7-тапсырма
Онтогенезде сонор дыбыстарының тобындағы басқалардан кеш шығатын дыбыс:
Л 4) Б
Н 5) Р
М
№1, №2 «Дыбыстардың онтогенезде пайда болу уақыты» кестелерін толтыру:
1-кесте
Жасы
|
Дыбыстар
|
1-2 жас
|
|
5-6 жас
|
|
2-кесте
Жасы
|
Дыбыстар
|
|
И,Ы,У,Ә,І,В,Ф,Т,Д,Н,Ң,К,Қ,Г,Ғ,Х
|
|
С,З,Ц,Ш,Ж,Ч,Щ
|
СӨЙЛЕУ ТІЛІНІҢ АНАТОМИЯЛЫҚ-ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ МЕХАНИЗМДЕРІ
И. П. Павловтың, А. Р. Лурияның және т.б. ілімдерін сипаттау. Сөйлеу тілінің табиғи-ғылымдылық негіздерімен, туындау механизмдерін ашудағы олардың ролі.
Сөйлеу аппаратының анықтамасын беру.
Сөйлеу тілінің орталық бөлімінің құрылымы мен рөлін сипаттау.
«Локализационисттер», «Антилокализационисттер» теориясын сипаттап, олардың негізсіздігін дәлелдеу. И. П. Павловтың «динамикалық» теориясы тарапынан сөйлеу аппаратының орталық бөлімінің функцияларын қарастыру.
Сөйлеу аппаратының шеткі бөлімінің құрылымы. Сөйлеу тілі мүшелерінің қызметін белгілеу (артикуляцияның белсенді және енжар мүшелері).
Физиологиялық және сөйлеу кезіндегі тыныс алу айырмашылықтарын белгілеу.
Дауыстың жасалу механизмін ашу. Дауыстың жасалу теориясына сипаттама (миоэластикалық, нейрохронаксикалық теориялар).
Артикуляция аппараты құрылымында болуы мүмкін ақаулықтарды атап, олардың сөйлеу тіліне тигізетін әсерін ашу.
Сөйлеу актісінде сөйлеу-қимыл және есту анализаторларының ролін ашу.
Сөйлеу тілі туа біткен функция еместігін дәлелдеу.
Сөйлеу әрекетінің қалыптасуындағы қарым-қатынас пен оқытудың ролін көрсету.
Сөйлеу тілінің функцияларын атау.
Сөйлеу тілінің қатынастық (коммуникативті) функциясын сипаттау.
Сөйлеу тілі мен ойлаудың өзара байланысын көрсету (Л. С. Выготский).
Тәжірибелік тапсырмалар
Кестелер (таблица) мен муляждарда Брока (моторлы), Вернике (сенсорлы) сөйлеу тілі орталықтарының орналасуын көрсету. Орталықтардың рөлін ашу.
Сөйлеу тілі дыбыстары артикуляцияларының профильдерін сызып, олардан артикуляция мүшелерін белгілеуге үйрету.
Тістенудің суреттері мен көшірме бейнесі бойынша ақаудың түрін белгілеу.
Жауаптардың дұрыс нұсқаларын іріктеу:
1-тапсырма
Сөйлеу аппаратының орталық бөлімінің құрылымы:
Ми қыртысы, ми қыртысы асты, сопақша ми, сопақша ми ядролары, пирамидальды жолдар.
Ми қыртысы, ми қыртысы асты, сопақша ми.
Ми қыртысы, ми қыртысы асты, пирамидальды жолдар, дауыс жасалу бөлімі.
Пирамидальды жолдар, ми қыртысы асты, сопақша ми.
Ми қыртысы, ми қыртысы асты, артикуляция бөлімі.
Достарыңызбен бөлісу: |