ЖАҢА ӨМИРГЕ ҚӘДЕМ
I.
Бәҳәрги таң. Салқын ҳаўа
Тахиаташ қаласында
Киятыр, мине, Татьяна
Ағаш жайлар арасында,
Жаңа өмир путевкасы
Келиншектиң қолында бар.
Жайнар жаңа қоныс туси
Таня күлип нәзер салар.
Мине, еле жайлар шала
Суў да ақпас трубалардан,
Тереги жоқ бос аллея,
Жоқ монша ҳәм ресторан.
Жоллар жатыр шаңға батып,
Сийрек жайлар арасында.
Нәлшелер тур семип — қатып,
Суўсыз салма жарасында.
Көриң мына жас қаланы,
Жатыр бунда уллы жумыс
Усы жерден басланады.
Қум, далаға зор топылыс.
Адым да тез атылады,
Штабқа тез жетсем екен деп
Жас кыялы асығады,
"Бәри тезден питсе екен" деп.
81
Бирак, Таня ойлап тезден,
Қызбалығын сол заматта
Жеңдирди жас жигер менен,
Комсомоллык парасатка.
— Асыққыш аў мениң жаным,
"Питсе,—дейди, —салған жерден!"
Хаў, алайык Москваны,
Қурылған жоқ ол да бирден!
Жақсы қыял—истиң басы,
Қыялсыз куште болмас қарыў.
Деген менен дурыс па усы,
Қыял менен қала салыў?
Жумсаў керек орнына оның
Отлы жигер, қурыжлы ис,
Сонда ғана ойланғаның
Шын нәтийже берер жемис!"
Келер Таня жас қаланың
Көшесинде талўасланып.
Минезиндей жас баланың
Күледи ҳәм еске алып:
Кеше кеште болған исти,
Өткен ақшам көрген тусти…
2
Бастан баян етсек қысқа:
Кетти жигит қурылысқа,
Уйде калды келиншегн
Бармақшы болып келер қыста.
82
Кутти Таня заводта жүрип,
Арзасының қаралар күнин,
Бир күни оған комсорг келип
"Тыңланасаң,-деди. -бүгин".
Тыңланғаны сол емес пе:
Чемоданы бар қолында,
Дослар менен бир күни кеште
Турды Казан вокзалында.
Кетти журип Таня жаным,
Коммунизм қурылысына,
Кең, бахтияр Уатанының
Сергей жүрген шығысына,
Мине, кеше келди сөйтип,
Тахиатас—туўыскан жер!
Сергей менен алды күтип
Қарақалпақ жас инженер.
Қара көзли жас геолог,
Аты оның Қурбан екен.
Екеўи кеште бунда келип,
Таняны күтип турған екен.
Буйда қандай өсимлик бар? —
Деген еди жуўап күтип.
Сонда кеше Таняны олар
Алдап еди қуўлык етип.
Айтты Қурбан:
- Әлбетте, биз
Бул араның тәбиятын
Таныстырыўға миннетлимиз –
Деп Сергейге қысты көзин.
83
- Мына дөңди түссең асып,
Тоғай жатыр қумды бөлеп,
Ол жағада әтир шашып,
Өсер, "жуўсан" деген терек...
Сережа айтты:
- Сол жуўсаннын
Ҳәр түбинен ин геўлеген,
Крокодилден зәрре улкен
Бир мақлуқ бар "гумгум" деген...
Қурбан айтты: Және де бар
"Ауған" деген жыртқыш қузғын
15
Уясынан ушша олар,
От қаплайды қойнын дүздин...
Сережа айтты:
- Бул ҳайўанның
Екеуи де қорқар суўдан.
"Әжелиң суўдан" деп оларды
Тәбият—ана шөлге қуўған...
Деди Таня:
— Болдым тыңлап,
Жарамайсыз екеўиң де!
Епсиз ерин айтса жумбақ
Айтып қояр шешиўин де.
Дәрья бойда олар шалқып,
Шын заўықланып кулди қатты,
Асаў толқын ишин тартып,
15
"Аўған" – түркменлер көп жағдайда ыссы аңызақ самалды усылай
атап келген (И.Ю.).
84
Жағаларға сорып жатты.
Сол туни Таня бир түс көрген
(Ядына туссе қояр күлип!):
Крокодильден зәрре үлкен
Бир мақулықты алған минип.
Таня минген "зор көликти"
Жетелейди Сергей, Қурбан.
Дегендей "бер, бер бийликти"
Келер туўлап жыртқыш ҳайўан,
Ишек силеси қатып күлип.
Таня урар тез таяқлап,
Жыртқыш—ҳайуан суўды көрип,
Турып алды тарбаяқлап.
Бирақ, булар сүйреп алып,
"Гүмп" берди тез ылай суўға,
Бақырды Таня қыйқыў салып: —
Жеңдик—жеңдик?
Ура, Ура!.,.
Сонда Сергей оянып бирден,
Былай деди кулкиге батып:
- Жеңемизғой, деген менен
"Ура" лама келмей жатып...
3
Келеди Таня Тахиаташта
Кең, бахтияр қәдем таслап,
Еки этажлы жай ағаштан,
- Бул кайсы жай?
85
Бул ма?
Штаб!
Достарыңызбен бөлісу: |