I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы



Pdf көрінісі
бет189/542
Дата16.04.2022
өлшемі4,57 Mb.
#31208
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   542
Байланысты:
1560766279 (1)

3.  Әкесі неге риза болды
A) Баласының аттың сырын 
білетіндігіне 
B) Баласының білімпаздығына 
C) Айтқан созін баласы жерге 
тастамағанына 
D) Жақсы мысал табылғанына 
Е) Баласына орынды ақыл айтқанына 
5. Балалық әкесіне қатысты 
сипаттама 
A) Сабырлы 
B) Сымбатты 
C) Көңілді 
D) Адал 
Е) Еңбекқор 
4. Мәтіндегі әкенің соңғы сөзіне 
қатысты мақал 
A) Талайлымен таласпа. 
B) Жақсы бала - әкеге құт. 
C) Күш атасын танымас. 
D) Тілі тәтті - көңілі қатты. 
Е) Шешінген судан тайынбас. 
 
6.  Әкесінің «Ұрпақ замаііынан озбаса, 
қатарынан озбағаны да. Мен сенің 
менен озғаныңды қалаймын» деген 
сезінің мағынасы 
A) Ақылы жасына сай болсын дегені 
B) Өнер, білім таңдауда абай бол дегені. 
C) Қатарынан қалмай өссін дегені 
D) Дене бітімі әкесінен ірі болсын дегені. 
Е) Барлық қырынан экесінен дс жақсы 
болып оссін дегені. 
 
3- 
мәтін 
Бақытсыз бай 
Ертеде бір бай өмір сүрді. Оның туысқаны да, баласы да - жннаган мал- мүлкі мен 
акшасы сді. Содарды баладай мәпелеп күтстін. Бір күні ол жалшысынын көңілді 
күлкісін естіп, оның үйін айналшықгап тың тыңдады. Бірақ мардымды ештеңе ести 
алмады. Ол ертесіне жалшыны түннің ортасына дейін босатпай әбден жұмысқа салды 
Бірақ кешегі күлкі тағы қайталанды. Дегбірі қашып шыдамсызданған бай енді: “Мынау 
менің қазынамнан ұрлап жүр, сол үшін үйіне барып мәз болып жатыр."- деген жаман 
ойға кетті. Ол жалшысынын есігін бір теуіп кіріп барды. Сөйтсе, жалшысы екі баласын 
аркасына мінгізіп алып, өзі ат болып ойнап жүр екен. 
-  Ақымақ. бүгін қиралаңдап дұрыс жұмыс істемедің! Түнімен балаларыңды 
ойнатамын деп шаршанды екенсің ғой! - деп ақырды. 
-  Қожайын, осы екі балапанымды көргенде шаршау уайым дегенді ұмытып тыңайып, 
сергіп қалам, - деп байыпты қалпынан жазбай жауап берді жалшысы. 


105 
 
 
-  Нагыз акымақ екен! - деп, үйден атып шыққан бай енді: “Мен кеш кіріп қалдым ба 
екен, ол ұрлаған ақшасын тығып үлгерді де, маған сыр бермей отыр сұмпайы,"- деп 
күдігінен арыла алмай-ақ қонды. 
Екінші куні жалшы тан атканша жұмыс істейді. Бірақ ол еш реніш білдірмей үйіне 
қайтты. Бай сонынан бұқпантайлап барып тағы тын тыңдалы. Құлағына шықырлаған 
ақша мен сылдырлаған күміс теңгені жалшысы санап жаткандай естіліп кетті. Ол тағы 
да есікті бір теуіп кіріп барды. Екі баласын екі жағына алып рахаттанып ұйықтап 
жатқан жалшысын көргенде не істерін білмей қалды. Үн-түнсіз үйден шығып кетті. 
Сонда да күдігі сейілер емес. Ертесіне жалшысынык көңілді, сергек қалпы байга езін 
мазақ қылып тұрғандай көрінді. Бай ақыры: 
-  Менін қаызымнан біраз қаражат жоғалды. Соны сен алдың. Себебі сен үнемі көнілді 
жүресің, тыққан ақшан болған соң көңілің тоқ боп жүр, - деді. Сонда жалшысы: 
-  Қожайын, жағдайың сорлы құлдан да жаман-ау. Күнде кешке үйімді торуылдайсын. 
Менің байлығым - екі балам мен жан жарым және денсаулығым мен қара күйім. 
Құланиектеніп тан атқаннан кеш батқанша тәңірімнен осы байлығымнан айыра көрме 
деп тілеймін. Сондықтан мен бақыттымын, көңілдімін. - деп жауап берді. 
Не дерін білмеген бай үн-түнсіз калды. “Япырмай шынында да мына кара құл бақытты. 
Мен сияқты қызғанатын байлығы да жок. Байлық маған бақытсыздык үшін біткен бе? 
Басым ауырып кетті”. 
Осы күні жалшы үйіне ерте қайтты. Оның сыртынан карап тұрған бай алдынан жүгіріп 
шыккан екі баласына қызыға қарап қалды.. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   542




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет