I тарау. Арнайы педагогиканың жалпы теориялық негіздері дәріс №1-4 Арнайы педягогиканың жалпы негіздері Жоспары
жүктеу/скачать 1,43 Mb.
|
Арнайы педагогика оқулық Байтұрсынова 1
- Бұл бет үшін навигация:
- Оқытудың ғылымилығы
| Оқытудың тәрбиелігі
Оқыту оқушыны өмірге және болашақ іс- әрекетке даярлаудың негізгі құралы. Бірақ мектептегі білімнің күрделі және терендігі, оқу материалы мазмұнының игеруге қиындығы, оқу пәнінің әртүрлілігі, ойдың абстрактылығы көп жағдайда баланың баланың оқуға деген субьективтік ынтасын, тәрбиелі, еңбексүйгіці, оз бетімен өзін еңбекке даярлау ынтасын туғызбайды. Арнайы мектеп оқушысы, оқу пәнінің мазмұнын игеріп, әрі келешек мамандығы үшін қажет екендігін өзінше ойлай алмайды. Оқытуда үлкендермен қарым - қатынас жасауда, өмір тәжірибесіне қарай баланың білімге және оқу әрекетіне қызығуы туады. Ал осы қызығу мен ұмтылу шеңберіне енбеген оқу пәндері маңызды, өмірге қажетті екені бағаланбайды. Ондай пәндерді бала тек мұғалім, ата - ана талабына байланысты, нашар баға алып жазалану қорқынышынан оқиды. Ғылыми білімдерді меңгеруде бала санасында әлем түрлі жақтарға және бөліктерге бөлінеді. Бұл қарама -қайшылық оқытуды тәрбиеден бөлу бағытын туғызады, әлемді біртұтас деп қарамайды. Осыдан оқыту процесінде тәрбие, көзқарас пен сенімдерді қалыптастыру міндеттерін орындау қажеттігі туады. Оқытудың ғылымилығы Ғылыми білімдер шындықты дұрыс бейнелеу болып табылады. Бірақ шындықты кез келген дұрыс бейнелеу ғылыми білім бола бермейді. Егер білімде қоршаған әлем заңдылықтары, заттар мен құбылыстардың ішкі мәніне сай қасиеттері мен байланыстары бейнеленсе ғана білім ғылыми білім болады. Бұл білімдер ақыл - ойдың дамуына шешуші ықпал жасайды. Себебі, олар қазіргі ғылым, техника, өндіріс, мәдениет, өнерді менгеруді қамтамасыз етеді. Оқытудың ғылымилығы принципі оқу материалындағы заңдылықтарды оқушы дұрыс бейнелеуі, түсінуі және игеруі шартын жасау үшін қажет. Оқу пәні әрдайым ғылыми білімдерді қамтиды, бірақ оқу пәні және оған сәйкес ғылым арасында бірмәнді байланыс бола бермейді. Ғылым логикасы оқу материалының ғылымилығына ықпал етеді. Дегенмен, оқу материалының мазмұны басқа факторлардың әсерімен, мысалы, оқушылардың жасы, психологиялық және педагогикалық негіздемелер, қалыптасқан дәстүрлер т.б. факторлар негізінде қалыптасады. Ғылыми ой логикасы мен оқу материалы логикасы сәйкес келмейді, оқушы арнайы жоспарланған, психологиялык және педагогикалық негіздеулерге сәйкес нақты түсіну деңгейіне жақындайды. Теориялык қағидаларды түсіну - кемтар баланың ойлау іс - әрекетінің сипатын анықтайтын ғылыми түсіндірудің ерекше белгісі. Ғылыми білім ғылымилығын қоймай, шындықты әртүрлі терендікті бейнелеуі мүмкін. Сондықтан арнайы оқытудың барлык кезеңінде ғылыми түсіндіру мүмкіндігі бар. Арнайы оқытуда нақты бейнелік ойлаудан танымның ұғымдық формасына көшудің күрделі мәселесі туады. Теориялық материалды оқудың негізгі оқушы санасында ұғымдарды қалыптастыру болады. Кез келген ұғым - заттар, құбылыстар және олардың қасиеттерінің нақты жиынтығын сипаттайды. Мысалы, табиғаттағы су айналысы құбылысын түсіндіргенде балалар жерді шар түрінде, мұхит, теңіз, өзендерді оның су бері, жерді құрлық беті, оларды өз сәулелерімен жылытатын күнді дұрыс елестетуі жеткілікті. Осындай елестету оқу материалын баланың ғылыми игеруінің деңгейін көтере түседі. Неғұрлым іс - әрекетінде нақты заттар, құбылыстар, қасиетгер, оқиғалар елестетілетін болса, соғұрлым оқу материалы балаға түсінікті болады. Бірақ мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқытуда елестету арқылы жұмыс атқару қиын жағдай, оның себебі таным ерекшеліктері, әсіресе ойдың нақты көрнекі сипаты. Соңдықтан бұл принципті жүзеге асыру үшін арнайы шаралар қамтамасыз ету керек, жеңілдетіп, көрнекі құралдарды пайдалану арқылы. жүктеу/скачать 1,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|