табылады, мҧнда мҧғалімнің белгілі бір 
позициясын бейнелеуші функциялар мен педагогикалық әрекеттердің 


262 
(іскерліктер) арасында бір-бірінен ӛзгеше және бір текті емес 
байланыстар орын алады. 
Ӛ з і н - ӛ з і т е к с е р у г е а р н а л ғ а н с ҧ р а қ т а р
1. Педагогикалық іс-әрекет қандай функцияларды іске асырады? 
2. Педагогтың қабілеттері мен іске асырылатын функциялар арасында 
ҧқсас байланыс бар ма? 
3. Педагогикалық іскерліктердің тоғыз тобының әрқайсысы неге 
бағытталған (ӛз-ӛзіне, оқушыға, игеру пәніне және т.б.)? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   210




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет