I теоретические основы логопедии



Pdf көрінісі
бет235/256
Дата26.01.2022
өлшемі5,47 Mb.
#24344
түріОқулық
1   ...   231   232   233   234   235   236   237   238   ...   256
3-кесте.  Ызың-ысқырық  дыбыстардың  айтылу  бұзылыстарының 

түрлері 

 

Себепкер 

факторлар 

Дыбыс айту бұзылыстарының түрі 

 

Еріндік-


тістік 

Тісаралық   Тіс-

төңіректік 

Бүйірлік 

Мұрындық 

Прогения 

 

 

 



 

 

Терең 



жабық 

тістену 


 

 

 



 

 

Алдыңғы ашық 



тістену 

 

 



 

 

 



Бүйірлік  ашық 

тістену 


 

 

 



 

 

Алдыңғы 



тістері  жоқ 

 

 



 

 

 



Тіл 

асты 


желбезегінің 

қысқа болуы 

 

 

 



 

 

Қатты  таңдай 



жарықшақтығы 

 

 



 

 

 



 

9.  Жұмыстың  дайындық  кезеңінде  логопед  балаға  артикуляциялық 

жаттығуларды  жасауын  өтінеді:  ерінге  –  «Жымию»,  «жалпақ  тілді  астыңғы 

ерінге салу», «науа», «түтікше», тілдің ұшына үрлеу.  




 

432 


Логопед  баланың артикуляциялық  аппаратын  қай  дыбысты  қоюға  дайындап 

жатыр? 


10.  Баланың  ызың  дыбыстарды  айтуында  бұзылыстар  байқалады.  Логопед 

келесі  артикуляциялық  жаттығуларды  жасатты:  ерінге  –  «Түтікше»,  тілге  – 

«кесе», «Дәмді қаймақ», «науа», «серуен».  

Жаттығулар кешені дұрыс алынды ма? Дәлелде. 

11.  Баланың    тіл  арты  дыбыстары  бұзылған.  Дайындық  артикуляциялық 

жаттығулар кешенін  іріктеп алу. 

12.  Балада    «Р»,  және  «Л»  дыбыстарының  бұзылуы  болса,  қандай 

артикуляциялық жаттығуларды алуымыз керек? 

13. «Тіл арты дыбыстарды қою тәсілдері» таблицасын толтыру. 

 

5-кесте. Тіл арты дыбыстарын қою тәсілдері. 

 

Түзетілетін 



дыбыс 

Бастапқы  

буын 

1 кезең 


2 кезең 

3 кезең 


К 

 

 



 

 

Қ 



 

 

 



 

Г 

 



 

 

 



Ғ 

 

 



 

 

           Х 



 

 

 



 

 

14.  Сөйлеу  тілі  дыбыстарының  бұзылуының  фонологиялық  және 



антропофониялық түрлерінде жұмыс айырмашылығын табу. 

 

15. Логопедиялық сабақтың үзіндісімен танысып, жұмыс кезеңін анықтаңыз. 



 

 

 



 

Сабақ үзіндісі. 

Тақырыбы: С дыбысы және әрпі. 

Сабақ барысы:   

Дыбыстың қалыпты артикуляциясын қайталау. 

 

Логопед:  Маған  қара  да,  мен  қай  дыбысты  айтайын  дегенімді  тап.  (С 



дыбысының  үнсіз  артикуляциясы).    С    дыбысын  айтқанда  тіл,  ерін,  тістер 

қандай қалыпта болатынын есіңе түсір. 

Бала:  Еріндер  түтікше  тәрізді,  тістер  жақындаған,  тілдің  ұшы  жоғары 

көтеріледі, көмейде діріл бар. 

 Жеке дыбысты айту. 

Логопед: Ал, енді айна алдында дыбысты  айт. 

Бала: С-С-С. 

Логопед: Жылан қандай дыбыс шығарады? 

Бала: С- С-С. 



 

433 


Дыбыс пен әріпті сәйкестендіру. 

Логопед: Кескін әліпбиден сен айтқан дыбыстың әріп таңбасын тап. Бұл қай 

әріп? Осы әріпті сым темірден (моншақтан) жаса. 

 

16.    Төмендегі  жоспар  бойынша  логопедиялық  сабақтардың  үлгісін 



құрастырыңыз:  

- дыбысты қою кезеңіне; 

-  машықтандыру кезеңіне; 

- дыбыстарды ажырату кезеңіне. 

 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   231   232   233   234   235   236   237   238   ...   256




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет