Байланысты: I Математика сабақтарында өзара кері есептерді шешуге және құрастыруға үйрету1. (1)
КІРІСПЕ Тақырыты зерттеудің өзектілігі. Математиканы сүю және оған қызығушылық таныту – есептер шығара білу деген сөз. Демек, балаларды есеп шығара білуге дағдыландыра отырып, олардың пәнге деген қызығушылығын арттыруға, ой-өрісін, сөйлеу тілін дамытуға зор ықпал ететін боламыз. Белгілі бір әдістемемен өзара кері есептерді шешу процесінің өзі мектеп оқушыларының интеллектуалдық дамуына оң әсер етеді, өйткені ол ақыл-ой операцияларын орындауды талап етеді: талдау мен синтез, нақтылау және абстракциялау, салыстыру және жалпылау.
Математиканың бастапқы курсы оқушылардың логикалық ойлауын дамытуға бағытталған, сондықтан бұл жүйеде өзара кері есепке берілген тапсырмалар маңызды орын алады. Өзара кері есепке берілген тапсырмалар оқу материалын иллюстрациялау мен нақтылаудың маңызды құралы болып табылады; танымдық процестерді дамыту, ақыл-ой әрекетінің әдістерін меңгеру; еріктік қасиеттерді, эстетикалық сезімдерді тәрбиелеу; пайымдау, қорытынды жасау қабілеттерін дамыту; оқушылардың оқу іс-әрекетіне деген ынтасын, осы әрекетке деген қызығушылықтары мен қабілеттерін қалыптастыру. Өзара кері есепке берілген тапсырмалар, әсіресе практикалық бағыттағы тапсырмалар математиканың баланың құзыреттілігін ашады. Есептерді шығара білу – оқу қабілеттілігінің, өз бетінше оқу әрекетіне қабілеттілік көрсеткіші.
Кері есеп және өзара кері мәтіндік есептерді шешу бастауыш мектеп математика курсының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Кері есептерді шығара білу – кіші оқушының математикалық даму деңгейінің негізгі көрсеткіштерінің бірі. Математикалық есеп үнемі оқушыға дұрыс математикалық түсініктерді қалыптастыруға, қоршаған өмірдегі қарым-қатынастардың әртүрлі аспектілерін жақсы түсінуге көмектеседі және зерттелетін теориялық ұстанымдарды қолдануға мүмкіндік береді. Есептерді шешу балаларда бағдарламамен анықталған толыққанды білімнің қалыптасуына ықпал етеді. Тапсырмалар теорияны практикамен, оқуды өмірмен байланыстыруға мүмкіндік береді. Есептерді шешу арқылы кіші жастағы оқушылар танымдық және тәрбиелік тұрғыдан маңызды фактілермен танысады.
Математиканы оқытуда тапсырмалар оқытудың мақсаты мен құралы қызметін атқарады. Бұл олардың математиканы оқыту процесіндегі орнын анықтайды. Тапсырмалар негізгі дидактикалық мақсаттарға да қызмет етеді, оқушылардың білім жүйесін, шығармашылық ойлауын қалыптастырады, интеллектінің дамуына ықпал етеді және оқуда танымдық рөл атқарады.
Оқыту мен тәрбиелеудегі қарапайым есептердің рөлін зерттеу кіші жастағы оқушыларға математиканы оқыту әдістемесіне арналған зерттеулерде ұзақ уақыт бойы көрнекті орын алды. Бұл көптеген заманауи әдіскерлердің (Н.И. Моро, К.И. Нешков, А.С. Пчелко, А.М. Пышкало, В.Н. Рудницкая, Л.Н. Скаткин, Е.Н. Тальянова, П.М. Эрдниев және т.б.) және психологтардың (Н.А. Ф. Менридская және т.б.) еңбектерінде көрініс тауып, дамыды. .
Қазіргі педагогика ғылымында нақты дидактикалық міндеттерге жету үшін құралдар жиынтығы бар. Сабақты жоспарлау кезеңінде де мұғалім сабақтағы жұмыстың әдістері мен тәсілдерінің жүйесін, мектеп оқушыларының іс-әрекетін ұйымдастырудың ұжымдық, жеке және топтық формаларының жиынтығын, оқу құралдарын пайдалану әдістемесін, іс-әрекетті білім берудің үштік мақсатына жетуге бағытталған.
Қазіргі уақытта ғылыми және әдістемелік әдебиеттерде кіші жастағы оқушыларды тиімдірек оқытуға арналған математикадан инновациялық сабақ әзірлеу, ТСО, дамыта оқыту үлгілері және оқыту құралдары ұсынылады. Осыған байланысты мәтіндік есептерді шешуді оқытудағы озық педагогикалық тәжірибені зерделеу, талдау және жалпылау және осы негізде тиімді әдістемені құру және оны қамтамасыз ету қажеттілігі туындайды.
Ғалымдардың еңбектерінде қарапайым есептерді шешу дағдыларын қалыптастырудың оңтайлы әдістемелік шарттарын анықтау мен мазмұны жеткілікті түрде қамтылмаған, бұл біздің зерттеуіміздің өзектілігін білдіреді.