И қазақ тіл білш інің антологиясы с. Исаев Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар Павлодар 2010



Pdf көрінісі
бет41/149
Дата01.04.2022
өлшемі10,59 Mb.
#29557
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   149
Байланысты:
isaev s kazirgi kazak tilindegi negizgi grammatikalyk ugymda

38


менімен  қайтатын тәрізді сөйлемдердегі әрбір сөзге, олардың 
түлғаларына және сол түлға білдіріп түрған мағыналарға назар 
аударайықшы. Морфологиялық жағынан бүл сөздерді мынадай 
белшектерге бөлуге болады:  он (ол, л дыбысына біткен жіктеу, 
сілтеу есімдіктері септелгенде, л не түсіп қалады, не н дыбысы- 
на айналып кетеді), үй, сөйле,  ауыл, мен,  қайт дегендер сөздің 
түбірі, -мен, -де, -а көмектес, жатыс, барыс септік жалғаулары, 
-с  ортақ  етіс,  -тын,  -тін  есімше  жүрнақтары.  Үйінде,  аулына 
сөздеріндегі  -і,  -ы  тәуелдік  жалғауы  (3-жақ),  одан  кейінгі   
түлғасы  қазіргі  грамматикаларымызда  септік  жалғауларының 
қүрамында қаралып жүр: -нде -  жатыс септік, -на -  барыс септік 
болып, шындығында -н 
 септік жалғауының көрсеткіші емес, 
түркологияда бүл тәуелдік жалғаудың 3-жағының қалдық фор- 
масы деген пікір бар, яғни тәуелдік жалғауы 3-жақта қазіргідей 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   149




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет