2. Туған табиғатын дәріптеген ақындардың шығармалары
3. Адалдық, шыншылдық туралы шығармалар
4. Адамгершілік істер туралы балаларға арналған шығармалары
4. Адамгершілік істер туралы балаларға арналған шығармалары
Кайталанган
5. 1-4 сыныптардағы еңбек тәрбиесі сабағында көркем сөздерді қолдану
6. Қонақжайлылық туралы ауыз әдебиеті
Қонақжайлылық
Сілесі қатып шаршаған, әрі қарны ашқан Әпенді қаладан келе жатып, демалып, әлденіп алу үшін Дауыд деген ауылдағы бір таныс байдың үйіне соғады. Үй иесі үлкен жібек дастархан жаяды, бірақ үлкен қып табақтағы сүттен басқа ештеме қоймайды. Мынадай қонақжайлылыққа аң-таң болған Әпенді ақырын ғана жан-жағына қарап отырады. Ал үй иесі қолын жүрегіне қойып:
— Мархабат, айран, қатық, май, сүзбеден дәм ауыз тиіңіз, алыңыз, қымбатты Қожа! — дейді.
Сүтті әзер ішкен Әпенді баймен қоштасып, алды-артына қарамай тұра жөнеледі. Көп уақыт өтпей-ақ бір күні сол бай да Қожанасырға қонақ болыпты.
— Мархабат, мархабат, — деп Әпенді де құрақ ұшады, қалың көрпелерді төсеп, шытпағына құс жастық тастайды, ал тамақтан жүзімнің бір үзім шоғын ғана береді.
Байдың жүзі күреңтіп кетеді. Әпенді болса:
— Алынып! Дәм татынып аса құрметті бай! Мұнда бәрі де бар: тамаша шарап, күшті жүзім арағы, бал, кепкен мейіз, мейіз алуасы, шәрбат, алыңыз, ұялмаңыз! — деген екен.
Адар Көсе
Қожанасыр
Қанбақ шал
7. Отанға, туған жерге деген сүйіспеншілік туралы қазақ ауыз әдебиеті
Асан Қайғы
Халқына жайлы қоныс, ырысты жер іздеген Асан Қайғының “Желмая мініп жер шалсам,тапқан жерге ел көшір” деген ақылгөй сөзі сол елінің қамын ойлаған жүрек сөзі.Сол сияқты Қазтуған жырау да “Қайран менің Еділім!” деп еңіреп өткен, “Еділдің бойын ел жайлап, шалғынына бие біз байлап” деп Доспамбет жырау армандаған, “Ауылдан топыр үзілмей, ошақтың оты өшпесе, май жемесе қонағым он кісіге жараса,бір кісіге асқан тамағым” деп Ақтамберді жырау еліне ырыс, молшылық тілеген, бейбіт, тыныштық өмірді өмірді қалаған.
Ұлттық бояуы ашық, ершіл романтикаға суарылған толғаныстары көркем тіркестерге өте бай Қазтуған Сүйінішұлы жырлары әлденеше ғасырлар бойы қазақ ақындарына үлгі, өнеге мектебі болған. Қазтуған Сүйінішұлының Мадақ жыры, Туған жермен қоштасу тәрізді шығармалары қазақтың көне поэзиясының таңдаулы нұсқаларының қатарына жатады.
«Ертөстік» , «Алтын сақа» атты қиял –ғажап ертегілерін оқығанда қаһармандарының іс-әрекетіне зейін қойып , олардың жақсы істерінен үйреніп, жаман істерінен жиренеді.
Сондай- ақ қазақ халқының «Күшік пен мысық», «Екі лақ», «Түлкі мен ешкі» сияқты хайуанаттар туралы ертегілерден балалар табиғат пен жан –жануарлар дүниесін тереңірек танып, олардың іс-әрекетінің мәнін түсінісіп тиісті қорытынды жасауға үйренеді
Достарыңызбен бөлісу: |
