И. П. Павлов жасаған созылмалы зерттеу әдісінің мәні, оның артықшылықтары
жүктеу/скачать 244,59 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 28. Ішектегі қорытудың ерекшеліктері: ішек сөлі, оның құрамы мен қасиеттері Аш ішек сөлі
| С дәруменіне бай тағамдарда көптеген қажетті заттар мен микроэлементтер бар, мұндай тағам өт шығару қызметін жақсартады және тоқыраудың алдын алады.
Өт патологиясы бар адамның күнделікті рационының жартысы шикі көкөністер болуы керек. Оларды салаттар, жаңа сығылған шырындар түрінде қолданған дұрыс. 28. Ішектегі қорытудың ерекшеліктері: ішек сөлі, оның құрамы мен қасиеттері Аш ішек сөлі. Ішек сөлі либеркюн бездерінде түзіледі. Сөл шығарда без жасушалары жарылып, олардың ішіндегі заттар сөлмен бiрге ішек куысына түседі. Ішек сөлiнде көптеген жарылған эпителий калдыктары бар. Ішек сөлі сарғыштау келеді, өзіне тән иiсi болады. Сөл ортасы сілтілеу (рН 7,2-7,5), сөл шығару үдеген сайын реакциясы сілтілене түседi (pH 8,6). Сөл курамында 2% құрғак зат бар. Онын құрамында ферменттер (жалпы саны 20-дан асады), минералды заттар (калий, натрий, кальций хлоридтері, бикарбонаттары), көп мөлшерде муцин бар. Сөлдегі кейбір ферменттер каннан ауыскан. Мәселен, iшек сөлінде көмірсуларды ыдырататын фермент- амилаза өте аз, ол әдетте каннан өтеді. Осыған орай онын гидролиздік әсерi жоктын касы. Ішек сөлінде негізінен ас корыту үрдісін аяктайтын ферменттер пептидазалар, нуклеаза, липаза, фосфатаза, сахараза, лактаза, мальтаза және трипсиноген проферментін белсендiретiн энтерокиназа болады. Энтерокиназа трипсиногендi трипсинге айналдырып, белоктын ыдырауын қамтамасыз етедi, трипсинмен бірге әсер ететін басқа да ферменттердін гидролиздік әсерін күшейтеді. Пептидазалар пептидтердi амин кышкылдарына, нуклеаза нуклейн кышкылдарына ыдыратады. Дисахаридтерге әсер ететін ферменттер, айталык мальтаза мальтозаны екі молекула глюкозага, лактаза лактозаны глюкоза мен галактозага, ал сахараза (инвертаза) сахарозаны глюкоза мен фруктозаға айналдырады. Сахараза тек аш ішек шырынында гана кездеседі. Майды гидролиздейтін липаза, фосфолипаза ферменттері ішек сөлiнде аз, бiрак куштi ферменттер катарына жатады. Ішек сөлiндегi көптеген ферменттер, ұйкы безі ферменттерi iшек эпителиiнiн тукті жиектеріне токтап мембраналык гидролиз үрдiсiн камтамасыз етеді. Ішек бездерінің сөл шығару кабiлетi тамак ішуге байланысты. Сөл шығару әсіресе коректік заттар ішек тутiгiне келіп түсiсiмен үдей
мен де күшейеді. Мысалы, ацетилхолин, экстрактивті заттар кан аркылы iшек бездерiн тiтiркендiредi. Тап осы жолмен ішек бездерiнiн сөл шыгаруын тежейтін заттар да бар (адреналин, норадреналин). Өт және iшек кілегейлi кабыгында тузiлетiн гормон - энтерокинин, ас корыту сөлдері ішек кабыргасындағы бездердi iшек куысы жагынан тікелей тiтiркендiредi. Қоректік заттарды iшек сөлі тікелей iшек түтiгiнде немесе ішек кабырғасының ішкі бетiнде гидролиздейді. жүктеу/скачать 244,59 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|